سامی ستیزی، قوانین مبارزه با

مقدمه:

جنگ جهانی دوم به عنوان یک فاجعه عظیم بشری که بیش از 50 میلیون کشته بر جای گذاشت، همواره به طور مستقیم یا غیرمستقیم عاملی تأثیرگذار بر تغییر قوانین کیفری اروپا بوده است. پس از آنکه صهیونیسم با زیرکی تمام توانست یهودیان را به عنوان قربانیان اصلی این جنگ جلوه داده و فاکتورهایی چون نژادپرستی و آنتی سمیتیسم را به عنوان عوامل اصلی وقوع هولوکاست معرفی کند، تلاشهای گسترده ای برای مبارزه با نژادپرستی و تعصبات قومی ـ مذهبی در سطح ملی و بین المللی آغاز شد.

تلاشهای پشت پرده صهیونیسم در جهت سوقدادن کشورهای جهان به سمت تقبیح نسل کشی به حدی بود که کشورهای تحت سلطه نازیسم من جمله آلمان، اتریش و لهستان را به پرداخت غرامت به بازماندگان هولوکاست و جبران این ظلم به اصطلاح تاریخی واداشت، اما شنیده شدن زمزمه هایی دال بر تکذیب یا تحریف داستان هولوکاست، صهیونیسم را به اتخاذ رویکردی جدید برای مقابله با منکران و تجدیدنظرطلبان هولوکاست مصمم کرد و از آن زمان به بعد بود که در باور عامه اروپاییان، نژادپرستی مترادف آنتی سمیتیسم شد.

معرفی آنتی سمیتیسم به عنوان مصداق بارز نژادپرستی از سوی محافل صهیونیستی دنیا همراه با نفوذ لابی های صهیونیستی در مجامع بین المللی و پارلمانهای کشورهای اروپایی طی سالهای اخیر، آنها را به تجدیدنظر در قوانین حقوقی خود و اتخاذ قوانین و رویکردهایی جدید و سختگیرانه برای مقابله با مصادیق آنتی سمیتیسم وا داشته که تازه ترین نمونه آن، سند حقوقی جدید اتحادیه اروپاست. این سند که این بار نه در سطح ملی و بین المللی که برای نخستین بار در سطح منطقه ای، آنتی سمیتیسم را در پوشش مبارزه با نژادپرستی و بیگانه ستیزی محکوم و مطرود اعلام می کند، در تاریخ 19 آوریل 2007 مورد تأیید وزرای دادگستری و امور داخلی 27 کشور عضو اتحادیه اروپا قرار گرفت. (نک: تصمیم بنیادین برای مبارزه با نژادپرستی و بیگانه ستیزی ـ 2007).

پیشینه استفاده از قانون برای مقابله با مصادیق بارز آنتی سمیتیسم (انکار، کم اهمیت خواندن یا کوچک شمردن هولوکاست، ضرب و شتم یهودیان، تخریب اماکن فرهنگی و مذهبی یهودیان، سلب مشروعیت از اسرائیل و مقایسه رفتار آن با رژیم آپارتاید یا آلمان نازی و...) را می توان در 2 سطح ملی و بین المللی مورد بررسی قرار داد.

الف ـ سطح ملی:

به دنبال جنگ جهانی دوم که به واسطه خاطرات تلخ و فراموش نشدنی خود فصل تیره ای را در تاریخ بشر معاصر رقم زد، اغلب کشورهای بزرگ اروپایی با تأسی از کنوانسیون پیشگیری و مجازات نسل کشی (مصوب 9 دسامبر 1948) قوانین کیفری جداگانه ای را برای مبارزه با نژادپرستی و ایذاء اقلیت های قومی و مذهبی به تصویب رساندند. اگرچه این قوانین تحت عناوین مختلفی چون مبارزه با نازیسم، تبعیض نژادی، تعصبات قومی ـ مذهبی و تحریک گفتاری و نوشتاری دیگران به نفرت ورزیدن از سایر انسانها براساس نژاد، مذهب، تبار، ملیت، قومیت و زبان آنها ضمانت اجرایی یافته اند، اما پرواضح است که کار ویژه تمامی این قوانین و مقررات چیزی جز مقابله با انکار هولوکاست و تثبیت قرائت رسمی آن در ذهن نسل های پس از جنگ نیست.

