فعالان صدای دیگر یهود، مجمع

با شروع انتفاضه دوم فلسطین، مناقشه خاورمیانه وارد مرحله تازه ای شد. سیاست سرکوبگرانه و غیرقابل دفاع دولت آریل شارون در برابر این نهضت مردمی و تداوم پروژه توسعه طلبی آن در سرزمینهای اشغالی، بار دیگر اذهان بیدار و مستقل را در نقاط مختلف دنیا به سوی شناخت واقعیت بحران فلسطین و مصایب این ملت سوق داد، اما در فرانسه، به دلیل حضور قابل توجه مهاجران عرب، یهود و مسلمان، بحران خاورمیانه اهمیت ویژه ای یافته و تبعات این بحران در عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این کشور به طور مشخص تری خود را نمایان کرد. در شرایطی که همدردی با ملت فلسطین در جامعه فرانسه افزایش یافته و انتقاد جدی از سیاست سرکوب و خشونت اسرائیل از سوی فعالان سیاسی و اجتماعی قوت گرفت، تبلیغات گسترده ای از سوی محافل صهیونیستی و رسانه های وابسته در مورد آنچه ظهور موج جدید آنتی سمیتیسم در این کشور نامیده شد، به راه افتاد و روشنفکران، روزنامه نگاران و نویسندگان متعددی با همین حربه از صحنه مخالفت با اقدامات نژادپرستانه اسرائیل رانده شدند. پروژه دیگری که با هدف کمرنگ کردن اعتراضات شخصیتهای یهودی دنبال شد، ترویج این ادعا بود که سازمانهای صهیونیستی فرانسه به ویژه "شورای نمایندگی سازمانهای یهودی فرانسه" یعنی کریف (CRIF) نماینده و معرف مواضع کل یهودیان این کشورند. مدیریت کریف هم در این سالها سیاست پشتیبانی بی قید و شرط از اسرائیل را در پیش گرفت و به نام یهودیان فرانسه به دفاع از "دولت یهود" پرداخت. درچنین فضایی، عده ای از یهودیان صلح طلب و دمکرات درصدد برآمدند تا به ابراز هویت خود که متفاوت از هویت رسمی صهیونیستی است، بپردازند و به این طریق به انحصارگراییهای دولت اسرائیل و سازمانهای صهیونیستی پایان دهند. این جمع ابتدا با صدور بیانیه ای با عنوان معنادار "صدای دیگر یهود" حضور خود را در جامعه فرانسه اعلام و پس از آن فعالیت خود را در قالب تشکلی با همین نام آغاز کرد و به دفاع از ایده صلح و آزادی و حقوق بشر همت گماشت.

الف ـ تاریخچه:

مجمع فعالان "صدای دیگر یهود"، (Collectif danimation dune Autre Vaix Juive) در سال 2003 و به دنبال انتشار فراخوان جنجالی و موفقی با همین نام، شکل گرفت. این جریان فکری به تبع بیانیه "صدای دیگر یهود" و با فعالیت چند تن از بانیان و امضاءکنندگان آن و با تلاش بی وقفه مؤسس اصلی این جریان یعنی پاسکال لدره (Lederer)کار خود را از آن زمان شروع کرد و تا حد زیادی توانست جایگاه مناسبی را در میان یهودیان فرانسه و در عرصه فعالیتهای سیاسی این کشور به دست آورد.

