کمیته یهودیان آمریکا

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


الف ـ سابقه شکل گیری و فعالیت:

این کمیته (American Jewish Committee) از قدیمی ترین سازمان های یهودی در ایالات متحده است که در سال 1906 در واکنش به برنامه های سالهای 1903 و 1905 کیشینف (Kishinev) در روسیه و به منظور دفاع از حقوق مدنی و دینی یهودیان آمریکا، تلاش برای بهبود بخشیدن به اوضاع آنها، درخواست تساوی اجتماعی، اقتصادی و آموزشی آنان ضمن حفظ شخصیت یهودیشان و نیز مقابله با اشکال مختلف یهودستیزی یا تبعیض دینی تشکیل شد.

این کمیته از حقوق مدنی و دینی گروه های یهودی خارج از آمریکا نیز دفاع می کند و به قربانیان یهودی حوادث و درگیری های نژادی، قومی و جنگ ها کمک می رساند. هدف آن در خارج از آمریکا پیشگیری از تجاوز به حقوق مدنی و دینی یهود در هر نقطه ای از جهان و تأمین برابری در برخورداری از امکانات اجتماعی، اقتصادی و ترتیبی است. کمیته در ابتدا فعالیتهای خود را بیشتر بر روی کمک به مهاجرین، آموزش و مبارزه با فعالیتهای ضد یهودیان در اروپای شرقی متمرکز کرده بود. از برجسته ترین بنیانگذاران این حزب یعقوب شیف، مئیر (مایر) سولزبرگر، لویس مارشال، جولیوس روزنوالد، اسکار شتراوس و سایروس ادلر می باشند.

این افراد نمایندگی گروه سرمایه داران آلمانی درآمریکا را عهده دار بودند. اعضای این کمیته در ابتدا تنها شصت تن از یهودیان آمریکا بودند که به تدریج افزایش یافته و در 1931 به 350 عضو رسید و کمیته اجرایی کوچکی در آن تشکیل شد. در 1916 لویس مارشال رئیس، عین جولیان ماک، نائب رئیس و سایروس ادلر رئیس کمیته اجرایی آن بودند.

آنها در سال های آغازین تأسیس این کمیته تمامی اهتمام خود را مصروف کمک به صدها هزار یهودی مستمند اروپای شرقی کردند که روانه آمریکا شده بودند و کوشیدند تا آنان به سرعت در جامعه آمریکا جذب شوند و به آموزش آنان و هماهنگ کردنشان با جامعه آمریکا همت گماردند.

افزون بر آن این کمیته فعالیتش را با کمک به خسارت دیدگان در اعتصابات در روسیه در طول سالهای 1906ـ1905 آغاز و در این زمینه از "سیاست آمریکایی مهاجرت" حمایت نمود همچنین فشار بر حکومت آمریکا برای لغو آزمون خواندن و نوشتن برای مهاجرین به آمریکا در 1907 را سرلوحه خود قرار داد. در سال 1911 رهبری کمیته حرکتی برای لغو معاهده تجاری روسیه با آمریکا (1832) به منظور مجبور نمودن حکومت روسیه نسبت به آزادگذاری یهودیان در ورود به روسیه و مهاجرت از آنجا، آغاز شده بود را عهده دار گشت.

دلیل کمیته در آغاز این حرکت، برخورد متفاوت روسیه علیه یهودیان دارنده گذرنامه آمریکایی بود. در آغاز جنگ جهانی اول این حزب به ایجاد صندوق مرکزی امداد به قربانیان یهودی جنگ مبادرت ورزید.

کمیته همچنین در عملیات کمک رسانی به گروه های یهودی اروپای شرقی و کشورهای بالکان شرکت نمود و در سال 1914 در تأسیس کمیته آمریکایی امداد یهود که صندوقی را برای امداد قربانیان یهودی جنگ تشکیل داد، سهم داشت.

همچنین مهم ترین عضو کمیته مشترک توزیع بود و جریانی را رهبری کرد که منجر به لغو قرارداد تجاری روسیه و آمریکا در سال 1911 به علت اعمالتبعیض روسیه نسبت به یهودیان آمریکایی مایل به ورود به این کشور شد. در سال 1916 سازمان با این شرط که تشکیل کنگره یهودی آمریکایی موقتی و صرفا برای نمایندگی یهودیان ایالات متحده در کنفرانس صلح ورسای باشد، به این کنگره پیوست.

این شرط بدان منظور بود که پس از کنفرانس صلح، کنگره منحل شود؛ زیرا کمیته بیم آن را داشت که کنگره یهودی آمریکایی به سازمانی دائمی و رقیب برای آن تبدیل شود که البته همین اتفاق هم رخ داد. در کنفرانس صلح، نمایندگان کمیته به طور فعال برای تضمین حقوق گروه های یهودی و دیگر اقلیت ها در تصمیم گیری های مربوط به صلح مشارکت کردند.

این کمیته با علاقه مندی از وعده بالفور (1917) به شرط عدم نقض آزادیهای سایر یهودیان در کشورهای دیگر استقبال نمود.

در طول دهه بیست، این کمیته در حمله پیروزمندانه ای علیه روزنامه هنری فورد با نام دیربورن ایندیپندنت شرکت نمود. این روزنامه اقام به نشر پروتکل های حکمای صهیون نموده و نظریه وجود یک توطئه یهودی کمونیستی علیه ایالات متحده را ترویج داده بود. این حمله باعث شد تا "هنری فورد" در سال 1927 علنا عذرخواهی کند.

روش کمیته در این دوره پرهیز از جنجال و مجادله بود و انتخاب چنین تاکتیکی موجب شد تا یهودیان آلمانی مؤسسین کمیته با حامیان صهیونیسم و تندروهای سوسیالیست یهودی که از اروپای شرقی می آمدند اختلاف پیدا کنند لیکن بعد از جنگ جهانی دوم کمیته ظاهرا شروع به نزدیک نمودن عقاید خود با سایر گروهها نمود و از شیوه اولیه خود یعنی تکیه بر یهودیان متنفذ عدول کرده و به توده و عامه یهودیان روی آورد.

مکاتبات لویس مارشال رئیس کمیته و حاییم وایزمن در سال 1929 به گسترش قدرت این کمیته در پذیرش یهودیان صهیونیست و غیر صهیونیست منجر گردید. در حالی که کمیته جنبش صهیونیستی را به خاطر اعتراض به انگلیس به دلیلگذاردن محدودیتهایی در مهاجرت یهودیان به فلسطین را پشتیبانی می نمود، تفکر "قومیت یهود در تبعید" را که کنفرانس آمریکایی ـ یهودی و کنفرانس جهانی یهود ارائه نموده بود ـ محکوم کرد. این کمیته همچنین با برنامه بالتیمور در سال 1942 مخالفت و در سال 1946، موضع نهایی خود نسبت به حل مشکل یهود یعنی برپایی دولتی یهودی را اعلام داشت و به دنبال آن با [[صهیونیسم جهانی، سازمان|سازمان صهیونیسم جهانی]] برای تحقق برنامه تقسیم فلسطین همکاری نمود.

باید در این جا اشاره کنیم که فعالیت کمیته یهودی آمریکایی در زمینه هایی که پیش از این ذکر شد تنها انگیزه های انسانی نداشت، بلکه نتیجه نگرانی بیش از حد یهودیان سرمایه دار آمریکایی از آثار مهاجرت یهودیان یدیشی و به خطر افتادن موقعیت اجتماعی و وضعیت طبقاتی خود بود؛ زیرا شهرهای آمریکا آکنده از مهاجران جدید شده بود و علاوه بر بالا رفتن میزان جرم و جنایت، مهاجران جدید افکار سوسیالیستی و رادیکال را ترویج می دادند و این مسأله باعث می شد تا سرمایه داران آمریکایی نگران شوند (همان گونه که در اتهامات هنری فورد چنین وضعیتی پیش آمد).

افزون بر اینها اختلاف فرهنگ دینی یدیشی مهاجران با فرهنگ بورژوازی یهودیان آمریکایی شده آلمانی تبار نیز مشکل دیگری در این زمینه بود. از این رهگذر، آنان کوشیدند تا مهاجران را به سرعت با جامعه آمریکا همگون سازند و از سوی دیگر وضعیت آنان را در زادگاه هایشان بهبود بخشند. این ملاحظات موضع کمیته یهودی آمریکایی را نسبت به صهیونیسم و پروژه مهاجرت و اسکان یهودی در فلسطین مشخص می سازد.

تا سال 1946 این کمیته برجسته ترین سازمان یهودی آمریکایی غیرصهیونیستی بود و تأکید می کرد که هویت یهودی، هویتی دینی یا حداکثر هویتی فرهنگی است و مقوله "قومیت یهود" یا "ملت یهود" یا اندیشه برپایی دولت یهود را رد می کرد. به اعتقاد این کمیته چنین مقوله هایی موجب وفاداری دوگانهیهودیان آمریکایی و تردید در بستگی و تعلق آنها به کشورشان، آمریکا، می شد. با این حال، کمیته، مهاجرت و اسکان یهودیان را در فلسطین تأیید نمود؛ به این اعتبار که راه حلی برای مسأله یهودیان است، به انتقال بخشی از مهاجران یدیشی به محلی خارج از آمریکا کمک می نماید.

