شارانسکی، ناتان

در سال 1948 در اوکراین به دنیا آمد. در سال 1986 به اسرائیل مهاجرت نمود. تحصیلاتش را در رشته ریاضیات در مرکز تکنولوژی و فیزیک مسکو به انجام رسانید و در پی برگزاری کنفرانس هلسینکی گروه مشورتی مسکو ـ هلسینکی را پایه گذاری نمود. وی در سال 1977 به اتهام جاسوسی و کمک به عملیات خصمانه در شوروی و ترویج مداوم اندیشه های صهیونیستی توسط دستگاه امنیتی این کشور دستگیر و برای مدت 9 سال به زندان محکوم شد.

در سال 1989 پس از آزادی از زندان و در حالی که از تابعیت شوروی محروم شده بود مدال آزادی و آزادگی را از دستان رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا رونالد ریگان دریافت نمود. شارانسکی مدتی پس از مهاجرت به اسرائیل حزبی را به نام اسرائیل بعلیا پایه گذاری نمود و رهبری آن را نیز بر عهده گرفت. او در سال 1996 از سوی همین حزب که به حزب یهودیان روسی تبار یا مهاجرین روس مشهور شده است به کنیست چهاردهم راه یافت. سپس در کابینه بنیامین نتانیاهو تصدی وزارت صنعت و تجارت را عهده دار شد.

وی در سال 1999 و در جریان کنیست پانزدهم نیز ضمن عضویت در کنیست از سوی حزب متبوعش به وزارت کشور کابینه باراک منصوب شد. لیکن در تاریخ 11 ژولای 2000 به دلیل پاره ای از اختلافات با نخست وزیر بر سر چگونگی و میزان اعطای امتیازات به طرف فلسطینی استعفا نمود. و از کابینه ائتلافی باراک خارج شد.

از دیگر مناصب وی می توان به سخنگویی جنبش یهودیان در مسکو، ریاست اسبق مجمع صهیونیسم در روسیه، ویراستاری نشریه جروزالم پست و عضویت در هیأت مدیره "Peace Watch" اشاره کرد.

شارانسکی کتابی را تحت عنوان "ترس نه زشتی" تألیف نموده و سلسله مقالاتی را نیز در نشریات اسرائیلی به ویژه جروزالم پست به رشته تحریر درآورده است.

الف ـ پیشینه و فعالیت سیاسی:

شارانسکی تنها دو سال پس از ورود به اسرائیل (1988) به عنوان رئیس سازمان "تریبونصهیونیست" (Zionist forum) انتخاب شد. سازمان تریبون صهیونیست در واقع سازمان پوشش دهنده به فعالیتهای یهودیان اتحاد جماهیر شوروی بود که تلاش می کرد، زمینه های تسهیل مهاجرت یهودیان این کشور را فراهم نماید. این سازمان این کشور را فراهم نماید. این سازمان پس از گذشت 11 سال از آزادی شارانسکی (1997ـ1986) موفق گردید 700 هزار یهودی ساکن در جمهوریهای شوروی سابق را در اراضی اشغالی اسکان دهد. شارانسکی همچنین در سال 1995 حزب یسرایل بعلیا را تأسیس نمود که هدف از تشکیل آن ساماندهی به وضعیت فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مهاجرین بود.

این حزب موفق شد تنها یک سال پس از آغاز فعالیت خود هفت کرسی در پارلمان اسرائیل به دست آورد. متعاقب پیروزی حزب در انتخابات پارلمانی، ناتان شارانسکی وارد کنست اسرائیل شد و از طریق ائتلاف با حزب اکثریت به عنوان وزیر صنعت و بازرگانی انتخاب شد. وی به مدت سه سال در این منصب خدمت کرد و در نهایت در ژولای 1999 به عنوان وزیر کشور معرفی شد. پس از استعفای نامبرده از این سمت در ژولای 2000 وی در خلال سالهای 2001 تا 2003 به عنوان وزیر ساختمان و مسکن و همچنین معاون نخست وزیر فعالیت نمود.

از فوریه 2003 تا می ماه 2005 یعنی پیش از زمان تقدیم استعفای خود به دلیل مخالفت با طرح عقب نشینی غزه نیز تصدی وزارت امور بیت المقدس و دیاسپورا را برعهده داشت.

وی همچنین در دوره تصدی خود بر وزارتخانه های مختلف اسرائیل همزمان ریاست انجمن هماهنگ کننده مبارزه با آنتی سمیتیسم را برعهده داشت. این سازمان در سال 2002 از سویرژیم صهیونیستی و با همکاری سازمانهای مختلف یهودی جهان همچون انجمن ضد افترا و سایمون ویزنتال به بهانه مقابله با آنتی سمیتیسم تشکیل شد. شارانسکی عضو هیأت مدیره سازمان "پیس واچ" (Peace watch) نیز می باشد. این سازمان مدعی است از طریق ارائه آموزشهای لازم زمینه های دستیابی به صلح را فراهم می نماید.

