تجاوز شانزده روزه اسرائیل به لبنان ـ بهار 1996

تجاوز شانزده روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان که به نام خوشه های خشم معروف گردید، بامداد روز پنجشنبه 23/1/75 شروع و ساعت 4 بامداد روز شنبه 8/2/75 خاتمه یافت. دشمن صهیونیستی اهداف سیاسی ـ نظامی مختلفی را از شروع این درگیری دنبال می نمود که از جمله می توان به اهداف نظامی ذیل اشاره نمود:

1 ـ ضربه زدن به مقاومت اسلامی و فرو ریختن پایه های اساسی حزب الله.

2 ـ گسترش نوار به اصطلاح امنیتی جنوب لبنان برای جلوگیری از شلیک کاتیوشا و مورد هدف قرار گرفتن شهرکهای یهودی نشین.

3 ـ بازگذاردن دست ژنرالها در تجربه نمودن راه کارهای نظامی.

4 ـ فشار به دولت و مردم لبنان برای جلوگیری از فعالیت مقاومت اسلامی.

الف ـ اقدامات نظامی ارتش اسرائیل:

ارتش رژیم صهیونیستی تاکتیکهای مختلفی را در جنگ 16 روزه تجربه نمود و به گونه ای محسوس تغییر تاکتیکهای آن مشهود بود.

ارتش اسرائیل تجاوز خود را با تاکتیک، ضربه زدن به نقطه ای در لبنان شروع نمود و با زدن مراکز ومواضع حزب ا... در شهرها و روستاهای جنوب لبنان و همچنین بیروت ادامه داد. از جمله اهدافی که مورد حمله قرار گرفت، مرکز شورای حزب ا... و مرکز عملیات مقاومت اسلامی در ناحیه جنوبی بیروت بود که تلفاتی در بر نداشت. اسرائیل بلافاصله توسط شناورها و ناوچه های جنگی خود اقدام به محاصره دریایی بندر بیروت نمود البته لازم به ذکر است که حدود 9 ماه بنادر و سواحل لبنان را کنترل می نمود و این بار اقدام به محاصره کامل نمود و از پهلو گرفتن کشتیهای تجاری و سوخت رسان نیز جلوگیری به عمل آورد.

انتظار رژیم صهیونیستی در روزهای اول تجاوزش این بود که بتواند تلفات و خسارات جبران ناپذیری بر پیکره حزب ا... و مقاومت اسلامی وارد آورد و دائما از نابودسازی حزب ا... و ادامه حملات تا تحقق اهداف سخن سر می داد و سعی داشت با از بین بردن مسئولان و فرماندهان حزب ا... و همچنین با هدف قرار دادن مواضع و مراکز آن، مقاومت اسلامی را محدود نموده و ضربه اساسی بر آن وارد آورد ولی پس از 4 روز با تعجب ملاحظه کرد که نه تنها نتوانسته به حزب ا... ضربه بزند بلکه در برابر آماده باش کامل نیروهای مقاومت اسلامی، خود را در مرحله ای خطرناک تر از آنچه که انتظار داشت، یافت و سعی در تغییر تاکتیک خود نمود.

ارتش اسرائیل در مرحله دوم حمله، محاصره دریایی بندر بیروت را رها کرد و به ضربه زدن بر اهداف اقتصادی و زیربنایی لبنان پرداخت. در این مرحله مورد اصابت قرار دادن مراکز تولید انرژی برق در بیروت و شهرهای دیگر را می توان برشمرد به نحوی که بیروت در خاموشی کامل فرو رفت. رژیمصهیونیستی پس از دو روز شهرهای مورد هجوم را گسترش بخشید و شهرهای صور و صیدا را نیز در فهرست شهرهای مورد حمله قرار داد.

ارتش رژیم صهیونیستی از ابتدای شروع جنگ اسامی 41 روستای نزدیک خط تماس جنوب لبنان را جهت تخلیه اعلام نمود و به طور مکرر در رسانه ها و رادیوهای خود با تهدید و ارعاب مردم از آنها خواست تا خانه و کاشانه شان را رها نموده و روستاها را تخلیه نمایند. دشمن از این تاکتیک چند هدف را دنبال می نمود.

1 ـ توسعه کمربند امنیتی نوار اشغالی.

2 ـ دور کردن واحدهای موشکی حزب ا... و جلوگیری از هدف قرار گرفتن شهرکهای یهودی نشین.

3 ـ شناسایی رزمندگان مقاومت اسلامی و مواضع و مراکز آنها در جنوب لبنان.

4 ـ فشار بر مردم لبنان و از بین بردن پشتوانه مردمی مقاومت از طریق ناراضی تراشی و درگیر نمودن مردم با حزب ا...

5 ـ محدود گرداندن جنگ در منطقه موردنظر و در دست گرفتن ابتکار عمل.

6 ـ بالا بردن میزان خسارات وارده به حزب ا... از طریق به کارگیری هوانیروز و نیروی هوایی.

اسرائیل در مرحله دوم جنگ به محاصره جنوب از طریق بستن تنها راه ارتباطی جنوب با شهرهای دیگر لبنان یعنی جاده ساحلی بیروت ـ صیدا ـ صور اقدام کرد و اعلام نمود تمامی خودروهایی که به سمت جنوب در حال حرکت باشند متعلق حزب ا... محسوب شده و مورد هدف قرار خواهند گرفت و با شکار خودروهای عبوری در جاده ساحلی، تردد و تحرک به سمت جنوب را بامشکلات جدی مواجه ساخت که از جمله هدف قرار گرفتن آمبولانس حامل زنان و کودکان در نزدیکی روستای منصوری و کاروان کمک رسانی سازمان ملل در نزدیکی شهر صیدا را می توان نام برد.

در این مرحله دشمن به جنایت بسیار بزرگ دیگری دست زد که نقطه عطفی در روند جنگ به شمار می آید و آن گلوله باران و بمباران مقر نیروهای فیجیایی سازمان ملل در نزدیکی روستای قانا بود. این مقر که حدود 500 تن از زنان و کودکان و مردم غیرنظامی در آن پناه گرفته بودند مورد بمباران و گلوله باران دشمن قرار گرفت که حدود 105 تن از مردم بی گناه شهید و حدود 250 تن دیگر مجروح گردیدند.

این واقعه تمامی نقشه های صهیونیستی را علیه خودش تغییر داد به نحوی که دشمن، راه حل نظامی خود را شکست خورده دید و با تغییر تاکتیک، به مرحله سوم که در نهایت منتهی به آتش بس و توقف درگیریها گردید، وارد شد.

در مرحله سوم، دشمن اقدام به گلوله باران و بمباران منازل مسکونی، راههای ارتباطی روستاها و پلهای مواصلاتی در جنوب اقدام نمود. هدف از این تاکتیک قطع ارتباط نیروهای مقاومت و جلوگیری از تحرک و عملیات مقابله به مثل آنها بود. دشمن به انهدام پل رودخانه الاولی و گلوله باران شدید جاده ها دست زد. در این راستا از بمبهای 5/1 تنی که حفره های بسیار عمیق ایجاد می کند، استفاده کرد.

دشمن در این مرحله اوضاع بحرانی خود را به خوبی آشکار نمود و اختلاف نظامیان و سیاستمداران صهیونیستی که از اولین روزهای جنگ بروز نموده بود، نمایان تر شد به حدی که نظامیان جهت رسیدن به اهداف خود، زمان 3 یا 4 هفته ای درخواستکردند. تا قبل از کشتار مردم غیر نظامی در روستای قانا اوضاع طبق میل نظامیان پیش می رفت به حدی که آمریکا اعلام نمود اسرائیل حق دارد هر چه که دلش می خواهد در لبنان انجام دهد و در تمام مراحل، مورد حمایت کامل آمریکا خواهد بود.

ب ـ روز شمار حملات رژیم صهیونیستی و مقابله به مثل حزب الله لبنان:

روز اول 23/1/75

رژیم صهیونیستی در این روز مراکز حزب الله در شهر بعلبک، جنوب لبنان و مرکز حزب ا... در ناحیه جنوبی بیروت را مورد حمله هوایی قرار داد. همچنین از طریق زمین، دریا و هوا شهرها و روستاهای جنوب را زیر آتش شدید توپخانه گرفت به طوری که براساس گزارشهای دریافتی، بیش از 25 مورد بمباران و 3500 گلوله توپ به مناطق فوق الذکر شلیک نمود.

لازم به توضیح است پس از جنگ 1982 برای اولین بار مجددا بیروت مورد حمله هوایی قرار گرفت.

روز اول 23/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

شلیک موشک کاتیوشا به شهرکهای شمال فلسطین اشغالی روز دوم 24/1/75

در این روز دشمن به منظور شناسایی مواضع حزب ا... و خاموش کردن عملیات موشکی آن به شهرکهای یهودی نشین شمال فلسطین اشغالی، بیش از چهل روستای جنوب لبنان را زیر شدیدترین حملات هوایی و توپخانه قرار داد و به اهالی 40 روستا واقع در جنوب نهر لیطانی اعلام نمود هر چهزودتر خانه های خود را ترک کنند. شدت آتش جنگ در جنوب به حدی بود که دشمن موفق شد با زیر آتش داشتن مناطق جنوب و انجام 25 سورتی پرواز هوایی، ساکنان 41 روستا را مجبور به ترک خانه و کاشانه کند.

روز دوم 24/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

شلیک موشک کاتیوشا به مواضع دشمن و شهرکهای یهودی نشین

روز سوم 25/1/75

با توجه به شدت حمله هوایی و زمینی و دریایی رژیم اشغالگر قدس، تا این روز بیش از 000,200 هزار تن از اهالی جنوب را آواره نمود همچنین به منظور قطع کمک رسانی به خطوط مقدم مقاومت اسلامی در جنوب، محاصره دریایی لبنان را تنگ تر کرده، از ورود کشتیهای تجاری به سواحل بیروت، صور، صیدا و صرفند جلوگیری نموده و جاده ساحلی بیروت به جنوب را به وسیله ناوچه ها و قایقهای جنگی خود زیر آتش قرار داد.

روز سوم 25/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

شلیک موشکهای کاتیوشا به شهرکهای یهودی نشین.

روز چهارم 26/1/75

دشمن طی چند سورتی پرواز ضمن بمباران روستاها و شهرهای جنوب لبنان، ایستگاه برق بیروت (در نزدیکی مقر ریاست جمهوری لبنان) و اردوگاه فلسطینیان در لبنان را بمباران کرد. همچنین جاده ساحلی بیروت، صور، صیدا و روستاهای اطراف صور و صیدا و نبطیه زیر آتش شدید توپخانه قرار داشتند.

براساس گزارشات رسیده تا روز چهارمیک صدوچهل فروند موشک هوا به زمین اسرائیل به مناطق مختلف لبنان اصابت نمود.

روز چهارم 26/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

شلیک موشک کاتیوشا به شمال فلسطین اشغالی.

روز پنجم 27/1/75

دشمن ضمن بمباران روستاهای جنوب لبنان، کارخانه برق المتن در نزدیکی شهر زحله را بمباران نمود. همچنین با استفاده از توپهای 155 م م و 175 م م روستاهای اطراف صور و صیدا و نبطیه را گلوله باران کرد و در این روز، اولین شهید حزب ا... تقدیم اسلام گردید.

روز پنجم 27/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

رزمندگان مقاومت اسلامی ضمن شلیک چندین نوبت کاتیوشا به شمال فلسطین اشغالی اقدام به حمله علیه پایگاههای اسرائیلی در بیت یاحون، حداثا، سجد، علی طاهر، برج طره و بئرکلاب نمودند. لازم به توضیح است که تا این تاریخ نیروی موشکی حزب ا... بیش از 70 نوبت، مناطق، شهرکها و کیبوتسهای یهودی نشین را مورد حمله قرار داده که براساس یک آمار غیر رسمی، چهل ویک تن کشته و 170 مجروح در برداشت. در این روز یک گروه 70 نفره از رزمندگان شهادت طلب حزب ا... به مناطق جنوب لبنان اعزام شدند.