برای بررسی تاریخچه تشکیل این نهاد، باید از فراخوان "صدای دیگر یهود" یاد کرد که برای اولین بار خبر از حضور این جنبش مستقل در میان شهروندان یهودی فرانسه داد. بیانیه مذکور در آوریل 2003 در روزنامه معتبر لوموند و سپس "اومانیته" منتشر شد و در مدت کوتاهی مورد استقبال و تأیید بیش از هزار تن از یهودیان فرانسه قرار گرفت. این بیانیه در بلژیک، اسپانیا، آرژانتین، برزیل و آمریکا هم منتشر شد و روزنامه هاارتص هم آن را به زبان عبری چاپ کرد. صدای دیگر یهود در مطبوعات فلسطین، لبنان و مصر هم انعکاس وسیعی داشت. مجمع فعالان صدای دیگر یهود بلافاصله وب سایت مخصوص این جمع (Uneautrevoixjuive.com)را راه اندازی کرد و از این طریق به انعکاس بهتر مواضع و آراء خود وجلب حمایت از بیانیه پرداخت. متن بیانیه و فهرست امضاءها در سایت اینترنتی مجمع در دسترس همگان قرار گرفت و گروهها و شخصیتهای متعددی حمایت خود را از این جمع اعلام کردند. احزاب کمونیست و سوسیالیست فرانسه و برخی اعضای دمکرات شورای ملی این کشور هم پشتیبانی خود را از این بیانیه اعلام کردند. در این راستا، دو بیانیه در حمایت از این بیانیه، به طور مستقل صادر شدند که یکی به ابتکار شخصیتهای مسیحی طرفدار صلح و عدالت و برخی سازمانهای مربوطه و با عنوان "صدای مسیحی در پاسخ به صدای دیگر یهود" بود و دیگری به ابتکار شخصیتهای احزاب مختلف چپ و دمکراتهای اقوام مختلف. در هر کدام از این بیانیه های حمایتی، با ندای این یهودیان اعلام همبستگی شده است.

محورهای اصلی فراخوان صدای دیگر یهود که منشور این مجمع محسوب می شود، عبارتند از:

1 ـ اعلام خشم و نفرت از اوضاع بحرانی خاورمیانه: نویسندگان بیانیه که در خود را با عنوان "شهروندان جمهوری فرانسه" معرفی کردند، اعتراض شدید خود را به سیاست استعماری رژیم صهیونیستی اعلام کرده و نسبت به تبعات اقدامات توسعه طلبانه این رژیم به ویژه افزایش مهاجرت به اسرائیل هشدار دادند.

در همین بخش، بر ضرورت حمایت از ملت فلسطین و تأکید بر حقوق مسلم آنان به ویژه حق بازگشت آوارگان تأکید شده است.

2 ـ محکومیت قاطع دولت اسرائیل، مؤسسات و نهادهای یهودی فرانسه که به نام همه یهودیان سخن می گویند و ادعای نمایندگی آنها را دارند.

3 ـ هشدار جدی نسبت به نفوذ بیش از پیش ایدئولوژی راست افراطی اسرائیل در جامعه فرانسه و میان نیروهای سیاسی این کشور و اقدامات این جریان در جهت حذف مخالفان و منتقدان سیاست اسرائیل از طریق ارعاب و اتهام آنتی سمیتیست بودن نویسندگان.

این فراخوان همچنین نگرانی خود را از افزایشخشونتهای آنتی سمیتیک در فرانسه و سوءاستفاده محافل افراطی اسرائیل از جو ترس و اضطراب میان شهروندان یهودی فرانسه برای زمینه سازی مهاجرت یهودیان به اسرائیل اعلام داشتند.

ب ـ اهداف:

"مجمع فعالان صدای دیگر یهود" با این اهداف فعالیت خود را آغاز کرد:

1 ـ شناساندن این جریان فکری به افکار عمومی در فرانسه و از طریق برقراری ارتباط با سازمانهای سیاسی احزاب و مسئولان سیاسی این کشور.

2 ـ تلاش برای رساندن صدایی متفاوت از صدای شورای نمایندگی سازمانهای یهودی فرانسه (کریف) به گوش ملت و دولت فرانسه.

3 ـ پیگیری بیانیه "صدای دیگر یهود" از طریق جمع آوری امضاءهای جدید.

4 ـ همگرایی با گروهها، نهادها و شخصیتهایی که به راه حل صلح عادلانه برای فلسطین و اسرائیل می اندیشند.

5 ـ افشاگری اقدامات جریانهایی در جامعه فرانسه که برای بی اعتبار کردن هر گونه انتقاد از اسرائیل، متوسل به فشار و تهدید و ارعاب از طریق اتهام آنتی سمیتیسم می شوند و به این ترتیب موانع جدی را بر سر راه محققان، روزنامه نگاران و فعالان سیاسی و اجتماعی مخالف سیاستهای اسرائیل، قرار می دهند.

6 ـ مقابله با هر نوع اقدام نژادپرستانه و آنتی سمیتیک.

