بیزشات اسرائیل مرکز حقوق بشر

Bizchat, The Israel Human Right Center

بیزشات (Bizchut) یک مرکز حقوق بشر اسرائیلی است که برای کمک به افراد معلول ایجاد شده و در واقع یک سازمان غیرانتفاعی است کهدرصدد ارتقاء حقوق افرادی است که دارای معلولیتهای ذهنی و فیزیکی اند. این مرکز همچنین مدعی است که افراد معلول در سطح جامعه را با دیگر افراد در روند کلی جامعه را با دیگر افراد در روند کلی جامعه همگام می کند و امکان مشارکت همه جانبه معلولین را در تمامی عرصه های زندگی اجتماعی فراهم می آورد.

سازمان بیزشات معتقد به این اصل است که معلولین مستحق دریافت حقوق و نیازهای اساسی زندگی، همانند دیگر افراد جامعه اند و باید براساس همین استحقاق و نه به عنوان صدقه یا از سر دلسوزی از این حق برخوردار باشند.

مرکز بیزشات بنابر ادعای مؤسسان آن، به عنوان یک انجمن حقوقی مدنی در سال 1992 آغاز به کار کرد، اما به زودی به عنوان یک سازمان مستقل فعالیتش را تثبیت کرد. بیزشات برای کمک و رسیدگی به معلولینی که حقوق آنها زیرپا گذاشته شده است فعالیت می کند.

این مرکز از کارشناسان و متخصصان و تصمیم گیرندگان سیاسی در کنست و دولت اسرائیل در امور اجرایی اش استفاده می کند.

مرکز بیزشات مدعی است که خدماتش معطوف به افراد معلولی است که از نظر رشدی، فیزیکی عاطفی و حسی و نیز در زمینه یادگیری ناتوانند. مسئولین این مرکز می گویند، بسیاری از افرادی که برای کمک و مساعدت به مرکز بیزشات در اسرائیل مراجعه می کنند. خواهان برابری و مساوات در زمینه های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی اند. در این میان کودکانی نیز هستند که نیاز به حمایت و خدمات پزشکی دارند و نیز افراد معلولی که از وجودتبعیض در محل کار خود رنج می برند.

براساس همین اصول بیزشات مدعی است که از تمامی افراد معلول و ناتوان در همه بخشهای اسرائیل، بدون ملاحظه شرایط سنی، پایگاه اجتماعی، ملیت یا عقاید مذهبی شان، حمایت می کند. بنابر ادعای بیزشات، هدف این مرکز، ارتقاء حقوق جوانان و پیران و از نظر اقتصادی توانمند کردن افرادی است که در زیر خط فقر زندگی می کنند. این مرکز همچنین مدعی است گستره خدماتش اعراب، یهودیان، سکولارها و مذهبیون، مردان و زنان و مهاجران قدیمی و جدید اسرائیل را در برمی گیرد.

الف ـ ساختار اجرایی و سازمانی مرکز بیزشات:

ساختار اجرایی و سازمانی مرکز بیزشات اسرائیل، شامل یک هیأت مدیره مرکب از معتمدان و اعضای آن، مشاورین و اعضای آن کارکنان بیزشات، بخشها و برنامه های مرکز است.

1 ـ هیأت مدیره:

مرکز بیزشات در اسرائیل توسط مجموعه ای از افراد معتمد مدیریت می شود. مدیریت این مرکز متشکل از نمایندگان معلولین والدین افراد معلول، کارشناسان و متخصصان، نمایندگان انجمن حقوق مدنی در اسرائیل و شورای حمایت از کودکان است. مسئولیتهای مدیران که به صورت داوطلبانه انجام وظیفه می کنند، شامل تعیین سیاست، تثبیت اهداف و پیروی از تصمیمات اجرایی هیأت مدیره است. رئیس این مجموعه آری پالتیل (Ari Paltiel) ، استکه به همراه دیوید بوتزر (David Botzer)وکیل مدافع مرکز و پدر یکی از معلولین، آفر دهاری (Afer Dahari) روان شناس مرکز، سیلویا تسلر لازاویچ (Sylvia Tessler-Lozawick)مدیر اجرایی، سوزان کانون (Suzanne Cannon)مدیر توسعه، ارن گانر (Oren Ganor) سخنگو و چند تن دیگر به عنوان مدیر امور مالی و مسئول هماهنگی برنامه ها و سمینارها در این مرکز فعالیت اجرایی می کنند.

