اشغال فلسطین توسط صهیونیستها، روند

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


روند تغییر مالکیت اراضی فلسطینی و تصرف دارایی های آنها، مسئله ای درخور توجه است، چرا که این امر ماهیت اصلی پروژه صهیونیسم و حمایت بین المللی از آن توسط قدرت های استعمارگر را بیشتر تبیین می کند.

الف ـ پیش از جنگ سال 1948:

اشغال سرزمین فلسطین در سال 1948، نقطه اوج حرکتی بود که از سالها پیش از آن برای اسکان یهودیان در سرزمین فلسطین آغاز شده بود. پیش از سال 1882، تنها هشت هزار یهودی در این سرزمین زندگی می کردند. در اولین موج انتقال یهودیان به فلسطین که از سال 1882 آغاز شد و تا سال 1903 ادامه داشت، با حمایت صهیونیسم بین الملل که در آن موقع "Hovevei Zion" نام داشت حدود 35 هزار یهودی به خاک فلسطین گام نهادند و موج دوم مهاجرت نیز در فاصله سالهای 1904 تا 1914 اتفاق افتاد و حاصل آن ورود 40 هزار یهودی دیگر به فلسطین بود.

به همین ترتیب از سال 1919 تا 1923 نیز 40 هزار و طی سالهای 1924 تا 1929، 82 هزار یهودی روانه فلسطین شدند. در پی توافق سازمان صهیونیسم با آلمانهای نازی برای کوچ دادن یهودیان ساکن آلمان به این کشور، طی موج پنجم انتقال یهودیان به فلسطین در فاصله سالهای 1929 تا 1939، 250 هزار نفر و در موج ششم یعنی از سال 1939 تا 1948، 150هزار یهودی دیگر وارد فلسطین شدند. براساس آمارهای فوق، در سال 1948، 608 هزار و 225 یهودی در فلسطین زندگی می کردند که کل اراضی تحت تملک آنها به یک میلیون و 585 هزار و 365 دونم (جریب) یعنی تنها 7 درصد این سرزمین بالغ می شد و جمعیت فلسطینیان به یک میلیون و 400 هزار فلسطینی می رسید.

در سال 1947 به موجب قطعنامه تقسیم فلسطین در سازمان ملل، 56 درصد مساحت تاریخی فلسطین به یهودیان اختصاص داده شد و این درحالی بود که مالکیت 80 درصد اراضی اعطا شده به یهودیان در دست فلسطینیان بود. به موجب این قطعنامه، 725 هزار عرب فلسطینی در یک سو و 10 هزار یهودی در دو بخش عربی و یهودی فلسطین قرار گرفتند.

ب ـ پس از سال 1948:

طی جنگ 1948، 531 روستا و شهر فلسطینی توسط نیروهای اسرائیلی مورد پاکسازی نژادی قرار گرفت و کاملاً تخریب شد. در این سال، 85 درصد ساکنان مناطق فلسطینی واقع در اراضی اشغالی 48 برابر با 78 درصد مساحت فلسطین که به بیش از 840 هزار نفر می رسیدند مجبور به مهاجرت شدند.

اسرائیل در این زمان 17 میلیون و 178 هزار دونم از اراضی فلسطینیان را تصاحب کرد و تنها 150 هزار فلسطینی در این مناطق اشغالی باقی ماندند و 15 هزار فلسطینی نیز کشته شدند. در فاصله سالهای 1948 و اوایل دهه 50 میلادی، صهیونیست ها 70 درصد از اراضی تحت مالکیت فلسطینیان را غصب کردند.

در سال 1950، کنست رژیم صهیونیستی قانونی را تصویب کرد که به موجب آن هر کس که قبل، طی و پس از جنگ 1948 در اراضی اشغالی 48، حضور نداشته است، صرف نظر از علت آن غایب شمرده شده و زمین وی مصادره می شد. همچنین به موجب یک قانون دیگر که با نام "قانون استرداد اراضی" که در سال 1953 به تصویب رسید تصاحب اراضی عربها قانونی شمرده شد.

ج ـ پس از سال 1967:

در پی وقوع جنگ سال 1967، رژیمصهیونیستی موفق شد با شکست دادن ارتش های کشورهای عربی، کل مساحت فلسطین و نیز ارتفاعات جولان در سوریه و صحرای سینای مصر را به تصرف خود درآورد. در این زمان، رژیم صهیونیستی با فراغت بال، اقدام به مصادره اراضی فلسطینیان و ساخت شهرکهای مختلف صهیونیست نشین در نوارغزه و کرانه باختری نمود. به طوری که تا سال 2002، 18 شهرک صهیونیست نشین در نوارغزه و تا سال 2006، 144 شهرک صهیونیست نشین در کرانه باختری با جمعیت 475 هزار و 760 نفر ساخته شد. (مرکز اطلاع رسانی فلسطین، 7/5/1386) تا سال 2000، 50 درصد اراضی باقی مانده تحت تملک فلسطینیان مقیم اراضی اشغالی 1948 به دست صهیونیست ها تصاحب شد. گرچه سازمان ملل نیز تداوم اشغال اراضی سال 1967 را از سوی اسرائیل نامشروع می داند ولی به هر حال کرانه باختری توسط دیوارحائل به بخشهایی پراکنده و کوچک تقسیم شد و صهیونیست ها به روند زمین خواری خود ادامه دادند.

