فنکیئلکروت، آلن
آلن فنکیئلکروت (Alain finkielkraut) فیلسوف محافظه کار و از جمله پرطرفدارترین فیلسوفان و اندیشمندان یهودی عصر حاضر است که البته مخالفان بسیاری نیز دارد.
وی در سال 1949 در پاریس متولد شد. تنها پسر یک یهودی مراکشی لهستانی الاصل است که به نوشته منابع یهودی پدرش به فرانسه و سپس بهآشویتز تبعید شده بود. آلن تحصیلات خود را در مدرسه عالی سنت کلود به پایان رساند و استاد ادبیات مدرن شد. وی همچنین استاد علوم اجتماعی و فلسفه مدرسه پلی تکنیک است. در سالهای دهه 1970 وارد گروهی به نام "فلاسفه جدید" شد که بسیاری از فلاسفه جدید" شد که بسیاری از فلاسفه جوان یهودی از جمله برنارد هنری لوی، آندره گلوکسمن، پاسکال و بروکنرو... عضو آن بودند. این افراد از مخالفان سرسخت مارکسیسم و حزب کمونیست فرانسه بودند و عقیده داشتند که فرهنگ و جامعه فرانسه با هم تضاد دارند.
وی طی سالهای دهه 1980 عقاید ضد کمونیستی را رواج داد. موضوعاتی همچون یهودیت، ناسیونالیسم، مدرنیته، نژادپرستی و... محور اصلی عقاید و آثار وی را تشکیل می دهند.
فنکیئلکروت در سال 1987 با نوشتن نقدی در مورد جهان مدرن با عنوان "نقد عقیده" (Ua crifique de la peansee) ، خود را به جهانیان شناساند. وی از اوایل انتفاضه، دفاع خود از سیاستهای دولت اسرائیل را آغاز کرد و مدام از افزایش آنتی سمیتیسم در جهان به ویژه در فرانسه آنتی سمیتیسم در جهان به ویژه در فرانسه انتقاد کرد. همچنین از جمله شخصیتهایی است که مباحث درسی مدارس فرانسه را مورد توجه قرار داده و خواستار تغییر در شیوه تدریس شده، زیرا معتقد است این شیوه راهی به سوی بروز و ظهور آنتی سمیتیسم نوین خواهد بود. فنکیئلکروت از جمله اشخاصی است که مسئله منع حجاب در مدارس را پیشنهاد داد و همچنین از جمله اولین امضاءکنندگان درخواستی بود که در اینترنت منتشر شد و خواستار ممنوعیت ورود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران به اروپا بود.
محتویات
الف ـ دیدگاهها:
1 ـ ایدئولوژی صهیونیسم:
از نظر آن فنکیئلکروت، اساس ایدئولوژیصهیونیسم بر این موضوع بنا شده که هیچ یهودی در خارج اسرائیل زندگی نکند و دولت اسرائیل هنوز به طور کامل به این ایدئولوژی جامه عمل نپوشانده است. به نظر وی پروژه صهیونیسم آن گونه که شایسته است، هنوز به اجرا درنیامده است.
2 ـ مناقشه اسرائیل و فلسطین:
موضع گیریهای فنکیئلکروت با موضع گیریهای مقامات اسرائیلی بسیار نزدیک بوده است. وی از سیاستهای این دولت حمایت کرده و همواره از فلسطینیان با عنوان "اسلحه به دستان" یاد می کند.
فنکیئلکروت دولت ایهود باراک را رئوف ترین دولت در تاریخ اسرائیل می دانست. وی می گوید صلح با رئوفیت و بخشندگی ایجاد نمی شود، بلکه لازمه آن رعایت عدالت است.
این فیلسوف فرانسوی به شدت مخالف بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمینهای خود است. وی حضور همیشگی فلسطینیان در کنار یهودیان را یک خطر می داند و همواره از مصوبه 11 دسامبر 1948 سازمان ملل متحد که حق بازگشت فلسطینیان را به رسمیت شناخته انتقاد می کند.
فنکیئلکروت مانند میشل والزر (Michel Walzer) معتقد است که چهار جنگ در خاورمیانه در حال وقوع است:
1) نبرد فلسطینیان برای تأسیس دولت.
2) نبرد فلسطینیان برای نابود کردن اسرائیل.
3) نبرد اسرائیلیان برای دفاع از کشور خود.
4) نبرد اسرائیلیان برای ایجاد "اسرائیل بزرگ".
وی به این موارد، جنگهای داخلی را هم می افزاید و اعلام می کند که در فرانسه چپی های افراطی از این جنگها سخن نمی گویند و مدام اسرائیل را محکوم می کنند.