2 ـ مشاورین و اعضای آن:

مرکز بیزشات همچنین دارای یک هیأت مشاورین برای ارائه مشاوره به سازمانهای مختلف است که در عرصه های گوناگون مهارت و تخصص دارند و از این طریق به رشد و آگاهیهای عمومی افراد مرکز و افزایش منابع آن کمک کنند.

قاضی تسوی تال (Tsevi Tal) قاضی عالیرتبه بازنشسته، یهودا آونر (Yehuda Avner)پرفسور ماجد الخاج (Prof Majed Alhaj) و چند فرد دیگر اعضای مشاورین این مرکز را تشکیل می دهند.

ب ـ تشکیلات و برنامه های بیزشات:

تشکیلات و برنامه های بیزشات شامل سه بخش و سه برنامه است که اولین آنها بخش قانونی بیزشات است. هدف اصلی این بخش، تلاش برای تصویب قانونی در جهت شناسایی برابری حقوق افراد معلول با سایر افراد جامعه است. مضاف برآن، بخش قانونی مرکز بیزشات اسرائیل، طراحی قوانین جدید و پیشنهادهای اصلاحی مرتبط با تساوی حقوق افراد معلول را برای ارائه به مراجع تصمیم گیری پیگیری می کند. این بخش همچنیندادخواستها و ادعاهای قانونی در همه زمینه های قضایی و اجرایی معلولین را به مراجع ذیربط ارائه می دهد.

بخش دیگر مرکز بیزشات، بخش توسعه اجتماعی است که به طور دایم و همیشگی با معلولین در ارتباط است. از برنامه های اصلی این بخش، گسترش برنامه توانمندسازی معلولین در تمامی عرصه های زندگی اجتماعی است.

از دیگر فعالیتهای این بخش، گسترش الگوی مسکن سازی با ملاحظه قابلیت کاربری برای معلولین است.

بخش سوم مرکز بیزشات، بخش تلفن ویژه ارتباطی حقوق بشر برای معلولین است. این بخش تقاضاهای کمک معلولینی که حقوقشان نادیده گرفته یا پایمال شده است را دریافت می کند. این مرکز مدعی است که به اغلب تلفنها و تقاضاهای کمک که از سوی افراد و سازمانهای دیگر خواسته شده، جوابگو بوده است.

از جمله برنامه های مرکز بیزشات، اجرای قانون تساوی حقوق معلولین با دیگر افراد جامعه، برگزاری همایش "زنان معلول برای زنان معلول" و نیز برنامه مشترک راه اندازی دانشکده قانون و مدرسه امور اجتماعی دانشگاه عبری (Hebrew) برای صیانت از حقوق معلولین است.

ج ـ اهداف بیزشات:

علی رغم آن که معلولین حدود 10 درصد از کل جمعیت اسرائیل را در برمی گیرند، اما برای گذران زندگی و تأمین معاش خود با تبعیض و محرومیت مواجهند. بیزشات مدعی است که سعی دارد موانعفیزیکی و روان شناختی که معلولین در سطح جامعه اسرائیل با آن مواجهند را برطرف سازد. این مرکز درصدد ایجاد برابری بین معلولان و سایر شهروندان اسرائیل است و همچنین درصدد تشویق آنان به مشارکت همه جانبه در تمامی عرصه های زندگی اجتماعی است. بنابراین اهداف مرکز بیزشات بر مسائل زیر متمرکز است:

ـ تضمین حقوق مساوی معلولین در دسترسی به خدمات عمومی، مسکن، رسانه های جمعی، اطلاعات و سیستمهای حمل و نقل عمومی.