ب ـ دیدگاهها و مواضع:

دیدگاههای ناتان شارانسکی به عنوان یک نویسنده متأثر از اندیشه های نئومحافظه کاران و نظرات وی به عنوان یک صهیونیست تحت تأثیر افراطی ترین گروههای صهیونیستی قرار دارد. در اینجا ضمن تفکیک این دو نوع دیدگاه، آرای شارانسکی ارزیابی می شود.

1 ـ دیدگاههای کلی:

از شارانسکی به عنوان فردی یاد شده که آراء و اندیشه های افراطی وی پیرامون دموکراسی سازی در جهان بر دیدگاههای محافظه کارانه جرج بوش رئیس جمهور ایالات متحده تأثیرگذار بوده است. برای نمونه شارانسکی در کتاب خود با عنوان "موردی برای دموکراسی" (The case for Democracy)که انعکاس دهنده آرای وی می باشد. از ضرورت اخلاقی مبارزه با شرارتها سخن گفته که نتیجه آن در برخورد با نازیسم و کمونیسم مشخص گردید و "این ضرورت همچنان در برخورد با تروریسم احساس می شود".

وی همچنین با به کارگیری واژه شرور از یک جهان دوقطبی یاد می کند که در آن کشورها به دو گروه موافقین مبارزه با شرارت و مخالفین آن تقسیم می شوند و دولتهای دموکراتیک تحت رهبری ایالاتمتحده نقش جدی و محوری در بسط و گسترش آزادی در جهان برعهده دارند. شارانسکی همچنین ضمن دفاع از دموکراسی می نویسد: "همه حقوق و آزادیها از دموکراسی نشأت می گیرد و در صورتی که دموکراسی به هر نحو حاکم شود همه جوامع رشد و رقی کرده و ملتها مورد احترام قرار می گیرند، لیکن فقدان دموکراسی باعث ایجاد فاجعه ای غیرقابل پیش بینی است."

2 ـ دیدگاههای صهیونیستی:

دیدگاههای صهیونیستی شارانسکی که از آن به عنوان "دیدگاههای جدید صهیونیستی" یاد می شود مبتنی بر این اصل است که "هر گونه اعطای امتیاز به طرف فلسطینی باید مبتنی بر تغییر و تحول در رفتار و گفتار فلسطینیان باشد". بنابراین پیش شرط هر گونه حرکتی که در نهایت به اعطای امتیاز به طرف فلسطینی بینجامد این است که "فلسطینیان صرف نظر از توقف تحریک به خشونت، مبتنی بر اصلاح دیدگاه افراطی علیه یهودیان از به کارگیری ادبیاتی که بیانگر نفی مشروعیت اسرائیل و صهیونیسم است خودداری کنند. به این تعبیر می توان ایده های صهیونیستی شارانسکی را مبتنی بر سه اصل معرفی نمود.

1 ـ نفی هر گونه امتیاز به طرف فلسطینی اعم از کمک مالی و مادی یا حتی قبول مشروعیت فلسطینیان مادام که آنان از تطبیق رفتار خود با معیارهای دموکراسی اجتناب ورزند.

2 ـ به کارگیری متدهای شبیه طرح مارشال برای تقویت دموکراسی برای فلسطینیان در صورتی که نسبت به استمرار الگوهای دموکراتیک پایبند باشند.

3 ـ استمرار برخورد شدید با فلسطینیان همانندمدل رویارویی ریگان با اتحاد جماهیر شوروی (تا زمان تسلیم در برابر اسرائیل).

به همین دلیل نیز شارانسکی ضمن مخالفت با طرح عقب نشینی شارون (مبتنی بر اصل اول دیدگاه خود) در مقاله با عنوان "عقب نشینی از نوارغزه به معنای جایزه به تروریست و تشویق به خونریزی" نوشت: "طرح تخلیه کامل شهرکهای یهودی نشین از کسانی که علی رغم شلیک کاتیوشا همچنان با عشق ورزی نسبت به آن مایل به ادامه زندگی در آن هستند، تنها به معنای اعطای جایزه به تروریستهاست و هیچ کدام از مشکلات اسرائیل اعم از انزوای بین المللی و برخورد با تروریسم را حل نمی کند...

ما با این اقدام به سازمانهای تروریستی فرصت داده ایم که با استفاده از موقعیت و ظرفیت نوارغزه از آن برای رسیدن به سایر آمال و آرزوهای خود استفاده کنند. در حالی که تجربه ایالات متحده در عراق نشان داد از طریق حضور یک قدرت هژمون که وظیفه آن مقابله با تروریسم است، می توان به سرکوب آن نایل آمد. اما ما به جای استفاده از این تجربه برخلاف آن عمل می کنیم و نوارغزه را در اختیار تروریستها قرار می دهیم.