این فیلسوف فرانسوی معتقد است ایجاد سازش بین فلسطین و اسرائیل بسیار راحت بود اگر هدف فلسطینیان، تنها بیرون راندن اسرائیل نبود. از نظر اسرائیل سازش یعنی تفاهم اما از نظر فلسطینیانسازش یعنی تأسیس دولت فلسطین و تخلیه شهرکهای یهودی نشین.
فنکیئلکروت بر این باور است که برخی، فلسطین را فرشته و اسرائیل را شیطان جلوه داده اند.
وی معتقد است وقتی اسرائیل یکجانبه از شهرکهای غیرقانونی عقب نشینی می کند، افراط گرایان فلسطینی حق دارند فریاد پیروزی برآورند، اما در عین حال شاید این تنها راهی باشد که اسرائیل ثابت کند خواستار صلح است.
3 ـ صهیونیسم و نازیسم:
فنکیئلکروت از مقایسه اسرائیل با نازیها به شدت به خشم می آید و انتقاد از اسرائیل را شکلی از آنتی سمیتیسم می داند.
طبق گفته وی 85 درصد یهودیان فرانسه، صهیونیسم را پذیرفته اند، زیرا به سرنوشت اسرائیل وابسته اند. پس معرفی این دولت با تشبیه آن به فاشیسم یا نازیسم یعنی طرد تمامی یهودیانی که به شکلی از این دولت حمایت می کنند.
در می 2006 آلن فنکیئلکروت با شکایت ایال سیوان (Eyal Sivan) فیلم ساز چپگرای افراطی اسرائیل، به شعبه 17 دادگاه رسیدگی به شکایت احضار شد. فیلم ساز مذکور از فنکیئلکروت به دلیل خطاب قرار دادن وی در میان عموم با لفظ آنتی سمیتیست یهودی شکایت کرد. دلیل این موضوع نیز نمایش فیلم مستند وی با عنوان "خیابان 181" بود که به شکلی اسرائیلیان را با نازیها مقایسه کرده بود.
4 ـ آنتی سمیتیسم و نژادپرستی:
فنکیئلکروت معتقد است جوانانی که پس از جنگ متولد شده اند، با اینکه زندگی مرفهی دارند، ولی همچنان تصویر غم انگیزی که مربوط به نسل دوران جنگ است را حمل می کنند از سوی راستگرایان افراطی نیست، بلکه ناشی از اسلام گرایان افراطی است که شعارشان مبارزه با نژادپرستی است.به نظر این فیلسوف فرانسوی مناقشه اسرائیل و فلسطین تغذیه کننده آنتی سمیتیسم نیست، بلکه وسوسه تعبیر این مناقشه به زبان مبارزه با نژادپرستی است که موجب بروز آنتی سمیتیسم شده است. وی این جمله اسحاق رابین که می گوید "بدون در نظر گرفتن آنتی سمیتیسم باید برای ادامه مذاکرات و ایجاد تفاهم بین اسرائیل و فلسطین تلاش کرد و بدون در نظر گرفتن موقعیت خاورمیانه باید با آنتی سمیتیسم مبارزه کرد" را الگوی خود قرار داده و بدان معتقد است.
به عقیده فنکیئلکروت در جهان عرب و اسلام تنفر و ضدیت با یهودیان موج می زند و از مراکش تا پاکستان، دیگر صهیونیسم را محکوم نمی کنند، بلکه یهودیان را محکوم می کنند؛ یهودیانی که به ادعای آنها فلسطین را نابود کرده و جهان را به تصرف خود درآورده اند. در حقیقت عامل افزایش حملات آنتی سمیتیک اجازه اشاعه نفرت بوده؛ نفرتی که مناقشه اسرائیل و فلسطین و مبارزه با نژادپرستی و اسلام ستیزی بهانه ای برای بروز آن است. اگر یهودیان واقعا نازی یا نژادپرست بودند این اعمال توجیه می شد، گرچه برخی افراد همچون اتین بالیبا (Etinne Balibar) وقتی می گوید حصار امنیتی، مردم مظلوم و ستمدیده فلسطین را در حصاری که نگهبانان اردوگاه از آن محافظت می کنند، حبس کرده است، این احساس نفرت را به ما انتقال می دهند. دیوارحائل یک معضل و مایه شرم است، ولی یک دیوار آپارتاید نیست، آپارتاید یعنی ایدئولوژی نامساوی بودن نژادها، اسرائیل این ایدئولوژی را در پیش نگرفته است.