از همین رهگذر، کمیته یهودی آمریکایی با اعلامیه بالفور نیز موافقت نمود و تأکید کرد که آن چه این اعلامیه بدان تصریح می کند ایجاد وطنی برای یهودیان در فلسطین است و نباید آزادی های یهودیان دیگر کشورها را به مخاطره اندازد. همچنین رهبران کمیته به ویژه "لویس مارشال"، نقش مهمی در تأسیس آژانس فراگیر یهود داشت. این کمیته در ارسال کمک به مهاجران صهیونیست در فلسطین از طریق کمیته امداد یهودی همکاری کرد. کمیته امداد یهودی از مهم ترین اعضای کمیته مشترک توزیع و عضو ندای واحد یهود بود و این همکاری تحت نظارت سازمان جهانی صهیونیسم انجام می شد.

کمیته در سال 1939 با کتاب سفید بریتانیا مخالفت کرد. در همان زمان، موضعی مخالف با مفهوم قومیت دیاسپورا اتخاذ کرد؛ مفهوم قومیت دیاسپورا در تمامی برنامه های کنگره یهودی آمریکایی و کنگره جهانی یهود که کمیته مخالف تأسیس آن بود، در نظر گرفته می شد. همچنین برنامه بالتیمور را در سال 1942 رد کرد و در سال 1943 از کنگره یهودی آمریکایی که برای بررسی بحران اروپا برپا شده بود، کناره گیری نمود.

این کناره گیری پس از آن بود که کمیته علیه ایجاد کومنولث یهودی در فلسطین رأی داد و ابراز امیدواری کرد که آینده گروه های یهودی به رسمیت شناخته شدن حقوق بشر از طریق سازمان ملل متحده تضمین گردد. کمیته به دلیل مواضع خاصش و دنبال کردن شیوه فعالیت آرام و بدون هیاهو در مواجهه با سرنوشت گروه های یهودی آلمان و اروپا که تحت سیطره نازیسم بودند، در خلال دهه چهل نفوذ خود را در میان گروه های یهودی از دست داد. این کمیتهبرخلاف کنگره یهودی آمریکایی، مخالف حمله گسترده در درون ایالات متحده علیه نازیسم بود و همچنین در پی گسترش نفوذ نازیسم در آلمان، تحریم اقتصادی علیه این کشور را نپذیرفت؛ زیرا آن را تهدیدی برای وضعیت یهودیان آلمان می دانست.

با پایان جنگ جهانی دوم، کمیته یهودی آمریکایی موضع خود را نسبت به همکاری با صهیونیسم تغییر داد و آن را به طور کلی تأیید کرد و آشکارا به نفع آن به فعالیت پرداخت. از یک سو، کمیته مسأله یهود را تنها از طریق برپایی دولت صهیونیستی قابل حل دانست و از سوی دیگر برپایی رژیم صهیونیستی به مثابه پایگاهی برای منافع سرمایه داری و امپریالیسم غرب در این منطقه مهم و حیاتی در خاورمیانه عربی، از پشتیبانی ایالات متحده، مرکز ثقل جدید امپریالیسم پس از دوران جنگ، برخوردار گشت.

در واقع مبنای حمایت کمیته از طرح صهیونیستی و اسرائیل در درجه اول وابستگی به آمریکا بود که ما آن را صهیونیسم وطنی نام نهاده ایم. بنابراین، به رغم پشتیبانی کمیته از قطعنامه تقسیم سال 1947 و تشویق یهودیان به مهاجرت به فلسطین و نیز حمایت از تبلیغات صهیونیستی و تلاش برای کسب پشتیبانی مالی و دیپلماتیک آمریکا از اسرائیل از سال 1948 دعوت بن گوریون درباره ضرورت مهاجرت جوانان آمریکایی به اسرائیل را نپذیرفت.

این کمیته همواره بر فرق نهادن میان منافع اسرائیل و منافع گروه های یهودی در جهان تأکید می ورزید و بر ضرورت ضابطه مندی رابطه میان دو طرف اصرار داشت. بر همین اساس، در سال 1950 بیانیه مشترکی از سوی بن گوریون و صنعت مرد آمریکایی "جاکوب بلاواستاین" رئیس کمیته یهودی آمریکایی (1954ـ1949) صادر شد. این بیانیه بر این موضوع تأکید داشت که اسرائیل تنها و تنها نماینده شهروندان خود و سخنگوی همانان است.

در سال 1952، کمیته و گروه مخالفان افترا از صندوق مشترک یهود کناره گیری کردند؛ زیرا بااختصاص میزان بیشتری از کمک ها به اسرائیل مخالف بودند. اما پس از جنگ 1967 فعالیت جناح طرفدار اسرائیل در درون کمیته یهودی آمریکایی به شدت افزایش یافت. این تحولی بود که به بیشتر سازمان های یهودی آمریکایی سرایت کرد. به رغم آنکه کمیته یک گروه فشار (لابی) رسمی نبود، اما با فعالیت های آرام و ارتباط با اشخاص فعال و برجسته و گروه های مهم آمریکا به نفع اسرائیل به اعمال فشار پرداخت.

این کمیته به تدریج گسترش یافته و در سال 1969، 42 هزار یهودی را رهبری نمود و بودجه آن به هفت میلیون دلار رسید. همچنین دفاتری در پاریس، بیت المقدس، مکزیک و آمریکای جنوبی علاوه بر دفتر مرکزی در نیویورک، تأسیس نمود.

این کمیته با توجه به موقعیت و نفوذ اعضای خود شیوه های فعالیتش را تنظیم می کند و با آنکه سازمانی نسبتا کوچک (با 50 هزار عضو) به شمار می آید، اما هنوز هم سازمانی "نخبه" است و همچنان بیشتر از افراد بانفوذ به جای افراد عادی استفاده می کند.

به واسطه ارتباطات رهبران آن و وضعیت طبقاتی اش به دهلیزهای قدرت نزدیک است و به همین رو زمینه فعالیت های خود را بر داخل حوزه اجرایی دولت به ویژه کاخ سفید و وزارت امور خارجه متمرکز کرده بود. در عین حال، کنگره آمریکا را به کمیته اسرائیلی آمریکایی امور عمومی (آیپک) واگذار کرده است؛ این کار در واقع نوعی تقسیم کار غیررسمی میان دو سازمان است. این یکی از عللی است که مانع از پیوستن کمیته به کنفرانس سران سازمان های یهودی آمریکایی شد و این کمیته تنها نقش ناظر را در این میان ایفا کرد تا آزادی عملی را که از طریق روابطش با بخش اجرایی (دولت) به دست آورده، از دست ندهد.

قدرت و نفوذ کمیته یهودی آمریکایی از نشست های سالیانه آن مشخص می گردد که در آن شخصیت های برجسته آمریکایی و یهودی از جملهرؤسای جمهور سابق آمریکا و وزیران و اعضای کنگره شرکت می کنند. کمیته در این اجتماعات برنامه ها و تصمیم گیری های سیاسی خود را تعیین و به سیاستمداران و رسانه ها و دیگر سازمان ها اعلام می کند. این کمیته خزانه فکری طرفداران اسرائیل است؛ بدین گونه که پژوهش ها و نظرسنجی هایی را در زمینه موضوعات مختلف به ویژه یهودستیزی تنظیم می کند تا گرایش های افکار عمومی مردم آمریکا در طول بحران ها و حوادثی که برای اسرائیل رخ می دهد مثل جنگ لبنان، انتفاضه و فروش اسلحه به کشورهای عربی را تبیین نماید.

این گروه شبکه وسیعی از مجلات و نشریات دارد که مهم ترین آنها عبارتند از: مجله Commentary که مشهورترین مجله ادواری آن است و Present tense، مجله ای که از سال 1909 به صورت کتاب سال به چاپ می رسد و نام آن "کتاب یهود سالیانه آمریکا" (Jewish Year Book American) است و کتاب مرجع جامعی درباره زندگی یهودیان آمریکای شمالی است. افزون بر آن کتاب ها و یادداشت های مربوط به مناسبت های ویژه از سوی ادارات و بخش های مختلف کمیته به چاپ می رسد و موضع کمیته را درباره حوادث و قضایای جاری ارائه می دهد. بعضی از این محصولات بین رسانه های تبلیغاتی، سیاستمداران، سازمان های اقلیت، جمعیت های زنان، سندیکاهای کارگری، کنیسه ها، اعضا و طرفداران کمیته یهودی آمریکایی توزیع می شود.

