سیوان، ایال

ایال سیوان، کارگردان، نمایشنامه نویس وهنرمند یهودی، از جمله شخصیتهایی است که نوشته ها و آثار وی، با محتوای انتقاد از سیاستهای رژیم صهیونیستی، واکنش شخصیتها و سازمانهای یهودی و صهیونیستی زیادی را به همراه داشته است، به گونه ای که وی بارها از سوی گروهها و سازمانهای صهیونیستی، به دلیل فعالیت در این عرصه و تولید فیلمهایی با محوریت انعکاس وضعیت اسف بار زندگی فلسطینیان، تهدید به مرگ شده است. برای نمونه، وی در ماه مارس سال 2003، نامه ای تهدیدآمیز به همراه یک گلوله، با این محتوا که "گلوله بعدی با پست نخواهد رسید"، دریافت کرد: سیوان خود درباره این تهدید می گوید: "سازمانهای صهیونیستی طرفدار اسرائیل در فرانسه، این اجازه را به خود می دهند که در هر حوزه ای، حقوق افراد و قانون را نادیده بگیرند."

الف ـ پیشینه شخصی:

ایال سیوان در سپتامبر سال 1964 در شهر حیفا در شمال اراضی اشغالی فلسطین به دنیا آمد. وی دو دهه از زندگی خود را در این مناطق پشت سر نهاد و در نهایت در سال 1985 به فرانسه مهاجرت کرد. سیوان در اسرائیل فعالیت هنری خود را با عکاسی و فیلمبرداری آغاز و با ورود به فرانسه، فعالیتهای فیلمسازی خود را ادامه داد.

ب ـ فعالیتها و تولیدات هنری سیوان:

ایال سیوان در کارنامه فعالیتهای هنری خود، ساخت و تولید 11 فیلم بلند و مستند را به ثبت رسانده است. اکثر فیلمهای ساخته شده توسط سیوان با موضوع اسرائیل و فلسطین بوده و نیمی از آنها، با نمایش در کشورهای مختلف جوایز متعددی رابه دست آورده اند. فیلمهای دیگر سیلوان غیر از فیلمهایی که در حوزه اسرائیل و فلسطین ساخته است، به بررسی تحولات سیاسی، اجتماعی سایر کشورها می پردازند. مهمترین فیلمهای ساخته شده توسط سیوان عبارتند از:

1 ـ "راه (2003) Route 181

فیلم بلند مذکور 272 دقیقه ای بوده و حاصل دستاورد سفر سیوان به اراضی اشغالی می باشد. این فیلم ضمن به تصویر کشیدن وضعیت آوارگان فلسطینی بر اجرای قطعنامه 181 سازمان ملل در مورد حق بازگشت آوارگان فلسطینی تأکید دارد. فیلم مذکور برنده جایزه جشنواره حقوق بشر در سال 2004 در شهر پاریس شد.

2 ـ "غیر متخصص" (1999) Un Specialiste

موضوع این فیلم بحث و بررسی پیرامون اظهارات آدولف آیشمن (Adolf Eichmann)افسر ارتش نازی و همچنین بی پایه و اساس بودن اظهارات هانا آرنت در مورد اتاقهای گاز است. فیلم مذکور که با همکاری رونی برومن (Rony Brauman) یهودی فرانسوی ساخته شده، ابزاری بودن مسئله هولوکاست در فرانسه را مورد ارزیابی قرار می دهد. این فیلم در سال 2001 برنده جایزه جشنواره فیلم آلمان شد. این در حالی است که فیلم پیشتر در سال 1999 برنده جایزه ویژه فستیوال تولیدات سینمایی در شهر واتیکان نیز شده بود.

3 ـ "بروندی زیر ترور" (1997) (Burandi Sous la terreur)

این فیلم مستند 13 دقیقه ای به بهانه ترور یک عکاس در بروندی ـ یکی از کشورهای آفریقای مرکزی ـ وضعیت زندگی مردم آفریقا و سیستم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این کشور فقیر را موردبررسی قرار می دهد.

4 ـ "قتل عام و کشتار در رواندا" (1996) Itsembatsemba, Rwanda un genocide plus tard

این فیلم مستند 13 دقیقه ای، جزئیات جنایات و قتل عام صورت گرفته در رواندا را بررسی می کند. این فیلم نیز در فستیوال فیلم سانفرانسیسکو در سال 1997 مورد تقدیر قرار گرفت.

5 ـ صلح بدون بازگشت (1995)

فیلم مستند مذکور فیلمی 61 دقیقه ای بوده و در مورد توافقنامه اسلو و همچنین لزوم بازگشت آوارگان فلسطینی مستقر در یکی از اردوگاههای فلسطینی در نزدیکی شهر اریحا واقع در کرانه باختری ساخته شده است.