ج ـ مواضع:

"مجمع فعالان دیگر یهود" که با هدف مطرح کردن یکی از صداهای غیررسمی یهودیان دمکرات فرانسه تشکیل شد، برنامه های اساسی خود را بر مناقشه خاورمیانه و تبعات و پیامدهای آن در فرانسه و دیگر مسائل مرتبط با آن متمرکز کرده است و البتهنسبت به مسائل روز فرانسه هم بی توجه نیست.

مواضع این سازمان، اغلب در بیانیه های آن و همچنین متون و مقالات منتشر شده در مطبوعات و در سایت رسمی آن نمایان است. به دلیل حضور گرایشهای مختلف سیاسی در این جمع، گاهی آراء متفاوت و بعضا متضاد در آن دیده می شود. اما با وجود اختلاف فراوان نظری درباره مسائل مرتبط، نظرات واحدی در این زمینه ها نیز وجود دارد.

به طور خلاصه، موضع این مجمع را در قبال مسائل مرتبط با مناقشه خاورمیانه می توان به این شرح بیان کرد:

ـ مناقشه خاورمیانه از پیچیدگی بی سابقه ای برخوردار است و در راه حلهای صلح باید شرایط ویژه این منطقه مدنظر قرار گرفته شود. این مجمع به راه حل انجام مذاکره و صلح عادلانه و پایدار مبتنی بر احترام به حقوق ملی مردم اسرائیل و فلسطین - براساس قطعنامه های سازمان ملل، معتقد است و به باور اعضای مجمع، برای رسیدن به صلح باید همه نیروهای حامی صلح در اسرائیل، فلسطین و نقاط دیگر دنیا بسیج شوند و علاوه بر این با جریانها و گروههای طرفدار ادامه کشمکش و جنگ برخورد جدی شود. در این زمینه مجمع صدای دیگر یهود پیشنهاد برپایی کنفرانس بین المللی صلح زیر نظر سازمان ملل را به دولت فرانسه داده است.

مجمع فعالان صدای دیگر یهود در قالب بیانیه شدیداللحنی دستگیری مقامات سیاسی فلسطین به وسیله اسرائیل در ماه ژوئن 2006 را محکوم و آن را "دشنام به وجدان دمکرات بین المللی" خواند. در این بیانیه آمده است که این اقدام سرآغازی برای دوره جهنمی انتقام و مقابله به مثل می شود که قربانیان آن دو ملت فلسطین و اسرائیل خواهند بود.

ـ اعتراض به تعلیق کمکهای اتحادیه اروپا به تشکیلات خودگردان فلسطین در قالب یک بیانیه رسمی که در ماه آوریل 2006 منتشر شد. اعضای مجمع این تصمیم را برای ملت فلسطین، خطرناک دانسته و به طور صریح خواستار تجدیدنظر اتحادیهاروپا در آن شدند. این مجمع بر این نظر است که ملت فلسطین را نباید به خاطر خطاهای دولت آن مجازات کرد و راه واداشتن حماس به تعدیل مواضع خود، فشار سیاسی بی وقفه و علاوه بر آن تقویت و حمایت از مردم فلسطین، دمکراتها و رهبر تشکیلات خودگردان فلسطین است.

اگر این نهاد از اسرائیل و سازمانهای یهودی همچون کریف انتقاد می کند، اما مواضع آن در قبال حماس و دیگر گروههای مبارز فلسطینی تفاوتی با مواضع دیگر سازمانهای یهودی ندارد.

ـ انتقاد از موضع ضعیف دولت شیراک در قبال عملیات خشونت آمیز ارتش اسرائیل در سرزمینهای اشغالی و قتل عام زنان و کودکان به بهانه سرکوب شبه نظامیان فلسطینی که در طول ماههای گذشته صورت گرفت. در همین زمینه این مجمع در بیانیه شدیداللحنی که در 24 ژوئن 200 در اومانیته به چاپ رسید انزجار خود را از این اقدامات اعلام و نسبت به صدا درآمدن ناقوس مرگ در فلسطین توسط رژیم صهیونیستی هشدار داده است.