از خلال مجلات و کتاب های این کمیته مواضع شدید آن نسبت به مسائل خاورمیانه مشهود است. مجله کومنتاری که گرایش زیادی به لیبرالیسم دارد و اکنون تریبون نومحافظه کاران ایالات متحده محسوب می شود، در لابه لای صفحات خود به ضرورت مداخله نظامی آمریکا در خلیج فارس به عنوان راه حلی برای بحران انرژی و نیز لزوم تکیه استراتژیک اسرائیل به سلاح های هسته ای اشاره می کند. این نشریه همچنین به اشخاص وسازمان های یهودی که از اسرائیل انتقاد می کنند، از جمله پری یرا و صلح دوستان آمریکایی حمله می نماید.

کمیته، از تجاوز اسرائیل به لبنان حمایت کرد و تحریم عربی را محکوم نموده به مخاطرات اقتصادی آن اشاره می نمود. فروش اسلحه به کشورهای عربی، مثل قرارداد فروش آواکس به عربستان سعودی (1981) را نیز محکوم کرد. بسیاری از آثار و یادداشت های به چاپ رسیده کمیته مواضع رسمی دولت اسرائیل را در برابر مسائل خاورمیانه روشن می سازد.

با این همه نمی توان اذعان داشت که هیچ اختلاف و تنشی میان کمیته یهودی آمریکایی و دیگر سازمان های یهودی از سویی و اسرائیل از سوی دیگر وجود ندارد؛ به ویژه در دوران حاکمیت حزب لیکود که برخی سیاست های دولت اسرائیل باعث ایجاد مشکلات و آزردگی گروه های یهودی و برانگیختن تنفر و بیزاری آنان شد؛ حوادثی مانند کشتار صبرا و شتیلا در طول جنگ لبنان، ماجرای جاسوسی پولارد که موجب برانگیختن مسأله وفاداری دوگانه یهودیان آمریکایی گشت، دخالت اسرائیل در رسوایی ایران کونترا، شیوه برخورد با انتفاضه فلسطین و مسائل مربوط به اسلحه.

کمیته یهودی (که تابع مؤسسه ملی روابط انسانی است) پژوهش های علمی و اجتماعی را جدا از برنامه های خاص اسرائیل در دست دارد و همچنین در گفتگوی بین ادیان نیز شرکت می کند. افزون بر آن در تأسیس برخی مراکز و آکادمی های پژوهشی و تحقیقاتی سهیم است. کمیته یهودی آمریکایی از پرداخت مالیات معاف است و در اسرائیل، فرانسه، برزیل و مکزیک دفتر دارد.

کمیته یهودیان آمریکا مهمترین موضوعاتی که دنبال می کند را به شرح زیر اعلام کرده است:

1 ـ مقابله با آنتی سمیتیسم و هر نوع تعصب.

2 ـ ارتقای تکثرگرایی و گسترش ارزشهای مدنی.

3 ـ حمایت از حقوق بشر.

4 ـ حمایت از حق حیات اسرائیل و حفظ امنیت آن.

5 ـ تقویت و حفاظت از یهودیان.

ب ـ ساختار تشکیلاتی:

بخشهای تشکیلاتی این کمیته عبارتند از:

1 ـ شورای ملی:

شامل رهبران مهم انجمنهای کمیته، اعضای برجسته و عالیرتبه و تمام اعضای هیأت مدیره می باشد. این شورا سالانه دو بار برای بررسی موضوعات بسیار گسترده سیاسی تشکیل جلسه می دهد. وظیفه شورای ملی، انتخاب کارمندان عالیرتبه، اعضای هیأت مدیره و نماینده کمیته می باشد و قدرت اصلاح آیین نامه های داخلی و محلی را نیز دارد.

2 ـ هیأت مدیره:

این بخش، هم به عنوان ارگان اصلی تصمیم گیری سازمان، انجام وظیفه می کند و هم اختیارات شورای ملی را در طول دوره ای که وظیفه این شورا به هیأت مدیره محول می شود اعمال می کند. هیأت مدیره 90 عضو منتخب دارد که از جمله آنها 37 تن افتخاری هستند، 16 نفر از آنها به ترتیب سلسله مراتب اداری عبارتند از: مقامات ملی، رؤسای کمیسیون و کمیته و همچنین 26 نفر دیگر شامل معاونان افتخاری رؤسا و مابقی هم برای کاندیداتوری پست ریاست انتخاب می شوند. هیأت مدیره سالیانه حداقل پنج بار تشکیل جلسه می دهد که از جمله مهمترین این جلسات دو جلسه مشترک با شورای ملی و یک جلسه مربوط به "مؤسسه ویک اند" (که وظیفه اش جمع آوری طیفی از مدیران کمیته از 20 کشور جهان است) می باشد.

3 ـ کمیته اجرایی:

این کمیته وظیفه هماهنگی نشستهای هیأت مدیره را برعهده دارد. کمیته می تواند به جای هیأت مدیره نیز عمل کند، ولی نمی تواند اقدامی در جهت به تعویق انداختن نشستهای برنامه ریزی شده هیأت مدیره به عمل آورد، یعنی به عبارتی اختیار هر نوع اقدامی به جای هیأت مدیره، جز به تعویق انداختن نشستها را دارد. این کمیته شامل کارمندان اداری کمیته یهودیان آمریکا، اعضای بسیار مهم و رؤسای کمیسیونها می باشد.

4 ـ کمیته نمایندگی:

این یک کمیته چرخشی است که هر ساله رئیس کمیته یهودیان فهرستی شامل یک رئیس کمیته یهودیان فهرستی شامل یک رئیس و 15 عضو جهت عضویت در هیأت مدیره برای تصویب به شورای ملی ارائه می دهد.

کمیته نمایندگی موظف است تا برای هر دفتر وابسته به کمیته یهودیان آمریکا، اعضای هیأت مدیره، اعضای افتخاری هیأت مدیره و اعضای مهم شورای ملی، کاندیدا معرفی کند. همچنین کمیته نمایندگی ممکن است ملاک و رهنمودهایی را برای جانشینی رهبری کمیته یهودیان در نظر بگیرد. رؤسای انجمنهای محلی، مدیران ناحیه ای و دیگر رهبران توصیه هایی را به کمیته نمایندگی می کنند.

5 ـ هیأت امناء:

هیأت امنا ضمن اینکه مسئولیت توسعه و مدیریت سهام و سرمایه کمیته یهودیان را برعهده دارد مسئول مستقیم پاسخگویی به هیأت مدیره نیز می باشد. همچنین این هیأت مسئول جمع آوری اعانه برای سازمان در ماوراء بحار می باشد از جمله توسعه منابع جدید درآمد برای مبارزات انتخاباتی، هدایای بزرگ برای مبارزات انتخاباتی و غیره از دیگر وظایف آن می باشد. هیأت امناء در امور مربوط به توسعهاوقاف، ارثیه ها و ماترک نیز فعالیت می کند.

کمیته علاوه بر بخشهای تشکیلاتی دارای گروههایی نیز می باشد، این گروهها در دو بعد سیاست داخلی و امور بین المللی و دولتی فعالیت می کنند که عبارتند از:

1) گروهی که در بعد مسائل و سیاست داخلی کار می کند، مقر آن در نیویورک است، دکتر جیمز او. فریدمن رئیس آن و جفری سینتسکی سرپرست آن می باشد.

2) گروه امور بین الملل و دولتی: مقر این گروه در واشنگتن دی سی به ریاست ریچارد سایدمن و مدیریت حقوقی ریچارد فولتین است و جیون ایزاکسان نیز معاون رئیس می باشد.

ج ـ عضویت و اعضای مهم کمیته:

1 ـ رئیس:

دیوید هریس (David A Harris) مدیر اجرایی کمیته یهودیان آمریکاست که از سال 1990 در این سمت فعالیت کرده است. هنگامی که هریس ریاست این کمیته را برعهده گرفت، کمیته یهودیان آمریکا 40 هزار عضو داشت، اما در سال 2006 این تعداد به 80 هزار نفر رسید. این کمیته به علت ارتباطات گسترده ای که در داخل و خارج آمریکا دارد، به "دپارتمان دولت یهودیان" (State Department The of the Jews)معروف شده است. رهبران کمیته یهودیان آمریکا، مانند سران کشورها با رهبران و مقامات بلندپایه دنیا ملاقات می کنند. برای نمونه می توان به دیدار آنها با پاپ، دبیرکل سازمان ملل و رؤسای بسیاری از کشورها اشاره کرد.

