زندانها و بازداشتگاههای اسرائیل

مقدمه:

از زمان تشکیل رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی ـ در سال 1948 اسرائیل به صورت زندان بزرگی درآمده که ملت فلسطین در آن به بند کشیده شده و از حقوق انسانی محروم گشته است. هنگامی که دامنه اشغال در سال 1967 به سایر نقاط فلسطین گسترش پیدا کرد مساحت این زندان نیز گسترده تر و بر تعداد فلسطینیانی که هر روز روانه زندانها و بازداشتگاههای اسرائیلی می شدند، افزوده شد.

در سال 1967 میلادی که رژیم صهیونیستیدیگر مناطق فلسطینی را نیز پس از اشغال سرزمینهای فلسطینی در سال 1948 به اشغال خود درآورد. جنبش مقاومت ملی فلسطین با هدف مقاومت در برابر این اشغالگری پا گرفت و با پیوستن صدها فدایی فلسطینی به این جنبش، اقدامات علیه اسرائیلیها افزایش یافت. رژیم صهیونیستی هم در مقابل این اقدامات، سیاست کشتار جمعی فلسطینیان، تبعید مصادره اراضی، تخریب منازل و در نهایت نقضهای قوانین بین المللی را در سرزمینهای اشغالی با شدت بیشتری در پیش گرفت.

در همین چارچوب، اسرائیل اقدام به بازگشایی مجموعه زندانهایی کرد و در سال 1970 اقدام به توسعه این زندانها کرد.

رژیم صهیونیستی با بی رحمی هرچه تمام تر اقدام به دستگیریهای دسته جمعی کرد، مسئله ای که جهان به ندرت شاهد آن بوده است. این رژیم عملیات دستگیری را با بازداشت تعدادی از شخصیتهای فلسطین و کسانی که رابطه نزدیک یا دور با مقاومت داشتند آغاز کرد. اسرائیل همچنین با استناد به قوانین فوق العاده، اقدام به دستگیری اعراب مظنون بدون حکم بازداشت و محاکمه می کرد. این در حالی است که این مسئله مخالف با ماده 9 اعلامیه جهانی حقوق بشر است که می گوید: "دستگیری هیچ انسانی یا بازداشت و یا تبعید و شکنجه وی جایز نیست.

در همین چارچوب اسرائیل اقدام به ساخت تعدادی زندان و بازداشتگاه کرد که از آن جمله می توان به زندانهای "بئرالسبع"، "نفحه الصحراوی"، "انصار 3 در نقب"، "جلبوع" و غیره اشاره کرد که هیچ کدام از آنها دارای معیارهای زندگی انسانی نیستند و نتیجه اقدامات غیرانسانی اسرائیلیها در حق زندانیان فلسطینی، به قتل رسیدن 177 نفر از آنها تا سال 2005 در زندان بوده است که از این تعداد 69 زندانیبر اثر شکنجه، 3 زندانی بر اثر اهمال در خدمات پزشکی و 71 زندانی در نتیجه قتل عمد پس از دستگیری، کشته شده اند. همچنین صدها زندانی نیز بعد از آزادی از زندان در نتیجه آثار شکنجه در زندان به قتل رسیده اند.

آمار دقیقی که تعداد سالانه فلسطینیانی را که در خلال سالهای 1967ـ1948 روانه زندانها می شوند، مشخص نماید، وجود ندارد. ولی میانگین سالانه بازداشتیهای فلسطینی در طول این مدت مساوی یک بیستم رقم تعداد زندانیان از 1976ـ1967 نیست و این رقم بارها در خلال سالهای 1982ـ1976 افزایش یافته است.

برخی از نشریات اسرائیلی (عل همشمار به تاریخ 5/6/1981) گزارش دادند "که از پنج نفر ساکن مناطق اشغالی یک نفر وارد زندانهای اسرائیل شده است و شاید این نسبت در خلال دهه هشتاد به یک سوم برسد." این بدان معنی است که حدود نیم میلیون شهروند عرب در فاصله بین 1967 تا 1982 روانه زندانهای اسرائیل شده اند.

افزایش بی رویه تعداد زندانیان فلسطینی که تناسبی با گنجایش زندانهای اسرائیل ندارد موجب وخیم تر شدن اوضاع زندانیان و تجمع تعداد کثیری از آنها در واحدهای تنگ و محدود شد به گونه ای که در برخی از حالات زندانیان در کمتر از یک متر مربع مساحت زندگی می کنند.

رژیم صهیونیستی به عنوان دولتی که از لحاظ مشروعیت منطقه ای در پایین ترین حد ممکن قرار دارد، نه تنها در عرصه بین الملل بلکه در عرصه داخلی نیز از وجهه قابل قبولی برخوردار نیست. اسرائیل همچون آمریکا و دیگر کشورهای به اصطلاح دمکرات جهان، مدعی احترام به اصول و ارزش های حقوق بشر و استانداردهای اخلاقی استدر حالی که با نگاهی گذرا به وضعیت زندان ها و زندانیان در اسرائیل به این پارادوکس آشکار پی خواهیم برد.

رژیم صهیونیستی به کرات پیمان های بین المللی منع شکنجه زندانیان را نقض کرده و در نتیجه ارائه نامطلوب خدمات معیشتی، بهداشتی و مراقبت های پزشکی، بسیاری از زندانیان را به کام مرگ کشانده است. می توان گفت در بسیاری از موارد شباهت آشکاری میان شیوه شکنجه اعمال شده بر زندانیان عراقی در زندان ابوغریب و روش های شکنجه اسرائیلی ها بر زندانیان (علی الخصوص زندانیان فلسطینی) دیده می شود، اما به سبب فقدان اسناد و مدارک کافی، اسرائیل چندان مورد انتقاد جهانیان قرار نگرفته است.

الف ـ زندانها و بازداشتگاههای مخصوص فلسطینیان:

اکثر منابع گزارش می دهند به اینکه از سال 1948، حدود 18 زندان در سرزمین اشغالی فلسطینی ساخته شده و برخی از این زندانها در دوران قیمومیت بریتانیا بنا شده، و بعضی از آنها قبل از 1967 و بعد از آن توسط مقامات اسرائیل احداث شده اند. این زندانها عبارتند از: عسقلان، بیرسبع، صرفند، کفاریونا، شط، مسکوبیه، دامون، رمله، تلموند، نفی ترتستا، نفحه، جمله، بیت شمیش، معسلیاهو، ابوکبیر، عفّوله، روشبینا و عتلیت.

اسرائیل 25 زندان و بازداشتگاه را برای زندانیان فلسطینی ایجاد کرده که بیشتر این زندانها در مناطق اسرائیلی و مناطقی که از نظر امنیتی خطرناک هستند واقع شده اند که این امر با ماده 83 فصل دوم توافقنامه چهارم ژنو مبنی بر اینکه "اسرائیل حق ندارد زندانهایش را در مناطقی که در معرض خطر جنگقرار دارد بنا کند" تناقض دارد. همچنین ماده 49 فصل سوم همان توافقنامه در خصوص انتقال اجباری جمعی یا فردی اشخاص و یا تبعید آنها از اراضی اشغال شده به اراضی کشور اشغالگر یا اراضی هر کشور دیگری هشدار می دهد.

زندانیان فلسطینیان در تمام زندانهای اسرائیل با شرایط غیرانسانی و سختی مواجه هستند، چنانکه حقوق و قوانین انسانی در این زندانها لگدمال شده است. اتاقهای زندانها تنها یک پنجره کوچک با تعداد میله های آهنی دارند و بیشتر آنها تاریک هستند. نبود هوا و احساس خفگی در اتاقهای این زندانها به دلیل ازدحام جمعیت به وضوح یافت می شود، چنانکه دهها نفر در یک اتاق کوچک زندگی می کنند. زندانها و بازداشتگاههای اسرائیل تحت نظارت دو اداره هستند، اما یک عقل واحد که همان افکار اشغالگری است بر آنها نظارت دارند.

زندانهای مرکزی که تحت نظارت پلیس اسرائیل هستند شامل ساختمانهای سیمانی و چندین اتاقک است همچون زندان بئرالسبع در شرق شهری به همین نام، زندان عسقلان واقع در مرکز شهر عسقلان، زندان الرمله در شهری به همین اسم، زندان نفی ترستا مخصوص زنان، زندان کفاریونا در شمال یاقا، زندان عتلیت والدامون نزدیک حیفا، زندان الجمله بر سر راه میان حیفا و الناصره، زندان المسکوبیه در قدس و غیره.

اما زندانهای دیگر تحت نظارت و کنترل اداره نظامی یا ارتش اسرائیل است. چنانکه نظامیان داخل این زندان اسلحه با خود به همراه داشته تاکنون اقدام به تیراندازی به سوی برخی از زندانیان موجود در این زندان کرده اند که منجر به کشته شدن تعدادی از آنها شده اند. این زندانها بیشتر شامل اردوگاههایی است که اطراف آنها را دیوارهای بلند و محافظان مسلحاحاطه کرده اند و این زندانها از این نظر به زندانهای دوران نازیها شباهت دارد. به محض آنکه یک زندانی به این زندانها منتقل می شود با شماره و نه با اسم، وی شناخته می شود. سختی و خشونت در این زندانها بیشتر از زندانهای مرکزی است.

اسرائیل به این زندانها اکتفا نکرده و در جریان انتفاضه دوم فلسطینیان، اقدام به ساخت زندانهای جدیدی همچون زندان جلبوع و تعدادی دیگر از بخشهای جدید در برخی زندانهای مرکزی همراه با سختیها و خشونتهای بیشتر کرد.

برخی از این زندانها توسط وزارت دفاع اسرائیل اداره می شوند، مانند زندان نظامی مجدو که در سال 2006 حدود هزار زندانی فلسطینی در آنجا نگهداری می شدند و 80 نفر از آنها کودک بوده و بین 16 تا 18 سال سن دارند.