در ادامه این مبحث مرور کوتاهی داریم بر قوانین داخلی کشورهایی که در سطح ملی و به طور مستقیم یا غیرمستقیم به مبارزه با آنتی سمیتیسم برخاسته اند.

1 ـ اتریش:

اتریش در میان کشورهای اروپایی، سخت ترین مجازات را در باب ممنوعیت انکار هولوکاست اعمال می کند. اتریش به عنوان کشوری که مشارکت فراوانی در اقدامات رایش سوم داشت، پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و کسب استقلال مجدد در سال 1945، قانونی موسوم به قانون مبارزه با فعالیت های نئونازی ها را در سال 1947 به تصویب رساند. این قانون در سال 1992 به دلیل رواج دوباره فعالیت های نازیستی و آنتی سمیتیستی مجدداً اصلاح شد.

به موجب قانون مذکور، هر کس نسل کشی یا سایر جنایات نازی ها علیه بشریت را به صورت گفتاری یا در نشریات مکتوب و غیرمکتوب اعم از جراید و رسانه های ارتباط جمعی کم اهمیت شمرده، تأیید کرده یا درصدد توجیه آن برآید، به حداکثر ده سال حبس در زندان محکوم می شود.

2 ـ آلمان:

پیدایش قوانین مربوط به مجازات انکار هولوکاست در آلمان را می توان به پخش یک سریال تلویزیونی آمریکایی به نام "هولوکاست" نسبت داد. این مجموعه تلویزیونی که در اواخر دهه 1970 از تلویزیون آلمان پخش شد، هولوکاست را به جنجالی ترین موضوع نشریات آلمان غربی و به کانون توجه تاریخ دانان آلمانی تبدیل کرد تا این که سرانجام پارلمان آلمان با تصویب قانونی در سال 1985، قانونی را علیه انکار کشتار دسته جمعی یهودیان در طول جنگ جهانی دوم تصویب کرد و سپس با اصلاح این قانون در سال 1994، مجازات آن را سه ماه تا پنج سال حبس در نظر گرفت.

3 ـ رژیم صهیونیستی:

اگرچه ایده تشکیل یک کشور یهودی در اواخر قرن 19 میلادی از سوی تئودور هرتزل بنیانگذار مکتب صهیونیسم مطرح شد، اما امروزه بهانه اصلی اشغال فلسطین و دلیل تأکید صهیونیسم بر ضرورت تجمع یهودیان در یک کشور واحد، موضوع هولوکاست است و بدیهی است که در اسرائیل نیز انکار هولوکاست به لحاظ قانونی جرم محسوب می شود. در قانون ممنوعیت انکار هولوکاست در اسرائیل مصوب سال 1986 آمده است: "هر کس از طریق گفتار یا نوشتار، جنایات نازیسم علیه یهودیان را انکار کرده یا کوچک جلوه دهد، به پنج سال حبسمحکوم می شود."

4 ـ فرانسه:

انکار هولوکاست یا ابراز تردید در مورد آن در کشور فرانسه مطابق قانون فابیوس ـ گیسوت (Fabius-Gayssot) جرم قلمداد شده و می تواند محکومیت زندان و جریمه نقدی را به همراه داشته باشد.

براساس قانون فابیوس ـ گیسوت که در سال 1990 به تصویب مجلس قانونگذاری فرانسه رسید، تشکیک در وقوع جنایاتی که طبق منشور لندن مشمول جنایت علیه بشریت و از سوی دادگاه بین المللی نورنبرگ قابل پیگرد بوده اند، جرم محسوب می شود.

5 ـ لیتوانی:

در سال 1990، شورای عالی لیتوانی با صدور بیانیه ای کشتار یهودیان لیتوانیایی تبار در سالهای اشغالگری نازیسم را محکوم کرد. در این کشور که پیش از جنگ جهانی دوم بیشترین جمعیت یهودی را در میان کشورهای حوزه بالتیک به خود اختصاص داده بود، قانونی که با صراحت به موضوع ممنوعیت انکار هولوکاست اشاره کند، وجود ندارد اما طبق ماده 170 قانون کیفری لیتوانی، هر کس در ملاء عام و به طرق مختلف اقدام به تمسخر، توهین یا تبعیض علیه فرد یا گروهی از افراد براساس جنسیت، نژاد، ملیت، مذهب یا قومیت آنها کند، به مجازات نقدی، محدودیت آزادی، بازداشت یا تحمل زندان تا سقف دو سال محکوم می شود.