6 ـ اورشلیم، سندروم مرزی (1994) Jeruslems, Syndrome Borderline

فیلم 64 دقیقه ای اورشلیم سندروم مرزی در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین است و به بررسی وضعیت شهر بیت المقدس به عنوان یکی از پارامترهای مورد بحث در روند صلح، می پردازد. سازنده فیلم در اثر خود، از اینکه یهودیان بدون هیچ پایه و اساسی، هاله ای از تقدس دور شهر بیت المقدس تنیده اند ابراز تأسف کرده و به بیان ریشه های تاریخی این شهر و نقش آن در بحران اسرائیل و فلسطین می پردازد.

7 ـ ایت گایر، پیروزی بر خود (1993) Itgaber, Le triomphe Sursoi

این فیلم مستند 85 دقیقه ای، از دو بخش تشکیل شده است: بخش اول، مصاحبه و گفتگو با یشایاهو لوباویچ (Yeshayahou Leibowitz) فیلسوف یهودی و استاد دانشگاه در مورد زوایایشخصیت انسان و بررسی نقش آن در جامعه است و بخش دوم آن نیز با عنوان قانون و دولت، به موضوع مناقشه اسرائیل و فلسطین می پردازد.

8 ـ ایسرالند (1991) (Israland)

این فیلم مستند 58 دقیقه ای، با اشاره به جنگ اول خلیج فارس، وقایع و تحولات صورت گرفته در منطقه و تأثیر آن بر کشورهای مختلف از جمله اراضی اشغالی فلسطین را مورد بررسی قرار می دهد.

9 ـ ایزکور، برده خاطره (1990) (Izkor, les esclaves de la memoire)

این فیلم 97 دقیقه ای است و سازنده آن به استفاده ابزاری از هولوکاست و شواه در سیستم آموزشی اسرائیل و پرداختن بیش از حد سیستم آموزشی اسرائیل به این موضوع انتقاد می کند. فیلم مذکور در سال 1991 برنده جایزه ای در شهر مارسی شد.

10 ـ زندگی گذرا (1987) (vie de passage)

این فیلم 81 دقیقه ای زندگی آوارگان فلسطینی در یکی از اردوگاههای فلسطینیان در کرانه باختری را به تصویر می کشد. فیلم مذکور در سال 1987 در فستیوال سینمایی رئال در شهر پاریس برنده جایزه طلایی و در شهر آمستردام در سال 1988 برنده جایزه ویژه شد.

علاوه بر فیلمهای مذکور، فعالیت سیوان در ساخت برنامه های رادیویی و تلویزیونی در مورد مسائل مربوط به اسرائیل و فلسطین نیز قابل تأمل است. ساخت چهار برنامه رادیو و تلویزیونی و همچنین نگارش شش سناریو با موضوع اسرائیل و فلسطین، از دیگر فعالیتهای هنری سیوان به شمار می آیند.

ج ـ سایر فعالیتها:

علاوه بر فعالیتهای هنری، شرکت در کنفرانسهایی با موضوعات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری از دیگر فعالیتهای سیوان است. وی ضمن حضور در کنفرانسهایی که با موضوعات مختلف در زمینه، روابط اسرائیل و جامعه بین الملل برگزار می شوند، به تشریح مناقشه اعراب و اسرائیل و سایر موضوعات مرتبط با آن می پردازد. به عنوان نمونه، می توان به حضور وی در کنفرانس "بررسی رابطه اسرائیل با کشورهای دنیا" که در سپتامبر سال 2002 در شهر پاریس برگزار شد، اشاره کرد.

از دیگر فعالیتهای سیوان، نگارش کتابهای پیرامون صهیونیسم، اسرائیل و فلسطین است.

سیوان در این حوزه دو کتاب را با عناوین "صهیونیسم؛ نقد یهودی"، Sionisme: une critique Juive (2005)، و در نخستین نافرمانی Eloge de la desobeisance (1999) به رشته تحریر درآورده است. علاوه بر کتب مذکور، مقاله های سیوان درباره موضوعات ذکر شده نیز در نشریات مختلف درج شده است. وی از سال 1988 تاکنون 16 مقاله بلند با موضوعات سیاسی و عمدتا با محوریت اسرائیل و فلسطین، حق بازگشت آوارگان و... نگاشته است.

از آنجا که سیوان فعالیت هنری خود را با عکاسی آغاز کرد، برگزاری نمایشگاههای عکس، از دیگر فعالیتهای سیوان است. برای نمونه می توان به نمایشگاههای عکسهای وی که در سپتامبر و اکتبر سال 2004 در شهر استکهلم هلند و سن سیاستین اسپانیا برگزار شد، اشاره کرد.

د ـ دیدگاهها و مواضع:

دیدگاهها، مواضع و عقاید سیوان باعث شد، وی از سوی سازمانهای یهودی و صهیونیستی فرانسهبه عنوان چهره ای آنتی سمیتیک معرفی شده و همواره در معرض انتقاد قرار گیرد. این انتقادات از شخص سیوان، زمانی بالا گرفت که وی مقاله ای در نشریه لوموند در دسامبر 2001 درباره نفوذ صهیونیسم در فرانسه منتشر کرد، وی در مقاله مذکور با انتقاد از این مسئله که در حال حاضر انتقاد از سیاستهای اسرائیل در سراسر دنیا از سوی یهودیان به نوعی اقدام آنتی سمیتیک تلقی می شود، این اقدام را حربه تازه صهیونیستها برای دفاع از اسرائیل و در نطفه خفه کردن انتقادات از این رژیم خواند.