روز ششم 28/1/75:

شلیک موشک کاتیوشا به شهرکهای یهودی نشین. مقاومت اسلامی طی 43 بار شلیک، حداقل 15 شهرک یهودی نشین در شمال فلسطین اشغالی را زیر آتش موشکی قرار داد که در جریان این حمله، برق فشار قوی شهرک کریات شمعونه قطعگردید.

روز هفتم 29/1/75:

در این روز امریکا طی پیشنهادی خواهان توقف شلیک کاتیوشاهای حزب ا... به شمال فلسطین اشغالی شد. در همین روز دشمن به صورت آتشباری، حدود 5 هزار گلوله توپ به روستای جنوب شلیک کرد و جاده ساحلی بیروت، صور، صیدا را زیر آتش شدید قرار داد. همچنین طی 10 سورتی پرواز مناطق جنوب و منزل سرهنگ منیر مقدح فرمانده نیروهای 17 ایلول فتح را بمباران نمود.

روز هفتم 29/1/75 مقابله به مثل حزب ا...:

در این روز مقاومت اسلامی در 11 نوبت مناطق یهودی نشین و نیروگاه برق کریات شمعونه را زیر آتش کاتیوشاهای خود قرار داد.

روز هشتم 30/1/75:

در این روز ارتش رژیم صهیونیستی با بمباران قانا 98 تن از مردم بی گناه را شهید و بیش از 100 تن دیگر را مجروح نمود. در جریان این حمله 3 سرباز فیجیایی از نیروهای U.Nنیز کشته شدند. طی این روز دشمن با توپخانه و هلی کوپتر جاده ساحلی بیروت به جنوب و روستاها و شهرهای جنوب لبنان را زیر شدیدترین آتش هوایی و زمینی قرار داد.

روز هشتم 30/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

رزمندگان مقاومت اسلامی در 11 نوبت مناطق مختلف یهودی نشین را زیر حملات موشکی قرار داد.

روز نهم 31/1/75:

دشمن همچنان جاده ساحلی بیروت به صور و صیدا و صرفند و روستاهای اطراف نبطیه، صیدا و صور را زیر آتش شدید هوایی، زمینی، دریایی قرارداد. طی این روز هواپیماهای اسرائیل اردوگاهآوارگان فلسطین در رشیدیه را بمباران کردند.

روز نهم 31/1/75 مقابله به مثل حزب ا...

در این روز نیروهای شهادت طلب و رزمندگان مقاومت اسلامی طی 13 نوبت حمله موشکی به شمال فلسطین اشغالی خسارات فراوانی به واحدهای مسکونی و مزارع آنها وارد نمودند.

روز دهم 1/2/75:

در این روز دشمن تقریبا محاصره دریایی بیروت را پایان داده و جاده ساحلی را زیر آتش شدید گرفت. طی 16 مورد بمباران و گلوله باران مناطق مختلف جنوب را زیر آتش قرارداد همچنین پایگاه ارتش لبنان در پل رودخانه اولی در این روز منهدم شد که دو تن از نظامیان لبنانی نیز کشته شدند.

روز جمعه 1/2/75 مقابله به مثل حزب ا...:

علی رغم آتش شدید دشمن، مقاومت اسلامی موفق شد در چندین نوبت آتشباری 25 فروند موشک کاتیوشا به جلیل و جلیل غربی شلیک و خسارات مالی زیادی به دشمن وارد آورد.

روز یازدهم 10/2/75:

در این روز تقریبا آرامش نسبی نظامی برقرار بود و پرز پیشنهاد آتش بس فوری با حزب ا... را قبل از رسیدن به راه حل های امنیتی دراز مدت اعلام نمود.

روز یازدهم 2/2/75 مقابله به مثل حزب ا...

در این روز نیروهای مقاومت اسلامی کماکان به روی شهرکهای یهودی نشین در شمال فلسطین اشغالی اجرای آتش کاتیوشا داشتند.

روز دوازدهم 3/2/75:

برخلاف روز گذشته، دشمن ضمن تقویت نیروهای خود در خط تماس، دست به یک سلسله هجوم هوایی و توپخانه ای (از زمین و دریا) به مناطقجنوب و جاده ساحلی زده و مقر جبهه شعبیه (احمد جبرئیل) را با هواپیما بمباران نمود. همچنین محاصره دریایی بنادر لبنان کماکان ادامه داشت.

روز دوازدهم 3/2/75 مقابله به مثل حزب ا...:

رزمندگان مقاومت در این روز چندین نوبت جلیل و جلیل غربی را هدف موشک کاتیوشا قرار داد که بر اساس اعتراف دشمن، تلفات جانی در بر نداشت.

روز سیزدهم 4/2/75:

دشمن ضمن زیر آتش قرار دادن جاده ساحلی بیروت به جنوب، پل رودخانه اوّلی را منهدم و تردد سوخت رسانی از بیروت به جنوب را مختل نمود. دشمن ضمن آتش توپخانه در 5 نوبت، به بمباران و گلوله باران روستاهای جنوب اقدام نمود. بنابر گزارشات دریافتی، از روز اول این نبرد تا این روز جمعا 450 تن از مردم مظلوم جنوب لبنان کشته و زخمی و حدود پانصدهزار تن از خانه و کاشانه شان آواره گردیدند.

روز سیزدهم 4/2/75 مقابله به مثل حزب ا...

در این روز شهرکهای یهودی نشین در جلیل اعلی و جلیل غربی همچنان زیر آتش کاتیوشا قرار گرفت که به اعتراف دشمن 2 تن مجروح گردیدند. ضمنا براساس اعتراف دشمن، تاکنون 24 تن از یهودیان شمال فلسطین بر اثر حملات موشکی حزب ا... مجروح شده اند. در این روز حرکت امل اعلام کرد یک فروند از هلکوپترهای آپاچی دشمن را ساقط کرده است لیکن دشمن این خبر را تکذیب نمود.

روز چهاردهم 4/2/75:

رژیم غاصب اسرائیل در این روز مجددابمباران مراکز حزب ا... در بقاع غربی و جنوب لبنان را از سر گرفت و کاروان کمک رسانی سازمان ملل برای مردم آواره لبنان را بمباران نمود. همچنین نیروی دریایی اسرائیل ضمن ادامه محاصره دریایی بنادر لبنان، کشتیهای تجاری را که قصد پهلوگیری در ساحل بیروت داشتند از ساحل دور نموده و جاده ساحلی بیروت به جنوب را زیر آتش شدید توپخانه قرارداد. دشمن در این روز منبع آب روستای سلطانیه را که تعداد زیادی از روستاهای جنوب از آن مشروب می شدند، بمباران کرد و با آتش شدید توپخانه، جاده های ارتباطی روستاهای جنوب را زیر آتش گرفت که کار کمک رسانی به مناطق جنوب را تقریبا مختل گرداند.

روز چهاردهم 5/2/75 مقابله به مثل حزب ا...

در این روز نیروهای مقاومت ضمن حمله به یک پایگاه ارتش اسرائیل، یک نفر بر MIB را به همراه کلیه سرنشینان آن منهدم نموده و 53 فروند موشک کاتیوشا به شهرکهای یهودی نشین شلیک کردند که در نتیجه دو صهیونیست مجروح شده و به یک کارخانه صنعتی آسیب کلی وارد آمد.

روز پانزدهم 6/2/75:

دشمن به منظور قطع راههای ارتباطی جنوب و خط تماس حزب الله، از طریق دریا و زمین به صورت آتشباری جاده ها و روستاهای جنوب را گلوله باران نمود. لازم به توضیح است که در این روز حجم آتش در مدخل شهر صیدا بیشتر از مناطق دیگر بود. نیروهای هوایی دشمن، انبار مهمات احمد جبرئیل واقع در ده کیلومتری مرز سوریه و لبنان را بمباران کرد.

روز پانزدهم 6/2/75 مقابله به مثل حزب ا...

نیروهای مقاومت در شانزده مرحله اقدام به شلیک موشک کاتیوشا به شمال فلسطین اشغالی نمودند که خسارات قابل ملاحظه ای به دشمن وارد آمد.

روز پانزدهم 7/2/75

در این روز شیمون پرز و کریستوفر از طرف رژیم اشغالگر قدس و رفیق حریری و دوشاریت از طرف لبنان آتش بس را اعلام نمودند و مقرر شد از ساعت 4 بامداد (به وقت محلی) مورخه 8/2/75 آتش بس اجرا شود اما در این روز دشمن طی سی وپنج نوبت آتشباری و 96 سورتی پرواز، مناطق مسکونی جنوب لبنان را همچنان زیر آتش قرار داد.

روز پانزدهم 7/2/75 مقابله به مثل حزب ا...

مقاومت اسلامی بیشتر از روزهای قبل یعنی در 41 مورد اقدام به شلیک کاتیوشا به شمال فلسطین اشغالی نمود و به مراکز رفاهی، توریستی و خانه های مسکونی تلفات چشمگیری وارد نمود. بر اساس اعتراف دشمن در این حمله 2 تن مجروح شدند.

روز شانزدهم 8/2/75:

دشمن با شلیک آخرین گلوله های خود در ساعات اولیه بامداد، در وقت مقرر آتش بس را اجرا نمود.

روز شانزدهم 8/2/75:

مقاومت اسلامی پس از شانزده روز استقامت، تا آخرین دقایق قبل از آتش بس، سفیران مرگ (موشکهای کاتیوشا) را به سوی مناطق یهودی نشین پرتاب و در ساعت مقرر اقدام به اجرای آتش بس نمود.

اسرائیل در تجاوز شانزده روزه خود از سلاحهای ذیل استفاده کرد:

1) هواپیماهای جنگیF 16 ، موشکهای لیزری، بمبهای مختلف از جمله بمبهای 5/1 تنی جهت انهدام جاده ها و پلها.

2) هلکوپترهای رزمی آپاچی، راکتها و موشکهای لیزری

3) توپهای سنگین مستقر در ناوچه های جنگی

4) توپهای 155 و 175م م دوربرد و میان برد

5) هواپیمای بدون سرنشین MK

ج ـ مواضع و تحرکات سیاسی جریانهای محلی، منطقه ای و بین المللی:

تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی به مردم و مناطق مسکونی لبنان و بر جای گذاردن صدها هزار آواره و هزاران خانه ویران و منهدم شده و همچنین دهها کشته و صدها مجروح، برگ سیاه جدیدی بر کتاب سراسر جنایت و کینه توزی این رژیم افزود: در این نوشتار ابعاد سیاسی تجاوز از دیدگاه طرفهای درگیر و همچنین کشورهای میانجی و مواضع سازمانها و مجامع بین المللی، مورد بررسی و موشکافی قرار می گیرد. و طی آن ضمن تعیین اهداف عمومی و خاص کشورها، به ارزیابی عملکرد سیاسی هر یک پرداخته و نکات برجسته تحرکات سیاسی آنها مشخص می گردد و در خاتمه، اهداف ویژه ای که هر یک از طرفها در پی تحقق آن بوده اند و نیز میزان دستیابی به این اهداف مورد ارزیابی قرار می گیرد.

در این بحث، کشور لبنان، جنبش حزب ا... و رژیم صهیونیستی به عنوان طرفهای درگیر و کشورهای جمهوری اسلامی ایران، سوریه، فرانسه، روسیه، آمریکا به عنوان کشورهای میانجی و نیز شورای امنیت، مجمع عمومی سازمان ملل، کنفرانساسلامی، جامعه کشورهای عربی، اتحادیه اروپا، در مباحث مواضع سازمانها و مجامع بین المللی، مورد بحث قرار خواهد گرفت.

1 ـ مواضع و تحرکات سیاسی دولت لبنان:

پس از هر تجاوز رژیم صهیونیستی به مردم لبنان روش متداول این بود که دولتمردان لبنانی دست تضرع خود را به جانب دولت آمریکا دراز می کردند که با دخالت خود، به درگیریها خاتمه بخشد. اما در این بحران، سناریو به گونه ای بین رژیم صهیونیستی و آمریکا طراحی شده بود که طی دو الی سه روز نخست، امکان دستیابی به مسئولان آمریکایی وجود نداشته باشد و پس از سه روز که رژیم صهیونیستی توانست اهداف خود را تحقق بخشد و ضربات خود را وارد نماید، دستگاه دیپلماسی آمریکا وارد صحنه شده و طرفهای مختلف را دعوت به آرامش نماید و از موضع برتر، شرایطی را به دول عربی تحمیل کند.

