هواپیمایی ال. عال، شرکت

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


شرکت هواپیمایی ال. عال، مهمترین شرکت هواپیمایی غیرنظامی رژیم صهیونیستی محسوب می شود که از بدو تأسیس همگام با سیاستهای این رژیم بوده و در جابه جایی مهاجران یهودی نقش اساسی داشته است.

الف ـ خطوط هوایی ال. عال:

خطوط هوایی ال. عال همانند دولت رژیم صهیونیستی بعد از جنگ جهانی دوم و پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1948 به وجود آمد. ال. عال رسما در 15 نوامبر 1948 با هدف انتقال مهاجران یهودی از یمن و عراق به داخل فلسطین تأسیس شد. 80 درصد از سهام ال. عال دولتی برده و مابقی آن متعلق به سازمانهای مختلف یهودی است. از جمله سهامداران خصوصی و یهودی ال. عال شرکت حمل و نقل کشتیرانی "زیم" (Zim) می باشد. ("زیم" یکی از بزرگترین شرکتهای حمل و نقل کشتیرانی در دنیا و اسرائیل محسوب می شود. این شرکت در سال 1945 تأسیس شده است. امروزه نه تنها در زمینه خدمات از راه دریا بلکه در ارائه خدمات از راه هوایی و زمینی نیز فعال می باشد).

عبارت ال. عال به معنای داخل به خارج "TO-ON" بوده، اما بیشتر "به سوی آسمان" (Up to word the sky) ترجمه می شود.

در سال 1949 ال. عال صاحب چندین هواپیمای DC4 شد و رسما در آگوست 1949 برنامه کاری خود را از لندن آغاز کرده و مسیرهای هوایی زیادی را در مدیترانه شرقی طی نمود. (هواپیمای "DC-4" چهار موتور بوده و توسط اتحادیه شرکتهای خطوط هوایی که متشکل از چندین شرکت بود،ساخته شده است و این پرواز آزمایشی را در سال 1939 انجام داده است.)

در سال 1950 شرکت هوایی ال. عال یک خط هوایی از آفریقا خریداری کرده و به آفریقای جنوبی ارائه خدمات نمود. ال. عال اولین خط هوایی رژیم صهیونیستی است که در 16 می 1951 با یک برنامه منظم و زمان بندی شده پرواز به اروپا و آمریکای شمالی، در سراسر اقیانوس اطلس خدمات خود را ارائه نمود. ال. عال پروازهای منظمی را در مسیرهای بین تل آویو و نیویورک انجام داده و ایستگاههایی را در این مسیر نظیر: انگلیس (لندن)، ایرلند (شانون) نیوفاندلند (گاندر) ـ نام جزیره ای در شرق کانادا در اقیانوس اطلس شمالی ـ در کانادا انتخاب نمود.

در اوایل دهه 1950 خط هوایی ال. عال از یک ناوگان هوایی آمریکایی به نام لاک هید 1.749 که هواپیمای مسافربری 4 موتوره بود استفاده کرد. در مجموع بعد از جنگ جهانی دوم خطوط هوایی مسافربری جهان گسترش یافت. به تناسب همین امر ال. عال نیز گسترش پیدا کرد. این تغییر و تحول در حالی بود که خدمات دهی هواپیماهای تجاری برای مدت زمان طولانی منحصر به خطوط هوایی اروپا و آمریکا نماند، بلکه سایر خطوط هوایی نیز گسترش پیدا کرده و انحصار هواپیماهای تجاری را از اروپا و آمریکا گرفتند.

ال. عال نیازهای مسافرتی بین المللی اسرائیل را تأمین می کرد. بنابراین خطوط هوایی برای داخل رژیم خط هوایی داخلی به نام آرکیا "Arkia" را تأسیس نمود. خط هوایی مذکور از هواپیماهای "دو هاویلند دی اچ 89" (De Havillan. DH. 89) استفاده می کرد. شرکت ال. عال در راستای توسعه خطوط هوایی با استفاده از هواپیماهای داگلاس دی سی (Doglas CD-35) 3-5 "روشُ پیتا" در شمال سرزمینهای اشغالی را با بخشی از ایلات در دریای سرخ مرتبط ساخت.

