لِوی، دیوید

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


دیوید لِوی (David Levi) یک رهبر یهودی سفارادی مراکشی تبار و یکی از رهبران حزب لیکوداسرائیل است. پدر و مادر او کم درآمد بودند. در سال 1937 شهر رباط مراکش به دنیا آمد. دوره ابتدایی و متوسطه را در مراکش گذراند. در سال 1957 (یعنی در بیست سالگی) همراه با سفارادها به اسرائیل مهاجرت کرد و در کیبوتس های نزدیک به خانه شان به نام "بیتشان" زندگی کرد و در آنجا به کارگری در زمینه کشاورزی اشتغال یافت. پس از آن به کار ساختمان سازی روی آورد. او متعلق به نسلی است که با سلطه اشکنازها بر امور جامعه مبارزه می کند. گفته می شود که چون وی از طبقه متوسط و سفارادی است لذا نمی تواند به رهبری حزب لیکود برسد. وی در سال 1967 به عضویت شورای شهر بیتشان و سپس به ریاست آن انتخاب شد.

در همان دوره رئیس جنبش حیروت در هیستادروت بود. در سال 1969 به نمایندگی مجلس انتخاب و وارد کنست اسرائیل شد. در سال 1977 در دولت لیکود، به ترتیب وزیر مهاجرت، و سپس وزیر ساختمان سازی و مسکن و نیز معاون نخست وزیر و سرانجام وزیر امورخارجه شد.

وی در بین یهودیان شرقی تبار شهرت مردمی وسیعی کسب کرد. نفر دوم جناح لیکود محسوب می شد و با اسحاق شامیر بر سر رهبری آن رقابت کرد ولی به رهبری حزب نرسید، زیرا لیکود در سال 1992 در به دست گیری دولت شکست خورد و لذا شامیر استعفاء داد. وی پس از کناره گیری از حزب لیکود، حزب گشر را تأسیس کرد.

با توجه به شرایط انتخابات سال 1996، حزب گشر با حزب لیکود، لیست مشترک ارائه داد و ائتلاف لیکود ـ گشر و تسومت 32 کرسی به دست آورد که پنج کرسی از آن حزب گشر بود. پس از آن، لوی به وزارت امور خارجه منسوب شد تا این که در ژانویه سال 1998 از این مقام کناره گیری کرد.

لوی در مورد خروج از دولت، تردید داشت. این در حالی بود که وی آشکارا به حاشیه رانده شدهبود؛ زیرا او همانند دیگر اعضای ائتلاف دولتی به علت مسایل انتخاباتی، از اجرای انتخابات پارلمانی بیم داشت و آمادگی اجرای این انتخابات را در آن وضعیت نداشت. در نتیجه نتانیاهو هرچه بیشتر او را تحقیر می کرد و خواسته های او را در مورد ایجاد موازنه به نفع جنبش شاس نادیده می گرفت. اما او در نهایت پس از آن که اعلام کرد که دولت میلیون ها شِکل را به مسؤولان مختلف حزبی می دهد و به طبقات فقیر بی توجهی می کند، از مقام خو استعفا داد.

در مورد بودجه نیز رقابت شدیدی میان جنبش لوی و حزب شاس درگرفت. حزب شاس با تأکید بر هویت یهودی شرقی سنتی و ویژگی های دینی ارتدوکسی، پایگاه انتخاباتی خود را در میان یهودیان شرقی تحکیم بخشید. اعضای این حزب در پارلمان به گونه ای عمل می کنند که گویا نماینده بخش خاصی از جمعیت اسرائیل هستند و برای ورود به هر ائتلافی بر شروط خود پافشاری می کند و تا هر زمان که به نفع جمعیتی باشد که از آن نمایندگی می کند، به این شروط پایبند خواهد بود. در مقابل آن، جنبش گشر نتوانست چنین پایگاه مردمی برای خود فراهم سازد. در نتیجه نتانیاهو، خواسته های لوی را به نفع حزب شاس، نادیده گرفت و لوی دریافت که وجود او در دولت نتانیاهو به تقویت پایگاه مردمی وی، هیچ کمکی نخواهد کرد، بلکه به ضرر او هم خواهد بود.

وی سمتهای زیر را داشته است:

وزیر جذب مهاجر 78 ـ 1977، وزیر مسکن و اسکان 1990 ـ 1978، وزیر امور خارجه 92 ـ 1990، وزیر امور خارجه و کابینه بنیامین نتانیاهو ژوئن 1996 ـ 4 ژانویه 1998: استعفاء به خاطر اختلاف نظر با سیاستهای نتانیاهو ـ نخست وزیر وقت ـ در مورد روند صلح خاورمیانه، مجددا وزیر امور خارجه در کابینه دولت کارگری ایهود باراک ژوئیه 1199.

مآخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد هفتم، چاپ اول، 1383.
  2. شریدة، محمّد: رهبران اسرائیل، بیژن اسدی و مسعود رحیمی، انتشارات کویر، 1378.