در همین راستا یک روز پیش از آغاز درگیریها، رئیس جمهور آمریکا به همراه وزیر خارجه اش، سفری یک هفته ای به آسیای جنوب شرقی و خاور دور انجام داد و به گونه ای خود را درگیر یک بحران ساختگی بین کره شمالی و کره جنوبی نشان داد تا امکان دسترسی به آنان در این شرایط ، بسیار سخت باشد.

لهذا، در آغاز این بحران، دولت لبنان دولت آمریکا را از طریق سفارت این کشور در بیروت در جریان گذاشت و آقای رفیق حریری نخست وزیر لبنان، به کشورهای سوریه، عربستان، دول خلیج فارس، فرانسه و انگلیس سفرهای متعددیانجام داد. وی در این سفرها در عین این که توجه محافل سیاسی جهانی به ویژه در بعد اروپایی را متوجه قضایای لبنان نمود، خواستار دخالت سایر کشورها در حل و فصل مسایل خاورمیانه به ویژه لبنان گردید.

از سوی دیگر الیاس هراوی رئیس جمهور لبنان به همراه فارس بوئز وزیر امور خارجه، راهی آمریکا و سازمان ملل گردید و طی سخنانی در مجمع عمومی این سازمان که به درخواست لبنان جهت بررسی تجاوز رژیم صهیونیستی به این کشور تشکیل گردیده بود، عنوان کرد: تجاوزات رژیم صهیونیستی ساختار اقتصادی لبنان را که پس از 17 سال جنگ در حال بازسازی و ترمیم بود، دچار ضعف ساخت. و افزود: تلاشهای رژیم صهیونیستی در جهت واداشتن لبنان به تسلیم کامل انجام می گردد. وی در ادامه بر تداوم مقاومت تأکید نمود و اشاره کرد که جنایات رژیم صهیونیستی موجب تسلیم ما نخواهد شد و ما خواستار برقراری یک صلح عادلانه و جامع هستیم.

الیاس هراوی همچنین در دیدارش با رئیس جمهور آمریکا با یک موضع گیری قوی اعلام کرد: من به اینجا نیامده ام تا گریه و زاری و درخواست کمک کنم بلکه خواستار برخورد قوی و فعالانه مجامع سیاسی با مسأله تجاوز رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان و ارتکاب جنایات وحشیانه این رژیم علیه مردم لبنان می باشم. وی جنایت رژیم صهیونیستی را به جنایت آلمان نازی در حق یهودیان تشبیه کرد و خواستار محکومیت تجاوز این رژیم شد و عنوان کرد که راه حل اساسی اجرای قطعنامه 425 سازمان ملل در خصوص عقب نشینی رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان می باشد. فارس بویز وزیر امور خارجه لبنان نیزطی مصاحبه مطبوعاتی اظهار داشت:

حملات رژیم صهیونیستی مربوط به مشکلات داخلی و انتخابات آنها است و شیمون پرز قصد ندارد صرفا به عنوان یک دیپلمات شناخته شود بلکه مایل است در مقابل مخالفان خود نشان دهد که به عنوان یک شخصیت نظامی می تواند مطرح بوده و همچون رابین، سیاست مشت آهنین را دنبال نماید.

کلاً تحرکات و مواضع سیاسی دولتمردان لبنانی را می توان در محورهای ذیل خلاصه نمود:

1 ـ فعال شدن دستگاه دیپلماسی لبنان در برقراری ارتباط با کشورهای اروپایی، عربی و ترغیب آنان به دخالت در مسایل منطقه.

2 ـ ایفای نقش فعال در سیر مذاکرات و توافقات و پاک ساختن اذهان از توهم مبنی بر این که سوریه به جای لبنان تصمیم می گیرد.

3 ـ اعلام سیادت دولت بر ارکان داخلی و قبضه نمودن صحنه داخلی لبنان و حتی مقاومت.

4 ـ تلاش جهت ایجاد زمینه مذاکرات مستقیم با دولت آمریکا و احیانا رژیم صهیونیستی.

5 ـ دستیابی به تضمین های بین المللی جهت توقف حملات به لبنان و موضوع نادیده گرفتن حاکمیت این کشور بر اراضی خود و همچنین ایجاد زمینه های لازم جهت اجرای قطعنامه 425 سازمان ملل.

کمااین که سفر سمبلیک وارن کریستوفر به لبنان و دیدار چند ساعته وی با نخست وزیر و رئیس مجلس لبنان در اشتوره بیانگر تلاش دولت لبنان برای بازگشت فعال به صحنه مذاکرات و ایفای نقش اصلی در مسایل و قضایای مربوط به این کشور است. اما در رابطه با مواضعی که دولتمردان لبنانی نسبت بهحزب ا... و مقاومت ابراز داشته اند، در ابتدای بحران مواضع چندان مناسبی اتخاذ نکردند و با در پیش گرفتن سیاست دو پهلو از تحرکات و اعمال حزب ا... اعلام نارضایتی نمودند بدین گونه که این اعمال موجب وارد شدن خسارات به جان و مال مردم می گردد و تحرکات حزب ا... موجب شعله ور شدن مجدد آتش جنگ داخلی می گردد و به علت شرایط فعلی و اشغال جنوب لبنان از سوی رژیم صهیونیستی با خواسته محدود کردن حزب ا... مخالفت می نماید که پس از ملاقات نخست وزیر و رئیس مجلس لبنان با مقامات سوریه، مواضع آنها قدری تعدیل گردید و آقای رفیق حریری طی سخنانی عنوان نمود که ما نمی توانیم حزب ا... را خلع سلاح نمائیم، مقاومت اسلامی با آینده لبنان و مردم آن گره خورده است و مردم، مقاومت را تنها حامی خود می دانند و ما نیز از آن حمایت می کنیم.

اما زمانی که فضای مذاکرات سیاسی گرم تر شد و بحث در نحوه و چگونگی حصول آتش بس مطرح گردید، دولت لبنان عنوان کرد که بایستی تنها طرف لبنانی شرکت کننده در مذاکرات باشد. و در نهایت دولت لبنان توانست از سیر تحولات از بدو شروع تا حصول تفاهم در صحنه های بین المللی و داخلی و اجتماعی بهره مناسبی به دست آورد.

2 ـ حزب الله:

جنبش حزب الله از ابتدای شروع بحران با توان مناسبی وارد صحنه گردید و سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله به همراه حاج حسین خلیل مسئول سابق دفتر سیاسی حزب الله و عضو شورای فرماندهی حزب الله، در سفارت جمهوری اسلامیایران در کشور سوریه مستقر شده و با کشورهای میانجی به رایزنی و مشاوره پرداختند و رسما مواضع حزب الله مبنی بر مشروع بودن مقابله با اشغالگری و استمرار آن و ممنوعیت تعرض به مناطق مسکونی و غیرنظامی و آواره ساختن مردم از خانه و کاشانه شان و نیز رعایت اصل مقابله به مثل در برابر حملات رژیم صهیونیستی به مناطق مسکونی را مطرح نمودند.

کمااین که در داخل لبنان ضمن سازماندهی تمامی تحرکات سیاسی و تبلیغاتی بر محور وحدت ملی و حمایت از مردم آواره و مشروعیت عملیات مقاومت اسلامی در مقابله با اشغالگری رژیم صهیونیستی و ادامه تجاوزات آنها توانست حمایت گسترده و وسیع مردمی و حتی مسئولان رده نخست دولتی و سران احزاب و گروهها از جمله مسیحیان را نیز کسب نماید.

همچنین در بعد بین المللی، حزب الله دارای حضور وسیع و فعالی بود، به گونه ای که مشاور دبیرکل حزب الله با سرگئی پریماکوف وزیر امور خارجه روسیه دیدار کرد، به تشریح مواضع و دیدگاههای حزب الله پرداخت و اعلام نمود که شروط ما برای آتش بس، همان تفاهم نامه ژوئیه است مضاف براین که این تفاهم نیازمند تضمین های بیشتری می باشد. وی این شروط را به شرح ذیل اعلام داشت.

1) قطع بمباران و گلوله باران لبنان توسط رژیم صهیونیستی.

2) قطع محاصره دریایی و سیاست آواره ساختن مردم لبنان.

3) مشروعیت استمرار عملیات مقاومت علیه اشغالگران.

دبیرکل حزب الله همچنین در دیدار با مقامات سوری و وزیر امور خارجه فرانسه صریحا به بیان مواضع حزب الله پرداخت و اعلام کرد که شرایط ما علنی و آشکار است و ما خواهان توافقی هستیم که عدم تجاوز بعدی رژیم صهیونیستی را تضمین نماید. در مجموع تحرکات دیپلماتیک حزب الله بسیار متین، با درایت و منطبق بر اصول ارزشی بود و توانست ضمن نشان دادن یک چهره منسجم و فعال در صحنه بین المللی، در بعد داخلی نیز به عنوان یک گروه مورد حمایت از جانب مردم و دارای پایگاه عمیق مردمی و مورد تأیید احزاب و گروهها و حتی شخصیتهای درجه یک ـ علی رغم میل باطنی آنها ـ مطرح گردد. و در پایان عملیات با یک حرکت سیاسی روانی ضمن دیکته کردن شروط خود بر دشمن صهیونیستی، پس از آتش بس با راه انداختن کاروانهای اتوبوس حامل رانده شدگان به سوی جنوب و خانه و کاشانه شان و مطرح ساختن شعار "کلنا مقاومه" توانست تا حد زیادی از کینه ورزی افراد جناحهای مغرض بکاهد و صحنه مردمی را در دست بگیرد همان گونه که در مراسم تشیع جنازه شهدای قانا و نبطیه به وقوع پیوست.

3 ـ مواضع رژیم صهیونیستی:

شیمون پرز نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت: "ما به کمتر از اهدافی که به خاطرش عملیات را شروع کردیم راضی نخواهیم شد. عملیات متوقف نمی شود مگر آن که ما دیگر مورد هدف کاتیوشا قرار نگیریم." همچنین افزود: "امنیت کریات شمونه و شمال اسرائیل (فلسطین اشغالی) با امنیت بیروت پایتخت لبنان برابر است."

زئیوشیو تحلیلگر یکی از روزنامه های صهیونیستی اظهار داشت: "اسرائیل در حل مشکل پرتاب موشکهای کاتیوشای حزب ا... به شمال اسرائیل شکست خورده است. اگر از حملات نتیجه آشکاری گرفته نشود و حملات متوقف شود، هیمنه اسرائیل شکسته خواهد شد و بازگشت به تفاهم تموز (ژوئیه) 1993 یعنی بازگشت به نقطه سابق، لذا ما چاره ای جز دستیابی به تفاهمی بالاتر از تفاهم تموز نداریم والا حزب ا... لبنان همچنان مواضع ارتش اسرائیل را زیر آتش قرار خواهد داد."

هاشم حمید یکی از اعضای کنیسه یهودی که عرب می باشد به سخنرانی شیمون پرز در کنیسه اعتراض نمود و از جلسه خارج شد.

یوسی بیلین وزیر مشاور در امور مذاکرت صلح رژیم صهیونیستی اعلام کرد: "کشورش آمادگی دارد که آتش بس بدون قید و شرط را بپذیرد."

4 ـ مواضع شخصیتهای لبنانی و بین المللی:

نبیه بری رئیس مجلس در خصوص تلاشهای صورت گرفته برای آتش بس اعلام کرد:

"هر گونه توافق احتمالی بایستی با دولت لبنان صورت گیرد نه با حزب و یا گروه سیاسی (منظور حزب ا...)." ضمنا وی اصرار زیادی جهت حضور فرانسه در کمیته نظارت بر آتش بس داشت. او در دیدار خود با حافظ اسد دو محور را مورد تأکید قرار داد، یکی حمایت از شهروندان غیرنظامی در مقابل تجاوزات اسرائیل و دیگر، حضور مقاومت در جنوب تا آزادسازی سرزمینهای اشغالی و اجرای قطعنامه 425 سازمان ملل.