6 ـ بلژیک:

بلژیک که خود از امضاءکنندگان کنوانسیون بین المللی حذف تمامی انواع تبعیض نژادی است، درسال 1993 قانونی را در باب ممنوعیت انکار، کوچک شمردن، توجیه یا تأیید جنایات رژیم ناسیونال سوسیالیست (نازی) آلمان در طول جنگ جهانی دوم به تصویب رساند. براساس این قانون، مجازات در نظر گرفته شده برای انکار هولوکاست، تحمل زندان تا حداکثر یک سال و پرداخت جریمه نقدی تا سقف دو هزار و 500 یورو است.

7 ـ سوئیس:

سوئیس نیز مانند بلژیک به دنبال موافقت با کنوانسیون مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر حذف تمامی انواع تبعیض نژادی، قوانین کیفری خود را اصلاح و در سال 1993 تحریک عمومی به تنفر نژادی، تلاش برای انکار، کوچک شمردن یا توجیه نسل کشی یا سایر جنایات انجام شده علیه بشریت را در فهرست جرائم کیفری خود قرار داده و مجازات هایی شامل سه روز تا سه سال حبس و پرداخت جریمه نقدی تا سقف 40 هزار فرانک را برای مجرمان در نظر گرفت.

8 ـ لهستان:

لهستان که تا پیش از جنگ جهانی دوم بیشترین جمعیت یهودیان اروپا را دارا بود، تنها کشوری است که علاوه بر انکار جنایات نازی ها، انکار جنایات کمونیست ها را نیز مشمول مجازات می داند. پارلمان لهستان در سال 1998 قانونی را به تصویب رساند که براساس ماده 55 آن، هر کس به صورت علنی جنایات انجام شده علیه اتباع لهستانی در فاصله زمانی اول سپتامبر 1939 تا 31 دسامبر 1989 را انکار کند، به پرداخت جریمه نقدی یا تحمل مجازات زندان تا سقف سه سال محکوم می شود.

9 ـ جمهوری چک:

محکومیت افراد به دلیل انکار هولوکاست تاسال 2000 براساس قوانین جزایی جمهوری چک که تهییج احساسات و ترویج عقاید نژادپرستانه را ممنوع می دانند، صورت می گرفت اما در سال 2000 میلادی قانونی در این کشور به تصویب رسید که به موجب آن انکار هولوکاست ممنوع و مجازات آن حداقل شش ماه و حداکثر سه سال زندان است.

10 ـ اسلواکی:

فروپاشی کمونیسم در اواخر سال 1989 باعث شیوع فعالیت سازمان های نئونازی در برخی از کشورهای کمونیستی سابق شد و به همین دلیل کشور اسلواکی پس از کسب استقلال در سال 1993، تلاشهای گسترده ای را برای مقابله با اقدامات نئونازیستی و عقاید فاشیستی آغاز کرد تا اینکه سرانجام در سال 2001 قانونی را به تصویب رساند که براساس آن نفی یا توجیه هولوکاست ممنوع و مجازات آن حداکثر 3 سال حبس است. تصویب این قانون از همان ابتدا مورد مخالفت گروههایی قرار گرفت که آن را مغایر با اصل آزادی بیان می دانند.

11 ـ رومانی:

با نفوذ لابی های صهیونیستی و تلاش سازمان ها و گروه های بومی و غیربومی یهودی، سرانجام کشور رومانی نیز در سال 2005 به جمع مدافعان حقوقی هولوکاست اضافه شد. پارلمان این کشور در سال 2005 انکار هولوکاست به مفهوم "شکنجه و نابودی یهودیان اروپا به شکل سیستماتیک و توسط رژیم نازی و هم پیمانانش بین سالهای 1933 تا 1945" را به عنوان یک جرم با مجازات زندان از حداقل 6 ماه تا 5 سال تصویب کرد. این در حالی است که دولت رومانی پیش از این در سال 2002 نیز فعالیت سازمان های شبه فاشیستی و ترویج عقاید نژادپرستانه را ممنوع اعلام کرده بود.