3 ـ دیدگاه شارانسکی در قبال ایران:

ناتان شارانسکی در کتاب اخیر خود "موردی برای دموکراسی" از ایران به عنوان یکی از "جوامع مخوف" نام برده است و با استناد به پیروزی آمریکا در جنگ سرد به این نتیجه رسیده است که جهان آزاد با اتخاذ سیاست صحیح در قبال جوامع مخوف، می تواند بدون هدر دادن حتی یک گلوله یا قربانی کردن یک سرباز بر آنها غلبه نماید.

زیرا این گونه جوامع به جهان آزاد هم به عنواندشمن و هم به عنوان دوست نیاز دارند؛ در غیر این صورت نمی توانند دوام بیاورند، زیرا آنها صددرصد به منابع مالی، مشروعیت و تکنولوژی جهان آزاد وابسته اند، هرچند همزمان در مقابله با آن قرار گرفته اند. جهان آزاد نیز هنوز آمادگی اتخاذ سیاست شفافی در قبال آنها را ندارد. به عقیده شارانسکی، اگر با طرح مسئله حقوق بشر نسبت به این گونه جوامع ـ از جمله ایران ـ برخورد شود، شکست این حکومتها حتمی و قطعی خواهد بود. شارانسکی معتقد است پیروزی بر ایران امروز، بسیار آسان خواهد بود؛ زیرا ملت ایران همگی دوگانه اندیش شده اند و به جای آرمانهای اسلامی و انقلابی به سمت سکولاریسم گام برمی دارد.

"شارانسکی ناتان" (Natan Sharansky) رئیس [[اسرائیل بعالیا، حزب|حزب اسرائیل بعالیا]] و وزیر صنعت و بازرگانی در دولت نتانیاهو بود. نام اصلی او، آناتولی است اما نام عبری بر خود نهاد. وی در اوکراین به دنیا آمد و در کالج فیزیک راهبردی در مسکو، به تحصیل ریاضیات و کامپیوتر پرداخت. در سال 1973 درخواست روادید مهاجرت به اسرائیل را کرد.

شارانسکی در یک تلاش تبلیغاتی گسترده، خواهان احقاق حق یهودیان شوروی در مهاجرت به اسرائیل شد و حلقه پیوندی میان یهودیان اتحاد شوروی بود که از مهاجرت و نیز از دریافت مطبوعات غربی محروم بودند. در سال 1976، روزنامه ایزستیا، وی را به همکاری با دستگاه اطلاعات آمریکا متهم کرد و سپس به اتهام خیانت و جاسوسی دستگیر و به سیزده سال زندان محکوم شد.

وی در 11 فوریه سال 1986 آزاد شد و همان روز، کشورش را ترک و به اسرائیل مهاجرت کرد و درآنجا اعلام نمود که به پیکار خود در جهت احقاق حق یهودیان شوروی برای مهاجرت، ادامه خواهد داد.

شارانسکی بر این باور است که یهودیان اتحاد شوروی به طور کامل در جامعه خود، آمیخته شده اند و در حال اضمحلال هستند. بنابراین فراخوانی او برای اعطای حق مهاجرت به یهودیان، برای رهایی آنها نیست، بلکه برای خدمت به منافع کشور صهیونیستی است. با این حال، با آغاز مهاجرت جدید از شوروی در دهه نود، شارانسکی از این آمیختگی مهاجران استفاده نمود و عنوان کرد که آنها یک توده انسانی مستقل و دارای منافع خاص خود هستند و برای همین سرانجام، یک حزب سیاسی، مهاجران روسی تشکیل داد (همزمان با آن یک حزب مغربی و یک حزب از یهودیان فلاشا تشکیل شد) که از آرمان های صهیونیسم فراتر می رود تا نمایانگر منافع مهاجران روسی باشد که تنها به منافع خاص خود، پایبند هستند.

مآخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد هفتم، چاپ اول، 1383.
2. بولتن رویداد و گزارش، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی علمی ندا، ضمیمه ویژه شماره 58.
3. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 12/4/1384، شماره 76.
4. www.jewish virtuallibrary.org/jsource/biography/sharanskyhtm.
5. www.pbs.org/newshour/bb/middle-east/july-dec 97/sharansky-7-22.html.
6. www.knesset.gov.il/mk/eng/mk-eng/mk- eng.asp? mk-individual-id-t=127.
7. www.reseauvoltarive.net/article 6357.
8. www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A5556-2004 Nov 22.
9. www.pricegrabber.com/search-fullingobk. php/isbn=1586482610.
10. www.cdn-friends-icei.ca/isreport/sharonsky.
11. www.aish.com/jewishissues/middleeast/disengagement-from-genu...
12. www.international.ucla.edu/article.asp? parentid=17697.