فارس بویز وزیر خارجه اعلام کرد: "گفت وگوهایی که هم اکنون در جریان است در چهارچوب برقراری آتش بس می باشد که از توافق تموز (ژوئیه) 93 سرچشمه می گیرد که مبتنی بر خودداری طرفین از پرتاب موشک به غیر نظامیان است". وی در خصوص طرح فرانسه گفت: "این طرح دارای اصول محکمی است که می تواند مورد پذیرش واقع شود و در خصوص نظارت بر آتش بس مکانیزمی وجود دارد که نحوه آن همچنان مورد بحث می باشد."

رشیدالصلح نخست وزیر پیشین لبنان، هدف اصلی اسرائیل در تجاوزات اخیرش را نه تنها ضربه زدن به مقاومت بلکه ویران کردن لبنان و تحمیل سیاستهای کنفرانس شرم الشیخ براین کشور و ایجاد تفرقه بین لبنان و سوریه دانست.

شیخ محمدمهدی شمس الدین رئیس مجلس اعلای شیعیان ضمن ستایش از موضع فرانسه گفت: "جامعه بین الملل (شورای امنیت) جبان و ترسان و به دور از قبول هر مسئولیت موضع گرفته و موجب شگفتی شده است."

عمار موسوی عضو دفتر سیاسی حزب ا... گفت: "اسرائیل در راه حل نظامی به شکست رسیده و در تلاش برای نتیجه گرفتن از راه حل سیاسی است."

کاردینال صفیر رهبر مارونیهای لبنان، جنایات اسرائیل در حق مردم لبنان را دردناک توصیف کرد و گفت این تجاوزات از لبنان متعدد الطوائف، یک ملت متحد و یکپارچه ساخت.

رفیق حریری نخست وزیر لبنان خواستار محاکمه اسرائیل و وادار کردن این رژیم به پرداخت خسارتهای ناشی از تجاوزات خود به لبنان شد. ویافزود دیگر کسی حق ندارد که جرمی را مرتکب شود و بدون محاسبه از آن بگذرد چرا که قربانیان این تجاوز، از رقم قربانیان فوکوست (کشتار یهودیان توسط نازیها) تجاوز کرده است.

فؤد سینورده وزیر دارایی لبنان، میزان خسارات وارده به لبنان را 300 میلیون دلار برآورد کرد.

بیش از پانزده هزار تن از لبنانیهای مقیم سیدنی و صدها تن نیز در کانبرا (استرالیا) در اعتراض به کشتارهای اخیر اسرائیل در لبنان دست به راه پیمایی زدند.

لبنانیهای مقیم انگلیس در تظاهرات خود در مقابل ساختمان دولت، جنایات اسرائیل را محکوم کرده و نامه اعتراض آمیزی به جان میجر ارسال کردند.

تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاههای لبنان با شرکت در مراسم تشییع جنازه شهدای اخیر در بیروت در پیامی که برای سفارتخانه های خارجی در بیروت ارسال کردند، خواستار توقف تجاوز اسرائیل و اجرای قطعنامه 425 سازمان ملل شدند.

عصمت عبدالمجید دبیرکل جامعه عرب ضمن محکوم کردن تجاوزات اسرائیل، تماسهای گسترده خود را برای برقراری کنفرانس سران کشورهای عربی جهت رسیدگی به تهدیدات اسرائیل آغاز کرد. وی خواستار محاکمه مرتکبان جنایات قانا شد.

جماعت اسلامی مصر، عملیات اخیر خود در مصر (حمله به توریستهای یونانی) را که منجر به کشته شدن 18 تن گردید، انتقام جویی از خون شهدای لبنان اعلام کرد. ملک حسین پادشاه اردن در تماس تلفنی با امیرعبدا... ولیعهد سعودی نسبت به ضرورت توقف عملیات نظامی اسرائیل در لبنانتأکید کرد.

حکومت خودگردان فلسطینی در اجلاس خود به ریاست عرفات، تجاوزات اسرائیل به لبنان را مورد نکوهش قرار داد.

اعراب آمریکا ضمن انتقاد از جامعه عرب به خاطر موضع میانه روی در برابر تجاوزات اسرائیل، خواستار قطع روابط برخی از کشورهای عربی با اسرائیل شدند.

فلسطینیهای ساکن سرزمینهای اشغالی (جولان ـ کرانه باختری ـ نوار غزه) در راه پیمایی های خود که منجر به درگیری با پلیس اسرائیل شد، حملات اخیر اسرائیل را محکوم کردند. در این حال تعدادی از سران و رهبران آنها اعلام کردند که در انتخابات آینده در اسرائیل، برگه های سفید (خالی) در صندوقهای رأی می اندازند.

بوریس یلتسین، رئیس جمهور روسیه رئیس جمهور اسرائیل را مسئول برقراری آتش بس دانست. بیل کلینتون رئیس جمهوری آمریکا با اظهار پشتیبانی و طرفداری کامل خود از اسرائیل، هدف از این حمله را نجات جریان صلح عنوان نمود.

دوشارت وزیر خارجه فرانسه گفت: "توافق کنونی دارای دورنمای بالاتری از برقراری آتش بس است" وی افزود: "مسأله شامل تجدید قرارداد تموز 93 می باشد لیکن این بار بایستی با تعهد کتبی طرفین همراه باشد."

پریماکوف وزیر خارجه روسیه به دنبال ملاقات با حاج حسین خلیل عضو شورای فرماندهی حزب الله، و وقوف بر مواضع حزب ا... در خصوص آتش بس روز یکشنبه 2/2/75 جهت تبادل نظر با سران رژیم صهیونیستی وارد فلسطین اشغالی شد. دربدو ورود پریماکف، ایهود باراک وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به استقبال وی رفت ولی با برخورد بسیار سرد پریماکوف مواجه شد. پریماکف در این دیدار، موضع گیری سرسختانه داشت.

در واکنش به سفر پریماکوف و برخورد وی با سران رژیم صهیونیستی یکی از نمایندگان کنیسه رژیم صهیونیستی با لحن شدید به پریماکوف حمله کرد و گفت "این فرد تصور می کند که وزیر خارجه شوروی سابق است. او به عنوان یک قدرت و قطب جهانی با مسئولان عالی رتبه اسرائیل برخورد کرده و خواستار ایجاد تعدیلاتی در بندهای توافقنامه شده و قصد دارد روسیه را به عنوان کشور ذی نفوذ در مسایل خاورمیانه و رقیب آمریکا مطرح کند."

کنیسه رژیم صهیونیستی که در تعطیلات فصلی بود به علت شرایط حساس و ویژه درگیریهای جنوب لبنان روز دوشنبه 3/2/74 جلسه فوق العاده ای تشکیل داد و به ارزیابی اقدامات رژیم صهیونیستی طی روزهای اخیر پرداخت شیمون پرز در مقام دفاع از عملیات ارتش اسرائیل عنوان نمود که عملیات تا قطع شلیک کاتیوشا به شمال اسرائیل ادامه خواهد داشت که باعث اعتراض تعداد زیادی از اعضای کنیسه و قطع سخنرانی وی شد و بعد از فحاشی و تبادل الفاظ رکیک چهارتن از نمایندگان از جلسه اخراج شدند. همچنین یکی از نمایندگان جناح لیکود در پاسخ به اظهارات شیمون پرز گفت: "اینقدر به مردم دروغ نگویید، شما پس از دوازده روز عملیات هنوز نتوانسته اید مانع شلیک موشکهای کاتیوشا علیه اسرائیل شوید."

5 ـ مواضع سیاسی کشورهای عربی:

عمق جنایات ارتش صهیونیستی بر مردم لبنانبه حدی بود که سران مرتجع عرب را به همراهی با مردم مسلمان در محکومیت تجاوزات رژیم صهیونیستی ناچار کرد و کشورهای عربی هم به صورت منفرد و هم در قالب جامعه کشورهای عرب نسبت به محکومیت عملیات رژیم صهیونیستی اقدام نمودند که در زیر به برخی از مواضع مطرح شده اشاره می شود:

1) اتحادیه عرب:

دکتر عصمت المجید دبیرکل اتحادیه عرب با تلاش کشورهای سوریه، لبنان و مصر خواستار شد که سران عرب برای بررسی اوضاع کنونی جهان عرب نشستی در قاهره برگزار کنند و از برگزارکنندگان اجلاس صلح و شورای امنیت خواست فورا به مسئولیتهای جهانی شان برای توقف عملیات نظامی اسرائیل علیه مردم لبنان عمل کنند. اتحادیه عرب در نشست فوق العاده خود در قاهره، تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان را محکوم کرد و خواهان توقف فوری آن و مجبور کردن اسرائیل به اجرای قطعنامه 425 شورای امنیت مبنی بر عقب نشینی ارتش رژیم صهیونیستی از مناطق اشغالی جنوب لبنان شد. همچنین برحق لبنان برای مقاومت علیه اشغالگری تأکید کرد.

2) مصر:

دولت مصر ضمن محکوم کردن تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان خواستار اجرای هر چه سریع تر آتش بس گردید. همچنین در قاهره 1500 تن در اعتراض به تجاوز اسرائیل دست به اعتصاب زدند. در این تظاهرات تمامی جناحها شرکت داشتند. وزارت امور خارجه مصر نیز در برگزاری اجلاس اتحادیه عرب در قاهره و همچنین محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان در مجمع عمومی سازمان ملل نقش اساسی و کلیدی را به عهده داشت.

3) سوریه:

ضمن محکوم کردن جنایت رژیم صهیونیستی در حمله به کشور لبنان اعلام کرد حملات رژیم صهیونیستی ضربه هولناکی به روند مذاکرات صلح وارد کرده است. محمد زهیر مشارقه معاون رئیس جمهور سوریه سکوت مجامع بین المللی در قبال تهاجم رژیم صهیونیستی را محکوم کرد و از کشورهای عربی خواست، همبستگی خود را با لبنان اعلام کنند.

علاوه بر آن دولت سوریه به احترام شهدای لبنان فعالیت فرودگاههای غیر نظامی خود را که به عنوان محور تحرکات سیاسی جهت پایان دادن به تجاوز رژیم صهیونیستی فعال بود، به مدت 5 دقیقه متوقف کرد.

4) اردن:

حدود 700 تن دانشجوی اردنی در اعتراض به تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان در امّان (پایتخت اردن) دست به تظاهرات زدند و پرچم رژیم صهیونیستی را به آتش کشیدند. همچنین حدود 300 زن اردنی به نشانه همبستگی با مردم مظلوم لبنان در مقابل سفارت رژیم صهیونیستی در امّان دست به تحصن زدند.

5) یمن:

در صنعا پایتخت یمن تظاهرات وسیعی به نشانه اعتراض به تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان برپا گردید. در این تظاهرات سکوت مجامع بین المللی در مقابل کشتار مردم بی دفاع لبنان محکوم شد.

6) مراکش:

هیأت دولت مراکش با قرائت فاتحه ای برای شهدای لبنان جلسه خود را آغاز کرد و ضمن محکوم کردن تجاوز رژیم صهیونیستی، خواهان برقراری آتش بس گردید. پارلمان مراکش نیز طی بیانیه ای حمله ارتش رژیم صهیونیستی رامحکوم و جانبداری خود را از مردم لبنان اعلام کرد.

7) فلسطین:

یاسر عرفات رئیس دولت خودمختار فلسطین با ارسال پیامی به نخست وزیر لبنان تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان را محکوم کرد و حمایت مردم فلسطین و دولت خودگردان را از مردم لبنان در مقابل تجاوز رژیم صهیونیستی مورد تأکید قرار داد. تظاهرات وسیع و گسترده ای نیز از سوی فلسطینیان مناطق خودگردان در شهرهای غزه، الخلیل و رام ا... صورت گرفت.