2 ـ اعضای کمیته:

کمیته امروزه بیش از صد هزار عضو و حامی در سراسر آمریکا و جهان دارد، گرچه در گذشته سازمان کوچکی به حساب می آمد لیکن امروزه با داشتن این تعداد اعضا از سازمانهای نسبتا بزرگ یهودی است. هرچند کمیته در گذشته کوشش نمودهتا در شرایط عضویت خود تغییر داده و با پذیرش یهودیان بیشتر، سازمان خود را گسترش دهد، ولی باز هم به عنوان سازمانی خاص یک گروه است و رهبری آن نیز همچنان در اختیار افراد با نفوذ و قدرتمند می باشد. یعنی همچنان قدرت و نفوذ بیشتر در اعضای کمیته نسبت به تعداد و کمیت اعضاء از اهمیت بیشتری برخوردار است. تعبیر موریس آبراهام رئیس اسبق کمیته یهودیان در پاسخ به بن گورین که پرسیده بود، کمیته چند عضو دارد دلیلی بر این مدعاست. وی پاسخ داده بود: آقای نخست وزیر ما اعضای خود را نمی شماریم، ما آنها را وزن می کنیم. لیکن بعد از جنگ جهانی دوم کمیته نیز همانند کنگره و مجمع ضد افتراء شیوه عضویت خود را تغییر داد و روی به جانب جوامع کوچک یهودی آورد و سعی نمود تا مسائل مورد علاقه آنان را مطرح نماید.

اعضای کمیته از اشتراک رایگان مجله کمیته و همچنین تخفیف ویژه در قیمت مجله گزارش و دعوت به شرکت در برنامه های مهمی که کمیته در سطوح ملی و محلی برگزار می کند برخوردار می شوند. همچنین در برنامه "گالا" یا جشن اجلاس سالیانه در واشنگتن اعضاء از امکان دسترسی به شبکه وسیعی از کلکسیون انتشارات، تحقیق، تحلیلهای بحث انگیز و جنجالی، جدیدترین گزارشها و همچنین مسائل بسیار زیاد دیگری برخوردار می شوند.

3 ـ نحوه عضویت یا تجدید و تمدید عضویت:

برای عضویت در کمیته به دو شیوه عمل می شود. این دو شیوه به شرح زیر می باشد:

1) نوع اول عضویت از طریق استفاده از کارت اعتباری و ثبت شماره آن بر روی فرم "سکیور" (فرم ویژه که فرد متقاضی، شماره کارت اعتباری خود را روی آن ثبت می کند و تقریبا یک فرم محرمانه است) صورت می پذیرد.

2) نوع دیگر عضویت از طریق "ای میل"صورت می گیرد که فرد متقاضی فرم را پر کرده و از این طریق آن را ارسال می نماید. اعضای مهم و تأثیرگذار کمیته عبارتند از:

دیوید هریس (David A. Haris) مدیر اجرایی و هارولد تنر (Harold Tanner) رئیس کمیته می باشد و از اعضای مهم دیگر جیسون ایزاکسان (Jasson Issacson) بوروس ریمر (Bruce M. Ramer) رئیس سابق کمیته، فلیس گائر (Felice Gaer) و غیره می باشند.

د ـ اجلاس سالیانه:

به طور کلی جلسات کمیته سالیانه برگزار می شود. بدین منظور از افراد و شخصیتهای برجسته یهودی و غیریهودی برای شرکت و سخنرانی دعوت می شود. در این جلسات، گزارش فعالیتها و مواضع سیاسی کمیته ارائه می شود. به طور نمونه در جلسه سالیانه 1976، ملاقات و مذاکره با تعدادی از مسئولین کاخ سفید، وزارت خارجه، وزارت آموزش و بهداشت، وزارت مسکن، توسعه امور شهری و همچنین سفارت اسرائیل جزء برنامه های کمیته بود. در این ملاقات و مذاکرات مسائل داخلی موقعیت خاورمیانه، تحریم اسرائیل از طرف اعراب، مهمترین موضوعات مورد بحث را تشکیل می داد.

در این جلسه عمومی، رئیس جمهور فورد، سناتور هوبرت همفری و جوزف سیسکو یکی از مقامات بلندپایه وزارت خارجه آمریکا و سفیرکبیر اسرائیل و همچنین هرزوگ که بعدا نماینده اسرائیل در سازمان ملل شد سخنرانی نمودند.

جلسات سالیانه کمیته محلی است برای اتخاذ تصمیمهای سیاسی که بعدا به صورت بیانیه در اختیار گروهها، شخصیتهای سیاسی و رسانه های عمومی قرار می گیرد. به طور نمونه در جلسه سالیانه 1980 اهمیت توافق کمپ دیوید مورد تأیید مجدد قرار گرفت و در مقابل سیاست کشورهای اروپای غربی در دلجویی از اعراب به خاطر نفت و حفظ منافع اقتصادیشان شدیدا مورد حمله قرار گرفت، و ازموضع گیری کارتر نسبت به مخالفت با خط مشی اسرائیل در شهرک سازی در مناطق اشغالی شدیدا انتقاد شد و طبق تصمیم متخذه در این جلسه مانع اصلی در راه صلح نه مسئله شهرک سازی، بلکه سختگیری کشورهای عرب عنوان شد.

در جلسه 1983 نیز کاسپر واینبرگر وزیر دفاع وقت آمریکا سخنران اصلی بود. در نودمین کنفرانس سالیانه نیز رودولف جولیانی صحبت کرد، جولیانی که شهردار شهر نیویورک بوده از حامیان سرسخت صهیونیستهاست. نه تنها وی بلکه تقریبا تمام مسئولین شهر و ایالت نیویورک به واسطه نفوذ صهیونیستها در آن، خواسته یا ناخواسته از حامیان صهیونیستها می باشند. جولیانی برای خشنودی صهیونیستها کمک مالی یکی از شاهزاده های عربستان برای بازسازی نیویورک رد کرده است.

تا سال 2001 میلادی 95 کنفرانس از کنفرانسهای سالیانه کمیته برگزار شده که نود و پنجمین کنفرانس آن از تاریخ 1 تا 4 می سال 2001 در واشنگتن برگزار شد.

این کنفرانس که از اهمیت ویژه ای برخوردار بود بیشتر حول محور مسائل داخلی و سیاست بین المللی در رابطه با آمریکا و یهودیان جهان بود. ضمنا مسائل مربوط به دولت جدید ایالات متحده (دولت جرج بوش) در کانون توجه این اجلاس قرار داشت.

در این کنفرانس افراد برجسته مانند: جرج بوش رئیس جمهور آمریکا، ویسنته فاکس رئیس جمهور مکزیک، شیمون پرز وزیرخارجه اسرائیل، یوشکافیشر وزیرخارجه آلمان، پل ولفوویتز معاون وزیر دفاع آمریکا، بروس ریمر رئیس سابق کمیته و دیوید هریس مدیر اجرایی کمیته به سخنرانی پرداختند.

در این اجلاس سخنرانی بوش که در طول انتخابات مورد بی مهری یهودیان قرار گرفته بود از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. وی در سخنرانی خود گفت: "در اولین جلسه خود در شورای امنیت ملی بهآنها (اعضای شوراء) گفتم که یکی از مهمترین مسائل در سیاست خارجی تأمین امنیت اسرائیل است، از اسرائیل در برابر خشونت و تروریسم حمایت می کنیم. ما در جستجوی صلحی هستیم که همه اسرائیلیها خواستار آن هستند، در کنار دوستان خود در جهان ایستاده ایم و یکی از مهمترین دوستان ما دولت اسرائیل است."

وی در ادامه گفت: کمیته شایسته ستایش مخصوص است و خطاب به رؤسای آن اذعان نمود که شما در بین اولین گروههایی هستید که از قانون آزادی مذهب سال 1998 حمایت گردید، کمیته یهودیان که هدف از تأسیس آن مقابله و مقاومت در برابر یهودستیزی و آزار و اذیت یهودیان در روسیه تزاری بود به عنوان یک قهرمان بزرگ حامی آزادی مذهبی در سراسر جهان ظاهر شد.

ه ـ امکانات کمیته یهودیان آمریکا:

کمیته یهودیان آمریکا از امکانات قابل ملاحظه ای برخوردار است. از جمله این امکانات را می توان به شبکه وسیع ارتباطی این کمیته در داخل آمریکا و خارج از آن اشاره کرد که شامل یک دفتر مرکزی، 32 شعبه داخلی، چهار دفتر در خاورمیانه، اروپا و همچنین سازمانها و انجمنهای وابسته در آمریکا اشاره کرد. از جمله امکانات دیگر کمیته در اختیار داشتن شبکه وسیع طبع و نشر و اطلاع رسانی است که بیشتر موضوعات اجتماعی، مدنی، سیاسی، اسرائیل و یهودیان، خاورمیانه و مخالفت با سلطه یهودیان را شامل می شود. بعضی از دفاتر و شعبات مهم کمیته دارای شبکه اینترنتی و پست الکترونیکی نیز می باشد.

و ـ دفاتر و شعبات کمیته یهودیان آمریکا:

این کمیته که دفتر مرکزی آن در نیویورک است، دارای 33 دفتر منطقه ای در سراسر آمریکاست. در سطح بین المللی نیز این کمیته دفاتری در اسرائیل،آلمان، لهستان، سوئیس، انگلیس، استرالیا و آمریکای لاتین دارد.

