شامیر، اسرائیل
محتویات
الف ـ زندگینامه:
اسرائیل شامیر از شخصیتهای فعال ضد صهیونیستی و ضد اسرائیلی ساکن سرزمینهای اشغالی است. وی که تباری فلسطینی دارد و در روسیه به دنیا آمده و دو دهه اول زندگی اش را در همانجا گذرانده است، در ابتدا به فعالیتهای سیاسی و روزنامه نگاری در داخل آن رژیم روی آورد، ولی با گذشت مدت زمان اندکی، از هر گونه اشتغال سازمانی فاصله گرفت و به فعالیتهای آزاد روی آورد تا بهتر بتواند اندیشه های خود را مطرح سازد که در این راستا، او هم مانند بسیاری از فعالان ضد صهیونیست و تجدیدنظرطلب، با محدودیتهایی برای انتشار افکار و آثار خود مواجه شد. به عنوان نمونه بازخواست دولت اسرائیل از شامیر پس از طرح موضوع لزوم بازگشت آوارگان از سوی او، به عنوان مانعی پیش روی او در داخل اسرائیل یا ممنوعیت فروش کتاب "گلهای گالیلی" او در فرانسه در سال 2005 به عنوان ممنوعیتی خارجی از این جمله است.
اسرائیل شامیر در سال 1951 در شهر نووستی بیرسک (Novostibirsk) ، از شهرهای واقع در سیبری روسیه متولد شد. پدرش حاخامی از شهر طبریه (tiberias) فلسطین بود. اسرائیل شامیر تحصیلاتش را در یکی از مدارس معتبر که زیرمجموعه "آکادمی علوم" بود، به پایان رساند و در دانشگاه نووستی بیرسک (Novostibirsk university) در دو رشته ریاضی و حقوق تحصیلکرد. در سال 1969 او به سرزمینهای اشغالی مهاجرت کرد و در جنگ 1973 به عنوان سرباز چترباز در ارتش اسرائیل خدمت کرد و علیه اعراب جنگید.
پس از پایان خدمت نظامی، شامیر تحصیلات دانشگاهی اش را در رشته حقوق دنبال کرد و وارد دانشگاه عبری بیت المقدس (Hobrew university of jerusalem) شد، ولی برای استخدام قانونی به عنوان روزنامه نگار، آن را نیمه کاره رها کرد. اسرائیل شامیر اولین کار تخصصی اش را با رادیو اسرائیل شروع کرد، ولی پس از مدتی اسرائیل استعفا کرد و خبرنگار آزاد شد. فعالیتهای او در این دوره معطوف به موضوعات روز جهانی بود که از مهمترین آنها می توان به پیگیری حرفه ای درگیری و جنگ در ویتنام، لائوس و کامبوج اشاره کرد.
شامیر در سال 1975 به بی بی سی پیوست و به لندن نقل مکان کرد و بعد از دو سال، علاوه بر ادامه همکاری با بی بی سی، به همکاری با روزنامه اسرائیلی معاریو (maariv) و چند روزنامه ژاپنی پرداخت که این همکاری تا سال 1979 ادامه یافت.
او مدتی هم به ژاپن رفت و در توکیو، اولین کتابش را با عنوان "سفرهایی به همراه پسرم" (travels with my son) به زبان ژاپنی نوشت.
شامیر در سال 1980 به اسرائیل بازگشت و به همکاری با روزنامه های هاآرتس (haaretz)و الهامیش مار (alhamishmar) پرداخت و همچنین به عنوان سخنگوی حزب سوسیالیست اسرائیل (mapam) به کار در کنست (پارلمان) مشغول شد.
شامیر همزمان با شروع انتفاضه اول، اسرائیل را به مقصد روسیه ترک کرد و از سال 1989 تا 1993 ـ که پرحادثه ترین روزگار مردم فلسطین بود ـ در مسکوزندگی می کرد و از آن شهر برای هاآرتس مقاله می فرستاد. در این دوره بود که او ایده بازگشت آوارگان فلسطین و اسکان دوباره آنان را مطرح ساخت و بلافاصله نیز از سوی دولتمردان اسرائیل مورد بازخواست قرار گرفت. شامیر طی این سالها علاوه بر هاآرتس، با روزنامه ها و مجلات مختلف روسی، از قبیل روزنامه پراودا (pravda) و هفته نامه زاوترا (zavtra) همکاری داشت. در سال 1993 شامیر دوباره به اسرائیل بازگشت و در حیفا سکونت گزید.