6 ـ مواضع سیاسی کشور فرانسه و اتحادیه اروپا:

کشور فرانسه همیشه منطقه شامات را به عنوان سرزمینی که دارای تعلقات و وابستگیهای فرهنگی، سیاسی مختلفی با فرانسه است به شمار می آورد. چرا که در طول سالها استعمار فرانسه بر کشورهای سوریه، لبنان، فلسطین زبان، آداب، رسوم و حتی خواستگاههای سیاسی آنها با فرهنگ مردم فرانسه عجین شده است. لهذا این کشور پس از پایان دوران استعماری به دنبال حضور قوی در منطقه هلال الخصیب بوده است به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق و احساس بی نیازی و یا حداقل کم نیازی اروپا که باعث شد فرانسه به دنبال تأمین منافع ملی خود باشد. لذا دلیلی برای عقب نشینی در مقابل منافع آمریکا در منطقه نمی بیند و به دنبال نقش محوری خود در منطقه خاورمیانه و به ویژه شامات می باشد.

بدین لحاظ پیش از شروع جنگ شانزده روزه، ژاک شیراک رئیس جمهور فرانسه سفری به لبنان داشت که مورد استقبال بی نظیری از سوی مردم ومقامات دولتی قرار گرفت و طی انعقاد تفاهم نامه های متعدد اقتصادی و فرهنگی، زمینه را برای حضور فعال تر فرانسه در لبنان فراهم نمود.

پس از شروع تجاوز رژیم صهیونیستی به علت طرحی که بین آمریکا و رژیم اشغالگر قدس مطرح شده بود. مقرر بود که آمریکا سریعا وارد صحنه سیاسی نگردد و تا حصول اهداف نظامی ارتش رژیم صهیونیستی اقدام خاص دیپلماتیکی صورت نپذیرد که همین امر و نیز تمایل کشورهای سوریه و جمهوری اسلامی ایران به دادن نقش به فرانسه و خارج ساختن فعالیتهای سیاسی از انحصار دولت آمریکا موجب گردید تا زمینه برای حضور سیاسی و دیپلماتیک کشور فرانسه آماده گردد و این کشور ضمن محکوم کردن حمله به مناطق مسکونی، سریعا دوشارت وزیر امور خارجه خود را به منطقه اعزام نمود که با استقبال گرم کشورهای سوریه، لبنان و جمهوری اسلامی ایران و در مقابل با برخورد سرد رژیم صهیونیستی مواجه گردید. ولی با حمایت کشورهای فوق الذکر، فرانسه تحرکات وسیع دیپلماتیک خود را در منطقه شروع نمود و با مطرح ساختن طرح خود که به عنوان طرح 8 ماده ای فرانسه معروف گردید مقبولیتی هر چند نسبی در میان کشورهای منطقه به استثنا اسرائیل به دست آورد.

آقای دوشارت طی ملاقاتهای متعددی که با مقامات مختلف دولت سوریه از جمله حافظ اسد رئیس جمهوری، فاروق الشرع وزیر امور خارجه و همچنین آقای دکتر ولایتی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، آقای سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله و مقامات دولتی شامل ریاست جمهوری، نخست وزیر، رئیس مجلس و وزیر امورخارجه داشت یک حرکت وسیع و قوی دیپلماتیک را شروع نمود و علی رغم برخوردهای سرد مقامات رژیم صهیونیستی، وی چندین سفر به فلسطین اشغالی داشت و با مقامات مختلف آن از جمله شیمون پرز، ایهود باراک وزیر امور خارجه دیدار کرد و در پی نزدیک ساختن دیدگاههای طرف های مختلف و حصول آتش بس و رسیدن به یک توافقنامه بود که به علت عدم دستیابی رژیم صهیونیستی به موفقیت اهداف خود در صحنه نظامی و انجام جنایات هولناک در قانا و نبطیه و اصرار و تأکید سایر کشورها بر حضور فرانسه، سرانجام آمریکا و رژیم صهیونیستی مجبور به پذیرش نقش فرانسه در حل این مناقشه شدند.

به دنبال آن، اتحادیه اروپا پس از فرانسه وارد صحنه سیاسی منطقه گردید و خانم سوزانا انیلی وزیر امور خارجه ایتالیا و رئیس فعلی اتحادیه اروپا از کشورهای سوریه، لبنان، فلسطین اشغالی دیدار نمود و تلاش کرد تا بتواند راه حل مقبولی را برای تمامی اطراف به منظور اعلام آتش بس مطرح نماید ولی به علت کارشکنیهای رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا، موفق به این امر نگردید.

خانم انیلی در پایان سفرش در مقر اتحادیه اروپا در بروکسل اعلام کرد که به علت سیاستهای انحصاری دولت آمریکا جایی برای فعالیت های دیپلماتیک و خیرخواهانه اتحادیه اروپا باقی نمانده است و رسما سیاستهای آمریکا را محکوم نمود. همچنین اظهار داشت "آشکار است که آمریکا می خواهد به تنهایی به یک راه حل در لبنان دست یابد و فکر می کنم آمریکا ترجیح می دهد که اوضاع تماما آمریکایی باشد." خانم انیلی همچنین ضمن عیادت ازمجروحان حملات رژیم صهیونیستی در بیروت از آنان تفقد به عمل آورد و این جنایات را محکوم نمود.

این وضع اتحادیه اروپا و کشور فرانسه را می توان به عنوان نقطه عطفی در رخدادها و تحولات منطقه خاورمیانه قلمداد کرد. در نهایت علی رغم میل آمریکا و رژیم صهیونیستی، فرانسه براساس تفاهم نامه به دست آمده، جزو کشورهای ناظر بر آتش بس محسوب گردید. همچنین در زمان اعلام آتش بس، وزیر امور خارجه فرانسه به همراه نخست وزیر لبنان همزمان با تل آویو، در یک مصاحبه مطبوعاتی نسبت به اعلام حصول تفاهم آتش بس حضور پیدا کرد و برگ برنده دیگری را به پیروزیهای سیاسی فرانسه افزود و نقش محوری فرانسه در منطقه و مطرح شدن این کشور به عنوان رقیبی مقتدر برای آمریکا در منطقه مطرح گردید.

7 ـ مواضع سیاسی سازمانها و مجامع بین المللی:

سازمانها و مجامع بین المللی تحت تأثیر نفوذ سیاستهای آمریکا در روزهای نخست تجاوز رژیم صهیونیستی به مردم لبنان، هیچ گونه واکنش قابل ملاحظه ای از خود بروز ندادند.

شورای امنیت سازمان ملل به عنوان جایگاه قانونی و متولی حل مناقشات بین المللی نسبت به این مسأله تجاهل نمود و در مقابل درخواستهای مکرر لبنان و سایر کشورهای مسلمان، نماینده آمریکا در سازمان ملل رسما اعلام کرد در صورت صدور هرگونه قطعنامه ای علیه رژیم صهیونیستی سریعا به وتوی آن اقدام خواهد کرد و شورای امنیت در اثر فشار آمریکا صرفا به ابراز نگرانی و تأسف از حوادثجنوب لبنان اکتفا کرد.

به سبب درخواست کشورهای عرب و مسلمان و برخی از کشورهای جنبش عدم تعهد اجلاس عمومی سازمان ملل برای رسیدگی به تجاوز رژیم صهیونیستی تشکیل جلسه داد و الیاس هراوی رئیس جمهور لبنان طی سخنانی در مجمع عمومی خواهان واکنش مناسب سازمان ملل در قبال جنایات رژیم صهیونیستی گردید که مجمع عمومی سازمان ملل با اکثریت آرا تجاوز رژیم صهیونیستی را محکوم نمود ولی براساس ضوابط موجود در سازمان ملل، تصمیمات مجمع عمومی هیچ گونه ارزش اجرایی نداشت و صرفا یک موضع گیری سیاسی تلقی گردید.

جنبش عدم تعهد واکنش نسبتا مناسبی در قبال تحولات جنوب لبنان از خود بروز داد و با موضع گیری سریع خود تجاوزات رژیم صهیونیستی را محکوم ساخت.

سازمان عفو بین المللی نیز از رژیم صهیونیستی خواست تا حملات نظامی خود به جنوب لبنان و بمباران افراد غیرنظامی را هر چه سریع تر متوقف کند.

د ـ طرحهای پیشنهادی (طرح فرانسه ـ طرح آمریکا ـ طرح حزب ا...):

1 ـ طرح فرانسه:

1) رسمی ساختن تعهدات شفاهی تموز (ژوئیه) 1993 و مکتوب کردن آن

2) خودداری اسرائیل از دست زدن به هرگونه عملی که امنیت شهروندان لبنانی و حقوق آنها را برای زندگی در محل سکونت عادی شان به خطر اندازد.

3) دولت لبنان جهت تضمین امنیت ساکنان،غیرنظامی اسرائیل و جلوگیری از هرگونه عملی از خاک لبنان علیه آنها، کلیه تدابیر لازم را اتخاذ خواهد کرد.

4) حزب ا... و کلیه جنبشهای متمرکز در جنوب لبنان از کاربرد سلاحهای تهاجمی علیه خاک اسرائیل خودداری خواهند کرد.

5) این کشورها موافقت سایر کشورهای ذیربط در منطقه خصوصا سوریه را جلب خواهند کرد.

6) کمیته امنیتی متشکل از کشورهای ضامن توافقنامه و اسرائیل و لبنان تشکیل می گردد که بر حسن اجرای تدابیر اتخاذ شده نظارت خواهد کرد و این کمیته بنابر شکایتی که یکی از طرفین ارایه دهد، تشکیل می گردد لیکن طی مدت بررسی شکایت ارایه شده، عملیات انتقام جویی متوقف خواهند ماند.

7) پیشنهاد فوری فعلی، به قصد حل بحران کنونی است و جانشین حل نهایی بحران که در چارچوب تلاشهای برقراری صلح صورت خواهد گرفت نمی باشد. در مورد این پیشنهاد کشورهای ایران و سوریه توافق کلی خود را اعلام نمودند ولی اسرائیل به سردی از آن استقبال نمود. دولت رفیق حریری اجرای قطعنامه 425 را بهترین راه برقراری صلح دانست و اعلام کرد لبنان با دید مثبت به پیشنهاد فرانسه می نگرد ولیکن هیچ یک از دو طرح آمریکا و فرانسه را رد نکرده و هر دو را مورد بررسی قرار می دهد.

2 ـ طرح آمریکا:

1) خودداری حزب ا... از حمله به شمال اسرائیل.

2) خودداری اسرائیل از تهاجم به مناطقغیرنظامی شمال اسرائیل یعنی منطقه ای که اسرائیل در لبنان به اشغال خود درآورده است.

3) خودداری حزب ا... از هر گونه فعالیت در مناطق غیرنظامی در شمال منطقه امنیتی

4) ایجاد یک مکانیزم بین المللی جهت تضمین اجرای توافقنامه و نظارت بر آن

5) در صورت حمله حزب ا... به شهرکهای یهودی نشین، اسرائیل نیز خواهد توانست به مراکز حزب ا... در لبنان حمله نماید.

6) خودداری حزب ا... از اجرای عملیات علیه سربازان اسرائیلی در جنوب لبنان.

7) تعهد اسرائیل مبنی بر انجام مذاکرات درباره عقب نشینی از جنوب لبنان.

سران رژیم صهیونیستی از طرح آمریکا به گرمی استقبال نموده و تأکید کردند که جهت ضمانت اجرای توافقنامه، امضای سوریه نیز ضروری است.

از طرف دیگر ایران و حزب ا... ناخرسندی خود و ناعادلانه بودن طرح فوق را اعلام نمودند.

3 ـ طرح حزب ا...

1) قطع درگیری و حملات ارتش رژیم صهیونیستی.

2) برگشت به تفاهم تموز 1993.

3) کتبی نمودن تفاهم.

4) تضمین ایران ـ سوریه و اروپا بر اجرای تفاهم و دخالت نکردن آمریکا.

5) برگشت مردم به منازلشان و رفع محاصره دریایی.

6) عدم تعرض به مناطق غیرنظامی.

7) عدم تعرض به مردم غیرنظامی.

8) مشروع دانستن مقاومت در جنوب و نوار اشغالی علیه اشغالگران.

9) خودداری از شکستن دیوار صوتی بر فراز لبنان.

10) خارج بودن بیروت و حومه آن از هر گونه توافق حاصله.