فنکیئلکروت به نشست دوربان آفریقای جنوبی اشاره می کند و می گوید در این نشست بسیاری از کشورها مانند لیبی و کوبا، اسرائیل را دولتی آپارتاید معرفی کردند، اما در واقع بدبختی فلسطینیان به دلیل افراطی بودن رهبران و پیروانشان است. اسرائیل تنها در معنی آنتی نازیسم هویت می یابد.
به گفته وی، این عقیده که همه مردم با همبرادرند، تاکنون پشتیبان یهودیان بوده است اما از زمانی که اعلام شد اسرائیل با اعراب مانند نژادپرستان رفتار می کند، وضعیت عوض شد و دیگران، به مناقشه اسرائیل و فلسطین به چشم یک جنایت نگاه می کنند. دیگر از اسرائیل و فلسطین با عنوان دو رقیب در یک سرزمین نام برده نمی شود، بلکه فلسطینیان شهید و صهیونیستها دشمن نوع بشری محسوب می شوند.
از نظر فنکیئلکروت در عصر حاضر تحریک به نفرت نژادی مسبب آنتی سمیتیسم نیست، بلکه تحریک به مبارزه با نژادپرستی است که یهودستیزی را ایجاد کرده است. در حال حاضر از دیوار نژادپرستانه اسرائیل سخن گفته می شود. در صورتی که اسرائیل دیوار را نساخت تا نشان دهد فلسطینیان حیوانند، بلکه برای جلوگیری از حملات انتحاری و حفظ جان فلسطینیان این کار را کرد.
به عقیده فنکیئلکروت آپارتاید خواندن دیوارحائل به معنای مشروعیت دادن به تروریسم است.
از نظر این فیلسوف فرانسوی یهودیان در حال حاضر به نام مبارزه با نژادپرستی مورد حمله قرار می گیرند. در نظر این مبارزان یک معادله شکل گرفته است؛ "دیوارحائل=صهیونیسم=نژادپرستی".
فنکیئلکروت معتقد است که اسرائیل کشوری دمکرات در معنی مدرن آن است، یعنی نه تنها برابری شهروندان را می خواهد، بلکه این برابری را در این عقیده که تمامی مردمان برابرند، نهادینه کرده است و این بدان معنی است که فلسطینیهای ساکن در مناطق 1948 نیز از همان حقوق اجتماعی و سیاسی یهودیان برخوردارند.
5 ـ یهودیان فرانسه:
به نظر فنکیئلکروت سخنان مقامات اسرائیل در مورد ناامن بودن فرانسه و لزوم مهاجرت یهودیان به اسرائیل، آتش آنتی سمیتیسم را شعله ور نساخت، بلکه کسانی که آنتی سمیتیسم را بی اهمیت جلوهمی دهند و با یهودیان مانند "دروغگویان" و "شریک جرم دولتی جنایتکار" رفتار می کنند بر آتش آنتی سمیتیسم می دمند.
به عقیده وی، یهودی بودن در عصر حاضر یعنی مظنون بودن و این احتمال وجود دارد که به زودی یهودیان فرانسه را ترک کنند. اکثر شهروندان فرانسوی این حس را در یهودیان ایجاد کرده اند که اگر می خواهند در امان باشند و از آنان دفاع شود باید از اسرائیل حمایت نکنند. در حقیقت آنتی سمیتیستهای عصر حاضر تبدیل به مبارزان با نژادپرستی شده اند. فنکیئلکروت از روزنامه های لوموند دیپلماتیک و تلراما (Telerama) انتقاد می کند و می افزاید آنها در فرانسه به گونه ای اخبار را اشاعه می دهند که گویی تمامی صهیونیستها سگند و تمامی یهودیان صهیونیستند.
6 ـ مخالفت با تشکیل دو دولت:
به نظر فنکیئلکروت دلیل مخالفت گروهی از اروپاییان با دولت اسرائیل و زیر سؤال بردن صهیونیسم، نه اشغال نوارغزه و کرانه باختری، بلکه نپذیرفتن فلسطینیها توسط اسرائیل است.
از نظر اروپاییان یکی از راههای حل بحران فلسطین و اسرائیل زندگی دو ملت در کنار هم است. در صورتی که یهودیان می خواهند یهودی بمانند و دولتی یهودی داشته باشند. اختلاط دو نژاد از جمله ارزشهای عالی مبارزه با نژادپرستی در عصر حاضر است، اما از نظر فنکیئلکروت جامعه مختلط اصلی ترین خطر برای یهودیان است. در نظر وی آنتی فاشیسم معاصر تمامی حقوق را به سمت نفرت از دولت یهودی و به طبع آن نفرت از یهودیان - چون بیشتر یهودیان دولت اسرائیل را به رسمیت می شناسند - هدایت می کند.