ـ رعایت حقوق مساوی در امر آموزش و تحصیل و رفع نیازهای ویژه دانش آموزان معلول.

ـ حق معلولان در داشتن مسکن در سطح اجتماع.

ـ حق برابری در محل کار.

ـ حق داشتن آزادی عمل و استقلال شخصی.

ـ حقوق برابر در امر پژوهش و وجود دستورالعملهای مناسب برای فعالیت پژوهشی افراد معلول.

همچنین متعاقب این اهداف مرکز حقوق بشر بیزشات، در امور قانونی با سایر مؤسسات آموزشی متحد می شود که این فعالیتها شامل موارد زیر می شوند:

ـ تهیه پیش نویس طرح برابری و ترویج قانون تساوی حقوق.

ـ مرکز حمایت از معلولین به عنوان یک وکیل مدافع در دادگاه معلولین متهم حضور داشته باشد.

ـ اداره و اجرای سمینارهای آزاد برای معلولین و خانواده هایشان.

ـ ارائه سخنرانی برای کارشناسان و سازمانهاییکه برای معلولین کار می کنند.

ـ به راه انداختن یک خط تلفن ارتباطی ویژه برای معلولین.

ـ برنامه ریزی در جهت تأسیس یک دانشگاه آموزش دهنده دانشجویان امور اجتماعی که در آینده برای معلولین کار کنند.

د ـ حوزه های فعالیت مرکز بیزشات:

حوزه های فعالیت بیزشات متنوع است و بسیاری از عرصه های زندگی را پوشش می دهد. این فعالیتها شامل احداث مسکن برای معلولین، اشتغال، آموزش کودکان معلول و نیازمند، فرایند پرداخت حقوق معلولین، دسترسی آسان آنها به تمامی امکانات و دیگر عرصه ها می شود. مهمترین فعالیتهای بیزشات عبارت است از:

1 ـ بخش آموزش:

بنابر آمارهای موجود 10 درصد از یک میلیون و 559 هزار و 297 دانش آموزی که در مؤسسات آموزشی گوناگون اسرائیل مشغول تحصیلند، را دانش آموزان نیازمند آموزشهای ویژه تشکیل می دهند. حدود 36 هزار نفر از این دانش آموزان در سیستمهای آموزشی ویژه تحصیل می کنند تا مقدمات لازم برای ورود به سیستم آموزشی عمومی را فرا گیرند. هدف از قانون آموزش ویژه که در سال 1998 تصویب شد، ارتقاء و گسترش توانایی کودکان معلول و نیز پیوند آنان با جامعه و نیروی کار بود. براساس این قانون همه کودکان 3 تا 21 سال با معلولیتهای جسمی و عاطفی مشمول آموزش ویژه می شوند.

آموزش ویژه، آزاد و قابل دسترسی برای تمامیکودکان است. براساس این قانون، خدمات آموزش ویژه شامل روان درمانی، گفتاردرمانی و غیره اساسی ترین نیازهای کودکان محسوب می شوند. براساس این قانون، کمیته هایی برای شناسایی واجدین شرایط آموزش ویژه تشکیل شده اند. کمیته های مذکور، چارچوب آموزشی مناسب، کلاس و مدرسه افراد نیازمند آموزش ویژه را تعیین می کنند. این بخش تسهیلاتی را برای برطرف کردن مشکلات آموزشی که بر سر راه معلولین وجود دارند ارائه می کند. آنها می توانند در سنین بالاتر از سن شروع آموزش که در قوانین اسرائیل وجود دارد، شروع به تحصیل کنند. همچنین این بخش، وزیر آموزش را مجبور به برنامه ریزی در جهت احداث مدارس و آموزشگاههای قابل دسترس برای معلولین کرده است.