ه ـ خسارتهای وارده به دو طرف درگیری:

1 ـ خسارتهای لبنان:

خساراتی که بر اثر عملیات رژیم صهیونیستی به بار آمد به قرار ذیل می باشد:

1) تعداد شهدای غیرنظامی 164 تن که اکثر آنان، زنان و کودکان بودند.

2) تعداد شهدای مقاومت اسلامی 13 شهید که در مأموریتهای مختلف به شهادت رسیدند.

3) خسارات وارده به منازل و مناطق تجاری بالغ بر 250 میلیون دلار

4) خسارات وارده به ساختار زیربنایی لبنان بالغ بر 120 میلیون دلار

5) خسارات وارده بر جاده ها ـ پلها در شهرها و روستاها 45 میلیون دلار

6) تخریب تأسیسات انرژی 85 میلیون دلار

7) خسارت بر اثر توقف امور تجاری و بازرگانی 200 میلیون دلار

8) کمک به خانواده های آواره 150 میلیون دلار

9) بمباران دو مقر در اردوگاههای فلسطینی در خاک لبنان (منیر مقدم ـ جورج حبش.)

2 ـ خسارتهای رژیم صهیونیستی:

مقاومت اسلامی نیز در برابر حملات دشمن باانجام عملیات مقابله به مثل با شلیک بیش از 1100 موشک کاتیوشا و گلوله توپ توانست تلفات و خسارات زیادی به رژیم صهیونیستی وارد آورد که اهم آن به قرار ذیل می باشد:

1) وارد آوردن بیش از 500 میلیون دلار خسارت مادی به شهرکهای یهودی نشین شامل:

(1) انهدام ساختمانهای تجاری و مسکونی

(2) انهدام تأسیسات صنعتی

(3) تعطیلی ادارات و مراکز تولیدی و بازرگانی.

(4) پرداخت حقوق به کارگران بیکار

(5) پرداخت غرامت به مردم در ازای خرابی مزارع کشاورزی

2) انهدام یک هلیکوپتر آپاچی

3) انهدام یک هواپیمای بدون سرنشین MK

4) انهدام یک نفر بر M-113 و کشته و مجروح ساختن نفرات داخل آن

5) انهدام سنگرها و استحکامات داخل دو پایگاه دشمن

6) انهدام مرکز تولید برق شهرک کریات شمونه

7) انهدام باند فرودگاه نظامی واقع در شمال فلسطین اشغالی.

و ـ عملیات روانی رژیم صهیونیستی و مقابله به مثل حزب الله:

جنگ روانی همواره به عنوان یک عامل مهم و کارساز در تحقق اهداف نظامی، سیاسی، اقتصادی و ... مورد بهره برداری کشورها قرار گرفته است و به موازات پیشرفت در علوم و تکنولوژی و ساخت جنگ افزارهای مدرن، تکنیکها و روشهای کاربردی جنگ روانی از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخورداربوده است به گونه ای که این ابزار جدای از کاربردی که در برتریهای نظامی دارد، وسیله مناسبی جهت پوشش دادن به کاستی ها و خلأهای موجود در طول درگیری می باشد. در شرایط فعلی، دنیای استکبار فارغ از سرمایه گذاریهای فراوانی که در موضوعات مختلف هزینه می کند در این زمینه سرمایه گذاریهای کلانی صورت داده است که نمونه آن وسعت بخشیدن به وسایل تبلیغاتی، خبررسانی، آن هم با جدیدترین سیستمهای پیشرفته و انحصاری کردن آن یکی از راههای ایجاد جنگ روانی می باشد.

بالطبع رژیم صهیونیستی هم از این امر مستثنی نبوده و از بدو تکوین نطفه نامشروعش همواره از این ابزار استفاده های مناسب به عمل آورده است. در طول جنگ 16 روزه که به عملیات خوشه های خشم معروف گردید، اسرائیل با به راه انداختن اقدامات روانی دو هدف را دنبال می کرد اولاً با ایجاد رعب و وحشت در دل رزمندگان حزب ا...، مردم، مسئولان لبنان، حامیان خارجی آنها و افکار عمومی جهان، جبهه مقابل خود را تضعیف و دست اندرکاران را وادار به قطع عملیات از سوی حزب ا... و خلع سلاح آنها نماید، ثانیا بسیاری از کمبودهای نظامی، سیاسی، مشکلات داخلی و بازتابهای منطقه ای و جهانی آن را پوشش دهد. اسرائیل در این رابطه از تمامی امکانات خود و از زبان شخصیتهای مختلف نظامی، سیاسی و... استفاده کرد اما در مقابل، حزب ا... لبنان با اقدامات قابل ملاحظه و مورد تحسینی که انجام داد، رژیم صهیونیستی را در تحقق این امر ناکام ساخت و حتی باعث بروز تنشهایی در بین نظامیان و سیاستمداران از یک سو و مردم و حکومت از سوی دیگر شد. در ذیل به عملیات روانی رژیم صهیونیستیو اقدامات حزب ا... در مقابله با آن اشاره می شود:

1 ـ عملیات روانی صهیونیستها:

1) غیرمحدود اعلام کردن عملیات از سوی مسئولان سیاسی، نظامی صهیونیستی و اعلام این که عملیات سقفی نداشته و تا رسیدن به اهداف مورد نظر ادامه خواهد داشت. فرماندهان نظامی اسرائیل اعلام کردند: دولت به آنها اجازه داده است تا اتمام مأموریت نظامیان، هرگونه ابتکار صلح و آتش بس را رد کنند تا آن جا که "گینبار" مسئول روابط بین نیروهای نظامی اسرائیل در شمال رسما اعلام کرد که دولت جرأت ندارد بدون اجازه نظامیان به فعالیتهای سیاسی دست بزند و عملیات نظامی را متوقف کند.

2) به کارگیری هلیکوپتر و هواپیما در بمباران و انهدام شهرها و مراکز مورد نظر، حتی در پایتخت لبنان با استفاده از تاکتیکها و تکنولوژی نظامی که با پخش مستقیم تصویر بمبارانها به ایجاد رعب و وحشت می پرداخت.

3) به کارگیری حجم شدید آتش توپخانه، تانکها و خمپاره ها که ضمن دور نگه داشتن نیروهای نظامی خود از صحنه درگیری و پایین نگه داشتن سطح تلفات، توانست با پوشاندن مناطق نبرد از گلوله های مختلف با کمک گیری از هواپیما و هلیکوپتر، نیروهای رزمنده حزب ا... را زمین گیر و تحرکات و جابه جایی آنها را کنترل کند و کاهش دهد و در نتیجه از میزان دقت نیروهای موشک انداز کاتیوشا بکاهد و تلفات و ضایعات کمتری را نصیب شهرکهای یهودی نشین شمال اسرائیل و ساکنان آن نماید چون اسرائیل به خوبی از مشکلات داخلی خود با خبر بود که کشته شدن یک فرد چقدر بار منفی برای افکارعمومی داخلی خواهد داشت.

4) انهدام خانه های نشانه گذاری شده در روزهای اول جنگ که عمدتا متعلق به کسانی بود که اسرائیل روی آنها شناسایی داشت. البته بعدها رژیم صهیونیستی فهمیده بود که نیروهای حزب ا... از خانه های موجود در منطقه به اقدامات موشکی می پردازند و لذا هر خانه ای را که وجود افراد حزب ا... در آن احتمال داشت، با گلوله های هوا به زمین از طریق هواپیما و هلیکوپترها هدف قرار می داد.

5) استفاده از نیروهای ستون پنجم (جاسوس) در حین عملیات و استفاده آنی از اطلاعات آنها که اعتراف دهها تن از عناصر دستگیر شده رژیم صهیونیستی، بیانگر حجم سرمایه گذاری این رژیم روی عوامل جاسوسی بوده است. همچنین استفاده از هواپیماهای اطلاعاتی، شناساییMK برای شناسایی مراکز، جاده ها و پایگاههای موشکی و عملیاتی حزب ا...

6) استفاده پرحجم از رسانه های گروهی به ویژه رادیو و تلویزیون در پخش بیانیه های نظامی و هدایت مردم جنوب لبنان برای تخلیه خانه ها و مناطق نبرد که صرف نظر از افزایش مهاجران، مردم را از اطراف نیروهای رزمنده جدا کنند. با این کار از سویی با ایجاد درگیری بین رزمندگان و مردم، وجهه مردمی جنگ را از مقاومت گرفته و از سویی دیگر به راحتی آماجی را که احتمال وجود نیروهای مقاومت اسلامی در آن می رفت، شدیدا از هوا و زمین زیر آتش می گرفت.

7) برگزاری جلسات و کنفرانسهای رادیو و تلویزیونی متشکل از فرماندهان نظامی و کارشناسان سیاسی که ضمن خام کردن افکار عمومی، عمدتا اهداف جنگ را کتمان و با اطلاعات هدایت شده،سعی در فریب طرف مقابل دارد.

8) هماهنگ و همراه کردن رسانه های گروهی جهان به ویژه CNNو نیواروپ و BBCدر این عملیات که به صورت لحظه ای توانمندیهای نظامی و حجم به کارگیری آتش علیه مردم را به نمایش می گذاشت تا از این رهگذر پیامی هم برای دیگر مخالفان برنامه های مشترک صهیونیستی آمریکایی داشته باشد. نمایش میزان کارآیی سلاحها و تجهیزات مدرن آمریکایی همچون هلیکوپترهای آپاچی و هواپیماهایF-16 ، بمبهای هوا به زمین ویرانگر، به ویژه بمبهای فوق العاده انفجاری که عمدتا برای نابود کردن باند فرودگاهها استفاده می شود.

9) پخش شایعات لحظه ای در بین افکار عمومی مبنی بر ایجاد دو دستگی بین رهبران و نیروهای حزب ا... در خصوص ادامه جنگ، یا این که نیروهای طرفدار ایران خواهان ادامه جنگ و دسته دوم خواهان آتش بس هستند.

10) تهدید حزب ا... و حکومت لبنان مبنی بر عملیات زمینی برای افزایش دامنه متصرفات و توسعه کمربند امنیتی به بهانه دور کردن مرکز پرتاب موشک و تکرار و هدایت این شعار از سوی رهبران مختلف نظامی و سیاسی که این مسأله باعث رعب و وحشت مردم شود. و یا بعضی از نویسندگان مطبوعات که ضمن نشان دادن وحشت خود، خواهان آتش بس شده اند.

11) پخش شایعاتی چون استفاده و به کارگیری نیروهای عملیات ویژه در لبنان که تاکنون سفید مانده و منتظر دستور برای عملیات هستند و همچنین پیاده شدن نیروهای هوابرد در بعضی ارتفاعات و روستاها و نیز ورود تیمهای ترور و انفجار از طریق دریا بااستفاده از قایقهای باری.

12) مخفی نگه داشتن حجم تلفات و خسارات وارده در طول عملیات که عمدتا به جملات کلی و مبهم اکتفا می شود.

13) همراه کردن احزاب و گروههای مختلف داخلی و حتی مخالفان در این عملیات و ایجاد سانسور شدید به بهانه تقویت نیروهای درگیر در جنگ تا آنجا که چهره های به اصطلاح صلح طلب نیز خواهان ادامه جنگ شده بودند. (تا قبل از حوادث نبطیه و قانا)

14) قطع کردن ارتباط منطقه نبرد در جنوب و عقبه آن در پایتخت، ناامن کردن راههای مواصلاتی و لجستیکی (راههای بیروت ـ صیدا ـ صور) توسط ناوچه های مستقر در دریا و همچنین شکار خودروهای نشان شده از طریق هلیکوپتر.

15) همراه کردن آمریکاییها در پشتیبانی از عملیات و احساس پشتیبانی و خاطر جمعی از حق وتوی آمریکا در مورد قطعنامه های احتمالی شورای امنیت.

16) عنوان دادن به عملیات به نام مبارزه با تروریسم جهانی و این که مرکز قدرت و منبع تروریسم در جهان، حزب ا... لبنان بوده که از حمایت مستقیم ایران (مادر تروریسم جهان) برخوردار است که این موضوع مستعمین زیادی در بین رهبران عرب منطقه و همین طور دیگر رهبران دنیا داشته است.

