صهیونیستهای خواهان رفرم در آمریکا، انجمن

الف ـ تاریخچه:

این انجمن اولین سازمان صهیونیستی و اولین تشکیلاتی است که از سال 1948 توسط یک گروه مهم مذهبی یهودی در آمریکا ایجاد گردید. برای پی بردن به سابقه تاریخی این انجمن لازم است ابتدا تاریخ رفرم در یهودیسم و چگونگی آن در آمریکا مورد مطالعه قرار گیرد و در کنار آن سازمان مادر این انجمن، یعنی اتحادیه کنگره های عبری آمریکا نیز بررسی گردد. این اتحادیه در سال 1873 توسطحاخام ایساک وایز (Isacc Wiss) در شهر سین سیناتی آمریکا تشکیل شد.

تاریخ تأسیس این اتحادیه 20 سال قبل از تشکیل اولین کنگره صهیونیستها در شهر بال بود، هدف از تشکیل این اتحادیه همانطور که در متن آیین نامه آن آمده عبارت بود از: تشویق و کمک به توسعه کنگره های یهودیان و ارتقأ سطح آموزش غنی و پربار نمودن یهودیان، حفظ و نگهداری اتحادیه کالجهای عبری و بالاخره تشویق و ترویج سایر فعالیتها به منظور تداوم و پیشرفت یهودیت.

حتی قبل از تشکیل اولین کنگره صهیونیستی، افکار ضد صهیونیستی حاخام با رفرم خواه آمریکایی کاملاً مشخص و روشن بود. در گردهمایی سال 1886 نیز که در تیزبورگ تشکیل گردید حاخام های ضد صهیونیست اعلام نمودند که "ما دیگر خود را یک ملت نمی پنداریم، ما تنها یک جامعه مذهبی هستیم، بنابراین نه در انتظار برگشت به فلسطین هستیم و نه استقرار قانونی که در ارتباط با یک کشور یهودی باشد". بعد از فرموله شدن برنامه صهیونیستها به فعالیتهای تئودور هرتزل مارک طرفداری از صهیونیسم خورد و حامیان صهیونیسم از اتحادیه کنگره های عبری آمریکا کنار گذاشته شدند.

جهت و خط ضد صهیونیستی اتحادیه کنگره های عبری توسط مؤسس آن یعنی حاخام ایساک وایز شکل گرفت. درحالی که وایز هیچ نظر مخالفی با اسکان یهودیان در فلسطین نداشت. به ویژه روی آن دسته از یهودیان که مسکن نداشتند، ولی معتقد بود که اسکان دادن یهودیان در فلسطین تنها راه تحقق هدفهای یهودیان نیست. او می گفت: "فکر برگشت یهودیان به فلسطین، هیچ بخشی از عقیده ما نیست" و می گفت "استقرار سیاسی اسرائیل در فلسطینعملی نخواهد بود".

او تأکید داشت که "ما تنها از نظر مذهب یهودی هستیم و از دیگر جهات شهروند و تبعه آمریکاییم".

همانند دیگر سازمانهای یهودی در آمریکا اتحادیه کنگره های عبری نیز که در سالهای قبل از 1948، با برنامه های صهیونیستی مخالف بود. پس از تشکیل کشور اسرائیل به تدریج جهت خود را تغییر داد. در این رابطه به سال 1973 اتحادیه، اساسنامه خود را اصلاح کرد و تقویت و غنی نمودن کشور اسرائیل را از جمله اهداف خود قرار داد. به دنبال اصلاح اساسنامه حاخام الکساندر شفیدلر، رئیس کنگره یهودیان خواهان فرم را تشویق نمود تا تدبیری بیندیشند که مبین تعهدات صهیونیستی آنها باشد.

