جنگ افزارهای هسته ای اسرائیل

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


فعالیت هسته ای اسرائیل از اوایل تأسیس این رژیم شروع شد. رژیم صهیونیستی از همان آغاز تأسیس به دنبال برخورداری از انرژی هسته ای بود. زیرا رهبران این رژیم غلبه بر جهان عرب و جهان اسلام و یا حداقل حفظ خود در قلب جهان اسلام را از طریق بازدارندگی می جستند. سیاست آنها از همان آغاز، جذب جدیدترین فن آوریها برای تقویت توانایی نظامی شان بود.

در سال 1949 واحد "همد گیمل" (Hemimed Gimmel) که جزء واحدهای علمی در نیروی دفاعی رژیم صهیونیستی بود به جستجوی منابع طبیعی و به ویژه اورانیوم در صحرای نقب پرداخت. این واحد به اورانیوم دست نیافت، اما ذخایر سرشار فسفات را در آن ناحیه پیدا کرد.

در سال 1952 کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل (Israel Atomic Energy Commission) AEC تشکیل شد. نخستین رئیس آن "ارنست داوید برگمان" بود. کسی که طی سالها بر بازدارندگی دفاعی اسرائیل به کمک بمب اتمی تأکید کرده بود. او همچنین رئیس ایمت (Emet_در بخش امور تحقیقاتی و زیربنایی در وزارت دفاع رژیم صهیونیستی نیز بود که همد گیمل زیر نظر آن فعالیت می کرد. همد گیمل بعدها به "ماخون"(Machon)تبدیل شد که غیر از جستجوی اورانیوم درصدد تهیه آب سنگین برای تولید برخی مواد مهم هسته ای در داخل اسرائیل بود.

برای ایجاد رآکتور آب سنگین، فرانسه وعده هایی به رژیم صهیونیستی داد. نخست فرانسه وعده داد که در ساخت رآکتور آب سنگین چهل مگاواتی و کارخانه تولیدات شیمیایی در مرکوله (Marcoule) با اسرائیل همکاری کند و در پاییز 1956 برای همکاری در ایجاد رآکتور تحقیقاتی 18 مگاواتی وعده هایی داد. در سه اکتبر 1957 فرانسه و اسرائیل قراردادی برای ساختن رآکتور 24 مگاواتی منعقد نمودند. این نیروگاه در دیمونا برپا شد. این اقدامی به صورت مخفیانه و دور از چشم "آژانس بین المللی انرژی اتمی" انجام شد. ریاست طرح با کلنل "مانس پات" از واحد اردونانس در "نیروی نظامی اسرائیل" بود.

برای حفظ امنیت و مخفی ماندن کار، اداره ارتباطات علمی "لکم" (Lekem) که یک تشکیلات جاسوسی بود، به وجود آمد. 1500 اسرائیلی و فرانسوی در طرح دیمونا شرکت داشتند و اداره گمرک فرانسه به انحاء مختلف تلاش کرد تا همکاری خود را پوشیده نگاه دارد. چنانکه بخشهایی از تجهیزات نیروگاه مذکور را بخشی از یک پروژه (شیرین سازی آب دریا) که باید به آمریکای لاتین فرستاده شود معرفی کرد. آب سنگین مشروط بر اینکه به کشور ثالث فرستاده نشود، توسط فرانسه برخلاف این تعهد چهار تن آب سنگین را به فلسطین اشغالی انتقال داد.

در مه 1960 فرانسه رژیم صهیونیستی را تحت فشار گذاشت تا برنامه هسته ای خود را افشا کرده و اجازه بازرسی بین المللی از آن را صادر نماید. فرانسویها از رسوایی خود در صورت برملا شدن چنین نیروگاهی که به یاری فرانسه ساخته شده بود، بیم داشتند. آنها حتی تهدید کردند که ممکن است سوخت رآکتور را قطع کنند. اما سرانجام توافق شد کهفرانسه به ارسال اورانیوم و تجهیزات ادامه داده و در عوض اسرائیل نیز از تولیدات پلوتونیوم و سلاح هسته ای نموده و احداث نیروگاه را اعلام نماید.

به علاوه پیمانکاران فرانسوی نیز کار بر روی نیروگاه را خاتمه دادند. اما نیروگاه در 1964 به مرحله حساس کار خود ظاهرا تولید پلوتونیوم، رسید. آمریکاییها در سال 1958 با پروازهای شناسایی هواپیمای یو 2 به وجود نیروگاه پی بردند. و در اوایل دسامبر 1960 بود که این مطلب را رسما اعلام کردند، چند روز بعد "دیوید بن گوریون" رسما اعلام کرد که دیمونا یک مرکز تحقیقات هسته ای برای "مقاصد" صلح آمیز است.

گرچه در 8 دسامبر 1960 نیز دفتر سیا در تل آیو گزارش داد که "واقعیت برنامه سلاحهای هسته ای اسرائیل را نمی توان انکار نمود"، اما بازرسان ایالات متحده که در دهه 1960 از دیمونا بازدیدهایی به عمل آوردند که به علت کنترل و محافظت شدید حتی موفق به عکسبرداری از آن نشدند، آنها گزارش دادند که اثر خاصی از تلاش برای تولید سلاحهای هسته ای مثل پایگاههای تهیه پلوتونیوم نیافته اند. اما چنین رآکتور و تأسیسات عظیمی نمی تواند صرفا برای مقاصد غیرنظامی باشد. با این حال آمریکا در برابر این برنامه سکوت نمود. در سال 1968 براساس گفته های "ادوارد تلر" که پدر بمب هیدروژنی خوانده می شود و آن زمان در تشکیلات نظامی اسرائیل دوستانی داشت.

سیا گزارش داد که اسرائیل جریان تولید بمب را آغاز کرده و با موفقیت به پیش می برد. تلر پیش بینی می کرد که اسرائیل هرگز به آزمایش هسته ای نمی پردازد. (نمی توان گفت که آمریکاییها تا این زمان در زمینه برنامه هسته ای این رژیم به قطع و یقین نرسیده بودند).

(ن. ر: تسلیحات هسته ای اسرائیل)

مأخذ:

  1. http://www.fas.org/nuke/guide/israel/agency.iaec.htm p2.