در این دوره او با یک روزنامه روسی که همزمان در اسرائیل و روسیه چاپ می شد، همکاری می کرد و برای مجلات مختلف ادبی نیز مطالب می نوشت. همچنین در این سالها به ترجمه "اودیسه" (odyssey)مشغول بود که در سال 2000 در استراسبورگ روسیه منتشر شد. او در این سالها به ترجمه نسخه های خطی یهودی مربوط به قرون وسطی از عبری به روسی اقدام کرد.
با شروع انتفاضه دوم، شامیر موقتا از فعالیتهای ادبی اش دست کشید و کارش را به عنوان روزنامه نگار از سر گرفت. سپس به فعالیتهای اینترنتی روی آورد. بیشتر مقالات او در سایتهای مشهور به چشم می خورند.
ب ـ آثار و تألیفات:
اسرائیل شامیر روزنامه نگار، مترجم و نویسنده ای است متنفذ و پرشور که مقالات متعددی را در روزنامه ها و مجلات معتبر کشورهای مختلف، از جمله روسیه، اسرائیل، ژاپن، انگلیس و... به رشته تحریر درآورده است.
شامیر علاوه بر مقاله نویسی که به عنوان شغل وحرفه او محسوب می شد (و به همین خاطر مقالات بسیاری از او به چاپ رسیده است) دست به ترجمه و نگارش کتابهای متنوعی زده است. اولین کتاب او (همان گونه که در زندگینامه اش آمد) "سفرهایی به همراه پسرم" بود که به زبان ژاپنی انتشار یافت. به جز این کتاب، او در دیگر آثار خود در دو حوزه کلی ترجمه و تألیف به دو موضوع عمده "ادبیات عبری" و "مسائل سیاسی روز" می پردازد. مهمترین آثار ترجمه ای او که درباره ادبیات و دین یهود و به زبان روسی است، عبارتند از:
1 ـ ترجمه آثار ادبی:
1. ترجمه آثار اس وای اگنون (s.y. agnon) ، تنها نویسنده عبری برنده جایزه نوبل، از زبان عبری به روسی. شامل: "در اعماق دریاها" (In the Heart of the Seas) چاپ مسکو در 1981 و تجدید چاپ در 1991، "چشم اندازی بر زندگی اصلی او" (In the prime of her life: Panorama)چاپ مسکو در 1991 و "داستانهای برگزیده" (Collected Stories) چاپ بیت المقدس در 2004 که این ترجمه ها چندین بار در روسیه و همچنین در اسرائیل تجدید چاپ شده اند.
2. ترجمه دو فصل از اودیسه به نامهای Sirens و Cyclops اثر جی جویس از انگلیسی به روسی (چاپ تل آویو در 1984) و برخی فصول دیگر (چاپ مسکو در 2000).
3. ترجمه برخی نسخ خطی یهودی قرون وسطی، از عبری به روسی.
4. ترجمه کتاب "جنگهای اعراب و اسرائیل" (Arab-Israeli Wars) اثر حایم هرزوگ (H. Herzog) چاپ لندن در 1986 و تجدید چاپ درمسکو در 2004).
5. ترجمه "بازنواخت" (Playback) اثر از چاندلر (R. Chandler) (چاپ تل آویو در 1986).
6 . ترجمه "دگردیسی" (Metamorphoses) اثر جی. ماکد (G. Mocked) (چاپ لنینگراد در 1992).
7. ترجمه کامل اودیسه اثر هومر (Homer) شاعر باستانی یونان، از زبان اصلی به روسی (چاپ سنت پترزبورگ در 2000).
8 . ترجمه "کتاب سطربندی" (The Book of Lineage) اثر آبراهام زاکاتو (Abraham Zacuto) (چاپ بنیاد زاکاتو در 2006).
9. حاشیه و تفسیر ترجمه انگلیسی "گاهشماری عبری قرون وسطی" (Hebrew chronicles medival) .
