گرونباوم، یتسحاق (1970-1879)

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


یتسحاق گرونباوم (Yizhak Gruenbaum) یکی از رهبران انتقال و اسکان صهیونیستی و رهبر جناح رادیکال جریان صهیونیسم عمومی و اولین وزیر کشور اسرائیل در لهستان به دنیا آمد و فعالیت های صهیونیستی را از عنفوان جوانی آغاز کرد و از کنگره هفتم (1905) در کنگره های صهیونیستی عضو بود؛ در روسیه و لهستان چند روزنامه منتشر کرد.

پس از استقلال لهستان از روسیه، به فعالیت سیاسی پرداخت؛ از سال 1918 تا 1923 در سییم(پارلمان لهستان) عضویت داشت. در سال 1923 به پاریس مهاجرت کرد. در طول دوره نمایندگی اش در پارلمان "فراکسیون اقلیت ها" را سازمان داد و به شدت از حقوق اجتماعی و سیاسی اقلیت ها دفاع کرد. پس از مهاجرت به پاریس عضو دفتر اجرایی سازمان صهیونیسم و مسئول فعالیت های وطنی و وطن گزین شد.

او یکی از مخالفان سرسخت توسعه آژانس یهود و پیوستن غیرصهیونیست ها به آن بود. همچنین به شدت از سکولار کردن جنبش صهیونیسم دفاع می کرد که این امر موجب دشمنی احزاب دینی با او شد. در جریان سرکوب و براندازی اقلیت ها به دست نازی ها، گرونباوم یکی از مخالفان سرسخت تلاش برای نجات یهودیان اروپا بود و اعتقاد داشت که دیاسپورا (یهودیان خارج فلسطین) هیچ ارزشی ندارد و زندگی یک گاو در فلسطین با ارزش تر و مهم تر از زندگی ده ها یهودی در دیاسپورا (خارج از فلسطین) است.

در سال های 1948 تا 1949 در دولت موقت اسرائیل عضویت داشت (همان دولتی که انتخابات کنست اول را برگزار کرد)؛ در انتخابات شرکت کرد، اما شکست خورد. از این پس نقش او در زندگی سیاسی رو به افول گذاشت؛ اما تا مدتی بعد در نشریات وابسته به حزب ماپام مطلب می نوشت. از مهم ترین کارهای ادبی او نظارت بر تألیف و تدوین دایره المعارف دیاسپورا (1959-1953) بود.

مأخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.