ـ حمایت از نیروهای دمکرات فلسطینی و اعلام نارضایتی از پیروزی حماس در انتخابات. این مجمع با مقایسه این پیروزی با به قدرت رسیدن آریل شارون در انتخابات گذشته اسرائیل، به این نتیجه می رسد که با حضور حماس در قدرت، موضع جبهه راست اسرائیل قوی تر شده و در نتیجه، چشم انداز صلح عادلانه مبهم تر می شود. مجمع فعالان صدای دیگر یهود، موضع حماس نسبت به موجودیت اسرائیل را خطرناک و نپذیرفتنی می داند و معتقد است که جهان باید به تقویت جبهه دموکراتیک و طرفداران صلح بین اسرائیل و فلسطین بپردازد.

ـ این نهاد به انتقاد از گفتمان ضد صهیونیستی که تأسیس دولت فلسطین را در گرو حذف اسرائیل می داند پرداخته و در عین حال به گفتمان صهیونیستی جاری که در پی تقویت امنیت و دولت اسرائیل از طریق ایجاد پایه های غیرعقلانی و غیردموکراتیک است نیز می تازد.

ـ موضع مجمع در قبال میراث یهود متعدد است، اما در میان این آراء متفاوت، مواضع ذیل مشترکند:

ـ قتل عام و شکنجه یهودیان نمی تواند توجیه گر هیچ ناسیونالیسمی باشد.

ـ این جمع هیچ امتیازی برای یهودیان به عنوان قربانی قائل نیست.

ـ یادبود قتل عام یهودیان نباید در انحصار گروههای خاص باشد.

ـ تفکیک میان "ملت یهود" و "دولت اسرائیل" این مجمع به کاربرد مفهوم "ملت یهود" به دیده احتیاط نگریسته و معتقد است واژه "ملت اسرائیل" برای توصیف ساکنان اسرائیل مناسب تر است. نکته قابل توجهی که در بیانیه صدای دیگر یهود هم انعکاس یافته موضوع ملت اسرائیل و ماهیت تاریخی آن است. بر این اساس ملت اسرائیل در شرایط خاص زمانی ای که "محصول خرابه های فاشیسم هیتلر" بود به وجود آمده است و به این ترتیب منشأ دولت و ملت اسرائیل را به حوادث تاریخی قرن 20 مربوط می داند و با دیدگاه رسمی اسرائیل که براساس آن، این رژیم عینیت یافته جنبش آزادسازی مردم یهود است، مخالفت می ورزد.

ـ انتقاد شدید از مواضع یکجانبه هدایت کنندگان کنونی کریف در قبال اسرائیل. این مجمع به خط مشی کریف و سیاست انحصارطلبانه آن در قبال یهودیان فرانسه به شدت می تازد. علاوه بر این، نحوه مواجهه این سازمان با آنتی سمیتیسم هم مورد انتقاد جدی مجمع فعالان صدای دیگر یهود است. بنابر اعتقاد این جمع، مدیریت کنونی کریف تلاش دارد از فرانسه، تصویر کشوری آنتی سمیتیک و ضد یهود ارائه دهد و از این رو هر نوع نقد سیاست اسرائیل را به عنوان تجلی آنتی سمیتیسم جلوه می دهد و در چنین موقعیتی است که جریانهای افراطی اسرائیلی درصدد سوءاستفاده از اوضاع و زمینه سازی برای جلب نظر یهودیان فرانسه برای مهاجرت به اسرائیل برمی آیند. این مجمع بر این نظراست که هدایت کنندگان کنونی کریف هر نوع نقد اسرائیل را آنتی سمیتیسم تلقی کرده اند.

ـ آنتی سمیتیسم نیز یکی از موضوعهای بحث برانگیز در میان این مجمع است. "مجمع فعالان صدای دیگر یهود" یکی از برنامه های خود را مبارزه با ابزاری شدن آنتی سمیتیسم برای خنثی کردن اعتراضهای منتقدان اسرائیل قرار داده است. از سوی دیگر مجمع از افزایش حملات شفاهی و تهاجم های فیزیکی به شهروندان یهود و غیریهود ابراز نگرانی کرده و ریشه این اقدامات را در اوضاع خاورمیانه می داند. در بیانیه معروف صدای دیگر یهود چنین آمده است: "ما به مبارزه با آنتی سمیتیسم در شرایطی که هیچ مقابله ای با سیاست استعماری اسرائیل صورت نمی گیرد، باور نداریم."