2 ـ ترجمه آثار سیاسی (غیرانگلیسی):
1. "سوستا آی اولیوا" ترجمه کاج و زیتون (Pine and Olive) از انگلیسی به روسی (Wahlstrom Publications)چاپ 1987 و تجدید چاپ در سال 2004.
2. سفر به مصر (Travel to Egypt, in Russian) (چاپ تل آویو در 1981).
3. سفر به مصر (Travel to Egypt, in Russian) (چاپ تل آویو در 1981).
4. استادان سخنوری (Masters of Discourse) به روسی (چاپ مسکو در 2003).
5. تانکها و زیتون در فلسطین (Tanks and olives in Palestine) به ایتالیایی (چاپ 2002).
6 . دولت نژادپرست در مجارستان (Racist State, in Hungarian) (چاپ بوداپست در2004).
7. چند تألیف به زبان عبری.
8. همکاری با مترجمان چند اثر خود که آثارش را به زبانهای نروژی (2002) فرانسوی (دو اثر در سالهای 2003 و 2004) اسپانیایی (2004) و آلمانی (2005) ترجمه کردند.
3. آثار انگلیسی:
شامیر تا سال 2002 از خود اثر انگلیسی منتشر نکرده بود، اما در این سال، تألیفات خود را به زبان انگلیسی شروع کرد که ماحصل آن سه اثر مهم او در زمینه مسائل سیاسی است که عبارتند از:
1 ـ گلهای گالیلی (Flowers of Galilee) چاپ انتشارات دندلیون (Dandelion 2004) .
2 ـ پردیس (Pardes) چاپ سورج بوکس (Surge Books) .
3 ـ بانوی غمهای ما (Our Lady of Sorrows) چاپ سورج بوکس 2005.
ج ـ مواضع و دیدگاهها:
مواضع اسرائیل شامیر از دیدگاههای خاص مذهبی او نشأت می گیرد. او از جمله اندیشمندانی است که به جدایی دین از سیاست معتقد نیست و این را لاف برخاسته از انقلاب فرانسه و بنیانگذاران آمریکا می داند؛ زیرا از نظر مردم یک جامعه با هم زندگی می کنند و این با هم بودن نیازمند یک "ایده" است که آنان را با هم یگانه سازد.
1 ـ صهیونیسم:
شامیر در نوشته ها و بیانات خود، بارها مواضعی را علیه باورهای عمومی یهودیان اتخاذکرده است. به عنوان نمونه، او در مقاله ای با نام افتراهای وحشتناک (Bloodcurdling Lible) نوشت که بسیاری از ادعاها یا تهمتهای یهودیان به مسیحیان، مبنی بر دشمنی با یهود از جمله در طی دوران قرون وسطی، فی الجمله واقعیت دارند؛ اما آنان با بزرگنمایی از آن به عنوان سلاحی برای پیشبرد منافع خود استفاده می کنند. از نظر شامیر این دسیسه از سوی یک گروه منحرف یهودی به عنوان یک حربه وارد باورهای یهودیان شده است.
شامیر در آثار خود، به نقش گروههای پرنفوذ صهیونیستی نیز توجه می کند. او در یکی از مقالاتش به نام مارکسیستها و چانه نی (The Marxists and The Lobby) از گروههای فشار صهیونیستی با نام "واقعیت تلخ" یاد کرد که از طریق یهودیان میلیاردر، صاحبان رسانه های جمعی و طرفداران آنان (که در میان دو حزب جمهوریخواه و دمکرات آمریکا نفوذ دارند)، حکومت آمریکا را زیرسلطه خود می کشند و از آن برای منافع صهیونیستها استفاده می کند.
او در سطحی گسترده تر نیز کنترل یهودیان بر رسانه های جمعی را چه در آمریکا و چه در اروپا یادآور می شود و این موضوع که حوادثی مانند بمب گذاری در مترو لندن، قتل عام گروگانهای مدرسه بسلان (Beslan)روسیه، حمله تروریستی در استانبول ترکیه و... همه در راستای دسیسه ای فراگیر برای مخالفت با جهان اسلام باشد را متحمل می داند.