تا دهه 1960 ال. عال انحصارا خدمات دهی در بخش بین المللی را از شمال اقیانوس اطلس و آفریقای جنوبی ادامه داده و هواپیماهای جدیدی را جایگزین هواپیماهای قدیمی کرد. در 22 دسامبر 1957 با بهره برداری از هواپیماهای انگلیسی"توربوپروف" (Turboprop) و بریستول (Bristo) خدمات بی وقفه ای را در سراسر اقیانوس اطلس ارائه نمود. خط هوایی ال. عال بعد از شرکت هواپیمایی خارجی انگلیس (British Overseas aircroft Corpovation) "BOAC" دومین خط هوایی بین المللی از نظر امنیت (سیستم فنی هواپیما) می باشد. لازم به ذکر است هواپیماهای انگلیسی از پروازهای فوق العاده قابل اطمینانی برخوردار می باشند.

در اوایل دهه 1960، اکثر خطوط هوایی بزرگ دنیا ناوگان هوایی خود را تعویض نموده و هواپیماهای با موتور پیستون دار کردند. در این شرایط ال. عال پروازهای تل آویو به نیویورک را به پنج بار در هفته افزایش داد و در عرض یک سال مسیرهایی که ال. عال ارائه خدمات می کرد به دو برابر رسید.

خط هوایی ال. عال در ارائه خدمات به سراسر اقیانوس اطلس رقابت فوق العاده ای با شرکت خطوط هوایی خارجی انگلیس (BOAC) داشت. برای مثال اعلام آگهی تبلیغاتی "نه قوس نه گاندر" (Nogoose, No Gander) که اشاره به دو ایستگاه وسط اقیانوس دارد که هواپیماهای شرکت هواپیمای خارجی انگلیس (BOAC) با پرواز بر روی اقیانوس اطلس در خلیج قوس در لابرادور و خلیج گاندر در عرض جدید (نیوفاندلند) ساخته بودند.

ال. عال نیز دارای چندین ایستگاه در وسط اقیانوس اطلس می باشد که هنگام پرواز هواپیماهای این شرکت از ایستگاههای وسط اقیانوس اطلس افتخاری برای ال. عال محسوب می شود. علی رغم این دو دهه 1960 ال. عال نتوانست با هواپیماهای مسافربری جت (Jet) ، متعلق به شرکت هواپیمایی "پان امریکن" رقابت کند. از این رو شروع به مذاکره با ناوگان هواپیمایی جت همچون بوئینگ 707 کرد. خط هوایی ال. عال در 5 ژانویه 1961 با انتقاد از هواپیمای جت بوئینگ 707 اجاره ای از "واریگ" ( Varig نام خطوط هوایی برزیل) برای اولین بار با یک برنامه زمان بندی شده به شکل منظم از ایستگاه وسط اقیانوس اطلس خدمات ارائه نمود.

در دهه 1950 ال. عال در انتقال مسافران به سرعت رشد نمود. این شرکت در سال 1951توانست در حدود یک هزار مسافر را در سال جابه جا کند و در سال 1957 در حدود 8 هزار و در سال 1958 در حدود 19 هزار مسافر را جابه جا کند. در این زمان خط هوایی ال. عال، شرکتهای خطوط هوایی مشهوری همچون "لوفت لیدیر ایسلند" (Icelandic Lffleider) و حریف استرالیایی خود "کاناس" (Austratian QANAS) را پشت سر گذاشت و در جابه جایی زیاد و جذب مسافران جزء 35 شرکت هواپیمایی بزرگ دنیا محسوب می شد. ناوگان هوایی ال. عال در دهه 1960 ترکیبی از هواپیماهای بوئینگ 707 و B 730 و در سال 1971 ترکیبی از هواپیماهای غول پیکر جت، بوئینگ 400ـ747 توسعه یافت و توانست در 24 می 1991 توسط یک بوئینگ 747 در حدود هزار و 870 مسافر یهودی اتیوپی تبار را از آدیس بابا به اسرائیل منتقل کند.