گروه دیگری از این زندانها توسط اداره زندانهای اسرائیل اداره می شوند که از جمله آنها می توان به زندان نوترتز (Neve Tertza) در الرمله اشاره کرد که محل نگهداری زنان است.

زندان هشارون (Hasharon) (تلموند) که بین تل آویو و نتانیا، قرار دارد از زندانهای معروف محل بازداشت فلسطینیان است که اداره آن برعهده اداره زندانهای اسرائیل است و در آن زندانیان پسر بین 16 تا 18 سال در کنار سایر زندانیان به سر می برند. انتقال زندانیان پسر فلسطینی به این مکان از اوایل دهه 1990 آغاز شد.

از دیگر زندانهای معروف اسرائیلی که زندانیان سیاسی فلسطینی که زندانیان سیاسی فلسطینی را نگهداری می کنند می توان به زندان شتا، عوفر، کتزیوت (Ketseot) (در صحرای نقب)، گوش عتصیون، هواره، کدومیم، گلبوع و... اشاره کرد. زندان گلبوع در "بیت شان" که محل نگهداری زندانیانامنیتی فلسطین است، دارای اهمیت زیادی بوده و حفاظت زیادی از آن به عمل می آید.

در اینجا توضیح کوتاهی از مهمترین این زندانهای اسرائیل بیان می شود:

1 ـ زندانهای سرزمینهای اشغالی 1948

عمده ترین زندانهای سرزمینهای اشغالی 1928 عبارتند از:

1) زندان عسقلان:

این زندان در شهر در جنوب فلسطین اشغالی واقع شد. اختصاص به آن دسته از زندانیان فلسطینی دارد که به حبسهای بیش از 10 سال محکوم شده اند. این زندان قدیمی گنجایش صد زندانی را دارد ولی به طور متوسط در آن حدود 400 زندان عرب زندانی هستند. این زندان به داشتن سلولهای مرطوب و حرارتی غیر قابل تحمل معروف است. و از آن به شدت مراقبت می شود. اطراف آن را دیوارها، سیمهای خاردار و سگهای تربیت شده احاطه کرده است. و صهیونیستها به عنوان یکی از شیوه های شکنجه از سگان آموزش دیده برای وحشت و ترس زندانیان استفاده می کنند. در تاریخ 23/7/1975 نماینده صلیب سرخ بین المللی از زندانیان عسقلان که 388 زندانی عرب در آن اقامت داشتند، بازدید نمود.

از جمله کسانی که در این زندان به شهادت رسیده اند، عمراحمد عوض ا... عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست فلسطین در باریکه غزه بود.

2) زندان بیرسبع:

یک زندان صحرایی است و در جنوب شهر بیرسبع در جاده میان حیفا و ایلات قرار گرفته و پس از جنگ 1967 به دست زندانیان عرب فلسطینی محکوم به حبس ابد با اعمال شاقه که اکثرشان از زندان عسقلان انتقال یافته اند، بنا شده است.

این زندان را دیوارهای مرتفع که روی آنها سیمهای خاردار نصب شده و همچنین چهار برج مراقبت احاطه نموده است. محکومین آن، زندانیان کار می باشند. آنها صندوقهای میوه و سبزیجات می سازند، لباسهای آماده می دوزند، و در مقابل دریافت دستمزد روزانه به مقدار 6 نخ سیگار، برای ارتش تورهای استتار می بافند. تعداد زندانیان این زندان در حدود 600 الی 1000 نفر می باشد. و هنگامی که نماینده صلیب سرخ در تاریخ 15/7/1975 از آن دیدار نمود، تعداد زندانیهایش بالغ بر 491 نفر بود.

3) زندان نظامی صدفند:

این زندان به منظور بازجویی و شکنجه زندانیان فلسطینی ساخته شده است و بنایی است که در دوره قیمومیت بریتانیا به همین منظور از آن استفاده می شد. این زندان شامل دو بخش می باشد: اول سلولهای ویژه اعمال شکنجه که زیر نظر سازمان اطلاعات اداره می شود، و دوم اتاقهایی به شکل سلول برای اقامت بازداشتیهای اداری کف سلولها و بندهای این زندان از سنگهای تیز (شبیه میخ) ساخته شده است.

اطلاعات در مورد این زندان بسیار ناچیز است چرا که یک زندانی در حالی که چشمانش بسته است به این زندان وارد و با همان وضعیت از آن خارج می شود. دیدار نماینده صلیب سرخ بین المللی نیز از آن ممنوع می باشد. در این زندان انواع شکنجه علیه فلسطینیان اعمال می شود و به هیچ طریق نمی توان از تعداد واقعی زندانیان این بازداشتگاه اطلاع حاصل نمود.

4) زندان کفاریونا:

در بیت لید و در کنار جاده بین حیفا و تل آویو واقع شده و در واقع رابطی بین این زندان و مرکز بازجویی است که با گنجایش 200 زندانی توسط مقامات اسرائیل احداث شده است وگاهی تعداد زندانیان به 300 نفر بالغ می گردد.

این زندان دارای سه شعبه برای زندانیان یهودی و شعبه خاصی برای زندانیان عرب می باشد. اوضاع این زندان بعد از سال 1971 به وخامت گرایید و به یک زندان ویژه انتقام از فلسطینیان مبدل گردید.

5) زندان شطّه:

این زندان در دره بیسان جنوب طبریه که دارای حرارت بالایی است واقع شده است. اطراف آن را دیوار بلند بتونی با ارتفاع 7/3 متر، سیمهای خاردار و 6 برج مراقبت احاطه نموده است.

این زندان گنجایش 350 زندانی را دارد ولی گاهی تعداد زندانیان عرب و یهودی به 400 نفر می رسد. صهیونیستها، زندانیان این زندان را مجبور می کنند برای واحد تدارکات جنگی اسرائیل، کار کنند.

6) زندان مسکوبیه:

در سال 1948 در شهر بیت المقدس و در محوطه به اصطلاح اردوگاه روسی احداث شده است. این زندان بزرگ از آثار به جا مانده دوران قیمومیت بریتانیاست و در مجاورت آن دفاتر سازمان اطلاعاتی و جاسوسی اسرائیل "شین بیت" قرار گرفته است.

این زندان اغلب به منظور بازجویی، اعمال شکنجه و توقیف اداری مورد استفاده قرار می گیرد و مخصوص زندانیانی است که به زندانهای کوتاه مدت محکوم شده اند. در آن، سلولها و اتاقهای مخصوص شکنجه وجود دارد و معمولاً 30 تا 50 بازداشتگاه را در بر می گیرد.

طول سلولهای زندان مسکوبیه 5/1 متر و عرض آن 8/0 متر می باشد و روشنایی برق شب و روز در داخل سلولها دایر است.

7) زندان دامون:

در اصل انبار توتون می باشد که توسط مقامات قیمومیت بریتانیا در حیفا در کوهستان "کرمل" ساخته شد و هنگام احداث آنمسأله ایجاد رطوبت لازم برای حفظ برگهای توتون در مدنظر قرار گرفت.

مقامات اسرائیل بعد از سال 1948 آن را به یک زندان با گنجایش 300 زندانی تبدیل کردند ولی تعداد زندانیهای عرب و یهود گاهی به 440 نفر می رسد.

نماینده صلیب سرخ بین المللی در اوت 1975 از این زندان بازدید کرد و 103 زندانی عرب را در آن مشاهده نمود. وخامت اوضاع این زندان دست کمی از دیگر زندانهای اسرائیل ندارد.

8) زندان رمله:

در شهر عربی رمله واقع شده و از آثار به جا مانده دوران قیمومیت بریتانیا می باشد. قبل از آن مرکز پلیس بریتانیا بود تا اینکه مقامات (اسرائیل) در سال 1953 آن را به زندان تبدیل نمودند.

این زندان از نظر اهمیت سومین زندان اسرائیل به شمار می رود و از دو قسمت تشکیل می شود. یکی برای زنان و دیگری برای مردان که گنجایش 700 زندانی عرب و یهود را داراست. این زندان از دو طبقه و چند سلول زیر زمینی تشکیل شد. و اطراف آن را دیواری به ارتفاع پنج متر مجهز به سیم خاردار احاطه نموده است. مقامات اسرائیلی، زندانیان را برای ساختن تورهای استتار برای خودروهای نظامی اسرائیل به بیگاری می کشند.

9) زندان تلموند:

در جنوب خط ممتد بین شهرهای طولکرم و ناتانیا و در کنار جاده الخضیره واقع شده است. (تل موند در منطقه "بیت لید" در نزدیکی شهر نابلس واقع است.)

این زندان را مقامات اشغالگر اسرائیل برای نوجوانان دختر و پسر عرب و یهودی احداث کردند.

در این زندان 500 نوجوان بسر می برند در حالی که گنجایش آن از 300 زندانی تجاوز نمی کند. اطراف آن را دیواری به ارتفاع سه متر و 4 برج مراقبت مرتفعاحاطه نموده است. با وجود اینکه در اصل یک مؤسسه تأدیبی و تربیتی است با این وجود نوجوانان، دامنگیر مواد مخدر شده و به اعتیاد روآورده اند.

10) زندان نفی ترتستا "تیرزا":

این زندان بعد از ژوئن 1967 توسط مقامات اسرائیل احداث شد. این زندان ویژه زنان و دختران است و در آن بانوان مبارز عرب در کنار روسپی های اسرائیل و مبتلایان به ناراحتیهای معدی بسر می برند. و چه بسا درگیریها و برخوردهایی بین بانوان زندانی عرب و اسرائیلی صورت می گیرد. در این زندان بخش ویژه شکنجه و حدود 100 سلول وجود دارد. و هنگامی که در ژوئیه 1975 مورد بازدید نماینده صلیب سرخ و بین المللی قرار گرفت 27 زندانی عرب در آن وجود داشت.