شعبات کمیته عبارتند از:

1 ـ دفاتر و شعبات داخلی:

دفاتر داخلی دفتر مرکزی (نیویورک)، دفتر آتلانتا، بالتیمور، بوستون، بوفالو، شیکاگو، سینسیناتی، کلیولند، کانکتیکات، دالاس، دنور، دیترویت، هوستون، کانزاس سیتی، لانگ ایلند، لوس آنجلس، میامی، میلواکی، نیوجرسی (مرکزی)، مترونیوجرسی، نیویورک، اورنج کانتی، پالم بیچ فلوریدا، فیلادلفیا، فونیکس، پیتزبورگ، پورتلند، سن لویی، سن دیه گو، سان فرانسیسکو، سیاتل، واشنگتن و دفتر ساحل غربی فلوریدا.

2 ـ دفاتر و شعبات خارجی:

دفاتر و شعبات کمیته در خارج از آمریکا عبارتند از:

دفتر خاورمیانه در بیت المقدس اسرائیل، دفتر برلین، مرکز لورنس و لی، دفتر ژنو در سوئیس تحت عنوان دفتر نظارت سازمان ملل، دفتر لهستان در ورشو.

3 ـ سازمانهای وابسته به کمیته:

کمیته علاوه بر شعبات، در ساختار خود دارای انجمنها و سازمانهای وابسته نیز می باشد که به ترتیب اهمیت عبارتند از: انجمن آتلانتا، سپاس از اسکاندیناوییها، طرح مبادله، مؤسسه آسیا و حاشیه اقیانوس آرام، مرکز آرتور و راشل بلفر، مرکز ملی خانواده یهودیان ویلیام پیتسچک، مؤسسه روابط یهودیان آمریکا و اسرائیل، مؤسسه اسکیربال، مؤسسات تحول رهبری هیلدا کاتز بلااستاین، دوستان شلوم دی کومی، مؤسسه هریت و ابرت هیل براون، دفاتر برنامه نویسی، کتابخانه تحقیقات روابط انسانی یاکوب و هیلدا بلااستاین، خدمات اجتماعی، امور بین المذاهب واقع در نیویورک، امور اقلیتیهودی، ارتباطات و روابط عمومی در نیویورک، دفتر توسعه منابع در نیویورک.

ز ـ انتشارات کمیته یهودیان آمریکا:

کمیته دارای شبکه وسیع اطلاع رسانی می باشد که از طریق آن دست به انتشار مطالبی می زند. این انتشارات یا به صورت منظم و دائمی بوده و یا به صورت ویژه نامه در مقاطع مختلف چاپ می شود. اعم آنها عبارتند از:

1) کاپیتال آلرت (سالنامه)، 2) مجله کمیته یهودیان آمریکا (دو ماهنامه که بین اعضاء به صورت رایگان توزیع می شود)، 3) کتاب سال یهود، 4) مجله ماهیانه تفسیر یا ماهنامه کامنتاری (گزارش)، 5) اخبار و نظریات.

مهمترین نشریه های فوق الذکر ماهنامه کامنتاری (Commentary) است.

این نشریه به استثنای جولای و آگوست که در یک شماره منتشر می شود، بقیه ماهها به طور منظم انتشار می یابد. کامنتاری حوزه گسترده ای از تحلیلها، در زمینه مسائل سیاسی، مذهبی، امور خارجی، سیاستهای اجتماعی، فرهنگی، هنری و مرور کتب را پوشش می دهد. این نشریه از سال 1945 تاکنون تأثیر زیادی در شکل دهی افکار عمومی آمریکاییها داشته است. اگرچه کامنتاری به نوعی گسترش دهنده ارزشهای غرب است، اما موضوع یهودیان و اسرائیل در رأس مطالب آن قرار دارد. مهمترین اعضاء و دست اندرکاران این نشریه عبارتند از:

1 ـ نورمن پودهورتز (Norman Podhoretz) وی که از شاخص ترین نومحافظه کاران آمریکاست، مسئولیت سردبیری این ماهنامه را برعهده دارد.

2 ـ نیل کوزودوی (Neal Kozodoy) ، گابریل شونفلد (Gabriel Schoenfeld) و گری روزن (Gary Rosen) نیز سمت معاون سردبیر و دبیران ارشد این نشریه را برعهده دارند.

هوارد فریدمن (Howard Friedman)رئیس جدید آیپک نیز با این ماهنامه همکاری نزدیکی دارد.

همچنین کمیته کتابهایی نیز منتشر کرده که از جمله عبارتند از:

1) ایران و تسلیحات کشتارجمعی، 2) یک پیشرو در جامعه یهودیان آمریکا، 3) یهودیسم اصلاح طلب در اسرائیل، 4) نخبگان یهودی روسیه و یهودستیزی.

علاوه بر موارد قید شده کمیته دارای انتشارات وسیعی در زمینه یهودستیزی، هولوکاست و همچنین ویژه نامه ها و نظرسنجی های فراوان می باشد.

ح ـ منابع مالی کمیته:

امور مالی کمیته از طریق جمع آوری کمکها از طریق سازمان "تقاضا برای روابط کسانی" کمیته تأمین می گردد. در شهرهای نیویورک و شیکاگو کمیته رأسا با جمع آوری کمکهای مالی مخارج خود را تأمین می کند و در دیگر شهرها با کمکهای مالی بنیادهای خیریه یهودی و از طریق هدایا و کمکهای مستقیم و متفرقه یهودیان مخارج این کمیته تأمین می گردد. بدین ترتیب کمیته یهودیان نیز به عنوان نوعی سازمان، متشکل از جوامع یهودی، در شورای فدراسیونهای یهودی عضویت داشته و بودجه آن از محل بودجه شهرهای بزرگ تخصیص داده می شود، لیکن از آنجا که مبلغ تخصیصی اندک است کمیته رأسا نیز به جمع آوری کمکهای مالی می پردازد. ولی به هر جهت کمیته از نظر مالی سازمانی غیرانتفاعی و معاف از مالیات است.

ط ـ نقش کمیته در تصمیم گیریهای سیاسی جامعه آمریکا:

کمیته فعال ترین دوران خود را در سال 1981 زمان فروش هواپیمای آواکس به عربستان سعودی ایفا کرد، به طوری که اعضای آن هزاران نامه به کنگره آمریکا ارسال و نسبت به آن اعتراض کردند. در سال 1982 در واشنگتن، کمیته برای حمایت از اسرائیل به همراه سایر گروهها و افراد بانفوذ در پاسخ به فروش این نوع تجهیزات "کمیته ملی فعالیتهای سیاسی" راتشکیل داد و یکی از اعضای بلندپایه کمیته در هیأت مدیره این ارگان جدید که متشکل از شش نفر هستند شعار "اعتقاد به اسرائیل، آمریکا را تقویت خواهد کرد" سر می داد.

در سال 1983 نیز کمیته با اعمال سیاستهای پنهانی، جیمز وات وزیر کشور آمریکا را مجبور نمود به علت تبعیض قائل شدن توسط کویت نسبت به شرکتهای نفتی آمریکا دستور دهد که هیچ نوع قراردادی در مورد نفت و بنزین در ایالات متحده با شرکت "سانتافه اینترنشنال" که متعلق به کویت است منعقد نگردد.

کمیته در دو بعد سیاست خارجی و داخلی آمریکا نقشی فعال دارد. در بعد داخلی بیشتر مسائل اجتماعی و اقلیتها را شامل می شود و در بعد خارجی مسئله رعایت حقوق بشر توسط کشورهای دیگر و بحث خاورمیانه است که در همه ابعاد مسئله منافع یهودیان، اسرائیل و حتی حامیان اسرائیل را مدنظر دارد. مثلاً کمیته در بسیاری از موارد کشورها را متهم به نقض حقوق بشر، حقوق اقلیتها، آزادی بیان و نقض آزادی مذهبی می کند و از اعضای کنگره می خواهد تا کشور موردنظر را تحریم کنند.

ی ـ دیدگاهها و مواضع کمیته:

عمده ترین دیدگاهها و مواضع کمیته عبارتست از:

1 ـ یهودیان آمریکا:

کمیته در سال 1981 مؤسسه ای برای روابط یهودیان آمریکا و اسرائیلیان تأسیس نمود که دو جامعه را از طریق تحقیق، کنفرانس به هم نزدیک می نمود و به افزایش درک و تفاهم بین دو جامعه کمک می کرد. کمیته همچنین پروژه هایی تحت عنوان "موضع یهودیان آمریکا نسبت به اسرائیل و اسرائیلیان" و "بررسی ملی یهودیان آمریکا و رهبران جوامع محلی" انجام داد. کمیته در مسائل مربوط به هویت یهودیان در آمریکا دست به فعالیتهایگسترده ای زده از جمله می توان به تأسیس مؤسسات و بنیادهایی نظیر "پروژه درون فرقه ای یهودیت" که یک برنامه دو سالانه برای آموزش مطالب آموزنده از سوی علمای یهودیت و همچنین برنامه های فیلم مانند "فستیوال 2000" که مختص یهودیان آتلانتاست، اشاره کرد.