مجمع صدای دیگر یهود واکنش رسمی به حمله 33 روزه اسرائیل به لبنان نشان نداد و سایت رسمی این سازمان به انعکاس میتینگها و برنامه های اعتراض آمیز به این حملات اکتفا کرد. اما پاسکال لدره، شخصیت اصلی این مجمع جزء کسانی است که مخالفت علنی خود را با این اوضاع ابراز کرده و همنوا با بسیاری از روشنفکران یهودی فرانسه، در نشستها و تجمعات اعتراضی نسبت به آن، شرکت کرد. پاسکال لدره به همراه تنی چند از روشنفکران یهودی فرانسه بیانیه ای را نیز در محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان صادر کرده و در آن خواستار توقف فوری درگیریها شده بود. بانیان و حامیان این بیانیه در تاریخ 10 اوت در پاریس، مقابل سفارت اسرائیل تجمع اعتراض آمیز برگزار کردند.

د ـ فعالیتها:

"مجمع فعالان صدای دیگر یهود"، سعی کرده است اهداف خود را از طریق زیر دنبال کند:

1 ـ دیدار و گفتگو با سران احزاب، نهادهای سیاسی و شخصیتهای متنفذ با هدف معرفی این جریان فکری که از جمله مهمترین این نشستها، می توان به موارد زیر اشاره کرد: ملاقات و گفتگو بامحمودعباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به هنگام سفر وی به پاریس در اکتبر سال 2005، ملاقات با رهبر حزب کمونیست و همین طور حزب سوسیالیست فرانسه و انتشار بیانیه های مشترک پس از دیدار هیأتی از مجمع از اتحادیه جنبش مردمی فرانسه و همچنین اتحاد برای دموکراسی فرانسه، رایزنیهای متعدد با شورای ملی فرانسه (Assemblee generale) برای کسب حمایت این شورا از این گروه.

2 ـ نشر مقالات و مطالبی در روزنامه های معتبر فرانسه که مبین آراء این جمع در قبال مسائل مختلف فرانسه، جامعه یهودیان این کشور و مسائل مربوط به خاورمیانه اند. به عنوان نمونه می توان مقالات "تنوع سیاسی فرانسویهای یهودی" یا مقاله دیگری با عنوان "شارون، گردآورنده یهودیان فرانسه؟" را نام برد که در روزنامه لوموند در سال جاری به چاپ رسیدند. مقاله مذکور به نقد سخن شارون در سال 2004 که همه یهودیان فرانسه را به مهاجرت به اسرائیل فراخوانده بود، می پردازد.

3 ـ انتشار بیانیه های رسمی و موضع گیری در قبال مسائل روز فرانسه و تحولات مربوط به خاورمیانه و نگارش نامه هایی خطاب به احزاب سیاسی مختلف با هدف اعلام مواضع این جمع و اعلام مخالفت با خط مشی کریف که افکار عمومی یهودیان فرانسه را به سوی دنباله روی از سیاستهای دولت اسرائیل هدایت می کند. از مهمترین موضوعات داخلی فرانسه که مجمع فعالان یهود در قبال آن واکنش نشان داده است، عبارتند از:

ـ موضع گیری نسبت به بحران حومه شهرهای فرانسه در نوامبر 2005. این مجمع با صدور بیانیه ای سیاست سرکوبگرانه دولت در قبال شهروندان معترض و اعلام حالت وضعیت اضطراری را محکوم کرد و ضمن تأکید بر لزوم توجه به علل بروز این آشوبها که به نظر این جمع جز وجود نابرابری و تبعیض در کشور نیست، آورده است که حومه شهرهای فرانسه به دولت سرکوبگر نیاز دارند، بلکه محتاج عدالت، احترام و برابری است.

ـ اعلام مخالفت جدی با قانون جدید مهاجرت جدید مهاجرت فرانسه که در سال جاری به تصویب پارلمان این کشور رسید. به نظر این مجمع، "قانون جدید ورود و اقامت اتباع خارجی و حق سکونت" به نقض حقوق اصلی افراد منجر می شود.