11) زندان نفحه:

این بازداشتگاه مخصوص رهبران فلسطینی محکوم به زندان ابد ساخته شده است. در آغاز یعنی در سال 1977 در صحرای نقب و در فاصله 84 کیلومتری جنوب شهر بیرسبع ساخته شد. این زندان از بدترین و وحشتناک ترین زندانهای جهان به شمار می رود و در قلب صحرا از دو ساختمان چند سلولی ساخته شده است. طول هر سلول 5/6 متر و عرض آن 3 متر می باشد و در آن 10 زندانی نگهداری می شود. درِ آهنی سلولها در تمام روز بسته است. هر سلول دارای سه دریچه در بالای دیوار شرقی و سه دریچه در بالای دیوار غربی است و طول هر دریچه 12 سانتی متر 60 سانتی متر می باشد.

زندانیها هر روز 23 ساعت در اتاقهای دربسته محبوس می باشند به عبارت دیگر زندانی عمر خود را در محدوده ای به مساحت 70 180 سانتی متر سپری می سازد.

در تاریخ 12/5/1980 اولین گروه زندانیان عرب زندانهای مختلف اسرائیل، که تعدادشان 46 نفربود به این زندان انتقال داده شدند. و یک هفته بعد دومین گروه از زندانهای دیگر، که تعدادشان 80 نفر و به حبسهای ابد و طویل المدت محکوم بودند به این زندان انتقال یافتند. با توجه به اوضاع غیر انسانی که بر این زندان حاکم است، زندانیان عرب در تاریخ 4/7/1980 بیانیه ای برای جلب افکار عمومی منتشر ساخته و در آن اوضاع و رفتار خشونت بار و غیر انسانی زندانبانان با زندانیان را شرح دادند.

زندانیان در تاریخ 11/7/1980 به اعتصاب غذا دست زده و خواهان متوقف شدن رفتار غیر انسانی مسئولین زندان شدند. در این اعتصاب که تا تاریخ 18/8/1980 ادامه یافت دو مبارز به نامهای محمد علی جعفری و راسم حلاوه به شهادت رسیدند. و بسیاری از دوستان آنها به زندانهای دیگر انتقال یافته و تحت شکنجه واقع شدند تا مجبور شوند اعتصاب غذایشان را بشکنند.

2 ـ زندانهای کرانه غربی و باریکه غزه:

در کرانه غربی و باریکه غزه حدود 12 زندان وجود دارد که قبل از سال 1967 به عنوان بازداشتگاهها و مراکز توقیف مورد بهره برداری قرار می گرفت. این زندانها عبارتند از: زندان الخلیل، زندان بیت لحم، زندان البصّه (بیت لحم)، زندان القلعه (بیت المقدس)، زندان رام ا...، زندان اریحا، زندان نابلس، زندان طولکرم، زندان جنین، زندان غزه، زندان رفح و زندان خان یونس.

در اینجا مشخصات مهمترین این زندانها به طور اجمال بیان می گردد:

1) زندان مرکزی الخلیل:

این زندان در دوران قیمومیت بریتانیا بنا شد و در قله کوه مجاور ساختمان موسوم به العماره واقع شده است. بعد از اشغال کرانه غربی توسط نیروهای اسرائیلی در سال1967 مرکز پلیس به آنجا منتقل گردید و دو طبقه جدید به آن اضافه شد. تعداد سلولهای این زندان قریب به چند سلول می باشد. و از شلوغ ترین زندانهای مناطق اشغالی است به گونه ای که بازداشت شدگان غالبا در یک متر مربع مساحت زندگی می کنند. این زندان به دو بخش زنان و مردان تقسیم می شود. در اوت 1975 تعداد زندانیان عرب به 230 زندانی که همگی از ساکنین کرانه غربی بودند، بالغ گردید.

2) زندان مرکزی نابلس:

این زندان در دوران قیمومیت بریتانیا بنا گردیده و سلولهایی توسط مقامات اشغالگر اسرائیل به آن اضافه شده است. این زندان در شرق شهر نابلس و در کوهپایه جرزیم واقع شده و اطراف آن را یک دیوار سنگی نورافکن و دو برج مراقبت احاطه نموده است. این زندان دارای چهل سلول می باشد که مشهورترین آنها سلول شماره 4 مخصوص اعمال شکنجه است. از شلوغ ترین و کثیف ترین زندانهای کرانه غربی به شمار می رود. تعداد زندانیان عرب این زندان در اوت 1975 بالغ بر 461 نفر بود و گاهی تعداد زندانیان به 500 نفر بالغ می گردد. این زندان از دو بخش تشکیل شده است. ابتدا بخش غربی که در واقع قرارگاه نیروهای اطلاعاتی و بازجوهاست. و دوم بخش شرقی که از اتاقهای زندانیان، سلولهای انفرادی و اتاقهای اداره تشکیل شده است.

3) زندان بیت لحم:

این زندان در ساختمان تیجارت واقع شده و غالبا به منظور بازجویی و توقیف مورد استفاده قرار می گیرد. مدت بازداشت در آن از 6 ماه تجاوز نمی کند و سپس بازداشتیهای آن به زندانهای دیگر منتقل می شوند. این زندان از چهار اتاق تشکیل شده است و در آن عملیات مختلف شکنجه هنگام بازجویی انجام می گیرد.

4) زندان جنین:

در دوران قیمومیت بریتانیا ساخته شده و در داخل ساختمان تیجارت واقع گردیده است. این زندان بخشی از مرکز اصلی پلیس است که در آن افراد بازداشت شده تحت بازجویی و شکنجه قرار می گیرند. هنگام بازدید نماینده صلیب سرخ بین المللی از این زندان در تاریخ 11/8/1975 حدود 135 بازداشتی در آن به سر می بردند که 65 نفر آنها را اسرای نبرد کرامه تشکیل می داد.

5) زندان رام اللّه:

در شمال شهر رام الله و در کنار جاده بیرزیت، در امتداد مرکز پلیس واقع شده است. این زندان در دوران قیمومیت بریتانیا بنا گردید. در شرایط معمولی گنجایش 40 زندانی را دارد ولی میانگین زندانیان آن غالبا در حدود 200 نفر است.

زندان رام الله به چندین بند تقسیم شده است.

1) بند عمومی که تعدادی زندانی به نام مجرمین یا زندانیانی که به خاطر امنیت ملی در آن بسر می برند و بیش از 5 سال محکومیت دارند در آن زندانی هستند.

2) بند "پیشرفت" که در آن زندانیانی که کمتر از 5 سال محکومیت دارند، زندانی هستند.

3) در زندان رام اللّه بند "روانپزشکی" و بیمارستان نیز وجود دارد که بیمارستان آن برای همه زندانیان بیمار است.

4) بند "اختصاصی" که آن را بند xمی نامند. این بند دارای 24 سلول است که زندانیان محکوم به زندان انفرادی در آن بسر می برند. وسعت یک سلول انفرادی 5/1×5/3 متر است. در بعضی از سلولها تخت خواب ولی در بقیه فقط یک تکه حصیر افتاده است. درگذشته بعضی از زندانیان در این سلولها به بیماری ذات الریه مبتلا شدند. به همین دلیل در برخی از سلولها تختخواب گذاشتند کسی که در این نوع سلولها زندانی می شود، فقط حق دارد یک ساعت درروز از آن بیرون بیاید.

سلول تنبیهی خیلی کوچکتر و بدتری از سلول انفرادی، به نام "میتارد" وجود دارد که زندانی در طول اقامتش، فقط در زمستان تشک می گیرد و رواندازش نیز خیلی کم است.

در سایر فصول فقط یک ملافه به او می دهند. طبق قوانین جاری زندان، زندانی نصف روز در این، "سوراخ" به سر می برد بعد هفت روز به یک سلول انفرادی منتقل می گردد و پس از آن دوباره به "میتارد" برده می شود و این دور تسلسل ادامه می یابد.

رئیس زندان و یا هر مقام دیگر زندان می تواند زندانی را به این "میتاردها" بفرستد.

زندانیان در میتاردها شدیدا تنبیه می شوند و مدت 5 شبانه روز غذایی جز نان خشک و آب به آنها داده نمی شود. مقامات زندان همچنین می توانند مچ دست و قوزک پای زندانیان را به زنجیر بکشند.

زندگی در زندان "رام الله" سخت و ناراحت کننده است. زندانی حق ندارد کار مورد علاقه اش را خودش انتخاب کند. او در اختیار نگهبان خویش است و نگهبان هر طور که بخواهد از او کار می کشد. کارها به شرح زیر هستند:

خیاطی، تمیز کردن کف اطاق، پرستاری، درودگری و...، یک زندانی به این دلیل که دوست دارد کار کند، کار نمی کند، بلکه برای او این یک اجبار است. هر زندانی که از کار کردن سرباز زند به "میتارد" فرستاده می شود و اگر بازهم سماجت نماید او را به بند "x" می فرستند. به این ترتیب هر زندانی مجبور است برای مزدی ناچیز کار کند.

دو نوع تنبیه در زندان رام الله وجود دارد:

1) تنبیه های قانونی، یعنی تنبیه هایی که قانون تجویز می کند. رئیس یا هر مقام دیگر پلیس می تواند زندانی را به زندان انفرادی و یا به بند x و بالاخره بهمیتارد بفرستد.

2) تنبیه خشونتی، که اغلب از نگهبانان سر می زند. نگهبانان بر روی زندانی می افتند و آن قدر با مشت و لگد او را می زنند که از حال برود. بعد روی او آب می پاشند تا مجددا به هوش آید و باز این عمل را تکرار می کنند.

