آتش بس، کمیته

شورای امنیت سازمان ملل در نیمه های فوریه 1948 م. جلساتی پیاپی برای اجرای قطعنامه تقسیم فلسطین که مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ 29/11/1947 م. صادر کرده بود، منعقد نمود.

شورای امنیت به مشکلات اجرای این قطعنامهپی برده بود، زیرا این کار مستلزم فرستادن نیروهای سازمان ملل به فلسطین بود. در این میان نمایندگان ایالات متحده آمریکا و کانادا، تمایل کشورهای خود را به تجدیدنظر درباره قطعنامه اعلام کردند. سپس ایالات متحده طرحی را پیشنهاد کرد مبنی بر این که مسأله به سازمان ملل واگذار گردد و فلسطین زیرنظر آن سازمان اداره شود تا آن که اعراب و یهودیان به توافقی برسند. طرح مزبور متضمن قراردادی درباره متارکه جنگ بود. این قرارداد از طرفین می خواست که از کلیه اعمال خشونت آمیز و تخریب دست بردارند و با دولتی که جهت محافظت از امنیت اماکن عمومی و مقدسه برگزیده می شد، همکاری کنند.

اما اعراب و یهودیان طرح مزبور را رد کردند. اعراب موافقت با متارکه جنگ را به انحلال هاگاناه و خلع سلاح یهودیان مشروط ساختند و یهودیها شرط کردند که اجازه داشته باشند طرحهای خود را برای تأسیس دولت یهودی ادامه دهند. بنابراین شورای امنیت در تاریخ 23/4/1948 م. مقرر کرد مسأله را به مجمع عمومی بازگرداند و توصیه کرد مجمع با پیشنهاد متارکه جنگ موافقت کند و از اعراب و یهودیان بخواهد که متارکه را بپذیرند، و نیز مقرر کرد کمیسیونی از کنسولهای آمریکا، بلژیک و فرانسه در بیت المقدس برای نظارت بر اجرای آن تشکیل گردد.

این قطعنامه متارکه فقط در روی کاغذ باقی ماند. کمیسیون متشکل از کنسولهای سه کشور نامه ای در تاریخ 20/4/1948 به شورای امنیت فرستاد که در آن گفته شده بود: از کمیسیون کاری ساخته نیست و ارتشهای عربی به زودی به فلسطین حمله ور خواهند شد. کمیسیون همچنین تلگرافی برای ملک عبدالله فرستاد و از او خواست تا پیشروی نیروهای خود را به سوی فلسطین متوقف کند.

در این میان، هارولد اینانس برای نظارت بر اجرای قطعنامه آتش بس در بیت المقدس تعیین شد. اما او پیشنهاد کرد که یک میانجی از طرف سازمان ملل تعیین شود که مسئول تمامی فلسطین باشد و این میانجی از طرف پنج کشور بزرگ انتخاب گردد تابا کمیسیون کنسولها در اجرای قطعنامه آتش بس همکاری کند.

اعلام تأسیس دولت صهیونیستی در تاریخ 14 ماه مه و حوادثی که در پی آن رخ داد به مأموریت این کمیسیون پایان بخشید.