مهمترین دیدگاهها و مواضع وی عبارتند از:

1 ـ طرح خروج از غزه:

سیوان در یکی از مصاحبه های خود، طرح خروج از غزه را گامی مثبت در جهت دستیابی به صلح تلقی نمی کند. هرچند که وی تصریح می کند: "آغاز عقب نشینی اسرائیل شاید نقطه عطفی در روند مذاکرات باشد"، اما وی در مجموع، اجرای این طرح را منجر به زندانی شدن جمعیت فلسطینیان در غزه ارزیابی می کند که در این صورت نمی توان آن را حرکتی صلح طلبانه از سوی اسرائیل دانست. وی معتقد است هدف اصلی صهیونیستها با طرح این نقشه دقیق، زندانی کردن یک میلیون و 200 هزار نفر از ساکنین فلسطین در اراضی اشغالی است. به تعبیر سیوان زمانی می توان نام این اقدام را گامی در جهت صلح تلقی کرد که اسرائیل از تمام اراضی اشغالی عقب نشینی کند. به عقیده سیوان "اقدام شارون آن گونه که برخی از مطبوعات و رسانه ها تحلیل می کنند و آن را حاصل تلاش فلسطینیان می دانند نیست، بلکه این طرح صرفا "استراتژی جدید اسرائیل" برای مبارزه و سرکوب فلسطینیان است."

2 ـ سیاستهای اسرائیل:

ایال سیوان به دلیل انتقاد از سیاستهای اسرائیل به ویژه شخص شارون همواره مورد انتقاد گروههای یهودی فرانسه واقع شده است. وی در یکی از مصاحبه های خود، مخالفت صریح خود را با به کارگیری حربه تروریسم از سوی اسرائیل و تشبیه اقدامات فلسطینیان به ترور اعلام و این پرسش را مطرح کرده است که چرا "زمانی که اسرائیل، فلسطینیان را قتل عام می کند، ضد حمله و دفاع خوانده می شود، ولی زمانی که فلسطینیان، اسرائیلیها را می کشند، اقدام فلسطینیان به ترور تعبیر می شود؟" وی در کنفرانسی که در می 2003 در شهر بروکسل با موضوع "اتحادیه اروپا و مناقشه اسرائیل و فلسطین" برگزار شد، ضمن محکوم کردن سیاستهای توسعه طلبانه اسرائیل، حضور اسرائیل در کرانه باختری و نوارغزه را محکوم کرده و خواهان اقدام مؤثرتری از سوی نهادها و جوامع بین المللی در این رابطه شد.

3 ـ صهیونیسم:

مقاله ای که از سیوان در دسامبر 2001 در نشریه لوموند منتشر شد، تا حد زیادی بیانگر مواضع وی در مورد صهیونیسم و نفوذ یهودیان در فرانسه است. وی در این مقاله، جامعه یهودیان فرانسه و حاخام اعظم این کشور را طرفداران بی چون و چرای "رژیم استعمارگر و جنایتکار" اسرائیل ـ که بیش از نیم قرن از اقدامات تجاوزکارانه آن می گذرد ـ معرفی کرد. وی فعالیت تمام مراکز متعلق به یهودیان در کشور فرانسه اعم از جنبشهای مذهبی، سازمانها و حتی کنیسه ها را سیاسی و در جهت حمایت از اسرائیل واقدامات جنایتکارانه و توسعه طلبانه این رژیم خواند و تصریح کرد که باید این مراکز از سوی دولت مورد بازخواست قرار گیرند.

وی در پایان مقاله خود، با اشاره به جمعیت قابل توجه مسلمانان در فرانسه و خطاب به جامعه یهودیان فرانسه، با یادآوری نقش مهمی که آنان می توانند در حل بحران فلسطین و اسرائیل ایفا کند، تصریح می کند: "چرا جامعه یهودیان فرانسه در کشوری که مهد آزادی، برابری و برادری لقب یافته، نحوه تعامل و زندگی مسالمت آمیز با مسلمانان را فرا نمی گیرند و در جهت اشاعه و گسترش آن در فلسطین برنمی آیند؟ چرا به جای اشاعه این فرهنگ، از اقدامات تجاوزکارانه و توسعه طلبانه اسرائیل حمایت می کنند؟"

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 5/7/1384، شماره 88 .
2. www.humanite. fr/popupprint.php3?id- article=318206.
3. www.lescasbleuscitoyens.com.
4. www.momentoproduction.com.
5. http://www.chretiens-et-juifs.org.
6. http://bellaciao.org/fr/imprimer.php3? id- article=78478$$recaleul=aui.