6) زندان مرکزی غزه:

این زندان در دوران قیمومیت بریتانیا ساخته شده و در وسط شهر غزه و در جنوب جاده اصلی متصل به دریا واقع شده است. در این زندان 3 بخش و 27 اتاق وجود دارد که از این تعداد 7 اطاق ویژه بازداشت انفرادی است که مساحت هر یک از آنها از یک متر مربع تجاوز نمی کند. این زندان شامل بخش ویژه زنان نیز می باشد.

زندان مرکزی غزه از نظر بدرفتاری مسئولین، وحشیانه بودن شکنجه، ازدحام و ناجور بودن سلولها از بدترین و معروف ترین زندانهای فلسطین اشغالی است. شرایط زندگی زندانیان زندان غزه به شرح زیر می باشد:

1) زندانیان به طور مداوم از دست نگهبانان خود چوب می خورند. هیچ کس حق ندارد از دست زندانبانان، پیش رئیس زندان شکایت ببرد، چون خود رئیس زندان هم بهتر از زندانبانان رفتار نمی کند.

2) زندانیان فقط حق دارند در هر دو تا سه روز، پانزده دقیقه قدم بزنند.

3) تمام زندانیان باید سکوت کامل را رعایت کنند و هر زندانی که بخواهد با یک زندانی دیگر در سلولش حرف بزند، شدیدا تنبیه می شود.

4) معمولی ترین تنبیه غیر از کتک زدن، بردن به "قفس" است. قفس سلولی است به طول 6 پا و به عرض 4 پا و کف آن دایم مرطوب است، بنابراین زندانی حتی در شب نمی تواند کاملاً دراز بکشد. درطول روز دراز کشیدن یا خوابیدن در این سلول اکیدا ممنوع است. گاهی چهار نفر را در چنین سلولی جا می دهند. به عنوان تنبیه تکمیلی حوالی غروب روی زندانی آب سرد می ریزند و او را به حال خود رها می کنند. این تنبیه را برای زندانیانی که در سایر سلولها زندانی هستند نیز اعمال می کنند.

5) افسران زندان غزه، خشن تر و از تمام جهات بدتر از افسران "بازپرس" "شین ـ بت" (نک: شین بث) هستند.

6) اعضای صلیب سرخ به ندرت برای بازدید زندان غزه می روند هنگام نزدیک شدن بازدید، وضع زندان بهتر می شود. اما پس از پایان بازدید اعضای صلیب سرخ، اوضاع از قبل هم بدتر می گردد. در هنگام بازدید نماینده صلیب سرخ در سال 1975 تعداد 808 زندانی در این زندان وجود داشت.

این زندان، پس از عقب نشینی اسرائیل از نوارغزه در سال 2003 ، عملاً به دست فلسطینیان افتاد.

3 ـ اردوگاههای بازداشت:

مقامات اسرائیل این نوع اردوگاههای بازداشت دسته جمعی را بعد از جنگ 1967 در سه منطقه جنوب فلسطین یعنی نخل، ابوزنیمه و قصیمه احداث نمودند. در اوایل 1971، هنگام حمله اریل شارون فرمانده وقت منطقه جنوبی به اردوگاههای باریکه غزه در مناطق وادی موسی و دیر سانت کاترین، اردوگاههای دیگری ساخته شد. مقامات اسرائیل هزاران تن از ساکنین غیر نظامی و بستگان اعضای جنبش مقاومت را به این بازداشتگاهها تبعید نمودند. مسئولیت نگهبانی از این اردوگاهها را که در مجاورت اردوگاههای ارتش ساخته شد سربازان برعهده گرفته و اجازه نزدیک شدن به آنجا به هیچفردی داده نمی شود.

این اردوگاههای بازداشت دسته جمعی بر دو نوع است:

اولی برای گردآوری نیروهای جنبش مقاومت و بستگان و افراد مشکوک و دومی به منظور گردآوری ساکنین و یا بازداشت دسته جمعی اهالی به کار می رود.

روش بازداشت به این ترتیب است که در اطراف برخی از مناطق یا اردوگاهها سیمهای خاردار نصب می شود. تنها مرکز نگهبانی نظامی که در مدخل اردوگاهها واقع شده صلاحیت دادن اجازه ورود و خروج را دارد.

مقامات رژیم اشغالی اردوگاههای متعددی از این قبیل در باریکه غزه و منطقه رفح احداث کرده اند. که در سایه فشارهای صلیب سرخ جهانی، مطبوعات و افکار عمومی مجبور شدند برخی از این اردوگاهها را تعطیل و ساکنین آن را به اردوگاههای دیگر منتقل سازند.

ب ـ زندانهای مخصوص اسرائیلیها:

زندانهای اسرائیل به چهار بخش عمده تقسیم شده اند:

بخش مرکزی، بخش شارون، بخش جلیله و بخش جنوبی.

1 ـ بخش مرکزی:

این بخش شامل پنج زندان است.

1) زندان آیالون

(Ayalon Prison) :

این زندان در سال 1950 در شهر رام الله با ظرفیت پذیرش حدود 700 بزهکار اسرائیلی تأسیس شد. زندان آیالون شامل زندانیانی است که به دلیل ارتکاب جرائم مختلف به حبس های طولانی مدت محکوم شده اند.

بندهای مختلف سلولهای این زندان شامل: بند درمان، بندهای روانپزشکی ویژه زندانیانی که به دلیل اختلال روانی مرتکب جرم شده اند و یک بند نیز به مراقبت مذهبی اختصاص دارد که در آن زندانیان به آموزش تورات و امور مذهبی دست می یابند.

2) زندان نوه تیرتزا

(Neve Tirtza Prison) :

این زندان تنها زندان مخصوص زنان در اسرائیل است که در سال 1968 با ظرفیت پذیرش حدود 220 زندانی اسرائیلی تأسیس شد. تقریباً 60 درصد زندانیان این زندان را مادران تشکیل داده و اکثر آنها به دلیل فقدان پشتیبان مجبورند مسئولیت سرپرستی از فرزندان خود را به خانواده های دیگر بسپارند.

3) زندان معاسیاهو

(Maasiyahu Prison) :

این زندان در سال 1956 به عنوان زندانی با حداقل ویژگی های امنیتی شناخته شد و دروازه بان معبد دوم نام گرفت.

گنجایش زندان معاسیاهو حدود 900 نفر است. زندانیان حاضر در معاسیاهو دوره های محکومیت مختلفی داشته و به ارتکاب جرائم گوناگونی متهم اند. بیشتر آنان زمانی وارد این زندان می شوند که بخشی از دوره محکومیت خود را سپری کرده باشند.

این افراد استعداد بازپروری و توان به وجود آوردن قابلیت های ویژه ای نظیر انضباط شخصی، پشتکار در مطالعه یا کار و مشارکت در برنامه های درمانی را از خود بروز داده اند.

4) زندان ماگن:

این زندان در سال 2001 به منظور ارائه خدمات ویژه جسمانی، روانی و آموزشی برای زندانیانی که نیازمند معالجات گسترده اند (از جمله مجرمان جنسی، خشونت طلبان داخلی، معتادان، زندانیانی که درصدد خودکشی اند، زندانیان بیمار و ناتوان و زندانیان روانی)، تأسیس شد.خدماتی که در این زندان ارائه می شود، شامل معالجه و تشخیص روانی، تشخیص جرائم، خدمات مشاوره ای، خدمات آموزشی و معالجات مربوط به بازپروری است.

لازم به ذکر است که تقریباً 800 مجرم جنسی در این زندان وجود دارند. علاوه بر این 120 مجرم نوجوان نیز که از ناراحتی های ذهنی رنج می برند در زندان ماگن تحت درمانند.

5) زندان نیتزان

(Nitzan Detention Center) :

این زندان در داخل محدوده زندان آیالون در سال 1978 تأسیس شد. زندان نیتزان تا سال 1981 "زندان رامل" نام داشت اما در سال 1981 به "نیتزان" تغییر نام داد. این زندان با گنجایش 740 زندانی، متعلق به آن دسته از زندانیانی است که در انتظار تکمیل روند حقوقی مجازات خود بسر می برند.

2 ـ بخش شارون:

این بخش نیز شامل پنج زندان است.

1) زندان دامون

(Damun Prison) :

این زندان در سال 1953 در جنوب حیفا تأسیس شد که در اصل "زندان حیفا ـ اردوگاه دامون" خطاب می شود. زندان دامون در سال 2000 تعطیل شد اما در سپتامبر 2001 به دلیل بروز اوضاع امنیتی در اسرائیل، به طور موقت گشایش یافت. ظرفیت این زندان حدود 500 نفر بوده و اکثر زندانیان آن را فلسطینی هایی تشکیل می دهند که قصد ورود غیرقانونی به اسرائیل را داشته اند.

2) زندان آشمورت

(Ashmort Prison) :

این زندان در سال 1962 با گنجایش پذیرش 400 زندانی تأسیس شد. اکثر جمعیت این زندان را زندانیان محکوم به ارتکاب جرائم کیفری تشکیلمی دهند. همچنین زندان مذکور جایگاه آن دسته از زندانیانی است که به علت شهادت در دادگاه و همکاری با تشکیلات قضایی، نیازمند محافظت بوده و زندانیانی که با دیگر زندانیان درگیر شده اند نیز، در زندان آشمورت نگهداری می شوند.

3) زندان هاشارون

(Hasharon Prison) :

این زندان در سال 1953 تأسیس شد. جمعیت زندانیان هاشارون متغیر است. علاوه بر افراد بازداشت شده ای که در انتظار تکمیل روند محاکمه و دادخواهی بسر می برند، بزهکارانی که مرتکب جرائم مختلفی شده اند به همراه نوجوانان دارای جرائم امنیتی، مجرمان حاضر در این زندان را تشکیل می دهند.

4) زندان افک

(Ofek Prison) :

این زندان به عنوان اولین زندان مخصوص جوانان در می 2001 تأسیس شد.