12 ـ کانادا:

کانادا قوانین گسترده ای در مورد نسل کشی دارد اما در هیچ یک از این قوانین صراحتاً به هولوکاست و انکار آن اشاره نشده و پافشاری سازمانهای یهودی کانادا نیز به دلیل اهمیت این کشور به موضوع آزادی بیان تاکنون نتیجه ای در بر نداشته است. براساس قوانین کیفری کانادا، هر کس به تبلیغ یا ترویج نسل کشی بپردازد، به عنوان مجرم تحت پیگرد قرار گرفته و به تحمل حداکثر پنج سال حبس محکوم خواهد شد.

13 ـ نیوزیلند:

در نیوزیلند نیز مانند کانادا علی رغم وجود قوانین کلی در مورد ممنوعیت تحریک علنی دیگران به نفرت یا خشونت علیه فرد یا گروهی از افراد براساس قومیت، ملیت، مذهب، نژاد، رنگ پوست یا زبان آنها، موضوع هولوکاست مستقیماً مورد اشاره قرار نگرفته اما با این حال، انکار علنی آن در صورتی که متأثر از احساسات نژادپرستانه بوده و باعث دامن زدن به اختلافات قومی- نژادی شود، پیگرد قانونی دارد.

14 ـ ایتالیا:

ایتالیا آخرین کشوری است که به طور غیرمستقیم به مدافعان حقوقی هولوکاست اضافه شده و در صف مبارزان با آنتی سمیتیسم قرار گرفته است. دولت این کشور در نیمه دوم سال 2006 لایحه ای را به تصویب رساند که هر چند به هولوکاست به عنوان یک مورد خاص اشاره نمی کند، اما انجام هرگونه عملی که منجر به تنفر نژادی شود را جرم شناخته و مجرمان را به سه سال زندان محکوم می کند.

ب ـ سطح بین المللی:

در سطح جهانی نیز قوانین و قطعنامه های الزام آور متعددی در نکوهش نسل کشی و تبعیض نژادی به طور اعم و هولوکاست و آنتی سمیتیسم به طور اخص به تصویب رسیده اند که مهمترین آنها با رعایت اولویت زمانی عبارتند از

1 ـ کنوانسیون منع و مجازات نسل کشی:

بعد از پایان جنگ جهانی دوم (1945-1939) ایده تشکیل یک دادگاه بین المللی به منظور محاکمه و مجازات ناقضان حقوق بشر شکل گرفت. بر همین اساس، در تاریخ 9 دسامبر 1948، مجمع عمومی سازمان ملل کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل کشی را در 19 ماده تنظیم کرد و به تصویب رساند. طبق این کنوانسیون، هرگونه اقدام، تهدید یا تحریک به نسل کشی یک گروه مذهبی، نژادی یا قومی خاص ممنوع بوده و مجرم چه یک فرد عادی باشد یا یک مقام دولتی مسئول باید در دادگاه بین المللی محاکمه و مجازات شود.

گفتنی است تعدادی از مقامات دولتی و غیردولتی رژیم صهیونیستی مانند بنیامین نتانیاهو رهبر حزب اپوزیسیون لیکود به همراه "ایروین کوتلر" وزیر سابق دادگستری کانادا و چند تن از مقامات کنگره آمریکا با مستمسک قرار دادن این کنوانسیون از سال گذشته تلاش مشترکی را برای تحت محاکمه قرار دادن محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران به اتهام تهدید علنی اسرائیل به نابودی آغاز کرده اند که تاکنون علی رغم تلاشهای پیگیر آنان و سفر شخص نتانیاهو به انگلیس و خطابه آتشین او در پارلمان این کشور نتیجه ای در بر نداشته است.

2 ـ قانون جهانی مقابله با آنتی سمیتیسم:

کنگره آمریکا تحت تأثیر لابی های صهیونیستیذینفوذی چون آیپک و انجمن ضدافترا در سال 2004 میلادی لایحه ای را به تصویب رساند که با امضای جرج بوش رئیس جمهور این کشور، "قانون جهانی نظارت بر آنتی سمیتیسم و مقابله با آن" نام گرفت. به موجب این قانون، وزارت امور خارجه آمریکا مکلف است همه ساله موارد وقوع آنتی سمیتیسم در کشورهای مختلف جهان و چگونگی برخورد دولت های مختلف با این پدیده را در قالب یک گزارش در اختیار کنگره قرار داده و راهکارهایی را برای مقابله با آنتی سمیتیسم در کشورهای مختلف پیشنهاد دهد.