در اوایل دهه 1990، ال. عال بین تل آویو و بیش از 50 شهر در آسیا، اروپا، آمریکا پرواز انجام داده و قرارداد Cod-sharing یا شراکتی را با "ایبریا" خط هوایی اسپانیا و سوئیس امضاء نمود. همچنین خط هوایی ال. عال صاحب سرویسهای غذارسانی "کاشر" ("Kosher" ، کاشر قانون غذایی یهودیان است که با رعایت دستورات شرعی تهیه شده است.) و هتلهای زنجیره ای و خط هوایی دربستی می باشد که پروازهایی را بین اروپا و اسرائیل ارائه می دهد. معروفیت ال. عال نه فقط به خاطر کیفیت بالای خدمات ارائه شده بلکه به دلیل آشنایی با آداب و رسوم رایج یهودیان می باشد. با توجه به دولتی بودن خط هوایی ال. عال از زمان دولت دیوید بن گوریون این شرکت متعهد شد تا در پروازهایش از غذای کاشر برای سرویس دهی به مسافران استفاده نماید که البته در برخی اوقات منجر به بحث و مشاجره می گردید. پس از آن نیز دولت تصمیم گرفت هواپیماهای ال. عال بین غروب جمعه تا غروب شنبه در روز شباط ("Sabbath" شباط (شنبه) روز تعطیل رسمی یهودیان است که به اعتقاد یهودیان افراطی کار کردن در این روز ممنوع است.) یهودیان پرواز نکنند. ال. عال نیز در عرصه جهانی برنامه منظمی در پروازهایش انجام داد تا هواپیماهای این خط هوایی بتوانند بعد از غروب شنبه در روز شباط فرودگاههایخارجی را ترک کنند و به فرودگاه اسرائیل برسند.

ارائه غذای کاشر در پروازهای ال. عال و عدم پرواز در روز شباط موضوع اختلافات زیادی بین گروههای مذهبی و غیر مذهبی بود که به مشاجره پرداخته و اغلب منجر به برخوردهایی در بین گروهها در فرودگاه می شد.

در سال 2000 طرح خصوصی کردن ال. عال مطرح شد. آنهایی که اعتقاد به خصوصی سازی ال. عال داشتند معتقد بودند که ال. عال سالیانه بین 35 تا 55 میلیون دلار متضرر می گردد و معتقد بودند اگر خط هوایی ال. عال خصوصی شود، سیاست ممنوعیت پرواز عاقبت تغییر می کند. براساس طرح خصوصی سازی ال. عال مقرر گردید 9/49 درصد از سهام این شرکت را به مردم 1/51 درصد در اختیار دولت باقی می ماند البته این طرح بعدا اجرا خواهد شد.

همچنین ال. عال به وزارت دفاع اسرائیل نیز خدماتی را ارائه نمود که بسیاری از آنها محرمانه می باشند. چنانکه در اکتبر 1992 زمانی که بوئینگ 747 ال. عال در آمستردام سقوط کرد شرکت ال. عال از هر گونه اظهارنظر در مورد اتهامات وارده در رابطه با احتمال استفاده از هواپیمای ساقط شده ال. عال برای انتقال محموله مورد نیاز برای تولید گاز اعصاب خودداری کرد. اما پس از مدتی ساکنان محل سقوط هواپیما گزارشهایی را در رابطه با بیماری مرتبط با سقوط هواپیما ارائه کردند که حکایت از خطرناک بودن محمول هواپیمای ال. عال داشت.

تا آنکه در پی تشدید گزارشهای ارسالی، شرکت ال. عال اعتراف کرد که هواپیمای ساقط شده مواد شیمیایی تولید گاز اعصاب را حمل می کرده است. مقامات اسرائیلی در یک واکنش تدافعی و به منظور خنثی کردن بهره برداری سیاسی کشورهای عرب اظهار داشتند ماده مورد نظر برای آزمایش گاز اعصاب بر روی ماسکهای فیلتردار بود که توسط هواپیمای ال. عال حمل می شد.

همان طور که عنوان شد ال. عال از بدو تأسیس در راستای اهداف سیاسی و اقتصادی رژیم صهیونیستی و در پیشبرد اهداف دولت صهیونیستی نقشی اساسی را ایفا نموده است.

در اوایل دهه 1960 هواپیماهای ال. عال چندین بار آماج هواپیماربایی قرار گرفت که عمدتا مرتبط با اختلافات اعراب و اسرائیل بود تا سال 1969 چندین هواپیماربایی در ال. عال اتفاق افتاد که هیچ کدام به نتیجه نرسید و در تمامی موارد هواپیماربایان کشته و یا دستگیر شدند. اما با این تفاسیر خط هوایی ال. عال نسبت به سایر خطوط هوایی دنیا از لحاظ امنیتی مشهور می باشد چنانکه به لحاظ تشدید امنیت در هواپیماهای ال. عال مسافران 3 ساعت قبل از پرواز بازرسی می شوند و همچنین سؤالاتی از مسافران پرسیده می شود که بسیار دقیق و موشکافانه است. کلیه پروازهای خط هوایی ال. عال توسط هواپیماهای نظامی تحت تدابیر شدید امنیتی هدایت و حمایت می شوند و از خلبانان در برابر حملات و سوءقصد به آنان حفاظت می شود.

