هازان، اریک

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


یکی از شخصیتهای فرهنگی که در کشور فرانسه تلاش می کند اهداف پیدا و پنهان جریان سلطه جو و جنگ طلب جهانی را افشا کند. اریک هازان (Eric Hazan)پزشک جراح، ناشر و نویسنده یهودی است. وی و همفکرانش با تأسیس مؤسسه انتشاراتی "فابریک" (La Fabrique) موفق شدند با انعکاس صداهای منتقد در عرصه بین المللی، گامی برخلاف جهت حرکت اطلاعاتی جهانی بردارند.

یکی از مهمترین دغدغه های هازان، توقف اعمال جنایتکارانه رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی است. به طوری که او را می توان در ردیف حامیان مستقل ملت فلسطین به شمار آورد. وی با صراحت و جرأت کم نظیر، در نوشته ها، مقالات و سخنرانیهای خود، به تقبیح رویه نامشروع رژیمصهیونیستی در "اشغال سرزمین فلسطین" پرداخته است.

الف ـ زندگینامه:

اریک هازان، در سال 1936 در یک خانواده ثروتمند یهودی به دنیا آمد. پدرش فرناند هازان، ناشر کتب و نشریات هنری بود. اریک پس از پایان تحصیلات ابتدایی، تحصیلات عالی خود را در رشته پزشکی آغاز کرد. اما تمایل وی به فعالیتهای سیاسی و اجتماعی باعث شد در سنین جوانی به عضویت حزب کمونیست درآید، با این وجود خیلی زود از آن جدا شد. نخستین جبهه گیریهای سیاسی هازان در راستای دفاع از جنبشهای آزادیبخش، در حمایت از جبهه آزادیبخش ملی (FLN) و حمایت از استقلال الجزایر آشکار شد.

تا آنجا که متعاقب استقلال الجزایر، در حالی که وی آخرین دوره های آموزشی خود در دانشگاه را سپری می کرد، عازم این کشور شد و در آنجا به فعالیتهای امدادی پزشکی می پرداخت. ادامه این فعالیتها باعث شد در سالهای آغازین 1970، با همکاری پرفسور می لیر (Milier) مجمع پزشکی فرانسه ـ فلسطین را تأسیس و در اوج جنگهای داخلی لبنان به این کشور رفته و به عنوان پزشک به مبارزان فلسطینی خدمت رسانی کند.

حمایت و دفاع وی از ستمدیدگان فلسطین از این جهت حائز اهمیت است که این متخصص ارشد جراحی قلب به شهرت جهانی رسیده و در عین حال بیشتر وقتش را به حمایت از ملت ستمدیده فلسطین اختصاص داده است.

هازان در سال 1999 نیز به همراه چند تن از دوستانش مؤسسه انتشاراتی فابریک (La Fabrique) را بنیان نهاد که تاکنون کتابهای گوناگونی را با موضوعات انتقادی به ویژه درباره موضوع فلسطین منتشر کرده است.

ب ـ فعالیتها:

تأسیس انتشارات فابریک، راه اریک هازان را برای پیگیری جدی مبارزات، آرمانها و گرایشهایفکریش هموار کرد. وی توانست دوستان همفکر و آزادیخواه خود را در این مؤسسه حول محور مشترک فلسطین گردهم آورد.

هازان کتابهای متعددی از روشنفکران یهودی و غیریهودی مخالف سیاستهای رژیم صهیونیستی را منتشر کرده است که می توان در این زمینه به انتشار کتب شخصیتهای برجسته ای چون ایلان پاپه (Ilan Pape) (استاد دانشگاه حیفا)، میشل وارشاوسکی، (Michel Warschawasky) آمیرا هاس (Amira Hass)، ادوارد سعید و مصطفی برغوئی اشاره کرد.

انتشارات فابریک، هر ساله 6 تا 8 عنوان کتاب در زمینه فلسفه، تاریخ و علوم سیاسی منتشر می کند که از جمله مهمترین این کتب می توان به کتابهای زیر اشاره کرد:

1 ـ "انتشارات بدون ناشر" از اندازه شیفرن (Andre Schiffrin) .

2 ـ "سرنوشت تصاویر" از رانسیر (Ranciere) .

3 ـ "صنعت هولوکاست" نوشته محقق یهودی فینکلشتاین (Finkelstein) و ترجمه اریک هازان.

4 ـ "از بیروت تا جنین"، شهادتهای چند سرباز اسرائیلی در جنگ لبنان، نوشته ایریت گال (Irit Gal) .

5 ـ "هویت فلسطینی" نوشته رشید خالدی (Rashid Khalidi) .

6 ـ شیاطین نخبه "نوشته ایلان پاپه".

7 ـ وقایع نگاری جنگ داخلی، نوشته اریک هازان.