شامیر در مقاله دیگری به نام "دولت سایه" (حکومت تحت تصرف صهیونیستها: The Shadow Zog: Zionist Occupation Government) بر این نظریه که حکومت آمریکا تحت سلطه صهیونیستها عمل می کند، تأکید کرد. به عنوان مثال، او جنگ عراق و حمله ارتش آمریکا به آن کشور، ارسال بولدوزر بهاسرائیل برای خراب کردن خانه های فلسطینیان و تهدید علیه دمشق را در جهت منافع صهیونیستها ارزیابی می کند.
2 ـ هولوکاست:
شامیر موضوع نسل کشی یهودیان در دوره آلمان نازی را نیز همانند موضوع دشمنی مسیحیان با یهود، ابزاری برای تأمین منافع صهیونیستها می داند. در این راستا او در کنفرانسی که در سال 2001 با حضور جمعی از تجدیدنظرطلبان، در بیروت برگزار شد، گفت: تجدیدنظرطلبان، با به خطر انداختن زندگی و آسایش خود، تلاش می کنند تا آنچه را به آن معتقدند، تحلیل کنند و هر کس می تواند بفهمد که آنان از انکار نفعی نمی برند. این روزها ممکن است کسی در یک مفهوم بی نقص شک کند یا ادعاهای دروغین اسرائیل را به چالش بکشد. تاکنون طرفداران هولوکاست یک امتیاز منحصر به فرد را برای خود حفظ کردند که عبارت است از اعمال ممنوعیت قانونی علیه هر تحقیقی که ممکن است شبهه ای بر اعتقاد جزم اندیشانه آنان وارد کند.
شامیر پس از سخنان محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران مبنی بر افسانه بودن هولوکاست در دسامبر سال گذشته، همانند بسیاری از تجدیدنظرطلبان، از گفته های وی حمایت کرد.
3 ـ اسرائیل:
اسرائیل شامیر با وجود دولت یهودی دشمنی ندارد، بلکه نسبت به ماهیت اشغالگر این رژیم انتقادات اساسی دارد و از این رو با اشغال سرزمینهای فلسطینیان و روند مهاجرت یهودیان به اسرائیل مخالفت می ورزد. در این باره او در مقاله ای در سال2003 با عنوان بر "علیه جابه جایی" (On the Move) انتقال گسترده یهودیان به سرزمین فلسطین به منظور تشکیل اسرائیل بزرگ را استراتژی خادمان شیطان یعنی صهیونیستها خواند که با خراب کردن خانه و کاشانه فلسطینیان و از بین بردن محیط زیست در حال انجام است.
4 ـ فلسطین:
شامیر از جمله معدود اندیشمندانی است که با جدیت، بازگشت آوارگان فلسطین به سرزمین شان را به عنوان یگانه راه حل ممکن برای حل مناقشه اسرائیل و فلسطین معرفی و خود این موضوع را برای اولین بار به صورت رسمی مطرح کرد. او برخلاف بسیاری از یهودیان، معتقد است که فلسطین یک موضوع تمام شده یا یک موضوع مرده نیست؛ بلکه فلسطین کشوری زنده است و همان گونه که یک فرانسوی بدون فرانسه نمی تواند هویت وجودی داشته باشد، فلسطینیان هم بدون فلسطین نمی توانند به حیات خود ادامه دهند، پس باید به آنان اجازه داد که بیایند و شهرها و آبادیهای ویران خود را از نو بسازند و فلسطین و اسرائیل به نحوی مسالمت آمیز با هم زندگی کنند.
او این همزیستی مسالمت آمیز را در چارچوب یک دولت واحد جستجو می کند و عملی بودن این همزیستی را نیز با ذکر مثالهایی از کشورهای مختلف جهان ممکن می داند، چراکه از نظر او همان گونه که مهاجران اروپایی با بومیان نیوزیلند، آفریقای جنوبی و... در چارچوب یک کشور به زندگی مسالمت آمیز مشغولند، فلسطینیان و اسرائیلیها نیز می توانند به دور از افراط گرایی صهیونیستها با هم زندگی کنند.
مآخذ:
- بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 19/11/1384، شماره 106.
- www.Israelshamir.net.
- www.Nigelparry.com/issues/shamir/case.htm.
- www.Wikipedia.org/Israel-shamir.
- www.Nilemedia.com/columenists/israelshamir/2001/march/vampirekillers.html.