17) انتخاب عامل زمان برای عملیات و استفاده از جو به وجود آمده از کنگره ها و کنفرانسهای ضد تروریستی شرم الشیخ و واشنگتن و وارد کردن و همراه نمودن دهها کشور منطقه ای و جهانی در عملیات آینده ضد تروریستی و شریک دانستن آنهادر این جنایت بزرگ و خراب کردن پل پشت سر رهبران عرب و جهان و قرار دادن آنها در مقابل یک عمل انجام شده.

18) هدف قرار دادن مراکز رهبری حزب ا... در بیروت، منهدم کردن مراکز تولید، تعطیل کردن مراکز اقتصادی و تجاری از طریق محاصره دریایی، کنترل کشتیهای باری و تجاری و متوقف کردن فعالیت بنادر و مراکز بارگیری ساحلی بیروت، صور و صیدا که این عمل تأثیر روانی شدیدی بر روی بازار لبنان گذاشت و مشکلات اقتصادی دیگری را به همراه داشت.

19) جدا کردن حزب ا... لبنان و کلاً شیعیان آن کشور از صفوف مردم و دیگر طوایف لبنان. اصولاً یکی از اهداف اساسی صهیونیستها منزوی کردن حزب ا... و شیعه انقلابی از جامعه لبنانی و تحت فشار قرار دادن طوایف مسیحی، سنی و اقشار صلح طلب برای درگیر کردن آنها با مجموعه مقاومت اسلامی (حزب ا...) است.

20) مأیوس کردن نهضتهای اسلامی منطقه و جهان از ادامه مقاومت در برابر شرایط جدید سیاسی جهان.

رژیم صهیونیستی معتقد است که امروز پرچم مقاومت اسلامی در برابر استکبار جهانی (آمریکا و صهیونیسم جهانی) در دست شیعیان قرار دارد و هر گونه ضربه زدن به این مجموعه سمبلیک در حقیقت ضربه ای به دیگر هسته های مقاومت اسلامی در منطقه به ویژه در سرزمین اشغالی فلسطین می باشد و امروزه حرکتهای اسلامی فلسطین (جهاد و حماس) خود را مرهون پشتیبانی سیاسی، آموزشی و معنوی حزب ا... می دانند و هر گونه ضربه و آسیب دیدن حزب ا... موجب وارد آمدن شوک روانی به آنهاخواهد شد.

21) به کارگیری شعار روانی مؤر امنیت برای ساکنان اسرائیل، که این عنوان همراهی و همدلی اقشار یهودی ساکن در اسرائیل و دیگر مناطق جهان را به همراه داشت و از نظر داخلی و آرام کردن جوّ عمومی بسیار مؤر بوده است.

پرز و حزب حاکم کار در یکی دو سال اخیر (1996) متهم بودند به این که امنیت مردم اسرائیل را فدای بازیهای صلح طلبانه خود کرده و دست گروههای اسلامی لبنان و فلسطین را برای از بین بردن امنیت ملی باز گذاشته اند. استمرار عملیات روزانه مقاومت اسلامی در جنوب لبنان توسط حزب ا... و عملیات شهادت طلبانه گروههای اسلامی فلسطین به ویژه چهار عملیات حماس و جهاد اسلامی در سرزمینهای اشغالی، جوّی از ناامنی و اعتراض به حاکمیت را پدید آورده بود و پرز از این عملیات نظامی عمدتا هدف روانی قضیه را دنبال می کرد و اصولاً عملیات خوشه های خشم، بدین منظور طرح شده بود.

22) با توجه به اهمیتی که کشور کوچک ولی استراتژیک لبنان در معادلات منطقه ای دارد، رژیم صهیونیستی به خوبی واقف بود که دست زدن به این گونه عملیات در حقیقت ضربه ای است به افکار عمومی جهان و از لحاظ روانی بر این باور بود که ایجاد بحران داخلی در لبنان، به دلیل ویژگی بافت سیاسی و اجتماعی این کشور به سرعت افکار رهبران سیاسی و مردم کشورهای اسلامی و منطقه ای و اروپایی را معطوف می سازد و نمونه عملی آن را در همین جنگ مشاهده کردیم که نمایندگان اتحادیه اروپا، ایران، فرانسه، روسیه و آمریکا که در حقیقتنماینده تمامی جوامع دنیا بوده اند، در دمشق و بیروت فراخوان گردیدند و ضمن رقابتهای معمول سیاسی سعی داشتند که ختم غائله به دست آنها انجام گیرد.

23) از اهداف دیگر عملیات، ایجاد فشارهای روانی به سوریه، لبنان و جمهوری اسلامی ایران برای گردن نهادن آنها به پروژه صلح تحمیلی اسرائیل در منطقه و نیز استفاده از حضور نیروهای دیپلماتیک جهان برای وارد کردن فشار روانی به ایران و سوریه در حل بحران مستمر لبنان و کنار گذاشتن برگه لبنان، به ویژه این که آمریکائیها و صهیونیستها به خوبی آگاه هستند که خشکاندن سرچشمه های مقاومت در لبنان، در حقیقت خشکاندن ریشه های فرهنگ مقاومت اسلامی سراسر جهان در سالهای آینده می باشد.

24) ایجاد عقده های روانی بین مردم لبنان و ارتش سوریه و به طور کلی حاکمیت سوریها در لبنان. اسرائیل با آگاهی از این موضوع که ارتش سوریه بنا به دلایل آشکار "عدم درگیری مستقیم و جلوگیری جنگ" وارد نبرد نخواهد شد و برای دفاع از مردم لبنان خود را درگیر نخواهد کرد، لذا عمدتا سعی می کرد که بمبارانهای مؤر هوایی را در مقابل نیروهای سوری انجام دهد و با تهدید آشکار سوریه مبنی بر عدم دخالت، ضمن یادآور شدن بمباران سایتهای موشک های سام سوریه در دره بقاع در سالهای گذشته، هرگونه عکس العمل موشکهای زمین به هوای سوریه را سلب می کرد.

25) ایجاد سرشکستگی در دولت لبنان و ناتوان نشان دادن این دولت در قبال رخدادهای جنگی و مستاصل نمودن آن در برابر اقداماتعملیاتی حزب ا... و پاسخهای نظامی اسرائیل و به طور کلی آسیب پذیر نشان دادن لبنان در برابر نیروهای برتر و قدرتمندتر نظامی.

این مسأله با توجه به اصراری که آمریکا و غرب در برتر نشان دادن اسرائیل از لحاظ نظامی در منطقه دارند و مهمتر از همه ایجاد درگیری بین دو قطب شیعی در لبنان (حزب ا... و امل) در خصوص مقاومت، آتش بس و پیامدهای روانی عملیات و تأثیراتی که عملیات مزبور در عرصه های سیاسی و اجتماعی به جای خواهد گذاشت، کاملاً مشهود بود.

26) ایجاد شوک روانی به اقدامات اقتصادی دولت چه زیرا دولت لبنان سعی داشت با جذب سرمایه ها و کمکهای خارجی و داخلی به سازماندهی برنامه های عمرانی و اقتصادی بپردازد. چون دولت در حال بازسازی اثرات جنگهای داخلی قبلی بوده است با این کار، ضربه روانی شدیدی به اقدامات اقتصادی دولت وارد شد.

پرز چندین بار گفته بود که ما نمی توانیم شاهد موشک خوردن شهرهای اسرائیل توسط حزب ا... باشیم ولی در عوض دولت لبنان بی خیال از رویدادهای عملیات خود را سرگرم اقدامات عمرانی و بازسازی نمود، سرمایه گذاران خارجی را به بیروت کشاند و مشکل انرژی مردم لبنان را پس از سالها سامان داد و مردم را از شر سروصدای موتورهای مولد برق محلی نجات داد. لذا زدن 2 مرکز تولید و توزیع برق الجمهور و صالیم در راستای اقدامات روانی تعبیر می شود.

27) ناتوان جلوه دادن نهادهای بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد در جلوگیری از عملیات نظامی نزد افکار عمومی مردم جهان وایجاد یأس بین مردم کشورهای ضعیف جهان سوم مبنی بر عدم پشتیبانی از سوی سازمان ملل.

28) گرایش دادن افکار و آرای مردم با هدف بالا بردن میزان اعتماد جوامع صهیونیستی نسبت به حزب حاکم کار و شخص شیمون پرز.

پس از عملیات داخلی اخیر گروههای اسلامی، میزان اعتماد عمومی نسبت به سیاستهای پرز فروکش کرد و در پاره ای از نظرسنجی ها تفوق آرای حزب رقیب (لیکود) و شخص نتانیاهو مشاهده می گردید که در جریان این عملیات به حد برابر رسیده بود. البته در آن زمان نمی شد ارزیابی روانی از نتایج جنگ و تأثیرات مثبت آن در پیروزی احتمالی پرز و حزب کار ارایه داد و معلوم نبود که چه کسی در صحنه انتخابات پیروز می شود، پرز یانتانیاهو؟ گرچه اصرار آمریکا (حزب دمکرات) بر این بود که با هر شیوه ممکن پرز را برای 4 سال دیگر ابقا نماید چون سرنوشت انتخاباتی خود را گره خورده یا سرنوشت انتخاباتی پرز می دانست و هنوز افق روشنی برای موفقیت پرز دیده نمی شد، گرچه این عملیات تا حدودی توانست وجهه مردمی را در داخل تعمیم دهد و بهبود بخشد.

به قول روژه گارودی فیلسوف مسلمان فرانسوی: پرز این عملیات را به راه انداخت که آرای افراطیون و جنگ طلب ترین یهودیان اسرائیلی را به نفع خود جذب نماید و حکومت آینده را نیز از آن خود کند.

29) استفاده از اصل غافلگیری در خصوص عملیات در بیروت و هدف قرار دادن مراکز فرماندهی حزب ا... در ناحیه ای که کمتر کسی باور می کرد بعد از 14 سال، یعنی از سال 1982 به بعد مجددا درمعادلات نظامی قرار گیرد.

2 ـ اقدامات روانی حزب الله:

1) ایجاد آتش پر حجم توسط کاتیوشا و توسعه دامنه اهداف از طریق ضربه زدن به شهرهای جدید که موجب هراس و ناباوری ساکنان یهودی نشین شمال اسرائیل گردید.

2) آواره نمودن بیش از دویست هزار تن از مردم یهود و درگیر کردن آنها با دولت، وارد کردن حجم خسارات مالی به دشمن از طریق ضربه زدن به کارخانجات دولتی و مجتمع های توریستی که تأثیر بسیار منفی در روحیه سرمایه گذاران داخلی و خارجی به جای گذاشت.

3) هدایت و گرایش دادن مردم به همراهی نمودن با مقاومت علی رغم خواست اسرائیل که امیدش به درگیر نمودن مردم با مقاومت بود.

4) ناکام گذاشتن دشمن در وارد کردن ضربه های جانی گسترده نسبت به رهبران و رزمندگان حزب ا... و پایین نگه داشتن سقف صدمات انسانی و تسلیحاتی.

5) استفاده از جوّ عاطفی یا (انسانی) ناشی از فاجعه هایی چون هدف قرار گرفتن آمبولانس، فاجعه نبطیه و فاجعه بزرگ قانا برای ادامه مقاومت.

6) طرح به کارگیری سلاحهای پیشرفته از زبان دبیرکل حزب ا... لبنان.

7) رعایت آرامش و طمأنینه درونی در جریان مصاحبه های دبیرکل حزب ا... و مورد خطاب قرار دادن شیمون پرز به عنوان طرف مستقیم و وعده ناکام گذاشتن وی در موفقیتهای نظامی و سیاسی.

8) شکست معادله غلط و نابرابر موضع اعلامشده شیمون پرز مبنی بر "بمباران بیروت در برابر گلوله باران کریات شمونه در شمال اسرائیل" که به طور صریح از زبان دبیرکل حزب ا... لبنان اعلام گردید و دشمن جز در همان روزهای اولیه جنگ نتوانست طرح خود را ادامه دهد.