2 ـ غیریهودیان در آمریکا (مسلمانان و مسیحیان):

کمیته مدعی است که سعی در بهبود روابط خود با سایر ادیان دارد از آن جمله می توان به تأسیس مؤسسات بین المذاهب نظیر، مؤسسه "هویت و رابرت هیل براون" که در خصوص درک متقابل بین المذاهب به ویژه بین یهودیان و مسلمانان جهان فعالیت می کند، اشاره کرد. از برنامه های دیگر این رابطه Cjeepیا برنامه غنی سازی آموزشی یهودی ـ کاتولیک است که در راستای افزایش شناخت یهودیت و کاتولیک از همدیگر می باشد. کمیته بخشی از وظیفه خود برای بهبود روابط یهودیان و اسرائیل با مسیحیان را به دفتر خود در اورشلیم واگذار نموده است.

علاوه بر مسائل فوق کمیته در هنگام کشته شدن "الکس اوده" مدیر شعبه "کمیته ضد تبعیض عربی" به شدت آن را محکوم و آن را ناشی از انگیزه های قومی خواند در جنگ خلیج فارس نیز کمیته هر گونه خشونت علیه مسلمانان را محکوم نمود.

در 9 مارس 1996 بعد از افتخار در مرکز تجارت جهانی کمیته نسبت به امکان بروز مجدد حملات علیه اعراب و اسلام هشدار داد و سپس دو سال متوالی کنفرانس ملی خود را تحت عنوان "مسلمانان و یهودیان آمریکای شمالی در گذشته، حال و آینده" و "زنان، خانواده ها و بچه ها در سنت اسلام و یهود" را برگزار نمود. در یکی از کنفرانسها حاخام جیمز رودین مدیر امور بین المذاهب کمیته گفت زمان آن است مسلمانان و یهودیان به طوریکسان، جسورانه و با غرور با همدیگر صحبت کنند.

در 19 آوریل 1995 بعد از بمب گذاری "تیموتی مک وی" نیز کمیته آمریکا را به پرهیز از هر نوع پیش داوری و خشونت علیه مسلمانان و اعراب فراخواند.

بعد از حملات 11 سپتامبر 2001 کمیته با ظرافتی خاص ضمن انتقاد از فعالان مسلمان در سراسر جهان و داخل آمریکا، از گروههای مسلمان در داخل آمریکا که به حمایت از گروههای جهاد، حماس و حزب ا... می پردازند انتقاد و از خشونت علیه مسلمانان مناطق خاورمیانه و جنوب آسیا اعلام انزجار نمود و از مسلمانان خواست که خود را نه فقط از حملات بی رحمانه 11 سپتامبر، بلکه از تمام خشونتها دور نگه دارند.

کمیته با انتشار یک کتاب دو جلدی تحت عنوان "بچه های ابراهیم" خود را به عنوان سازمانی معرفی می کند که برای فهم بین مسلمانان و یهودیان تلاش می کند.

3 ـ آنتی سمیتیزم:

شیوه هایی که کمیته برای مقابله با مخالفین یهود در پیش می گیرد بیشتر از طریق نشر مطالب، آگهی ها، مقالات، نظرسنجی ها و برنامه های مختلف می باشد. کمیته در پی حمایت از حقوق یهودیان در مقابل حملات ضد صهیونیستها و مخالفین یهود می باشد. برنامه های کمیته از جمله نشریات آن به مخالفین یهود که در اینترنت مطالب خود را پخش می کنند اختصاص دارد. از آن جمله می توان از تجدیدنظرطلبان هولوکاست، فعالیتهای ضد یهودی در محیطهای دانشگاهی و همچنین فعالیت علیه لوئیس فراخان و امت اسلام و مقابله با بخشهای رادیویی مخالف یهود اشاره کرد.

کمیته در سراسر جهان در این خصوص به نظرسنجی افکار عمومی می پردازد و به طور منظم گرایشات و تمایلات مخالف یهود را کنترل می کند. در کاپیتال هیل و سایر مجامع قانونگذاری ایالتی در کلکشور کمیته از تصویب قانونی برای سرکوب مخالفین یهود و جمع آوری آمارهای قابل اعتماد در خصوص این رخدادها و اتفاقات حمایت می کند.

از فعالیتهای عمده کمیته در این خصوص می توان به ارائه گزارش جهانی "رویدادهای مخالف یهود در 1997 که با همکاری مؤسسه "تحقیق سیاست یهودی" در لندن صورت گرفت اشاره کرد، این گزارش نشان می داد که مخالفت با یهودیان به مراتب کمتر شده و یهودیان در کشورهایی که زندگی می کنند احساس امنیت بیشتری نسبت به سالهای قبل می کنند. ضمنا این گزارش به صورت همزمان در نیویورک و لندن منتشر شد، البته کمیته از سال 1992 سالیانه گزارش رخدادها و وقایع مخالف یهود را در سراسر جهان ارائه می دهد، لیکن گزارش سال 1997 یک گزارش جامع بود.

4 ـ ایران:

مواضع و دیدگاههای کمیته را می توان به شرح ذیل برشمرد:

1 ـ مخالفت با ایران و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاحهای هسته ای، در این راستا به اقدامات ذیل دست زده است:

1) فشار بر چین و درخواست از این کشور برای عدم همکاری با ایران در خصوص سلاحهای هسته ای.

2) درخواست از چین برای فشار بر کره شمالی به عنوان شریک و متحد در جهت عدم همکاری تسلیحاتی با ایران.

3) درخواست از روسیه برای عدم صدور سلاحهای هسته ای یا دو منظوره به ایران.

2 ـ بحث حقوق بشر که ایران را ناقض حقوق بشر معرفی می کند.

1) درخواست از ایران برای پایبندی به اصول حقوق بشر.

2) درخواست از ایران برای آزادی 13 جاسوس یهودی و از بین بردن زمینه های مخالفت با یهودیان.

3) درخواست از ایران برای احترام به حقوق مسیحیان و بهاییان.

3 ـ مخالفت با ایران به عنوان یک کشور حامی تروریسم.

1) درخواست از ایران برای دست کشیدن از حمایت گروههای فلسطینی.

2) درخواست از دولتهای دیگر برای محدود ساختن همکاری خود با ایران که حامی تروریسم است.

4 ـ معرفی ایران به عنوان عامل بمب گذاری در مرکز یهودیان آرژانتین و درخواست از آن کشور برای محدود کردن فعالیتهای ایران در آرژانتین.

5 ـ تقبیه ایران به خاطر مخالفت ایران با عضویت اسرائیل در شورای امنیت سازمان ملل متحد.

6 ـ مخالفت با ایران به خاطر تخریب وجهه عرفات و تلاش برای جایگزینی وی.

در میان دیدگاهها و مواضع فوق الذکر، مواضع کمیته نسبت به پرونده ای هسته ای ایران از برجستگی خاصی برخوردار است.

فعالیتهای آن برای تحریم ایران نیز با ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت و عدم توجه ایران به قطعنامه های این شورا افزایش یافت. در این رابطه دیوید ورسکی (David Twersky)مدیر امور بین الملل کمیته یهودیان آمریکا پس از پاسخ منفی ایران به قطعنامه 1737 گفت: مقامات ایران با صدور بیانیه ای رسماً اعلام کردند که نمی خواهند با ما باشند. آنها فقط می خواهند جهان حرفشان را گوش دهد. هم اکنون زمان لازم برای برداشتن گامهای بعدی از جمله تحریم، فرا رسیده است.

پیش از این کمیته یهودیان آمریکا با صدور بیانیه ای، از قطعنامه 1737 استقبال کرده بود. در این بیانیه اتهامات مختلفی علیه ایران مطرح و همه آنها با پرونده هسته ای ایران گره زده شده اند. در بیانیه کمیته یهودیان آمده است:

"در این قطعنامه صراحتاً عنوان شده که ایران قطعنامه1696 شورای امنیت را نادیده گرفته و از به تعلیق درآوردن فعالیتهای مرتبط با غنی سازی امتناع ورزیده و بنابراین صلاحیت این شورا را زیر سؤل برده است.

ایران همچنین تلاشهای متعدد به ویژه از سوی اتحادیه اروپا برای مدت بیش از 3 سال در راستای دستیابی به توافقی برای حل این بحران از طریق مذاکره را ناکام گذاشت و جامعه بین الملل را با تنها گزینه ممکن یعنی توسل به شورای امنیت مواجه ساخت. ما همچنان از تهدید صلح و امنیت منطقه ای و جهانی توسط رژیم بی ملاحظه ایران نگرانیم.