2 ـ بخش اشتغال:

بنابر عقیده مسئولان مرکز بیزشات، اشتغال یک عامل اصلی در زندگی هر شخص، نه تنها به عنوان یک منبع درآمد، بلکه به عنوان وسیله ای برای اظهار شخصیت است. پدیده اشتغال برای معلولین به عنوان یک عامل عادی ساز زندگی تلقی می شود. با این حال و بنابر اظهارات مسئولان بیزشات، به دلیل سالها تبعیض، بیکاری معلولین به سطوح بالایی ارتقاء یافته است. براساس برخی گزارشهای کمیته تصویب قانون تساوی حقوق، 75 درصد معلولین در اسرائیل بیکارند.

براساس قانون حقوق برابر اشتغال که در اول ژانویه سال 1999 تصویب شد، مسائل زیر مورد تأکید قرار گرفتند:

ـ منع تبعیض علیه معلولین.

ـ الزام کارفرمایان به اصلاح و تغییر محل کار معلولین.

ـ دسترسی به پارکینگ در محل کار برای معلولین.

ـ حق داشتن ضمانت اجرایی در دادگاهها.

بنابراین بخش اشتغال درصدد ممانعت از اعمال تبعیض علیه معلولین در زمینه های مختلف کاری، از جمله درخواست انجام کار و شرایط کار است و با طرح این شعار که افراد معلول نیز برای تصدی مشاغل مهم توانایی دارند به دفاع از حق اشتغال آنها می پردازد.

3 ـ سایر بخشها بیزشات:

یکی دیگر از بخشهای بیزشات، حمل و نقل عمومی است. این بخش درصدد تسهیل و تدارک شرایط لازم برای بهره مندی معلولین از خدمات حمل و نقل عمومی است. این حق که به عنوان نیاز اساسی معلولین مشخص و تعریف شده است شامل حق بهره مندی از خدمات مناسب و خاص در زمینه استفاده از اتوبوسهای بین شهری، قطارها، هواپیماها و کشتیها می شود.

بخش دیگر، بخش برنامه ریزی فرهنگی، تفریحی و ورزشی است که هدف از آن تدارک امکانات تفریحی، فرهنگی و ورزشی برای استفاده معلولین است. این بخش امکانات سفر، ورزشهای مختلف و بازدید از مکانهای دیدنی و نمایشهای ویژه را برای معلولین به وجود می آورد.

همچنین بخش مسکن نیز از دیگر بخشهای بیزشات است که تلاش می کند تماس معلولین حقبرخورداری از مسکن را در سطح جامعه اسرائیل داشته باشند.

ه ـ عملکرد مرکز بیزشات:

عملکرد قابل ملاحظه و چشمگیر مرکز بیزشات برای ارتقای حقوق معلولین، شامل موارد زیر می شود:

ـ تصویب قانون تساوی حقوق معلولین با دیگر افراد جامعه از سوی کنست چهاردهم.

ـ دسترسی به ایستگاههای سنجش افکار عمومی (نظرسنجی) در سال 1999.

ـ ایجاد تسهیلات آسان برای حمل و نقل معلولین.

این سازمان (Bizchut) سازمانی غیرانتفاعی است که برای ارتقاء حقوق معلولان (جسمی و روانی) اعم از عرب و یهودی، در سال 1992 تأسیس شد. نام این سازمان نشانگر این امر است که همه معلولان استحقاق برخورداری از حقوق اولیه خود را دارند و نباید از روی ترحم و خیرخواهی به آنها نگریسته شود. حق دستیابی برابر به مسکن، خدمات، رسانه ها، اطلاعات، حق آموزش متناسب با شرایط ویژه دانش آموزان معلول، حق استفاده از نظام آموزشی جاری، حق اسکان و حضور در جامعه، حق برابری در محل کار، حق آزادی شخصی و حق استفاده از رویه های قانونی متناسب با شرایط معلولین از جمله عقاید و آراء این سازمان است.

براساس مطالب از پیش گفته شده، مجموعه اقدامات گروه مذکور در قبال اقلیت عرب اسرائیلی را می توان در راستای انتقاد از دولت و نظام سیاسی اسرائیل ارزیابی کرد و آنها را در زمره گروههای هوادارحقوق بشر و صلح جو در اسرائیل قرار داد.

مأخذ:

1. www.bizchut.org.il/eng.