8 ـ بوش در بابیلون، نوشته طارق علی.

9 ـ "خبرنگار در رام الله" از آمیرا هاس (Amira Hass) .

10 ـ استعمارگری نوین فرانسوی ـ آفریقایی، تحقیر ملتها از فرانسوا ورشاو (Vershave) .

11 ـ آنتی سمیتیسم، حق السکوت تحمل ناپذیر، نوشته جمعی از نویسندگان.

فعالیتهای فرهنگی و تلاش هازان در این راه باعث شد که وی در سال 2004 از سوی وزیر فرهنگ و ارتباطات فرانسه به سمت ریاست کمیسیون "هنر وکتابدوستی" مرکز ملی کتاب (CNL) منصوب شود.

با نگاه اجمالی به کتب منتشر شده از سوی انتشاراتی که مدیریت آن برعهده هازان است، می توان اذعان کرد که گرایش این روشنفکر یهودی به مسئله فلسطین و انتقاد وی از اشغال این کشور، ملاحظه می شود.

علاوه بر آن، وی در برنامه ها و فعالیتهای مجامع فرهنگی ـ سیاسی فلسطین حضوری فعال و مؤثر دارد و همواره در سخنرانیهایش بر ضرورت دفاع و همبستگی با ملت فلسطین تأکید می ورزد.

هازان علاوه بر انتشار کتابهای نویسندگان منتقد رژیم صهیونیستی، خودش نیز به عنوان نویسنده و محقق، کتابهای گوناگونی را منتشر کرده است که از مهمترین این کتب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 ـ ترجمه کتاب "صنعت هولوکاست"، نوشته فینکلشتاین (Finkelstein) که تأملاتی در باب چگونگی سوءاستفاده صهیونیستها از اسطوره هولوکاست است.

2 ـ "ماندن بر فراز کوه"، مجموعه مباحث در گفتگوهای صورت گرفته بین هازان و مصطفی برغوثی است که در سال 2005 انتشار یافت.

ناشر آن، هدف اصلی این کتاب را "رساندن صدای اپوزیسیون دموکراتیک فلسطین به گوش جهان" عنوان کرد.

3 ـ "ایجاد تحول"، جدیدترین اثر اریک هازان که شرح گفتگوی وی با ماتیوپوت بنس ویل (Mathieu Potte-Bonceville) فیلسوف شهیر فرانسوی است که در ماه ژوئن 2005 منتشر شد. بنس ویل مدرس فلسفه و یکی از بانیان مجله هیاهو (Vacarme) است که از معتبرترین مجلات سیاسی فرانسه به شمار می رود. در این اثر، مباحث پرشوری در باب دموکراسی، وضعیت قوم یهود، انقلاب استعمارگری و فلسطین گردآوری شده است.

4 ـ "آنتی سمیتیسم، حق السکوت تحمل ناپذیر" توسط انتشارات فابریک در سال 2003 منتشر شد. بخشهای مختلف کتاب توسط اریک هازان و 8 روشنفکر دیگر یهودی نگاشته شده است که از این میان می توان به میشل وارشاوسکی(Michel Marschawsky) ، رونی برومن (Rony Brouman)و جودیت باتلر (Judith Batler)اشاره کرد. بنابر نوشته روی جلد کتاب، این اثر، پاسخی به هراس نویسندگان آن از حمایت فزاینده بخشی از جامعه یهودیان و روشنفکران فرانسوی یهودی یا غیریهودی از رژیم صهیونیستی است.

5 ـ "وقایع نگاری جنگ داخلی" عنوان یکی از جنجالی ترین و محکم ترین کتابهای اریک هازان است که در سال 2004 منتشر شد. این اثر، نوشتاری دقیق درباره مسائل گوناگون همچون روابط اسرائیل - فلسطین، سیاست فرانسه و سانسور حاکم بر دانشگاههاست.

ج ـ دیدگاه و نظریات:

مواضع و دیدگاههای اریک هازان در دفاع از ملتهای تحت ستم، به ویژه ملت فلسطین و تلاشهایش در جهت افشای ماهیت سلطه جویانه قدرتهای مستکبر جهانی، وی را به یکی از چهره های ممتاز روشنفکری معاصر مبدل کرده است.

هازان در کتاب "وقایع نگاری جنگ داخلی" بدون ملاحظه و احتیاط تهاجم فراگیر و سازمان یافته سلطه گران و دولتها بر توده ها و "طبقات خطرناک" (horrific class)را افشاء می کند. به عقیده وی، جنگهای داخلی که توسط صاحبان قدرت و دولتمردان در چهارگوشه جهان برافروخته می شود، درواقع تبدیل به ابزار مناسبی برای مشروعیت بخشیدن به محدودیت آزادیها و سرکوب ملتها شده است.