در سال 1975 اتحادیه یهودیان مترقی که نقش بازوی بین المللی جنبش رفرمیستی بود به سازمان جهانی صهیونیستها پیوست ولی از آنجا که تمامی اعضأ آن صهیونیست نبودند، به صورت سازمانی وابسته به سازمان جهانی صهیونیستها و با محدودیت در حق رأی، موقعیت سازمانی خود را حفظ کرد. در این مرحله رهبری اتحادیه تشکیل سازمانی لازم دید تا بتواند نظریات صهیونیستهای خواهان فرم را در چهارچوب تأسیسات صهیونیستی معرفی کند.

بدین سان در سال 1977 مجمع اتحادیه کنگره ها که هر دو سال یک بار تشکیل می گردید، به تأسیس چنین انجمنی عملی گشت و آنها توانستند با اعزام نه نماینده به بیست و نهمین کنگره صهیونیستها که در سال 1978 تشکیل شد، جنبش رفرمیستی را رسما معرفی نمایند.

ب ـ نقش و ساختار سازمانی انجمن:

انجمن صهیونیستهای خواهان رفرم در آمریکا،وابسته به اتحادیه کنگره های عبری آمریکا و عضو فدراسیون صهیونیستهای آمریکاست، این انجمن در کمیته اجرایی فدراسیون و همچنین در هیأت اجرایی سازمان جهانی صهیونیستها نماینده دارد. این انجمن اولین تشکیلاتی است که وابستگی آن به اتحادیه کنگره های عبری بیشتر بر اساس تعهدات ایدئولوژیکی اوست تا ارتباط حرفه ای و یا خصوصیات و نوع سازمانی.

انجمن سپس به عضویت کنفرانس رؤسای سازمانهای بزرگ یهودی و کنگره یهودیان جهان، بخش آمریکای شمالی درآمد. شمار اعضاء انجمن در سال 1977 (تاریخ تأسیس) 9500 نفر بود و پس از ده سال از گذشت تشکیل آن، انجمن مدعی شد که بیش از 70 هزار عضو دارد. البته چون جنبه رفرمیستی داشته و از آنجا که معرف جنبش اصلاح طلبانه در نظریات صهیونیستی بوده تعداد زیادی از اعضاء خود را از میان کنگره های رفرمیستی سرتاسر آمریکا جذب نمود و از طرفی چون از سابقه و تجربه طولانی اتحادیه کنگره های عبری برخوردار بوده و توانسته تشکیلاتی را فراهم کند که اعضاء بیشتری را جمع کرده و فعالیت وسیع تری را انجام دهد.

مجمع عمومی انجمن در هرسال خط مشی های اساسی و هیأت مدیره 65 نفره آن خط مشی های خاصی را تعیین و تصویب می کند. فعالیتهای منطقه ای انجمن از طریق 250 بخش منطقه و شوراهای منطقه ای اتحادیه کنگره های عبری آمریکا اداره و رهبری می گردند.

به منظور ایجاد شبکه ای بین المللی از سازمانهای صهیونیستی خواهان رفرم، انجمنهای مشابهی در کانادا، انگلستان، آفریقای جنوبی، استرالیا و هلندتشکیل شده است. در سال 1980 این شش گروه انجمن بین المللی صهیونیستهای رفرمیست را تشکیل دادند که از طرف سازمان جهانی صهیونیستها به رسمیت شناخته شد.

این انجمن مدعی است که توانسته تکامل جنبش اصلاح طلبی یا رفرم در یهودیت را از "ضدیت" با صهیونیسم به موضعی کاملاً مستحکم صهیونیستی تغییر دهد و علاوه بر تعهدش نسبت به تجمع یهودیان در اسرائیل و تقویت جنبش رفرمیستی در این کشور، حمایت افکار عمومی آمریکا را نسبت به لزوم تقویت اسرائیل متمرکز و جلب کند.

به طور کلی اهداف این انجمن براساس ایدئولوژیکی و خط مشی هایی که در سال 1978 مجمع عمومی آن تعیین نمود شکل گرفته است. این اهداف عبارتند از:

1 ـ کمک به امنیت اسرائیل از همه جهات.