برخی از مواردی که در این قانون، اصطلاح آنتی سمیتیک به آنها اطلاق شده، عبارتند از:

ـ هرگونه اظهارنظر راجع به سلطه یهودیان بر دولت، کنگره و رسانه های گروهی آمریکا.

ـ نگرش شدید ضداسرائیلی.

ـ انتقاد کوبنده و ناشایست از رهبران گذشته و حال اسرائیل.

ـ انتقاد از دین و رهبران دینی یهود.

ـ انتقاد از تلاش یهودیان برای جهانی سازی.

ـ سرزنش یهودیان به دلیل مشارکت در مصلوب ساختن حضرت عیسی (ع).

ـ نژادپرست خواندن دولت اسرائیل.

ـ تشکیک در 6 میلیون قربانی یهودی هولوکاست.

ـ نسبت دادن انقلاب بلشویک روسیه به یهودیان.

ـ به کار بردن عبارات توهین آمیز و تحقیرکننده در مورد یهودیان.

ـ سلب حق انجیلی یهودیان در تصاحب مجدد سرزمین فلسطین.

ـ هرگونه اظهارنظر راجع به مشارکت موساد در حملات تروریستی 11 سپتامبر.

نکته قابل توجه در مورد این قانون، بسط حوزه معنایی آنتی سمیتیسم و مترادف شدن همزمان آن با نازیسم، تروریسم و آنتی گلوبالیسم است

3 ـ قطعنامه روز جهانی بزرگداشت هولوکاست:

به دنبال رایزنی بی حد و حصر مقامات رژیم صهیونیستی، سازمان ملل در اول نوامبر 2005، قطعنامه ای را با عنوان "روز جهانی بزرگداشت یاد و خاطره قربانیان هولوکاست" تصویب کرد. به موجب این قطعنامه که با اجماع 114 کشور حاضر در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید، روز 27 ژانویه هر سال که مصادف با سالروز آزادسازی اردوگاه آشویتز توسط نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق است، به عنوان روز جهانی هولوکاست نامگذاری شد. گفتنی است حتی پیش از صدور این قطعنامه نیز روز 27 ژانویه در تقویم کشورهایی چون آلمان، ایتالیا، لهستان و انگلیس روز هولوکاست نام گرفته بود.

4 ـ قطعنامه ممنوعیت انکار هولوکاست:

در واکنش به برگزاری کنفرانس هولوکاست در تهران، مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ 26 ژانویه 2007 یعنی دقیقاً یک روز قبل از اولین سالگرد برگزاری مراسم روز جهانی هولوکاست، قطعنامه پیشنهادی آمریکا در باب ممنوعیت و محکومیت انکار هولوکاست را بدون رأی گیری و از طریق اجماع به تصویب رساند.

در این قطعنامه ضمن تأکید بر کنوانسیون منع و مجازات نسل کشی و نیز منشور سازمان ملل متحد، از تمام کشورهای عضو این سازمان خواسته شده است نفی هولوکاست به عنوان یک واقعیت مسجل تاریخی را به هر شکل و سیاق ممکن محکوم کنند.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا، شماره 128 (6/5/1385)؛ شماره 132 (27/6/1385)؛ شماره 127، (28/4/1385)؛ شماره 131 (26/6/1385)؛ شماره 127 (28/4/1385)؛ شماره 131 (26/6/1385)؛ شماره 128 (6/5/1385)؛ شماره 131 (26/13856)؛ شماره 132 (27/6/1385)؛ شماره 117 (20/2/1385)؛ شماره 151 (14/11/1385).
2. www.haaretz.com/hasen/spages/817994.html.
3. www.unhchr.ch/html/menu 3/b/p- genoci/.htm.
4. www.ynetnews.com/articles/0/7340 L- 0/3357150,00html.
5. www.national vanguard.org/story.php? id=9314.