هازان ضمن اشاره به طرحهای نظام سلطه جهانی مبنی بر مبارزه جهانی علیه تروریسم، از آن به بهره برداری سیاسی از اسطوره خودساخته ای به نام "القاعده" یاد می کند. وی با طعنه زدن به آنچه "مبارزه علیه تروریسم" خوانده می شود، به بیان مصداقهای واقعی تروریسم در دوره معاصر پرداخته و با صراحت اعلام می کند "اشغالگری، سرکوب و کشتار هر روزه ملتی بی دفاع، مصداق واقعی تروریسم است." وی از رژیم صهیونیستی، به عنوان "چهره ممتاز جهانی در سرکوب و تعدی" یاد می کند ومی نویسد: "این رژیم در هنر جنگ آفرینی، پیشتاز میدان است." وی جریان نسل کشی جاری در اراضی اشغالی را نشانه بارز "پاکسازی" و "تصفیه" نژادی می داند.

وی در این کتاب ضمن یادآوری مسئولیت آگاهان جوامع در قبال سرنوشت بشر، بی تفاوتی و سکوت روشنفکران یهودی نسبت به فجایع غیرانسانی که هر روز در فلسطین رخ می دهد را به شدت محکوم کرده و با حسرت به قرن پرآشوب بیستم و لزوم حضور آگاهانه و متعهدانه روشنفکران در آن می نگرد.

از دیگر مسائلی که این نویسنده در کتابها و مقالات خود برآن تأکید دارد، جریان ضداطلاعاتی است که بر رسانه های دنیا حاکم است و به سمتی پیش می رود که انعکاسی وارونه از واقعیات و رویدادهای جهان را ارائه می کند. از این روست که وی در این آشفته بازار اطلاع رسانی، در اندیشه ابزارهای دیگری برای نشان دادن واقعیت است و با این هدف، نگارش و تألیف را برگزیده است.

هازان در کتاب "وقایع نگاری جنگ داخل" به طور مفصل به مبحث "قلب واقعیات توسط رسانه های اطلاعاتی و خبری" می پردازد و در این زمینه جنگ عراق و حمله آمریکا به افغانستان را متذکر می شود. وی به طور مبسوط به تلاش رسانه های جهانی برای سرپوش گذاشتن بر جنایات اسرائیل و کم اهمیت جلوه دادن حقوق ملت فلسطین می پردازد. در این زمینه، او به تقارنهای نادرستی که در این باره از سوی شبکه های اطلاعاتی غرب ساخته شده اند، انتقاد کرده و می گوید: "همه جا سخن از منازعه اسرائیل و فلسطین است. غافل از این نکته که در هر منازعه ای بایستی تفاوتی میان دو کشور بر سر یک سوژه وجود داشته باشد. میان اسرائیل و فلسطین این تقارن وجود ندارد. بلکه بحران فلسطین از اشغال نظامی آن توسط استعمارگران و ارتش اسرائیل آغاز شده است. محافل رسانه ای غرب برای اجتناب از به کار بردن واژه "اشغال" فلسطین، به عمد از "نزاع" فلسطین ـ اسرائیل سخن می گویند."

اریک هازان در این کتاب و بسیاری از مقالاتخود، به مبحث "مبارزه" و "مقاومت" پرداخته است. به نظر وی، روشهای سنتی مبارزه همچون اعتصاب و تظاهرات ـ که میراث قرن 19 محسوب می شوند ـ دیگر اثربخشی خود را از دست داده و اکنون باید به دنبال یافتن شکل نوینی برای مبارزه بود به گمان این روشنفکر یهودی، بیدار ساختن ملتها و برانگیختن هوشیاری شان بهترین راه مبارزه با تبهکاری و فساد است، ضمن اینکه در استفاده از قدرت رقیب برای از پا درآوردن خودش، نیز نباید تردیدی به خود روا داشت.

اریک هازان همواره بر مواضع صریح خود علیه اعمال ددمنشانه رژیم صهیونیستی، پافشاری کرده است. در همین راستا در مقاله ای با عنوان "در باب دموکراسی در اسرائیل" که در روزنامه پر تیراژ لوموند (Le Monde) در سپتامبر 2003 به چاپ رسید. وی با تکیه بر آمار و ارقام رسمی و غیررسمی، به شرایط اسفبار زندگی فلسطینیان در سرزمینهای اشغالی پرداخته و تبلیغات بی اساس صهیونیستی که مدعی اند اسرائیل، تنها دولت دموکرات خاورمیانه است را مورد تردید قرار داده است. وی براساس آمار نشان می دهد که تبعیضهای زیادی علیه یک میلیون فلسطینی ساکن اراضی اشغالی از سوی رژیم صهیونیستی اعمال می شود و در این زمینه به دو برابر بودن میزان مرگ و میر نوزادان در میان عربهای ساکن نسبت به ساکنین یهودی استناد می کند. غصب اراضی فلسطینی، یکی دیگر از نمونه های زیر پا گذاشتن حقوق مسلم مردم فلسطین است که هازان در این گزارش به آن توجهی ویژه دارد.