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران منکر هولوکاست بوده و بارها خواستار نابودی اسرائیل شده و اظهار داشته که اسرائیل باید از روی نقشه جهان محو شود. وی همچنین با طرح درخواست خود مبنی بر داشتن جهانی بدون آمریکا، این کشور و منافع آن را نیز تهدید می کند. علاوه بر آن، ایران سرمایه عظیمی را صرف تأمین هزینه های مالی سازمانهای تروریستی می کند و از آنها به عنوان عواملی در راستای خدشه دار کردن روابط میان اعراب و اسرائیل، تشدید تنشهای قومی در عراق و بی ثبات کردن لبنان بهره می جوید.

برنامه اتمی همراه با تلاش برای توسعه سیستم موشکی، از جمله مهمترین و خطرناک ترین مسائل مرتبط با ایرانند زیرا این، بخشی از برنامه ایران برای گسترش اعمال نفوذ خود در خاورمیانه و فراتر از آن است. علاوه بر این، با وجود روابط نزدیک ایران با حزب الله و دیگر گروههای تروریستی، قابلیت اتمی ایران ممکن است روزی منجر به تجهیز گروههای تروریستی حامی ایران به سلاحهای اتمی شود.

قطعنامه 1737 نیز نظیر قطعنامه 1696 براساس فصل 7 منشور سازمان ملل به تصویب رسید و لازم اجرا است. شورای امنیت که نماینده جامعه بین المللی است باید بر اجرای کامل این قطعنامه طی زمان مقرر تأکید کند، زیرا آنچه هم اکنون در معرض خطر قرار دارد، اعتبار شورای امنیت و مهمتر از آن صلح و امنیت بین المللی است."

همچنین، کمیته یهودیان آمریکا نیز مانند انجمن ضدافترا با مقامات کشورهای مختلف، برای تحریم ایران نامه نگاری کرده و در نامه ای به 27 وزیر امور خارجه کشورهای اتحادیه اروپا، کانادا، ژاپن، نروژ و سوئیس،خواستار اعمال فشار بیشتر علیه ایران شد.

متن این نامه که در تاریخ 8 ژانویه 2007 تنظیم شده، بدین شرح است:

عالیجنابان!

کمیته یهودیان آمریکا شدیداً نسبت به تهدید ایران برای صلح و امنیت جهانی دغدغه داشته و علائم هشداردهنده فراوانی را مبنی بر تعقیب سیاستهای هسته ای تهاجمی این کشور مشاهده می کند.

همان طور که شما می دانید در 23 دسامبر، شورای امنیت سازمان ملل به اتفاق آراء قطعنامه 1737 را تصویب کرد که براساس آن باید غنی سازی اورانیوم در ایران متوقف شود. قطعنامه ای شبیه قطعنامه 1696 که پیش از آن تصویب شده بود.

با کمال تأسف ایران همواره به این قطعنامه ها بی اعتنا بوده و به آنها گردن ننهاده و این مسئله نشان دهنده آن است که ایران قصد برآوردن خواسته های جامعه بین الملل را ندارد.

احمدی نژاد رئیس جمهور ایران اظهار داشته است که ملت ایران هرگز قطعنامه را نخواهد پذیرفت چرا که این قطعنامه با انگیزه های سیاسی صادر شده و سازمان ملل قطعنامه ای غیرقانونی را تحت فشارهای آمریکا و انگلیس علیه ایران صادر کرده است.

به گفته وی،ایران به زودی پیروزی نهایی در زمینه فن آوری هسته ای را جشن خواهد گرفت و ذره ای از حقوق خود چشم پوشی نخواهد کرد.

علاوه بر این، غلامعلی حداد عادل رئیس مجلس ایران نیز گفته است هیچ شکی نیست که این قطعنامه غیرقانونی است و ایران آن را نخواهد پذیرفت و ما تصویب کنندگان این قطعنامه را مورد سرزنش قرار می دهیم.

از خلال این صحبتها سازش ناپذیری ایران و وجود تهدیدی جدی برای صلح و امنیت جهانی عیان می شود.

ما با احترام، از تمام دولتهای شما می خواهیم که با استفاده از ابزارهایی چون قطع روابط تجاری و عدم سرمایه گذاری و حذف معاملات بانکی، فشار بیشتری را به ایران وارد کنند.

ایران از دو قطعنامه شورای امنیت تمرد و هرگونه راه حل دیپلماتیک را رد کرده و اکنون به اعتقاد ما زمان مناسبی برای به کارگیری فشارهای بیشتر است.

با احترام/روبرت گودکیند(Robert Goodkind)

دیوید هریس (David Harris)

کمیته یهودیان آمریکا در زمینه قطع وابستگی آمریکا به نفت ایران در راستای تحریم ایران، توجه زیادی نشان داده است. در این رابطه دیوید ای هریس مدیر اجرایی کمیته یهودیان آمریکا اخیراً در یک گزارش رادیویی گفت: تا زمانی که ما نفت مورد نیاز خود را از کشورهای متخاصم وارد می کنیم، در واقع دشمنان خود را تقویت کرده ایم و لذا باید این شیوه را تغییر دهیم. برای نیل به این هدف، راههایی از جمله صرفه جویی در مصرف سوخت، جایگزینی انرژی، استفاده از حداکثر قابلیت سوخت و بهبود سیستم حمل و نقل عمومی وجود دارد. هریس افزود: مقامات مسئول در این زمینه باید این پیام را بشنوند که امنیت انرژی در واقع امنیت ملی است. وی همچنین گفت: ما نباید مانند جنگ جهانی دوم، به دشمن در پیروز شدنش یاری رسانیم.

البته کمیته یهودیان آمریکا پیشتر یک گزارش مفصل تحت عنوان "فراتر از بشکه؛ چگونه وابستگی آمریکا به نفت خارجی ها، محیط زیست، امنیت و اقتصاد ملی ما را به خطر می اندازد" را منتشر کرده بود. در مقدمه این گزارش 30 صفحه ای آمده بود که آمریکا بزرگترین مصرف کننده و وارد کننده نفت در جهان است و بخش عمده این نفت از کشورهایی وارد می شود که با ارزشهای دموکراتیک وکثرت گرایی آمریکا مخالفند. در این گزارش وعده رؤای جمهور آمریکا برای کاهش وابستگی به نفت خاورمیانه ذکر شده و برای مثال به نقل از ریچارد نیکسون در سال 1974 آمده است: باید به این هدف ملی برسیم و در پایان دهه 1980 به نفت و سایر منابع انرژی دیگر کشورها نیازمند نباشیم.

در این گزارش، پس از آنکه افزایش واردات نفت آمریکا روی یک نمودار مشخص شده، به موضوع امنیت ملی آمریکا و نفت ایران پرداخته و به نقل قولهایی از مقامات ارشد جمهوری اسلامی در زمینه لزوم استفاده از ابزار نفت در صورت اعمال فشار بر ایران به علت ادامه فعالیتهای هسته ای اشاره شده است. برای مثال به نقل از محمود احمدی نژاد آمده است که: بیش از آنچه ما به غرب نیاز داریم آنها به ما نیاز دارند.

اعتراض کمیته یهودیان آمریکا به همکاری ایران و سوئیس در زمینه انرژی را نیز باید در ادامه مواضع این کمیته در این باره، تفسیر کرد.

کمیته یهودیان آمریکا طی نامه ای به میشلین کالمی ری رئیس جمهور سوئیس در مورد امضاء توافقنامه اخیر بین گروه انرژی سوئیس و شرکت ملی گاز ایران، ابراز نگرانی کرده بود.

ریچارد جی سایدمن رئیس کمیته یهودیان آمریکا و دیوید ای هریس مدیر اجرایی این کمیته در متن نامه مذکور اظهار داشتند: با توجه به سازش ناپذیر بودن ایران و تهدید امنیت و آرامش بین المللی از سوی دولت این کشور، از دولت شما می خواهیم همگام با سایر دولتها، اقدامات سیاسی و اقتصادی لازم برای اعلام اخطار به ایران و اجبار این کشور برای انجام تعهدات بین المللی اش را به کار گیرد. به عقیده ما اقداماتی نظیر کاهش سرمایه گذاری ها در ایران به ویژه در بخش انرژی مثمرثمر است چرا که این گونه سرمایه گذاری ها تنها سبب افزایش قدرت این رژیم جنگ طلب و تقویت نفوذ ژئوپلیتیک آن خواهد شد.

آنها در ادامه خاطرنشان کردند که ایرانعلی رغم افزایش فشار از سوی جامعه بین المللی تاکنون از 3 قطعنامه شورای امنیت مبنی بر درخواست به تعلیق درآوردن تمامی فعالیتهای غنی سازی انرژی هسته ای این کشور، سرپیچی کرده و تمامی تلاشها برای حل و فصل دیپلماتیک این مسئله را ناکام گذارده است.

