احدوت هاعافودا، حزب

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


حزب احدوت هاعافودا ( کار مشترک) در سال 1919 در فلسطین تشکیل گردید و به عنوان حزب صهیونیستی کارگری سوسیالیستی، کشاورزان و شهرنشینان و سربازانی را که در ارتش انگلیس خدمت کرده اند به عضویت خود درآورد در اواخر دهه بیست بین حزب مذکور و جنبش "هابوعیل هاتسعیر" (کارگر جوان) به رهبری حایم ارلوزوروف که دارای تمایلات سوسیالیستی بود روابط دوستانه و نزدیکی برقرار شد که در ژانویه 1930 منجر به ادغام هر دو حزب در یکدیگر و تشکیل حزب ماپای (کارگران اسرائیلی) گردید.

پس از تأسیس ماپای، به دلیل تمایلات اصلاح طلبانه دست راستی حزب، ریشه های مخالفت از سوی گروههای زیر انجام گرفت: جوانانی که از شوروی آمده بودند و عضو جنبش جوانان صهیونیست و صهیونیستهای سوسیالیست ـ مارکسیست بودند، و بعضی از فعالان حزب (کارگران صهیونی) که از لهستان آمده بودند و همچنین سندیکای کارگران سازندگی در (تل آویو) که تلاش کرد مفهوم طبقاتی را در فعالیتهای حرفه ای هیستادروت تعمیق بخشد و نیز برخی از اعضای سابق حزب سوسیالیستی چپگرای آلمان که بهمجموعه مخالفین پیوسته بودند. این مخالفین در نشریه های خود مبارزه سوسیال مارکسیست را علیه اصلاح طلبی ملّی از یکسو و علیه کمونیسم از سوی دیگر اعلام کردند.

این جریان فعالیت خود را در درون جنبش کیبوتز مشترک و اتحادیه های کارگری در شهرها گسترش داد و نام "گروه ب" را برای خود انتخاب کرد. این گروه با سیاست کمیته اجرایی مابای و "نیروی هیستادروت بوروکراتیک" مخالفت می کرد، ولی در سال 1942 حزب مابای با صدور بخشنامه ای انجام هرگونه فعالیت گروهی منفرد را ممنوع کرد. گروه ب در ماه مه سال 1944 "جنبش کار مشترک" را تأسیس نمود، این جنبش توانست در انتخابات کنگره ششم هیستادروت 7/17% از آراء به دست آورد.

پیش از تشکیل اسرائیل، جنبش کار مشترک از سیاست تندروی پیروی می کرد به نحوی که اعضای این جنبش پستهای کلیدی را در هاگاناه و بالماخ به دست آوردند.

در آوریل 1946 این جنبش با بازمانده حزب بوعای تشیون متحد گردید و حزب جدید "احدوت هاعوفودا ـ بوعای تیسون" را به وجود آوردند. حزب تازه تأسیس در فوریه 1948 با جنبش هاشومیر (نگهبان) متحد شده و حزب واحد "مفلیحبیت هبو عالیم همیئو حیدت ماپام"، یا حزب کارگران متحد را تشکیل دادند. با این حال این اتحاد هنوز وحدت کاملی نبود چرا که همچنان در ماپام، جناح چپ مخالفی وجود داشت هرچند که حزب (ماپام) در اوت 1953 تصمیم گرفت "عناصر دست چپی مخالف صهیونیست" را از تشکیلات خود طرد کند ولی جناح طرد شده از ماپام به رهبری اسحاق طبنکین، اسرائیل کالیلی، اسحاق بن اهارون و ایکالآلون (از کیبوتز مشترک) مجددا تصمیم گرفتند حزب مستقل "احدوت هاعافودا" را ایجاد کنند. این حزب روزنامه ای به نام "لامرحاف" منتشر کرد و به طور مستقل در انتخابات پارلمانی مشارکت داشت و اغلب بین 8 الی 10 کرسی را در پارلمان تصاحب می کرد.

حزب احدوت سیاست تندروی را در پیش گرفت چرا که ضمن داشتن مواضع سخت نظامی بر ضد اعراب، خواستار اعمال سیاست خارجی خصمانه ای در خاورمیانه بود که با این موضع گیری تند و آشکار در مرحله ای بعد از حزب حیروت قرار می گیرد. حزب احدوت در ائتلاف وزرا (ائتلاف دولتی) از سالهای 1959 تا 1965 شرکت داشت و با حزب مابای هم پیمان شد و بر ائتلاف خود نام عبری معراخ یا (تجمع) نهادند. در سال 1968 احزاب مابای، احدوت هاعافودا و رافی در یک حزب ادغام شدند که به نام حزب کار اسرائیل معروف گردید.

مآخذ:

  1. مؤسسه الدراسات الفلسطینیة: الکتاب السنوی للقضیة الفلسطینیة لعام 1968، بیروت.
  2. بدر، کاملیا: نظرة علی الاحزاب و الحرکات السیاسیة الاسرائیلة، قدس 1981.