9) استفاده از حربه دیپلماتیک برای تبلیغ مواضع و دیدگاههای سیاسی و نظامی حزب ا... در افکار نمایندگان کشورهای مختلف از طریق ملاقات و مذاکره با سفرا و نمایندگان و وزرای خارجه آنان.

10) مصاحبه فراوان و چندگانه با روزنامه ها، رادیو و تلویزیون عربی و غربی و تبیین دیدگاههای انقلابی حزب ا... و اعلام حقانیت و مشروعیت مقاومت در مقابل اشغالگری صهیونیسم.

11) حضور فعال در جلسات مجامع ملی و میهنی و هدایت جلسات به منظور توجه هر چه بیشتر افکار عمومی برای ادامه مقاومت و جنگ نابرابر و جلوگیری از برخوردها و درگیریهای احتمالی مردم آسیب دیده با مقاومت.

12) حضور نمایندگان مقاومت در مراکز اسکان آوارگان، در بیمارستانها و مراکز درمانی و تفقد و دلجویی از آسیب دیدگان.

13) توزیع مایحتاج عمومی برای مردم آواره و آسیب دیده در پوشش کمکهای مقاومت و کمیته امداد [[آیت الله العظمی امام خمینی، مواضع ـ نسبت به صهیونیسم و اسرائیل|امام خمینی]] (ره)، بنیاد شهید، هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و جهاد سازندگی که تأثیر مثبتی به جای گذاشت و این کار در زیر آتش بمباران اسرائیل صورت می گرفت.

14) اعلام پرداخت خسارت به صاحبان خانه های منهدم شده در جنوب، حضور فعال در بازسازی و ترمیم جاده ها و پلها و آماده سازی زمینبرای ساخت خانه های منهدم شده.

15) حضور درمیان مردم باقیمانده در روستاها و توزیع امکانات و دادن روحیه به آنان برای استمرار مقاومت.

16) حضور فعال دبیرکل حزب ا... در بحثها و جلسات دیپلماتیک در دمشق و ارایه نظرات شفاهی و کتبی در مورد مفاد آتش بس که حالت اطمینان بخشی به رزمندگان حزب ا... می بخشید.

17) سرکشی از رزمندگان مستقر در جبهه ها توسط تعدادی از رهبران حزب ا... و پخش آن از تلویزیون و انجام مصاحبه با رهبران حزب ا... ساکن در مناطق جنگی و زیر بمباران ها.

18) عملیات تهاجمی کمین و حمله به پایگاههای دشمن توسط خمپاره و مسلسل، با توجه به تبلیغات شدید دشمن مبنی بر زمین گیر شدن و عدم توانایی حزب ا... در تحرکات و جابه جاییها و منحصر بودن عملیات آنها به شلیک کاتیوشا.

19) انتخاب شعار ملی و تأکید بر حمایت از مردم لبنان و آزادسازی سرزمین و همه گیر کردن مقاومت در سطح کل لبنان.

20) اعلام موضع رسمی و محکم در قبال عدم امضای هر گونه توافق با رژیم صهیونیستی و عدم شناسایی موجودیت اسرائیل و اعتقاد به سرزمین فلسطین و خنثی کردن جوسازیهای بعضی از مغرضان و رهبران گروهها که قصد داشتند دولت را با حزب اله درگیر کنند.

21) ملاقات با نمایندگان و رهبران مسیحی لبنان و همراه کردن آنها در استمرار مقاومت و ایستادگی در مقابل اسرائیل و پرهیز از هر گونه موضع انحصارطلبانه و محدود کننده. این امر نشان داد کهسمبل مقاومت مردمی لبنان و به قول مردم کشورهای عربی، سمبل شرافت و پایداری ملت عرب در برابر اسرائیل، حزب ا... است که توانست طولانی ترین جنگ با اسرائیل در منطقه عربی را هدایت کند و این باعث عزت مسلمانان و تفکر اسلام انقلابی است.

22) مطرح کردن نام خود در راستای یک مقاومت مشروع و حق طلبانه با استفاده از تریبونهای آزاد جهان و مشروعیت بین المللی بخشیدن به مقاومت و واداشتن آمریکا و اسرائیل به اعتراف به قطعنامه 425.

23) فاش کردن چهره صلح طلبانه دروغین آمریکا و اسرائیل، ضربه روانی به مجاری سازش اعراب با اسرائیل و منزوی کردن رهبران کشورهای عربی شرکت کننده در فرایند صلح با رژیم صهیونیستی و ناگزیر کردن آنها در همدلی با مردم لبنان و مهمتر از همه، شناساندن چهره دروغین اتحاد اعراب و تعصب عربی و غبار روبی از چهره پاک اسلام ناب محمدی (ص) و روحیه دینی مردم به عنوان مبنای همدلی کشورهای عرب نسبت به مردم لبنان.

ز ـ نتایج تجاوز:

1 ـ تحقق نیافتن خواسته های نظامی رژیم صهیونیستی در موارد: توسعه کمربند امنیتی جنوب لبنان، دور نگه داشتن مناطق شمال اسرائیل از آتش کاتیوشا، تحمیل قرارداد دلخواه خود بر مقاومت اسلامی (قراردادی بالاتر از تفاهم تموز) و به جریان انداختن قطعنامه 425 در عرصه جهانی، قطعنامه ای که به قول اسحاق رابین، از چند سال پیش مرده و به پهلوی مرده نباید لگد زد. و از سوی دیگر، اعترافرسمی به موجودیت مقاومت اسلامی یعنی حزب الله لبنان و از دست دادن متمسک مظلوم نمایی نزد افکار عمومی اروپا به ویژه فرانسه.

2 ـ پیدا شدن تریبونهای بلند و رسا برای نشان دادن چهره مظلوم شیعیان لبنان و در عین حال صلابت شیعیان ملتزم به انقلاب اسلامی ایران و این که هنوز شیعه در خاکریز اول مبارزه با یهود در طول تاریخ است و حزب الله سمبل و نشانگر شدت عمل پیروان اسلام ناب محمدی علیه صهیونیسم می باشد.

3 ـ حزب الله ثابت کرد که خون بر شمشیر پیروز است و ایمان و التزام عملی به مبارزه در راه خدا بر هر سلاحی برتری دارد و سلاح عقیده، بالاترین سلاح دنیاست. و دیگر این که با استفاده از تجارب قبلی یعنی جنگ هفت روزه نیروهای ارتش عربی با نیروهای صهیونیستی در سال 1973 و آشنایی با نحوه تاکتیکهای دشمن و جنگ و گریزهای فرسایشی چند ساله و سازماندهی مناسب می تواند مأموریت خود را به خوبی انجام دهد.

4 ـ علی رغم گذشت دو هفته از تجاوز همه جانبه ارتش اسرائیل به لبنان، به اعتراف خود رژیم صهیونیستی، به ترکیب نیرویی و تسلیحاتی حزب الله خدشه ای وارد نیامده و شهید شدن 13 رزمنده حزب الله ظرف مدت 16 روز در مقایسه با 23 کشته نیروهای عربی در جنگ 7 روزه 1973 رقم ناچیزی است.

5 ـ با توجه به نوع سلاح کاربردی حزب الله (کاتیوشا) و آسان بودن جابه جایی و به کارگیری صحیح و به موقع آن از سوی نیروهای آموزش دیده و مجرب، دشمن عملاً نتوانست ماشین جنگی ساده ودر عین حال مخرّب را از کار بیندازد. به طوری که این مسأله موجب حیرت کارشناسان سیاسی و نظامی دنیا به ویژه روسها گردید.

6 ـ به اعتراف نظامیان ارشد صهیونیستی، حجم بالای عملیات هلیکوپتری و توپخانه ای و هوایی با اقدامات حزب الله با توجه به مردمی بودن دفاع و بعد پارتیزانی آن متناسب نبوده است و حضور نیروهای پارتیزان در خانه ها و اختلاط با مردم مشکل اساسی برای شناسایی و ایراد ضربه به همراه داشته است.

7 ـ با توجه به ادعاهای رژیم اسرائیل مبنی بر منزوی بودن سوریه و ایران و نیز جامعه اروپا و روسیه در منطقه، این عملیات باعث گردید که پای آنها به ویژه فرانسه در کنار آمریکا در منطقه باز شود و به طور فعال وارد ماجرا گردند.

8 ـ بلند آوازه شدن نام انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق مقاومتهای جانانه حزب الله لبنان علیه رژیم صهیونیستی.

9 ـ شکستن قبح و ترس در مورد ارتباط گیری دولت لبنان و گروهها و طوایف مردمی لبنان با جنبش حزب الله و مقاومت اسلامی.

10 ـ ایجاد خسارتهای روحی و روانی شدید برای ساکنان شهرکهای یهودی نشین شمال فلسطین اشغالی و ناامن کردن منطقه در قلوب و افکار ساکنان آن و نیز وارد آمدن خسارات مادی اقتصادی به واسطه تخریب خانه ها، کارخانه ها، مراکز تولید انرژی و سیستمهای ارتباطی و به تعطیل کشاندن مراکز تولیدی و توریستی با توجه به حجم و توسعه سرمایه گذاریهای خصوصی و دولتی در شمال، صرف نظر از تعداد کشته ها و زخمیهای نظامی وغیرنظامی و با در نظر گرفتن بحرانهای ناشی از کشته شدن یک یهودی در جامع بسته یهود.

11 ـ علی رغم انتظاری که رژیم صهیونیستی از درگیر کردن ارتش لبنان با حزب الله داشت نه تنها توفیقی کسب نکرد بلکه در صحنه عمل یک سری سختیها و پشتیبانیهای عملی را از حزب الله مقدور ساخت. حضور ارتش در جنوب و به کارگیری سلاحهای مختصر ضد هوایی و امکانات مهندسی رزمی و ترابری تأثیرات مثبتی را به همراه داشت.

12 ـ علی رغم آوارگی گسترده مردم و آسیبهای وارده مالی و ملکی به آنها و تحمل کشتارهای دسته جمعی از نوع "قانا" حزب الله توانست مردم را هدایت و با خود همراه سازد. در ارزیابیهای به دست آمده از افکار عمومی مردم، حتی یک نغمه ناساز شنیده نشد و به قول اسرائیل، حزب الله مردم را نیز همراه خود بسیج کرد پشتیبانیهای فکری، مالی، تبلیغاتی و اجتماعی طوائف مختلف لبنان از مقاومت اسلامی حالت تمثیلی و تاریخی به خود گرفت.

13 ـ همراه کردن افکار عمومی کشورهای عربی و اسلامی و وجدانهای آزاد جهان با مصائب و مشکلاتی که توسط رژیم صهیونیستی بر مردم لبنان وارد می شود.

14 ـ بی آبرو و بی اعتبار کردن چهره سیاسی شیمون پرز نخست وزیر اسرائیل علی رغم آن همه ادعاهای صلح طلبی و حسن همجواری که به وی عنوان معمار خاورمیانه جدید و اقتصاد مدیترانه ای و خاورمیانه ای لقب داده بودند و رو کردن دست آن در پس پرده مذاکرات نمایشی صلح خاورمیانه در نزد افکار عمومی و تأخیر انداختن مذاکرات صلح وکنوانسیونها و کنفرانسهای صلح طلبانه و امنیتی و ضد تروریستی.

15 ـ تکمیل ضربات وارده از سوی جنبشهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین که در ماههای فوریه و مارس بر پیکر رژیم صهیونیستی وارد شده بود.

16 ـ تحسین و تقویت قراردادهای نانوشته ای چون تفاهم ژوئیه و گرایش دادن افکار نهادهای بین المللی سازمان ملل برای اجرای قطعنامه 425 شورای امنیت که با عقب نشینی عملی نیروهای اشغالگر از سرزمین لبنان عملی می گردد.

17 ـ به شکست کشانیدن تز مشترک آمریکا و اسرائیل در قضیه مبارزه با تروریسم که در کنفرانس شرح الشیخ مصر برگزار شد و بی آبرویی برای رهبران سازشکار عرب.

ح ـ تفاهم نامه لبنان و اسرائیل:

نک: [[تفاهم نامه اسرائیل و لبنان ـ بهار 1375]]

مأخذ:

1. صفاتاج، مجید: دانشنامه فلسطین، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران 1382.