در متن این نامه، همچنین به اظهارات احمدی نژاد در هیجدمین سالگرد بزرگداشت ارتحال امام خمینی(ره) مبنی بر قرار گرفتن برنامه هسته ای ایران در مرحله ای جدید و عدم توقف این برنامه ها، اشاره شد.

در پایان این نامه اظهار شد، با توجه به وخامت بحران ایران لازم است کشورهای مسئول گامهایی صحیح، به ویژه در زمینه مالی را علیه ایران بردارند. در غیر این صورت حمایت ایران از طریق سرمایه گذاری خارجی ، حامل پیامی خطرناک به این رژیم افراط گرا برای پیگیری تکنولوژی هسته ای خود، به خطر انداختن امنیت جهانی و بدتر از همه گسترش آن در سراسر منطقه است.

5 ـ روند صلح:

کمیته از روند سازش موجود در خاورمیانه و دخالت فعالانه آمریکا در کمک به گروهها برای یافتن زمینه های مشترک، حمایت و استقبال می کند، و به این نتیجه رسیده است که فقط اسرائیل می تواند نیازهای امنیتی خودش را تعیین کند و از دولت خودگردان خواست که منشور خود را اصلاح و بندی را که پیوسته خواهان از بین بردن اسرائیل است حذف و از دست زدن به مبارزات مسلحانه علیه اسرائیل چشم پوشیده و مبارزین فلسطینی را در مناطق تحت کنترل خود ریشه کن کند، علاوه بر آن کمیته ابراز امیدواری نموده که توافقنامه صلح بین اردن و اسرائیل مدلی برای دیگر کشورهای عرب باشد تا از آن پیروی کنند و از کشورهای عرب مسلمان درخواست می کند تا برای رسیدن به صلحی واقعی تحریمهای اسرائیل را بشکند و از آن دسته ازکشورهایی که قبلاً تصمیم گرفتند که با اسرائیل رابطه برقرار نکنند خواست تا در عقیده و تصمیم خود تجدیدنظر کنند.

6 ـ اسرائیل:

کمیته به جز در موارد استثنایی مدام درصدد افزایش حمایت خود از رژیم اسرائیل بوده است. تنها موردی به عنوان اختلاف بین این دو باید ذکر کرد مربوط می شود به زمان پیدایش رژیم اسرائیل، گرچه در آن زمان کمیته علی رغم میل خود از تشکیل دولت اسرائیل حمایت کرد، ولی بعد از آن اختلافهایی در این رابطه به وجود آمد به همین سبب مسئله "ملیت" و "امت" محل اختلاف بود چنانچه در بیانیه مشترک بن گورین و رئیس کمیته یهودیان آمریکا بر این مطلب تأکید شد که: اسرائیل تنها از جانب خود و مردمش سخن می گوید.

در دهه 50 کمیته شروع به دخالت فعالانه در حمایت از اسرائیل نمود و یاکوب بلااستاین رئیس وقت کمیته بحث تاریخی خود را با بن گورین نخست وزیر وقت اسرائیل انجام داد و پارامترهایی برای آینده روابط بین رژیم اسرائیل و یهودیان دیاسپورا ترسیم نمودند. کمیته در سال 1963 برای حمایت بیشتر به عنوان اولین سازمان یهودی دفتر دائمی خود را تحت عنوان دفتر اورشلیم که بعدها به دفتر خاورمیانه ـ اسرائیل تغییر نام یافت در اسرائیل تأسیس کرد.

این دفتر که مقر آن در سال 1995 از مکان اولیه خود به بیت موسی در محله قدیمی اورشلیم منتقل شد نقش بسزایی در هماهنگی کمیته و جلب حمایت آن از اسرائیل دارد. امکانات وسیع این دفتر از جمله کتابخانه، سالن اجلاس و سمینار، بیانگر این مهم است که تا چه حد کمیته برای رابطه با اسرائیل و ارتباط با آن اهمیت قائل است. حمایت همه جانبه کمیته از اسرائیل از سال 1967 به صورت فعال شروع شد و این حمایت از زمانی که پیوند کمیته با جوامع مختلف یهودی بیشتر شد افزای چشمگیری داشتهاست. در این خصوص یکی از رهبران کمیته می گوید: روابط جوامع یهودی با اسرائیل و مسئله خاورمیانه موضوع شماره یک کمیته است و در آن هیچ تردیدی نیست.

بیشتر فعالیتهای کمیته در رابطه با حمایت از اسرائیل به دو شیوه صورت می پذیرد:

1) نوشتن، چاپ، انتشار و توزیع اطلاعات و مطالب لازم درباره مواضع کمیته.

2) استفاده از روش سنتی گذشته و با همان تماس و مذاکره پنهانی با شخصیتهای سیاسی، رؤسای اتحادیه های کارگری، رهبران اقلیتها، به ویژه سازمانهای مذهبی مسیحی است.

7 ـ کشورهای آسیای میانه:

آسیای میانه برای کمیته از اهمیت خاصی برخوردار است و کمیته خود را مدعی حمایت از امنیت این منطقه در برابر تهدیدات ایران می داند. در 24 ژوئن 1998 کمیته یهودیان از کمیته روابط خارجی سنای آمریکا برای تصویب قانونی که حامی و تقویت کننده سیاست آمریکا در قفقاز و آسیای میانه است ستایش نمود.

این قانون که به "قانون استراتژیکی راه ابریشم" معروف است برای همکاری آمریکا و دولتهای آسیای میانه بود. بوروس ریمر رئیس کمیته نیز به هنگام دیدار با وزیرخارجه اسرائیل گفت: ما از شارون می خواهیم که به خاطر امکانات قابل ملاحظه ای که آسیای میانه می تواند به روی اسرائیل بگشاید از این منطقه غفلت نکند، دیوید هریس مدیر اجرایی کمیته نیز گفت: ما باید به جذب سرمایه گذاری در بخش انرژی پرداخته و آلترناتیوی برای منابع نفتی ایران پیدا کنم.

کمیته معتقد است باید محدودیت علیه آذربایجان از بین برود، زیرا آذربایجان متحد اسرائیل است و ارمنستان که متحد ایران است باید تحریم شود. بری یاکوبز معاون مدیر کمیته یهودیان آمریکا در امور بین الملل گفت قانون استراتژیکی راه ابریشم نه فقط برای آمریکا بلکه برای اسرائیل همه سودمنداست، زیرا کشورهای آسیای میانه علاوه بر اینکه اکثریت جمعیت آنها مسلمان است، دارای جوامع یهودی و همچنین ثروت غنی هیدروکربن و پتانسیل کشاورزی نیز می باشند.

8 ـ ترکیه:

همکاری کمیته با ترکیه مانند سایر سازمانهای یهودی از پارامترهای مشترکی نظیر مرز مشترک این کشور با ایران، عراق، سوریه به عنوان دشمنان اسرائیل و هم پیمانی ترکیه با اسرائیل سرچشمه می گیرد به همین منظور مقامات کمیته در مواقع متعددی از ترکیه دیدن کرده و بارها با مقامات آن کشور در خصوص مخالفت با یهودیان که توسط حزب اسلام گرای رفاه این کشور دامن زده می شود به بحث و گفتگو نشسته اند. ضمنا کمیته با ایجاد رابطه گرم با کلیسای جهانی در استانبول و برقراری رابطه نزدیک با گروههای اسلامی سعی در تعمیق هرچه بیشتر روابط خود با ترکیه داشته است.

در 3 فوریه 1998 رهبران کمیته با سلیمان دمیرل رئیس جمهور ترکیه در خصوص مسائل خاورمیانه دیدار کردند و در 24 فوریه همان سال نیز کمیته نماینده ای برای ملاقات با مقامات بلندپایه لشکری و کشوری به ترکیه فرستاد. در این دیدار رهبران ترکیه نیز تمایل خود را به همکاری با یک دولت یهودی به ویژه در بعد نظامی اعلام کردند.

مآخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.
  2. اوبرین، لی: سازمانهای یهودیان آمریکا و اسرائیل، مترجم ع. ناصری، مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی نور، تهران 1369.
  3. رزوق، اسعد: اسرائیل الکبری دارسة فی الفکر


::#التوسعی الصهیونی، بیروت 1968.

  1. جریس، صبری: تاریخ الصهیونیة 1917ـ1862، بیروت 1977.
  2. بولتن رویداد و گزارش، 15/8/1380، شماره 106 و 29/8/1380 شماره 8 .
  3. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 12/2/1385، شماره 116.
  4. کمیته یهودیان آمریکا، 4/10/1385، 20/10/1385، 22/3/1386، 20/3/1386.
  5. www.Ajc.org.
  6. www.haaretz.com/hasen/objects/pages no=703799.
  7. www.Isreloncampucoalition.org/aboutus/members/ajc.htm.
  8. www.ajc.org/site/pp.aspx.
  9. www.forward.com/articles/groups-push-for- sancton.