وی در این باره می گوید که براساس آمار تا سال 1948 یهودیان تنها 7 درصد از زمینهای فلسطین را در اختیار داشتند. در حالی که در حال حاضر رژیم صهیونیستی 93 درصد این سرزمین را به نفع خود مصادره کرده است.

این نویسنده ضمن بیان اقدامات سختگیرانه اسرائیل نسبت به فلسطینیان در زمینه های اقتصادی و اجتماعی و محدودیت شدید آزادی بیان و عقیده تصریح می کند که این رفتارها به طور آشکار طرحهای نژادپرستانه این رژیم در قبال اقلیتی که معرف یکپنجم جمعیت این سرزمین است را برملا می کند و بر همین اساس این نویسنده یهودی با صراحت اعلام می کند که "دولت اسرائیل، علی رغم ادعای خود دولتی دموکرات نیست، زیرا حتی به حقوق مسلم 20 درصد از شهروندان غیریهودی خود نیز احترام نمی گذارد."

اریک هازان به مناسبتهای مختلف، نارضایتی خود از سکوت مجامع فرهنگی یهودیان و اعراب و قشر روشنفکر نسبت به قضیه فلسطین را ابراز کرده و از آنها خواسته است تا به سیاست بی تفاوتی و غفلت خود در این باره پایان دهند. وی اظهار امیدواری کرده است که مطبوعات و رسانه های مکتوب عربی، عادات قدیم خود را کنار گذاشته و سعی کنند با روشن اندیشان یهود در کشورهای مختلف آشنا شوند و این گونه هسته مقاومت جهانی علیه اشغالگران را شکل دهند.

افشاگریهای اریک هازان، ناشر و نویسنده متعهد فرانسوی، سیل اتهامات شدید و همه جانبه از سوی محافل صهیونیستی را متوجه او کرد به نحوی که در سال 2004 وی به دلیل ترجمه و نشر کتاب "صنعت هولوکاست" اثر تأمل برانگیز محقق یهودی فینکلشتاین، متعاقب شکایت گروههای یهودی و صهیونیستی فرانسه مورد محاکمه قرار گرفت. اتهام وی "افترای نژادی" و "فراخوان برای گسترش نفرت نژادی" عنوان شده بود.

به دنبال این اتهام، جمع زیادی از نویسندگان، روزنامه نگاران و دانشگاهیان فرانسوی حمایت خود را از اریک هازان اعلام داشتند و در نهایت دادگاه رسیدگی به اتهامات وی، او را تبرئه کرد.

آنچه در بررسی فعالیتها و آراء و اندیشه های اریک هازان بیشتر جلب توجه می کند، روشن اندیشی خاص، غنای فکری و استقلال ذهنی اوست. درواقع عدم وابستگی او به ایدئولوژی خاص یا دسته بندیهای سیاسی و حزبی، او را در موضعی قرار داده است تا بی توجه به ملاحظات مرسوم، به انعکاس واقعیتهایی بپردازد که در پس پرده مجادلات بین المللی و تبلیغات جهانی رنگ باخته اند. این نویسنده یهودی همواره توجه ویژه ای به مسئلهفلسطین داشته و ضمن انتقاد از سازشکار مقاومت فلسطین با رژیم صهیونیستی، بر لزوم تشکیل مقاومت مردمی و دموکراتیک، تأکید می ورزد. وی همواره بر نقش حساس روشن اندیشان صحه گذاشته و اقدامهای اعتراض آمیز محدود و کم اثر را در قبال فاجعه فلسطین ناکافی دانسته و خواستار انجام واکنشهای جمعی و مؤثر شده است.

مآخذ:

  1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 10/6/1384، شماره 84 .
  2. http://permanent.nouvelobs.com/conseils/livers/obs/2116/crit 2116-068.html.
  3. www.Politics.fr/article/368.html.895html.
  4. www.Zazieweb.com/site/editeur/pageediturinfo.php? nun=134.
  5. www.Bladi.net/modules/newbb/sujet- 41113-5-liberte-antisemitism.
  6. http://www.Imda.net/din/lit-Imda.php? Id=19966.
  7. http://livres.telerama.fr/edito.asp? art- airs=MAG2138 807.
  8. http://herault.ouest.free. fr/IMG/html/doc-41.html.
  9. www.Guysen.com/articles.php? sid=3594.
  10. www.Lafabrique.fr.
  11. http://paris.indymedia.org/article.php3? id-article=30330.
  12. http://Lesogres.org/article.php3? id- article=230.