بعد از حملات تروریستی در 11 سپتامبر 2001، تعدادی از خطوط هوایی غرب برنامه های احتیاطی و امنیتی ال. عال را به عنوان الگوی خود انتخاب کردند تا دچار حوادث هواپیماربایی نشوند.

در رابطه با امنیت خطوط هوایی ال. عال عده ای بر این باورند که در آینده به دلیل اقدامات حفاظتی و امنیتی ال. عال این شرکت با تقاضای روزافزون مسافران مواجه شود اگرچه عده ای دیگر بر این باورند که به زودی تقاضای مسافران برای استفاده از خطوط هوایی ال. عال کاهش خواهد یافت، زیرا زمان زیادی نخواهد گذشت که پیامدهای اقتصادی حملات تروریستی خود را نشان خواهند داد و این مسئله کاملاً در کاهش مسافرت هوایی در بیشتر شرکتهای مسافربری جهان مشهود است.

خط هوایی ال. عال جایگاه مهمی در "IATA" که یکی از کارآمدترین خطوط هوایی در دنیا کارآمدترین خطوط هوایی در دنیا برای جابه جایی مسافران محسوب می شود و از لحاظ امنیتی و خدماتی که در سطح بالایی قرار دارد، داراست. همچنین باید خاطرنشان کرد شرکت ال. عال دارای 177 دفتر فروش در سراسر دنیا بوده و روزانه بیش از 50 پرواز به سراسر دنیا داشته و دارای 3 هزار و پانصد کارمند می باشد. (مخفف "International Air Transport Association" می باشد که در سال1918 تأسیس گردید و دارای 280 عضو خط هوایی است و بزرگترین شرکت هوایی دنیا محسوب می شود و بیش از 95 درصد از پروازهای هوایی متعلق به این شرکت می باشد.)

ب ـ درآمد شرکت ال. عال:

خط هوایی ال. عال یکی از مراکز درآمدزا برای رژیم صهیونیستی محسوب می شود. اما کسب درآمد ال. عال از جابه جایی بستگی به امنیت و صلح حاصل بین فلسطینیان 2001 نیز در آمار مسافران این شرکت هوایی تأثیرگذار بوده و بر کاهش درآمد این شرکت تأثیر سویی داشته است. براساس آمار ارائه شده در گزارش سه ماهه از عملکرد شرکت هواپیمایی ال. عال، در سه ماه اول سال 2004، درآمد این شرکت 302 میلیون و 600 هزار دلار بوده است که 4 میلیون و 500 هزار دلار از مبلغ مذکور را سود خالص شرکت تشکیل می دهد. این در حالیست که تراز مالی شرکت در موعد مشابه سال پیش (2003)، بیانگر ضرری معادل 35 میلیون و 500 هزار دلار می باشد. لازم به ذکر است درآمد ال. عال از جابه جایی مسافران در سال 2002 به میزان یک میلیون و 102 هزار و 100 دلار و در سال 2001 به میزان یک میلیون و 103 هزار و 600 هزار دلار بوده است. ناوگان هوایی ال. عال تماما از هواپیماهای بوئینگ بوده و مدلهایی از 747، 757، 767 و 777 می باشد.

ج ـ قراردادهای مشارکت ال. عال با سایر خطوط هوایی Code Shareing :

شرکت ال. عال قراردادهایی را با سایر خطوط هوایی در اقصی نقاط دنیا منعقد نموده است و در جابه جایی مسافران با این خطوط همکاری می نماید که به برخی از این خطوط هوایی اشاره می شود:

خط هوایی "ایروس ویت" (Aerosvit) که خط پروازی بین تل آویو، اکراین و کیف بوده و توسط خطوط هوایی ال. عال و ایروس ویت اداره می شوند. خطوط هوایی کانادا یکی دیگر از این خطوط بوده و شامل پروازهای بین تل آویو و تورنتو (کانادا) می باشد. لازم به ذکر است در خطوط هوایی"استرالیا" پرواز بین تل آویو و ملبورن، خطوط هوایی "بلگراد" پرواز بین سوفیا، بلگراد و تل آویو، خط هوایی "دلتا"، پرواز بین تل آویو و نیویورک (آمریکا) انجام می گیرد و با برخی شرکتهای هوایی که عبارتند از: خط هوایی "ایبریا"، خط هوایی "لوت"، خط هوایی "آفریقای جنوبی"، خط هوایی "تاندم ایرو"، خط هوایی "تای"، قرارداد متقابل برای جابه جایی مسافران دو طرف منعقد گردیده است.

مأخذ:

  1. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای علمی سیاسی ندا، شماره 2/220، 12/3/1383.