طبق عقاید فنکیئلکروت، مولد آنتی سمیتیسم، یهودیانی اند که می خواهند یک ملت باشند. پس عقیده یک جامعه مختلط چند نژادی به عنوان پادزهر ایدئولوژی نازیسم و پذیرفتن آن از سوی یهودیانیعنی از دست دادن و طرد هویت یهودی و در نتیجه حل شدن مسئله آنتی سمیتیسم.
به طور کل در عقاید و کتب فنکیئلکروت هر گونه همزیستی (اعم از صربها و کرواتها در یوگسلاوی و اعراب و یهودیان در اسرائیل) چندین نژاد در یک دولت واحد رد شده است. از نظر یک کشور دو ملیتی که یهودیان و فلسطینیان در آن در کنار هم زندگی کنند، نمی تواند وجود داشته باشند، زیرا این به معنی نابودی اسرائیل به عنوان بنیانگذار یک دولت یهودی است.
7 ـ هولوکاست:
فنکیئلکروت معتقد است که مراسم بزرگداشت سالانه هولوکاست، هر سال با شکوه تر از سال قبل باید برگزار شود تا این واقعه دردناک تاریخی هرگز فراموش نشود. وی با این عقیده که یهودیان در عصر حاضر از هولوکاست به عنوان ابزاری برای توجیه اشغالگریهای اسرائیل استفاده می کنند، مخالف است و به این صورت وی یکی از مخالفان و منتقدان سرسخت کتاب "صنعت هولوکاست" نوشته نورمن فین کلشتاین است که چنین ایده ای را ترویج می دهد.
ب - آثار و فعالیتها:
فنکیئلکروت به عنوان یکی از بزرگترین فلاسفه عصر حاضر کتب بسیاری در زمینه های مختلف نوشته و در سمینارها و گفتگوهای رسانه ای فراوانی شرکت کرده است. از جمله کتب و فعالیتهای وی در زمینه مباحث مربوط به یهودیان و اسرائیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ یهودی خیالی (Le Juif imagaire) (1981).
ـ آینده یک انکار: تفکری بر موضوع نسل کشی (1982).
ـ سرزنش اسرائیل (1983).
ـ تجدیدنظرطلبی (1993) (مقاله، چاپ لوموند).
ـ صدایی از آن سوی رودخانه می آید (2000).
وی در این کتاب در مورد یادواره هایهولوکاست سخن می گوید و موضوع کتاب "یهودی خیالی" یعنی "چگونه می توان در عین حال از انقباض و شل شدگی عضلات (در رابطه با جاودانه نگاه داشتن هولوکاست) جلوگیری کرد" را تکرار می کند.
ـ جمهوری: یهودیت و مسیحیت (2000).
ـ خاطرات، فراموشی، تنهایی اسرائیل (2001ـ2000) (گفتگو).
ـ تحریم دانشگاههای اسرائیل (2003ـ2002) (بحث رادیویی).
ـ به نام دیگری: تفکر در مورد آنتی سمیتیسی که در راه است (2003).
وی در این کتاب به موضوع آنتی سمیتیسم و نژادپرستی می پردازد و تأکید می کند که تا دیروز یهودیان را به دلیل نداشتن وطن و امروز به دلیل وابسته شدن به یک کشور سرزنش می کنند.
- در قدردانی از بنی لوی و معرفی کتابش با عنوان "یهودی بودن" (2004 - 2003) (کنفرانس).
- یهودی آفریده نشده تا در داستانها از او یاد کنند، برای مطالعه و تحقیق آفریده شده است (2005 - 2004) (سمینار).
- حوادث ناگوار پیش آمده برای یهودی شهوت پرست (2006 - 2005) (سمیناری در پاریس و بیت المقدس).
- یهودیان علیه مذهب بشریت؟
مآخذ:
- بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 1/8/1385، شماره 136.
- www.zeek.net/print/605 finkiel.
- www.biblimonde.com/pages/fiche-auteur.
- www.Question critiques.free.fr.
- www.jeoinfos.com/article.php %3 fid article.
- www.presse-palest.org.
- www.Lepoint.fr/edifo/document.htm? fid=135552.
- www.oumma.com/imprmer.php 3? Id- article=1194.
- www.france-israel.org/article.php 3? Id-article=36$$rub=18.
- www.desinfos.com/article.php %3 m fid-artice.
- www.francoisxavier.Net/article.php 3% fid.
- www.lexpress.fr/form ation/defaul.asp.
- www.francoisxavier.net/article.php % fid.