هدف از تأسیس این زندان، تنظیم یک برنامه آموزشی تأدیبی بوده و مخصوص جوانان 18ـ14 سال است. اکثر این جوانان زمانی که وارد زندان می شوند، دارای اختلالات شخصیتی بوده و با مشکلاتی نظیر انزواطلبی، روحیه تهاجمی و... دست به گریبان اند.

5) بازداشتگاه هداریم

(Hadarim Detention Center) :

به ادعای مقامات اسرائیلی، این بازداشتگاه براساس مدرن ترین نظریات مربوط به "قانون جدید بازداشت" طراحی و تأسیس شده است.

بنابر قانون مذکور، بازداشت شدگان باید در شرایطی مطلوب که به سلامت آنها، آسیب وارد نکند، نگهداری شوند. بازداشتگاه هداریم دارای ساختمانی وسیع و پرنور است.

سلولهای بازداشت شدگان با اتاق هایی دارای پنجره و چراغ های سقفی احاطه شده و هر سلول بهدو نفر اختصاص داده شده است. این بازداشتگاه برای گنجایش حدوداً 640 بازداشت شده شدیداً امنیتی طراحی شده است. تمامی افراد مذکور در این بازداشتگاه در انتظار تکمیل روند دادخواهی علیه خود به سر می برند.

3 ـ بخش جلیله:

این بخش نیز از پنج زندان تشکیل شده است.

1) زندان شتاء

(Shata Prison) :

این زندان در سال 1953 با گنجایش تقریبی 800 زندانی تأسیس شد. زندان شتاء هم زندانیان امنیتی و هم زندانیان کیفری عرب و یهودی را در سطح گسترده ای از جرایم دربرمی گیرد.

2) زندان هرمون

(Hermon Prison) :

این زندان که به نام "زیفی هرمون" رئیس کل سابق زندانها نام گذاری شده، در سال 1998 افتتاح شد. این زندان در حقیقت یک کانون اصلاح و تربیت است که به عنوان مرکز بازپروری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. زندانیان زندان هرمون، غالباً افرادی اند که مدت باقی مانده دوران محکومیت خود را در یک فضای باز سپری می کنند.

3) بازداشتگاه کیشون

(Kishon Detention center) :

این بازداشتگاه در نزدیکی حیفا واقع شده و آن دسته از بازداشت شدگان جنایی را در خود جای می دهد که تا پایان محاکمه حبس می شوند. از دید مقامات اسرائیلی، بازداشتگاه کیشون، مرکزی با ضریب امنیتی فوق العاده است.

4) زندان زالمون

(Tzalmon Prison) :

این زندان در سال 1996 با گنجایش تقریبی 720 زندانی تأسیس شد. اهم فعالیت های زندان زالمون حول محور کمک به زندانیان در جهت کسب قابلیت های صحیح قرار گرفته تا آنها بتوانند به آغوش جامعهبازگردند. زندان مذکور مجرمانی را در خود جای داده که به دلیل اتهامات مختلفی زندانی شده اند و باقیمانده دوره محکومیت آنها به هفت سال می رسد.

5) زندان کارمل

(Carmel Prison) :

این زندان در سال 1986 تأسیس شد. نام اولیه این زندان "اتلیت" (Atlit) بود و تا 5 سال پس از تأسیس نیز زندانیان این زندان در چادر اسکان داده شده بودند، اما در سال 1991 ساختمانی دائمی برای آن در نظر گرفته شد. زندان کارمل با گنجایش تقریبی 520 زندانی شامل زندانیان بزرگسال با محکومیت های بیش از سه سال است.

4 ـ بخش جنوبی:

این بخش شامل چهار زندان است.

1) زندان ایشل

(Eshel Prison) :

این زندان اولین زندان رژیم صهیونیستی است که در سال 1970 با اهدافی ویژه طراحی و برای تقریباً 900 زندانی شدیداً امنیتی در نظر گرفته شده است. زندان ایشل زندانیانی را در خود جای می دهد که به خاطر جرمهای گوناگون به دوره های طولانی مدت محکوم شده اند.

2) زندان اوهالی کدار

(Ohalei Kedar Prison) :

این زندان در سال 1984 در محوطه زندان ایشل و برای نگهداری زندانیان جنوب اسرائیل احداث شد.

زندان اوهالی کدار مجرمان متنوعی را در خود جای داده و اغلب زندانیانی که به کمتر از هفت سال حبس محکوم شده اند، در آنجا نگهداری می شوند.

3) زندان شیکما

(Shikma Prison) :

این زندان در اواخر دهه 1960 در پی تشدید فعالیت های مقاومت جویانه فلسطینیان و افزایش شمار فلسطینیان بازداشت شده، تأسیس شد. زندان شیکما حدوداً600 زندانی را در 11 ردیف سلولی در خود جای داده است که 400 نفر از این افراد به دلیل ارتکاب جرائم امنیتی زندانی بوده و به حبس طولانی مدت محکوم شده اند. علاوه بر اینها، 100 زندانی فلسطینی، 50 زندان جنایی اسرائیلی و 50 زندانی دیگر به علت ارتکاب جرائم مختلف در این زندان محبوسند.

4) زندان نفحا:

(Nafha Prison) :

این زندان در سال 1980 با هدف ارائه یک راه حل برای حبس زندانیان خطرناکی که مرتکب جرائم امنیتی شده بودند و جدا کردن آنها از مراکز پرجمعیت احداث شد. زندان نفحا شامل پنج بلوک مخصوص مجرمین مرتکب ورود غیرقانونی به اسرائیل، دو بلوک مخصوص زندانیان امنیتی و یک بلوک نیز ویژه مرتکبین تخلفات شغلی است.

این زندان در سال 2007 حدود 702 زندانی را در خود جای داده که از آن میان 50 نفر را بزهکاران شغلی، 200 نفر را مجرمین مرتکب ورود غیرقانونی به اسرائیل، مجرمین موادمخدر و سرقت اموال و غیره و 240 نفر از آنها را نیز زندانیان امنیتی (که اکثر آنها فلسطینیانی اند که به جرم مقاومت علیه اقدامات اسرائیل، دست به دفاع زده اند) تشکیل داده اند.

ج ـ شرایط و آمار زندانهای اسرائیل:

از تعداد واقعی زندانهای اسرائیل اطلاعی در دست نیست ولی احتمال می رود تعداد این زندانها در تمامی نقاط فلسطین اشغالی (بخش اشغالی سال 1948 و کرانه غربی و باریکه غزه) نزدیک به 30 زندان بالغ شود. این رقم غیر از بازداشتگاههای دایمی و موقتی است که مقامات اسرائیل در مورد لزوم تشکیل می دهند و غیر از مراکز بازداشت سری است که برخی از زندانیها در حالی که چشمهایشان بستهاست و قادر به تشخیص موقعیت خودشان نمی باشند، بدان انتقال می یابند.

1 ـ شرایط زندانها:

در زندانهای اسرائیل، کمترین ضروریات زندگی که در اغلب زندانهای کشورهای مختلف جهان فراهم هستند، وجود ندارند.

مساحت ویژه زندانی زندانهای اسرائیل، کمی بیش از یک متر مربع است که تقریبا فاقد هر گونه ابزارهای تهویه مطبوع و خدمات بهداشتی است. درها و پنجره های آن (اگر پنجره ای داشته باشند) از آهن ضخیم است که فاقد میله های آهنی می باشد تا آفتاب و نور کافی به زندانیان نرسد.

مقامات اسرائیلی همیشه اطاقها و بندها را شلوغ نگه می دارند تا اعصاب زندانیان همواره ناراحت باشد. آب فاضلابها در اطاقهای برخی زندانیها نفوذ می کند. همچنین رواندازهای نازکی در اختیار زندانیان قرار می دهند و آنچه که موجود است، به ویژه در فصل زمستان و در زندانهای صحرایی، نیاز زندانیان را برآورده نمی سازد، به طوری که نسبت بیماری در این زندانها بسیار بالاست. هیچکس حق ندارد با زندانیان ملاقات کند و اگر این امر معمول باشد، ملاقات بسیار کوتاه و یک یا دوبار در سال خواهد بود.

هواخوری در محوطه زندان بسیار محدود است و چه بسا یک زندانی هفته ها و ماهها طول بکشد و از سلول و بندش بیرون نرود. خدمات پزشکی اگر موجود باشد محدود به معاینه ای کلیشه ای است و هیچ دارویی وجود ندارد مگر آسپرین. به این دلیل بسیاری از زندانیان بیمار به سبب نبودن کمترین امکانات پزشکی حتی در وضعیت اورژانس، درگذشته اند. خوراک زندانیان بسیار کم و ازکیفیت بدی برخوردار است و سربازان اسرائیلی که خوراک را میان زندانیان تقسیم می کنند عمدا و در برابر چشمانشان در آن تف می کنند یا آن را طوری به هم می زنند که نفرت انگیز می شود.

این امر باعث می شود که برخی زندانیان چندین روز گرسنه بمانند. زیرا مقامهای زندان اگر زندانی پول هم داشته باشد اجازه خرید خوراک را به وی نمی دهند. افزون بر آن کثافت سراسر زندانها را در برگرفته است، بوهای بد فضای زندانها را به عامل مولد بیماری تبدیل کرده است.

حشرات و موشها در سلولهای انفرادی رفت و آمد می کنند و مانع خوابیدن زندانیان می شوند.

صهیونیستها، زندانیان مبارز نوجوان را با زندانیانی که به اتهامات اخلاقی زندانی شده اند در یک جا قرار می دهند و مبارزان زن فلسطینی را نیز در کنار زنان فاسد و منحرف جای می دهند. آنان به زندانیان اجازه نمی دهند برای نزدیکانشان نامه بفرستند. مقامات صهیونیست زندانها، چای شور یا چای آمیخته با ادرار در اختیار زندانیان قرار می دهند و آنان را مجبور به آشامیدن آن می کنند.