2 ـ فعالیت برای تجمع یهودیان در اسرائیل به نحوی صحیح و مورد قبول.

3 ـ تشویق مهاجرت به اسرائیل و کمک به یهودیان آمریکا که به تنهایی و یا گروهی قصد مهاجرت دارند.

4 ـ ایجاد فرصتهای لازم برای خدمات داوطلبانه در اسرائیل.

5 ـ ترویج و تقویت جنبش اصلاح طلبانه یهودیت در اسرائیل.

6 ـ بالا بردن سطح توریسم به صورت انفرادی و دسته جمعی به اسرائیل.

7 ـ بالا بردن سطح کیفی زندگی در اسرائیل.

8 ـ کمک و تشویق کنیه های رفرمیست آمریکا به خلاقیت در فعالیتهای خاص اسرائیل.

ج ـ حمایتهای انجمن از اسرائیل:

فعالیتهای خاص این انجمن به طرفداری از اسرائیل به همراه با فعالیت اتحادیه، کنگره های عربی آمریکاست. این انجمن همواره سعی داشته تا تداوم رابطه خود را با کاخ سفید، وزارت خارجه و کنگره آمریکا حفظ کند. این کوشش انجمن بدان منظور انجام می گیرد که مبادا در تعهد آمریکا نسبت به امنیت اسرائیل خللی ایجاد شود. در سال 1979 انجمن طی درخواستی از آمریکا خواست تا به منظور وحدت اورشلیم (بیت المقدس) تحت حاکمیت اسرائیل، تعهداتی را بپذیرد.

به منظور حمایت از اسرائیل انجمن برنامه ای را ترتیب داد تا با دعوت سخنرانانی از اسرائیل، در بخشهای محلی این انجمن در سرتاسر آمریکا در زمینه های مختلف درباره اسرائیل سخنرانی شود.

علاوه بر این فعالیتها، این انجمن و اتحادیه کنگره های عربی، پخش اطلاعات خاصی را برای دولت اسرائیل به عهده دارند. نمونه ای از این نوع فعالیت مربوط به سپتامبر 1982 است. در این تاریخ خبرگزاری یهود گزارش داد که انجمن و اتحادیه کنگره ها در آمریکا توزیع کننده نوار ویدئوکاستی هستند که از تاکتیکهای تروریستی گروههای مقاومت فلسطین پرده برمی دارد. این نوار پانزده و نیم دقیقه ای که به صورت رنگی و توسط وزارت دفاع اسرائیل تهیه شده بود، یک نوع بررسی از ابعاد تاریخی حمله اسرائیلی به لبنان بود.

این انجمن از بدو تأسیس مقادیر قابل توجهی از بودجه سالیانه خود را صرف پروژه های رفرمیستی در اسرائیل نموده و از این جهت در سال 1984ـ1983 هیأت مدیره انجمن تصویب کرد تا همه ساله بخشثابتی از درآمدهای انجمن از محل حق عضویتها مستقیما صرف اجرای چنین پروژه هایی در اسرائیل گردد. در میان پروژه هایی که صرفا به منظور تشویق مهاجرت به اسرائیل پیاده گردیده، دو پروژه اهمیت خاصی دارند. پروژه اول مربوط به اسکان دادن یهودیان در کیبوتس یابل (Kibbntz Yabel) در جنوب است و دیگری نوعی فعالیت بخش خصوصی است مربوط به خانواده های اصلاح طلب و یا رفرمیست که در واقع قسمتی از فعالیتهای وسیعی است که در منطقه اشغالی الجلیل شروع گردیده است.

مأخذ:

1. أوبَرین، لی: المنظمات الیهودیة الامریکائیة و نشاطاتها فی دعم الاسرائیل، مؤسسة الدراسات الفلسطینیة، بیروت 1986.