استعمار یهودی، جمعیت

جمعیت استعمار یهودی در سال 1891 به عنوان جمعیت خیریه یهودی تأسیس شد. هدف آن کمک به فقرا و درماندگان یهود و کوچاندن آنان از مناطق اروپایی و آسیایی بود. یهودیان که در این مناطق از ستم به خویش و محرومیت از حقوق سیاسی رنج می بردند به جاهای دیگر جهان کوچ می کردند تا در آن نقاط بهتر بتوانند از حقوق انسانی خود بهره مند شوند. مؤسس این جمعیت "بارون موریس دوهرش"، بانکدار و تاجر یهودی آلمانی الاصل بود که در فرانسه زندگی می کرد و با مراکز و کانونهای انحصاری و استعماری ـ که پشتوانه طرح صهیونیستی بودند ـ در ارتباط بود و چهره سرشناسیهودی این مراکز به شمار می رفت.

در سال 1893 جمعیت استعمار یهودی به عنوان یک شرکت سهامی که سرمایه اولیه آن دو میلیون لیره استرلینگ بود به ثبت رسید. این سرمایه بعدها به هشت میلیون لیره بالغ شد. هیأت مدیره جمعیت از شخصیتهای یهودی ـ که با مؤسسات انحصاری سرمایه داری در انگلیس، بلژیک، فرانسه و آلمان در ارتباط بودند ـ به ریاست "بارون دوهرش" تأسیس شد. از سرشناس ترین اعضای هیأت مدیره جمعیت "بارون ادموند دو روچیلد" بود که در فاصله سالهای 1886 و 1890 سرپرستی امور مستعمرات یهودی موجود در فلسطین را به عهده داشت. به همین منظور اداره ویژه ای را تحت سرپرستی خودش تأسیس کرد که مقر آن در شهر الخلیل بود.

جمعیت استعمار یهودی، در آغاز تلاش کرد تا یهودیان مهاجر روسیه و اروپای شرقی را در مستعمرات قابل کشت در آمریکا شمالی و جنوبی اسکان دهد. این کار به ویژه در آرژانتین انجام گرفت. جمعیت استعمار یهودی در این کشور بر 750 هزار هکتار زمین دست یافت و از 500 هزار هکتار آن اسکان حدود 3500 خانواده یهودی از مهاجران اروپای شرقی ـ که جمعیت آنها بین 35 تا 40 هزار تن بود ـ استفاده کرد.

فعالیت جمعیت استعمار یهودی در فلسطین از زمانی آغاز شد که از سال 1896 جایگزین اداره روچیلد ـ که سرپرستی مستعمرات یهودی آن روز در فلسطین را به عهده داشت ـ شد. بدین منظور صندوقی تحت سرپرستی "دوهرش" با سرمایه ای معادل پانزده میلیون فرانک فرانسه تأسیس شد. جمعیت استعمار یهودی برای اداره مستعمرات کمکهای مالی به شکل قرض گرفت و خرید زمینها واستقرار مستعمرات یهودی نشین جدید در فلسطین را از سال 1900 آغاز کرد. سپس تعدادی از مستعمرات را در منطقه الجلیل الادنی شرقی و منطقه طبریه پایه گذاری کرد.

فعالیت جمعیت در این امور تا سال 1923 که با نام "جمعیت استعمار یهودی در فلسطین ـ پیکا" کار می کرد ادامه داشت. سپس تلاشهایی در آژانس یهود در جنبش صهیونیسم جهانی هماهنگ شد و سپس از سال 1929 فعالیتهای مستقل خود را از سر گرفت. جمعیت استعمار یهودی از زمان پیدایش اسرائیل تلاشهایش را در کمک به دولت اسرائیل و آژانس یهود برای اسکان یهودیان در وطنی فلسطینی متمرکز کرد و تا سال 1968 در ایجاد و تقویت 41 مستعمره یهودی نشین با آنها مشارکت کرد. در تقویت مباحث مربوط به کشاورزی در دانشگاه عبری و دانشسرای علوم وایزمن و نیز پیشرفت آموزش کشاورزی در مدارس کشاورزی موسوم به "مکابی اسرائیل" و جاهای دیگر سهیم بود.

این جمعیت همچنین در فعالیتهای دو جمعیت یهودی آمریکایی "هیاس" و "جونیت" که به یهودیان منصرف و بازگشته از هجرت به اسرائیل و به ویژه یهودیان شوروی برای ورود به آمریکا کمک می کرد مشارکت و همکاری داشت.

مأخذ:

1. الموسوعة الفلسطینیة، جلد اول، چاپ اول، 1984.