این وخامت زندانهای اسرائیل، در اوضاع بهداشتی، غذایی و روحی زندانیان عرب تأثیر زیادی داشته است.

در قبال این وضع آشفته زندانهای اسرائیلی و گسترش هیاهوی تبلیغاتی در مورد شرایط غیر انسانی زندانیان عرب و یهود، یوسف بورگ وزیر کشور و پلیس (اسرائیل) در ژانویه 1979 اقدام به تشکیل یک کمیته دولتی کرد. وی این کمیته را به نام رئیس این کمیته و قاضی بازنشسته "ماکس کینت"، "کمیته کینت" نامگذاری نمود و مأموریت تحقیق درباره اوضاع و احوال زندانهای اسرائیل و ارایه پیشنهاداتی برای بهبود اوضاع این زندانها را به اینکمیته واگذار کرد.

کمیته به فعالیت پردامنه ای که بیش از دو سال به طول انجامید، دست زد و در خلال این مدت از زندانها دیدن نمود و تحقیقات و گفت وگوهایی با زندانیان، زندانبانها و کارکنان زندانها انجام داد و به وجود اسناد سری و قانونی متعددی پی برد. روزنامه داوار چاپ اسرائیل در شماره های خود که در روزهای 14، 20، 21/8/1981 منتشر شد نتایجی را که این کمیته به آن دست یافته و پیشنهادات سریعی را که ارایه نموده بود، منتشر ساخت.

کمیته مزبور از دولت اسرائیل خواست در مورد وضعیت زندانها تغییرات ریشه داری را صورت دهد. این کمیته همچنین پیامد کوتاهی از انجام این اصلاحات را، به بهانه نبودن معیار لازم، به حکومت اسرائیل گوشزد نمود.

گزارش 270 صفحه ای کمیته تصویر دلخراشی از رویدادهای جاری در زندانهای اسرائیل را عرضه نمود. اعضای کمیته ضمن ارایه گزارش خواستار گرفتن مسئولیت اداره زندانها از وزیر کشور و پلیس و عدم واگذاری آن به سرتیپ حاییم لیوی رئیس وقت اداره زندانها ـ که مسئولیت بحران زندانها را به گردن می گیردـ شدند. کمیته همچنین توصیه نمود فعلاً اداره زندانها در ارتباط با وزیر کشور و یا دفتر او باشد تا در مورد رابطه اداره با وزارت، تصمیمی قاطع گرفته شود.

علی رغم گزارش فوق الذکر زندانهای اسرائیل با چنین شرایطی افزایش یافت. طبق یک طرح اسرائیلی که آن را دکتر مردخای فیرتهایمر رئیس اداره زندانها در اوایل سال 1982 ارایه نمود، قرار شد 6 باب زندان جدید در خلال 6 سال آینده در اسرائیل احداث شود. این زندانها عبارتند از: تل جدود، یفتاح آل، کلنیت، اوشرت، شوروق، و عرزاد.

70 درصد اطاقهای این زندانها را سلولهای انفرادی تشکیل خواهد داد و هر یک از اطاقهای دیگر به سه یا چند زندانی اختصاص خواهد یافت و بعد از تکمیل این پروژه زندانهای شطّه و دامون از بین خواهند رفت.

2 ـ آمار زندانهای اسرائیل:

خبرگزاری فلسطینی معا در تاریخ 20/8/2007 گزارشی در مورد زندانها و بازداشتگاههای معروف اسرائیل و تعداد زندانیان آنها منتشر نمود که می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1) زندان بئرالسبع شامل دو بخش ایشل و اوهی کیدار واقع در شهر بئرالسبع، که به ترتیب 570 و 480 اسیر در آنها نگهداری می شوند. 2) زندان نفحه واقع در جنوب صحرای نقب شامل 820 اسیر. 3) زندان جدیدالتأسیس ریمون نزدیک زندان نفحه شامل 540 اسیر. 4) زندان عسقلان در مرکز شهر المجدل 25 کیلومتری شمال نوارغزه شامل 575 اسیر. 5) زندان شطه واقع در غور اردن شامل 370 اسیر. 6) زندان جلبوع نزدیک زندان شطه شامل 780 اسیر. 7) زندان دامون واقع در حیفا شامل 37 اسیر. 8) زندان نفی ترستا مخصوص زنان بزهکار اسرائیلی و نیز زنان فلسطینی. 9) زندان الرمله بین شهرهای اللد و الرمله ویژه شهادت طلبان فلسطینی. 10) زندان ایالون (اگرچه این زندان بخشی از زندان الرمله است ولی شرایط و سازماندهی آن مستقل است) در این زندان 12 بازداشت شده اداری به سر می برند. 11) زندان نیتسان شامل 250 اسیر. 12) زندان تلموند واقع در حدفاصل طولکرم و نتانیا دارای دو بخش ویژه کودکان و زنان. 13) زندان هداریم نزدیک نتانیا شامل 265 اسیر. 14) زندان هشارون در پتح تکفا شامل 530 اسیر. 15) زندان بنیامین در الجلیلشامل 50 اسیر. 16) زندان اتلیت در جنوب حیفا شامل 20 اسیر. 17) زندان کفریونا جنوب حیفا. 18) زندان سری موسوم به 1391. 19) بازداشتگاه انصار سه در صحرای نقب شامل دو هزار و 300 اسیر که 700 نفر آنان در بازداشت اداری بسر می برند. 20) بازداشتگاه مجدو نزدیک حیفا شامل هزار و 400 اسیر 21) زندان عوفر واقع در جنوب رام الله شامل 900 اسیر.

د ـ شکنجه و وسایل بازجویی در زندانهای اسرائیل:

افزون بر اوضاع و شرایط بد زندانهای اسرائیل، زندانیان فلسطینی در معرض انواع شکنجه های وحشیانه قرار دارند که نه تنها ادعاهای اسرائیل درباره پایبندی به قوانین و عرف بین المللی و حقوق بشر را رد می کند، بلکه از سبعانه ترین شکنجه هایی به شمار می روند که یک حاکمیت در طول تاریخ چه از نظر شکنجه های معنوی و روحی و چه از نظر شکنجه های بدنی، انجام داده است.

حدود 190 درصد زندانیان فلسطینی و 99 درصد کودکان در زندانهای اسرائیل زیر شکنجه قرار گرفته اند. شکنجه توسط نیروهای اسرائیلی امری عادی بوده و دولت اسرائیل نیز آن را مورد تأیید قرار داده است.

اسرائیل از لحاظ قانونی کردن شکنجه در بین کشورهای جهان منحصر به فرد است، به طوری که هیچ کشوری در جهان همچون اسرائیل به شکنجه جنبه قانونی نبخشیده است.

پارلمان اسرائیل در سال 1987 توصیه های وارده در گزارش کمیته لانداو مبنی بر قانونی کردن شکنجه را تصویب کرد. اما این مسئله موجب افزایش انتقادات داخلی و بین المللی از دولت اسرائیل بهدلیل روشهای بازجویی دستگاه امنیتی عمومی اسرائیل (شین بت) در قبال زندانیان فلسطینی شد. این سازمان در سال 1992 اجازه استفاده از انواع شکنجه و فشارهای بدنی بر بازداشت شدگان را صادر کرد. در اوایل سال 1996 دادگاه عالی و کمیته وزارتی مربوط به امور اطلاعاتی اسرائیل نیز تصمیماتی اتخاذ کرد که به موجب آن به اعضای سازمان اطلاعات داخلی اسرائیل (شاباک) برای استفاده از شکنجه در قبال زندانیان فلسطینی، چراغ سبز نشان داد. همچنین در سال 1999 دادگاه عالی اسرائیل طی حکمی تنها بخشی از روشهای بازجویی را غیر قانونی اعلام کرد، ولی شکنجه را به طور کامل ممنوع نکرد. این مسئله به معنای تأیید برخی شکنجه هاست.

بیش از 77 روش شکنجه در زندانهای اسرائیل بر ضد زندانیان فلسطینی اعمال می شود و محال است کسی به زندان بیفتد و مورد شکنجه نظامیان اسرائیلی قرار نگیرد.

ازجمله شکنجه های موجود در زندانهای اسرائیل می توان به ضرب و شتم، حبس طولانی مدت، ترساندن، قرار دادن زندانیان در سردخانه، تجاوز به عنف، پخش موسیقی های ناهنجار، محرومیت از خواب و غذا، شکنجه با آب سرد، شکنجه روانی، منزوی کردن، بستن دست و پا با طناب و غیره اشاره کرد.

شکنجه در زندانهای اسرائیل به گونه ای است که پیامدهای منفی آن بر کسانی که از زندان آزاد شده اند تا سالها همچنان ادامه دارد. نتیجه شکنجه های سخت علیه زندانیان فلسطینی، 69 شهید از سال 1967 تاکنون بوده که از این تعداد 39 زندانی بین سال 1967 تا آغاز انتفاضه اول به شهادت رسیده اند.

عمده ترین انواع شکنجه در زندانهای اسرائیل عبارتنداز:

1ـ مجبور کردن زندانی به لیسیدن خونی که در نتیجه ضربه های سربازان اسرائیلی از بدن او جاری شده است.

2ـ سوزاندن اعضای مختلف بدن و به ویژه آلت تناسلی با سیگار.

3ـ کشیدن ناخن دست و پا با ابزارهای معدنی.

4ـ فرو کردن مواد شیمیایی برانگیزنده اعصاب در زندانی.

5ـ تازیانه زدن به ویژه روی آلت تناسلی و صورت و نیز ضرب و شتم زندانیان.

6ـ قرار دادن زندانی در فاضلابها و نگه داشتن وی به مدت طولانی در آنها.

7ـ شوک الکتریکی.

8ـ شکنجه به وسیله آتش و برق.