د) قرارداد اسلو:

در سال 1993 و در پی امضای قرارداد اسلو که مهمترین دستاورد حکومت خودگردان و گامی به عقب برای صهیونیست ها محسوب می شود اسرائیل، متعهد شد که محل استقرار سربازانش را از مرکز شهرهای عمده کرانه باختری (جنین، طولکرم، نابلس، رام الله، بیت لحم، اریحا، قلقیلیه و الخلیل) به حومه آنها منتقل کند. بدین ترتیب اسرائیل، مدخلهای ورودی و خروجی شهرها و نیز کلیه جاده های منتهی به کرانه باختری را تحت نظر گرفت. فلسطینیان، امورشهرها و حدود 400 روستای درون کمربند امنیتی ایجاد شده به وسیله رژیم صهیونیستی را به عهده گرفتند ولی مسئولیت واقعی حفظ امنیت، منابع یا زمینهای خارج از مراکز مسکونی به عهده اسرائیلی هاست و فلسطینیان حق مداخله در امور مهاجران، پلیس و ارتش اسرائیل را ندارند.

اسرائیل همچنین اختیار امور 50 تا 60 روستای فلسطینی را برعهده می گیرد. بر این اساس کرانه باختری به سه قسمت A.B.Cتقسیم شد. منطقه Aکه 3 درصد کرانه باختری را تشکیل می دهد و شامل شهرهای مذکور بوده و تحت حاکمیت غیرنظامی تشکیلات خودگردان است. کنترل امنیتی مناطق Bکه متضمن 68 درصد سکنه فلسطینی کرانه باختری و 22/8 کل مساحت کرانه باختری می شود برعهده رژیم صهیونیستی و اداره امور اقتصادی، اجتماعی آن به عهده تشکیلات خودگردان است. مناطق Cیعنی 74/2 درصد کرانه باختری نیز به طور کامل تحت کنترل اسرائیل است.

همچنین طی قرارداد اسلو، 60 درصد نوارغزه که مجموعاً 288 کیلومتر مربع است به تشکیلات خودگردان سپرده شد. طبق قرارداد شرم الشیخ که به وای ریور 2 موسوم شد، مقرر شد 10 درصد از منطقه Cبه منطقه Bو 8/1 درصد از مناطق Bو Cبه منطقه Aمنتقل شوند. ولی با این حال این قراردادهای ناعادلانه نیز که در صورت اجرایی شدن آنها، 40 درصد سرزمین های اشغالی به صورت پراکنده به فلسطینیان اختصاص می یافت عملی نشد و رژیم صهیونیستی از آن امتناع نمود و تنها یک درصد از منطقه Cرا به منطقه Aتبدیل نموده و واگذاری سایر درصدها و مراحل را معلق کرد.

براساس آخرین وضعیت، در حال حاضر منطقه C یک درصد مساحت کرانه باختری با 70 هزار نفر فلسطینی را شامل می شود. همچنین 283 هزار شهرک نشین صهیونیست در این منطقه ساکن هستند. (روزنامه فلسطین، 28/5/2008)

ه ـ عقب نشینی از نوارغزه:

ولی به هر حال هزینه های تداوم اشغالگری، رژیم صهیونیستی را مجبور ساخت به طور یکجانبه و بدون هماهنگی با طرف فلسطینی از نوارغزه عقب نشینی کند و با این اقدام، علاوه بر ارائه یک چهره صلح طلب از خود در سطح بین المللی، شهرک های کرانه باختری را توسعه بخشیده و همچنان نوارغزه را تحت نظارت و محاصره خود داشته باشد. به این ترتیب در سال 2005 نوارغزه با 360 کیلومتر مربع وسعت در اختیار تشکیلات خودگردان قرار گرفت.

و ـ پس از کنفرانس صلح آناپولیس:

در پی تحولات به وجود آمده در عرصه سیاسی فلسطین، به قدرت رسیدن جنبش حماس و تحریم آن از جانب آمریکا، کشورهای اروپایی و کمک کننده شاهد برگزاری یک کنفرانس به اصطلاح صلح برای پیشبرد روند سازش در آناپولیس آمریکا (2007) بود.

علی رغم تعهدات رژیم صهیونیستی در این کنفرانس در مورد توقف شهرک سازی، روند حوادث بعدی نشان داد که این رژیم به هیچ یک از تعهدات خود پایبند نیست. در سال 2008 در کرانه باختری بالغ بر 80 ایست بازرسی و 446 مانع حرکتی از جمله بلوک های سیمانی، توده های خاک و دروازه وجود دارد که تردد فلسطینیان را به طور تبعیض آمیزی محدود کرده و بر وضعیت اقتصادی آنان تأثیر بسیارنامطلوبی داشته است. در حالی که انتظار می رفت پس از کنفرانس آناپولیس شرایط بهتر شود، وزارت مسکن و شهرسازی اسرائیل از اجرای یک طرح جدید ساخت و ساز بی سابقه در ده سال گذشته برای ساخت هزار و 900 واحد مسکونی در کرانه باختری خبر داد.

علاوه بر این طی این مدت کار ساخت بیش از 20 هزار واحد مسکونی در قدس نیز آغاز شد که زیر بنای آنها مجموعاً بالغ بر دو میلیون متر مربع است. (دنیا الوطن، 22/11/1386)

مآخذ:

  1. سروش نژاد، احمد: "نگاهی به قراردادهای وای ریور 1 و 2"، فصلنامه مطالعات فلسطین، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا، سال اول، شماره اول، پاییز 1378.
  2. www.ifamericansknew.org/history/demography.html.
  3. www.Palestineremembered.com/Articles/General/Story 2375.html.
  4. www.onepalestine.org/resources/Israeli-Apartheid- Laws.html.
  5. www.Palestineremembered.com/Articles/General/Story 2375.html.