آیشْمَن، مسأله

مسأله آدولف آیشمن، به پیکار تلخ جنبش نازی با یهودیان ارتباط دارد. به اعتقاد هیتلر، شکستهای آلمان در جنگ جهانی اول، کار یهودیان بود. او در کتاب پرآوازه خود "نبرد من" آنان را متهم کرد که باعث از دست رفتن روحیه ملت آلمان بوده اند. هنگامی که آدولف هیتلر در سال 1933 رهبری آلمان را به دست گرفت، به صدور قوانین تبعیض آمیز و اتخاذ تدابیر ضدیهودی پرداخت. از این رو، بسیاری از یهودیان به فلسطین و ایالات متحده آمریکا و آمریکای لاتین مهاجرت کردند (نک: نازیسم و صهیونیسم).

یکی از برجسته ترین افسرانی که در اجرای این تدابیر دست داشت، آدولف آیشمن بود. او متهم شد که شخصا بر شکنجه و نژادکشی یهودیان در بازداشتگاهها نظارت داشته است.

به دنبال شکست نیروهای آلمان در مه 1945، بسیاری از افسران نازی، از جمله آدولف آیشمن، به کشورهای آمریکای لاتین گریختند. او در سال 1950 به بوئنوس آیرس پایتخت آرژانتین سفر کرد و در همانجا در سال 1952 شناسنامه ای با نام جدید "ریکاردو" به دست آورد.

در عملیات شناسایی هویت آیشمن درآرژانتین، فریتس بادر دادستان کل آلمان غربی شرکت داشت. او اطلاعاتی را که به دست آورده بود در اختیار سازمان اطلاعاتی اسرائیل گذاشت (نک: [[اطلاعات و جاسوسی اسرائیل، سازمان ـ]]). اسرائیل، گروهی از مأموران اطلاعاتی خود را به بوئنوس آیرس فرستاد تا از هویت آیشمن اطمینان حاصل کنند و او را به اسرائیل بیاورند. گروه یاد شده، آیشمن را در تاریخ 10/5/1960 ربودند و ده روز بعد، او را بیهوش و با جامه مبدل میهماندار هواپیما، با هواپیمایی که به بهانه انتقال یک هیئت اسرائیلی که برای شرکت در جشن گرامی داشت صدوپنجاهمین سالگرد استقلال آرژانتین به این کشور آمده بود، به اسرائیل بردند.

محاکمه آیشمن 11/4/1961 در بیت المقدس اشغالی آغاز شد. دادستان کل اسرائیل، او را به شرکت در کشتار یهودیان آلمان متهم کرد. آیشمن در 15/12/1961 به مرگ محکوم شد و حکم به دار آویختن وی در 31/5/1962 در زندان رمْله اجرا گردید، سپس جسدش را سوزاندند و خاکسترش را بیرون از آبهای منطقه ای به دریا ریختند. درپی اعدامآیشمن، برخی از روزنامه های آلمانی طرفدار صهیونیسم، از این کار استقبال کردند و احزاب آلمان نیز ـ به استثنای حزب ملی آلمان ـ اعدام او را بی پروا مورد تأیید قرار دادند. حزب ملی آلمان، اعدام آیشمن را یک جنایت صهیونیستی به شمار آورد که برضد یک افسر آلمانی انجام گرفته است، زیرا براساس عرف نظامی، او تنها به اجرای فرمانهای مافوق خود می پرداخت.

عملیات ربودن آیشمن، رشته ای از پیامدهای بین المللی را به دنبال داشت. آرژانتین عملیات ربودن آیشمن را اقدامی غیرقانونی و غیراخلاقی از جانب اسرائیل برای خدشه دار کردن حاکمیت ملی آرژانتین به شمار آورد و از شورای امنیت سازمان ملل خواستار جبران مسأله به صورتی مناسب شد. شکایت نامه آرژانتین، دو روز در شورای امنیت مورد بحث قرار گرفت. نماینده ایتالیا جو حاکم بر بحثهای شورای امنیت را چنین بازگو کرد: مسأله، ایجاد سازش میان "اخلاق و قانون" بود. سرانجام قطعنامه ای صادر شد که درآن آمده بود: اقدامی که از سوی اسرائیل انجام گرفت، در صورت تکرار، می تواند صلح و امنیت بین المللی را تهدید کند و اسرائیل باید اقدام خود را نسبت به آرژانتین جبران کند. به این ترتیب، پوزش خواهی اسرائیل و اعتراف این کشور به نقض قانون آرژانتین از سوی اجرا کنندگان عملیات آدم ربایی، به عنوان جبران کافی پذیرفته شد، و این ماجرا پایان یافته تلقی گردید.

مآخذ:

1. Hillgruber, Staatmanner an , Hamburg Diplomaten Hitler 1966.
2. Devogy, Jacques, Histoire Secrete , Paris, D',Israel 1917-19771978.