9ـ کشیدن دندانهای سالم بدون بیهوشی.

10ـ آویزان کردن زندانی از پاها به مدت طولانی.

11ـ واداشتن سگهای آموزش دیده به هجوم به زندانیان و مجبور کردن برخی از آنان به زندگی با سگها در سلولهای تنگ (سگهای مبتلا به بیماریها و جوشهای چرک آلود).

12ـ کوبیدن استخوان انگشتان زندانی با میله های آهنی سنگین.

13ـ وارد کردن شمعهای روشن در بینی زندانی.

14ـ مالیدن محلول اسید نیتریک (محلول سوزنده) به آلت تناسلی زندانی.

15ـ قرار دادن زندانی به صورت لخت مادرزاد در یخچال به مدت طولانی.

16ـ لخت کردن زندانی و مجبور کردن وی به انجام حرکاتی برخلاف شرم و ادب و غیرت.

17ـ تهدید به تجاوز به همسر زندانی یا خواهریا مادرش در برابر وی، این کار گاهی عملاً صورت گرفته است.

چه بسا که شکنجه به ناقص شدن همیشگی، مرگ یا جنون زندانی منجر شده است. زندانبانان زندان "نفحه" پس از اعتصاب غذایی زندانیان، لوله هایی را به زور وارد دهان زندانیان کرده و آب شور در دهان آنان ریختند. آب شور به جای معده زندانیان وارد ریه برخی از آنان شده به گونه ای که در نتیجه خفگی شماری از آنان فوت کردند.

دکتر "آمنون کابلیوک" روزنامه نویس اسرائیل در شماره اکتبر 1981 روزنامه اسرائیلی "عل همشمار" مقاله مفصلی درباره شکنجه های فوق العاده زندانیان فلسطینی به ویژه در زندان صحرایی "نفحه" که به اعتقاد مقامات صهیونیستی، ویژه "خطرناکها"ست، نوشته است. دکتر کابلیوک در مقاله خود درباره اعتصاب غذای زندانیان این زندان سخن گفته و نسبت به وحشیگری مقامات اسرائیلی علیه زندانیان فلسطینی هشدار داده است.

خانم "لیئاتسمیل" وکیل مدافع یهودی که بارها دفاع از زندانیان و بازداشت شدگان فلسطینی و از جمله مبارزانی که عملیاتی را علیه صهیونیستها انجام داده اند، بدون حق الزحمه به عهده گرفته، می گوید: مقامات اسرائیلی تنها به محروم کردن زندانیان از حق دفاع از خود، بسنده نمی کنند بلکه پس از صدور حکم نیز انواع شکنجه ها را علیه آنان اعمال می کنند. و اغلب انجام این امور توسط "شین بث" انجام می گیرد.

"والسالانگر" که به دفاع از زندانیان فلسطینی مشهور است می گوید: "زندگی زندانیان به سبب کینه کور اسرائیلیان در خطر است به طوری که این کینه احیانا برخی پزشکان یهود را به تجاوز به بیمارهایشان از میان زندانیان عرب، وامی دارد".

لانگر در هنگام سخنرانی در روز همبستگی با ملت فلسطین در بروکسل بلژیک گفت: "اسیران و زندانیان فلسطینی، زندانیان وجدان بشریت هستند... آنان به سبب مبارزاتشان برای استقلال، زندانی شده اند و این بیانگر هویت فلسطینی آنان است... آنان در زندانهای اسرائیلی با انواع شکنجه ها روبه رو هستند".

والسالانگر در کنگره ژنو که به اهتمام سازمان ملل متحد در ژنو برگزار شد حضور یافت و گفت: "زندانیان فلسطینی در زندانهای اسرائیل، زندانی یا بازداشت شده نیستند بلکه اسرائیل احکام اعدام آنها را به تدریج اجرا می کند".

از سال 1976 و در نتیجه اعتراضهای بین المللی به وجود وسایل شکنجه وحشیانه در رژیم صهیونیستی (گزارش کامل روزنامه ساندی تایمز چاپ لندن و گزارشات سازمان عفو بین المللی در سالهای 1975 و 1976) این رژیم به وسایل جدیدی متوسل شد و تلاش نمود حتی الامکان از شیوه های متداول مانند شکنجه با برق، زدن تازیانه و غیره بکاهد. روشهای جدید در تضعیف جسمی و روحی برای تحقق اهداف کنونی زندان (گرفتن اعتراف، جمع آوری اطلاعات، خرد کردن شخصیت، همکاری با دشمن) خلاصه می شود بدون اینکه آثار شکنجه بر جسم باقی بماند و توجه هیأتهای بین المللی نظیر صلیب سرخ بین المللی و یا سازمان عضو بین المللی را به خود جلب نماید.

مقامات رژیم صهیونیستی برای تحقق این اهداف به مدرنیزه کردن وسایلی که برخی از کشورها از آن در جنگ جهانی دوم و یا در جنگ کره استفاده نمودند، متوسل شدند. روشهای جدید شکنجه به عنوان سلاحهایی است که دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل برای تحقق اهداف خود به آن متوسل شده اندو تبلیغات رسانه های گروهی جهان عرب نیز نقش مهمی در مخوف جلوه دادن وسایل شکنجه در رژیم صهیونیستی ایفا می کنند و برخلاف تصور برخی، چنین تبلیغاتی برای جلب توجه افکار عمومی جهان کمکی نمی کند ولی نوعی جنگ روانی علیه خود زندانیها به وجود می آورد.

چنانچه تجربه ثابت کرده است، دهها زندانی روحیه خود را در برابر بازجوها قبل از اینکه با وسایل متعدد تحت شکنجه واقع شوند از دست دادند و اصولاً آمادگی بروز این حالت را داشتند چرا که قبلاً خبرهای زیادی درباره شکنجه مانند ضربه زدن بر اعضای تناسلی و ایجاد شوک برقی شنیده بودند.

در اینجا به شیوه های جدید بازجویی که در سالهای اخیر، رواج بیشتری پیدا کرده است اشاره می کنیم. این بحث شامل بررسی روشهای بازجویی اعمال شده در مورد بازداشتهای اردوگاه "انصار" لبنان که به داخل سرزمین اشغالی انتقال یافتند و یا در مورد مبارزان جنبش مقاومت لبنان و فلسطین در جنوب لبنان نمی شود.

1 ـ شیوه "شبح":

این شیوه عبارت است از سرپا نگه داشتن زندانی بر روی پای خود برای ساعتهای متمادی و طولانی و شاید روزها و هفته ها به طور پیوسته به جز در اوقات تناول غذا و رفع حاجت. فرد بازداشت شده در این هنگام با دستهای بسته از پشت و در حالی که سر او را در کیسه ای ضخیم و خاکی رنگ کرده اند می ایستد تا از هویت دیگر بازداشت شدگان در هنگام مراحل بازجویی مطلع نگردد و نیز مقدار گاز اکسیژن موجود در داخل کیسه کاسته شود، این عمل باعث می شود بازداشت شده بی طاقت گردد و فعالیت بدنی زیادی از خود نشان دهد بدون اینکه آثاری بر رویبدن او بر جای بماند تا بتوان آن را به نماینده صلیب سرخ که هر 14 روز یک بار به دیدن بازداشتگاه می آید نشان داد.

در سالهای اخیر هر کس وارد سلولهای رژیم می گردد با این شیوه بازجویی روبه رو شده است. علی رغم سخت بودن این نوع شکنجه زندانی برای ایستادگی در مقابل آن نیاز به اراده محکم و قوی دارد.

2 ـ زندان انفرادی:

زندانی به تنهایی و بدون هر گونه تماس با دیگران در داخل یک سلول کوچک زندانی می شود. در خلال این مدت به منظور افزایش شکنجه روحی، بازداشت شده از مطالعه هرگونه کتاب به خصوص کتابهای دینی، محروم می گردد. این شیوه بارها مورد استفاده قرار گرفته است. به همین منظور در سال 1982 اعلام شد که طرح جدید رژیم صهیونیستی مبنی بر احداث شش زندان جدید در طول شش سال آینده به نامهای تل جدود، نفیاح ال، کلنینه، اوشدت، شوروق، عزراد به تصویب رسید و معلوم شد که 75 درصد سلولهای این زندانها، زندان انفرادی خواهد بود.

این شیوه برای اولین بار از سوی نازیها برای تضعیف روحیه بازداشت شدگان به کار گرفته شده بود و به دلیل کارآیی آن در جنگ کره نیز به طور گسترده، آزمایش شد.

هدف از این عمل قطع ارتباط بازداشت شده با دیگران می باشد. سپس به اطاق بازجویی برده می شود. بازجویی ابتدا با مطرح کردن مسایل عمومی شروع می شود، سپس به تدریج دنبال هدف می رود تا ببیند این انزوا (زندان انفرادی) تا چه حدی بر او اثر گذارده است. یا اینکه زندانی برای فرار از وضع فعلی و گفت وگو با دیگران آیا ممکن است تن به همکاریدهد. داشتن اراده و آگاهی سیاسی، حرف زدن با خود با صدای بلند و به لهجه های مختلف که گویی با شخص دیگری صحبت می کند، برای تحمل این شیوه شکنجه به بازداشت شده کمک زیادی می کند.

3 ـ سلولهای جاسوسان (گنجشکها):

این شیوه اولین بار در اواخر سال 1979 به کار گرفته شد و در دستگیری بسیاری از اعضای هسته های نظامی جنبش مقاومت فلسطین در داخل سرزمینهای اشغالی مثمر ثمر بود. طبق این شیوه، متهم به داخل سلولی برده می شود که در آن 8 الی 10 نفر جاسوس (آنها را گنجشک می نامند چرا که حرفها را به دیگران منتقل می کنند) وجود دارد بدون اینکه متهم متوجه شود که آنها جاسوس هستند.