4 ـ شرکت در برنامه های همبستگی با ملت فلسطین، به طور مثال به حضور اعضای این مجمع در مراسم روز همبستگی با ملت فلسطین که توسط مجمع فرانسه - فلسطین شهر نانتر (Nanterre) در 10 ژوئن 2006 برگزار شد، می توان اشاره کرد. نماینده این مجمع در این نشست به اعلام مواضع آن در قبال تحولات فلسطین پرداخت و خشم و انزجار خود را از حملات اسرائیل به سرزمینهای اشغالی اعلام داشت.

5 ـ همکاریهای فرهنگی و تبادلات فکری با سازمانها و نهادهایی که در راستای صلح و حقوق بشر و مبارزه با نژادپرستی فعالیت می کنند. از مهمترین این اقدامات باید همکاری با جنبش ضد نژادپرستی و دوستی میان ملتها (Mrap) را مثال زد. فعالان مجمع صدای دیگر یهود به ویژه پاسکال لدره (Pascal Lederer) در اغلب کنفرانسها و میزگردهای این جنبش حضور داشته و به ایراد مواضع خود می پردازند. این مجمع همچنین با نهادهای دیگری چون اتحادیه مقاومت و همیاری یهودیان (UJRE) ، "گفتگوی مترقی یهود"، مجمع دو دولت - دو ملت، صدای صلح یهودیان آمریکا و دوستان صلح اکنون (CA)همکاری می کند.

ه ـ تشکیلات و اعضاء:

اعضای مجمع فعالان صدای دیگر یهود جمعی از امضاءکنندگان فراخوان "صدای دیگر یهود" و همچنین تنی چند از مبتکران تهیه این بیانیه اند که گرایشهای مختلف سیاسی و علایق متفاوت فرهنگی دارند. این جمع با عنوان "مجمع فعالان صدای دیگر یهود" فعالیت می کند و دارای سلسله مراتب اداری و رهبری نیست، اما پاسکال لدره را می توان به عنوانمبتکر و گرداننده اصلی این مجمع به حساب آورد. وی که در رشته فیزیک تحصیلات دانشگاهی دارد، رئیس تحقیقاتی انستیتو ملی مطالعات علمی فرانسه (NRS) بوده و در دانشگاه پاریس جنوب به تدریس اشتغال دارد. لدره، ابتدا خود را یک شهروند دمکرات فرانسه و سپس یک یهودی می داند. او معتقد است که نباید به جریان راست افراطی یهود فرصت داد تا از سوی کل یهودیت به ابراز موضع بپردازد. در طول سه سال فعالیت این مجمع، پاسکال لدره نقش رهبری و سخنگویی این مجمع را برعهده داشته است. وی یکی از چهره های فعال و صلح طلب در میان یهودیان فرانسه به شمار می رود.

هشت عضو دیگر این مجمع عبارتند ازم:

ـ ماریان ولف (Marianne Wolff) ، رئیس نهاد "گفتگوی ترقی خواهانه یهود".

ـ الیویه ژبوره (Olivier Gebuhrer) ، ریاضیدان و مدرس دانشگاه لوی پاستور.

ـ ریچارد مارکویچ (Markovitch) ، مهندس کامپیوتر.

ـ ژان فرانسوا مارکس (Marx) .

ـ کلر پانی ژل (Panijel) ، مشاور عمومی کتابخانه ها.

ـ مایا ویژیه (Vigier) ، سردبیر و نویسنده.

ـ نیکلا ونبرگ (Weinberg) ، ناشر.

ـ مارک ساکور (Mark Sackur) ، فرهنگی و مدرس.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، شماره 132، 27/6/1384.
2. www.lapaixmaintenant.org/communique 401.
3. www.humanite.presse.
4. www.autre.voix.free.
5. www.uavj.free.fr.
6. www.democratie-electronique.org/
7. main-titres/magaz/communiques-presse/mra...
8. www.lescasquesb leuscitoyens.com/Detail- personnalite Cherche=...
9. www.bellaciao.org/fr/article:php 39id- article=32249.