این شیوه یا در آغاز مراحل بازجویی و یا بعد از ناکامی شیوه های دیگر مثل شلاق زدن، حبس انفرادی و... انجام می گیرد. ابتدا کسانی که در سلول هستند از بازداشت شده جدید استقبال گرمی به عمل می آورند و تلاش می کنند از ناراحتی او بکاهد سپس از اوضاع و علل دستگیری او سؤال می کنند و از او می خواهند که به آنها بگوید که قبل از ورود به زندان چه جریانی برایش اتفاق افتاده است. سپس تک تک افراد موجود در سلول به تشریح نقش خود در هسته های مقاومت و عملیاتی که علیه رژیم صهیونیستی انجام داده اند می پردازند، بازداشت شده پس از شنیدن آن صحبتها پی می برد که فردی در داخل سلول وجود دارد که مورد احترام همه افراد می باشد. پس از گذشت چند ساعت، شخص مورد احترام همه، از دیگران می خواهد به کارهایشان بپردازند تا بازداشت شده تنها بماند.

شخص مورد احترام به او اظهار می کند که خود مسئول یکی از هسته های مقاومت فلسطینی درداخل زندان می باشد. برحسب اطلاعات ناقص موجود در اختیار سرویس جاسوسی در مورد شخص مورد نظر که نزد بازجوی به اصطلاح فلسطینی آورده شد نامی برای تشکیلات برگزیده می شود. بعد از آن این مسئول از بازداشت شده درخواست می کند که به منظور تهیه گزارش برای فرماندهی هسته در خارج و یا به دلیل انتقال اسلحه به جای دیگر علل دستگیری او و اطلاعات در مورد همکارانش را بیان کند.

زمانی که بازداشت شده از ارائه اطلاعات امتناع ورزد، در این صورت نمایشی از سوی جاسوسان اجرا می شود که در آن بازداشت شده در معرض اتهام قرار می گیرد. جاسوسان طوری نقش خود را بازی می کنند که بازداشت شده جاسوس مقامات زندان است. اینجاست که بازداشت شده وادار می شود اطلاعات کامل و یا جزئی را در اختیار آنها قرار دهد تا به آنها ثابت کند، وفاداری اش از دیگران کمتر نیست.

این شیوه بازجویی از سال 1959 منجر به کسب اعتراف از بسیاری گردیده و کارایی خود را ثابت کرده است.

ولی زندانیان فلسطینی با نشان دادن مقاومت در برابر انواع شکنجه ها و خشم و کینه جلادان را تحریک نموده و زندانها را به مدارسی برای آموزش مقاومت و میهن پرستی و به دانشکده هایی برای فارغ التحصیل نمودن مبارزین تبدیل کردند. در این زندانها زندانیان راههای مبارزه را آموزش می بینند. و هر کس زمینه و استعداد مقاومت ملی را داشته باشد، هنگام خروج از زندان فردی مقاوم بوده و قدرت ادامه انواع مبارزه را، بیش از پیش خواهد داشت.

ه ـ فعالیت های تأدیبی و آموزشی زندانهای اسرائیل:

1 ـ آموزش:

بنابر ادعای منابع اسرائیلی، در اکثر زندانهایاسرائیلی، کلاس های آموزشی، امکان تحصیل رسمی در سطوح مختلف را برای زندانیان فراهم می سازند. همچنین امکان عرضه فعالیت های غیرآکادمیک گسترده ای با موضوعات هنر، ورزش، ارتباطات، کودکیاری و... نیز در اکثر زندانها میسر است. این منابع مدعی اند که فعالیت های آموزشی با هدف تقویت پایه علمی زندانیان و با هدف تغییر قالب های فکری و رفتاری آنان انجام می شود.

2 ـ فعالیت تأدیبی:

مقامات صهیونیست همچنین ادعا می کنند که در زندانهای اسرائیل درمانهای فردی و گروهی انجام می شود، هر سلول حداقل یک مددکار اجتماعی دارد که مسئول تأمین خدمات تخصصی زندانیان است و مسائلی نظیر خشونت خانوادگی، اعتیاد، جرائم جنسی، اختلالات شخصیتی، اقدام به خودکشی، قتل و... را مورد بررسی قرار می دهند.

3 ـ خدمات شغلی:

بنابر گفته مسئولین اداره کل زندانهای اسرائیل، اکثر زندانیان در کارخانه ها و مشاغل خدماتی به کار گرفته می شوند. مراکز آموزش حرفه ای نیز وجود دارند که دوره های مختلفی را در زمینه های سفالگری، سرامیک سازی، نجاری، تعمیرات و غیره برگزار می کنند و بدین ترتیب زندانیان ضمن آموختن یک حرفه و استفاده بهینه از وقت، درآمدی را نیز برای خود پس انداز می کنند.

و ـ بررسی تطبیقی زندان های اسرائیل با آمریکا

در آمریکا و اکثر کشورهای توسعه یافته عمدتاً زندانهای خصوصی وجود دارند و آژانس های دولتیطرف قرارداد، هزینه نگهداری زندانیان را به صورت روزانه محاسبه کرده و به بخش خصوصی پرداخت می کنند.

آمریکا در اوایل قرن 19 میلادی تعدادی از اماکن تأدیبی خود را به بخش خصوصی واگذار کرد اما در آن زمان با اجاره این اماکن به شرکت های خصوصی، شرایطی شبیه به شرایط برده داری در این زندانها حکمفرما شد.

امروزه شکایاتی که علیه مدیریت خصوصی زندانها در آمریکا مطرح می شود، بیشتر شامل شکنجه و اعمال خشونت های جسمی، مراقبت های پزشکی ضعیف، کیفیت پایین غذا، آموزش غیراستاندارد نگهبانان، عدم استخدام پرسنل کافی و پرداخت حقوق پایین به آنها می شود.

اسرائیل نیز خواهان خصوصی سازی کامل سیستم اصلاح و تأدیب خود است و علاقه ای به نیمه خصوصی کردن آن به سبک انگلیس و اروپا و حفظ نظارت نهایی دولت بر این بخش ندارد. مقامات اسرائیلی نیز با توجه به محدودیت های بودجه ای شدید و ازدحام بیش از حد زندانیان، ایده سپردن کنترل مجرمان و بزهکاران به بخش خصوصی را، ایده جالبی می دانند، اما به عقیده آنان وظیفه نگهداری از زندانیان تنها در صورتی باید به دست بخش خصوصی سپرده شود که دولت تضمین دهد که می تواند بر این امر نظارت کافی داشته باشد.

در این رابطه، جدعون عزرا وزیر سابق امنیت داخلی و ایهود اولمرت وزیر وقت دارایی در سال 2005، قراردادی را برای تأسیس اولین زندان خصوصی در اسرائیل امضاء کردند. چند ماه پیش از امضای این قرارداد، شرکت سرمایه گذاری آفریقا ـ اسرائیل و شرکت ساخت و مهندسی مینراو (Minrav)به طور مشترک در یک مناقصه دولتیبرای ساخت و راه اندازی یک زندان خصوصی در جنوب بئرالسبع برنده شدند. درهای این زندان در سال 2009 گشوده می شود.

مآخذ:

1. شاهاک، ایسرائیل: نژاد پرستی دولت اسرائیل، امان الله ترجمان، انتشارات توس، 1357.
2. نایفه، سمیر: واقع الاعتقال فی السیاسة الاسرائیلیه، بیروت 1980.
3. نایفه، سمیر: یومیات انتفاضه سجن نفحه.
4. عبدالرحمن، اسعد: اوراق سجن، بیروت 1969.
5. رابرتسون، یان، درآمدی بر جامعه، حسین بهروان، چاپ سوم.
6. شؤون فلسطینیة، الاعداد، 67، 87، 88 حزیران 1977، فوریه و مارس 1979، بیروت.
7. فصلنامه مطالعات منطقه ای، "گزارش وزارت امور خارجه آمریکا درباره حقوق بشر در اسرائیل"، جلد هشتم، 1380.
8. پرونده وزارت امور سرزمینهای اشغالی، عمان.
9. بولتن رویداد و گزارش، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا، شماره مسلسل 353، 1/6/1386، سال دهم، شماره 19.
10. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل، مؤسسه تحقیقات و پژوهش های سیاسی ـ علمی ندا، شماره 313، 10/7/1385؛ شماره 2/3 17/4/1387؛ شماره 260، 30/5/1384.
11. بولتن رویداد و گزارش فلسطین، مؤسسه تحقیقات و پژوهش های سیاسی ـ علمی ندا، شماره 1، 5/2/1384؛ شماره 51، 13/2/1385.
12. خبرگزاری وفا 16/2/2006، 16/2/2006، 11/7/2006.
13. روزنامه داوار اسرائیلی: 14، 20، 21، اوت 1981.
15. Review of the Humanitarian Situation inthe occopied Palestinian territory for 2004. United nations office for the coordination of hlumanitarian Affiairs (OCHA).
16. www.Islamonline.net. (2004/4/17).
17. www.Amin.org. (2005/4/16).
18. www.wafa.pna.net (2005/6/14).
19. www.kul-alarab.com (2004/4/20).
20. www.pal-plc.org(2005/4/17).
21. www.alquds.com (2005/4/18).
22. www.addameer.org/detention/children.html.
23. www.jerusalemfund.org/images/informationbrie f.php?ID=160.
24. www.ppsmo.org/e-website/pps-Reports/collective %20 Reports %20 From %20 pps %20 (jully %202003).htm.
25. http://enlish.wafa.ps/body.asp?id=6009.
26. www.al-awda.org/pdf/flyer.pdf.
27. mena/israel0525.htm.
28. www.ips.gov.il/ShabasEng/Prisons/prisons.asp.
29. www.hrw.org/backgrounder/mena/israe l0525.htm.
30. www.Jerusalemtimes.
31. org/reports/7.htm.