مؤسسه تحقیقاتی ترومن برای پیشبرد صلح
مؤسسه تحقیقات هری. اس. ترومن برای پیشبرد صلح The Harry S. Truman Research Institute for the Advancement of Peace.، به عنوان یک مرکز تحقیقاتی دانشگاهی در سال 1965 با حمایت هری اس. ترومن رئیس جمهور اسبق آمریکا تأسیس شد. این مؤسسه یکی از بزرگترین مراکز تحقیقاتی دانشگاه عبری (Hebrew University)بیت المقدس است که در زمینه مسائل مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در پنج حوزه آفریقا، آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز، آمریکای لاتین و خاورمیانه به مطالعه و تحقیق می پردازد.
فعالیت عمده تحقیقاتی مرکز بر مسائل مرتبط با روند صلح در خاورمیانه و موانع و چالشهای فراروی آن در منطقه، متمرکز است. مسائل و موضوعاتی چون تاریخ معاصر خاورمیانه و جهان عرب اسلام و سیاست، حقوق بشر، همکاریهای متقابل اقتصادی میان اسرائیل و کشورهای در حالتوسعه، همکاریهای اجتماعی و مدنی با کشورهای منطقه، تهدیدات کشورهای اسلامی از جمله ایران علیه اسرائیل، پرونده هسته ای ایران، مسائل روز سیاسی کشورهای واقع در حوزه های پنجگانه مذکور و آنتی سمیتیسم عربی و غربی از دیگر موضوعات تحقیقاتی اند که در دستور کار مؤسسان مرکز قرار دارند.
مرکز از طریق همکاری و ارتباط گسترده با مؤسسات و مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی در کشورهای مختلف جهان و متخصصان و کارشناسان امور سیاسی و بین المللی (از نهادهای علمی و دانشگاه داخل و خارج اسرائیل)، مسائل و موضوعات فوق الذکر را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد.
این مرکز با اجرای پروژه های تحقیقاتی، انتشار کتب، مقالات و برگزاری کنفرانسها و همایشهای مختلف علمی و سیاسی، اطلاعات خود در مورد معضلات و پیچیدگیهای منطقه خاورمیانه، پیشبرد روند صلح میان اعراب و اسرائیل و همچنین جدیدترین تحولات منطقه ای آفریقا، آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز، آمریکای لاتین و خاورمیانه را در اختیار جامعه علمی و دانشگاهی، روزنامه نگاران، سیاستگذاران و دولتمردان اسرائیلی قرار می دهد.
محتویات
الف ـ اهداف:
بنابر ادعای مسئولان مؤسسه تحقیقات هری اس. ترومن، محور برنامه ها و فعالیتهای مؤسسه بر اهداف چهارگانه ذیل متمرکز است:
1 ـ تلاش در راستای برقراری صلحی پایدار در منطقه خاورمیانه.
2 ـ توسعه و گسترش همکاریهای اقتصادی ـ اجتماعی میان اسرائیل و کشورهای در حال توسعه.
3 ـ تلاش در جهت تأثیرگذاری بر تصمیمات سیاستگذاران اسرائیلی در زمینه های مختلف سیاسی و اجتماعی.
4 ـ تلاش در راستای فهم بهتر ریشه های درگیری و منازعات موجود در منطقه خاورمیانه، آفریقا، آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز و آمریکای لاتین از طریق مطالعه و تحقیق در هر یک از حوزه هایپنجگانه مذکور و ارائه راهکارهایی برای حل این منازعات.
فعالیت و برنامه های مؤسسه نیز در راستای دستیابی به اهداف فوق الذکر طراحی شده اند. ضمن اینکه دامنه پروژه ها و طرحهای مؤسسه، به منظور پیشبرد روند سازش در خاورمیانه و عادی سازی روابط اسرائیل و همسایگان عرب منطقه، بسیار گسترده است.
ب ـ ساختار اداری و اجرایی:
مؤسسه تحقیقاتی ترومن، از بخشهای مختلف اداری و اجرایی تشکیل شده است. این بخشها عبارتند از:
1 ـ هیأت مدیره:
پرفسور ایال بن آری (Eyal Ben-Ari) ، پرفسور مناخیم ماگیدور (Menachem Magidor) رئیس دانشگاه عبری بیت المقدس، دکتر لئونارد پولونکسی (Leonard Polonksy) ، پرفسور حایم رابینوویچ (Haim Rabinowitch) ، دکتر اوان دابل (Evan Dobell)و دکتر سوزان گیتلسون (Susan Gitelson)اعضای هیأت مدیره مؤسسه محسوب می شوند.
پرفسور ایال بن آری مقام مدیریت و ریاست هیأت مدیره این مؤسسه را برعهده دارد.
2 ـ مدیر اجرایی:
کلیه فعالیتهای اجرایی و مالی مؤسسه تحقیقات ترومن از طریق "ناما اشپیتر" (Nama Shpeter)مدیر اجرایی مؤسسه، هماهنگ می شود.
3 ـ کمیته علمی:
این کمیته که مسئولیت نظارت بر برنامه ها و پروژه های تحقیقاتی مؤسسه را برعهده دارد، متشکل از 10 عضو از محققان و اندیشمندان برجسته اسرائیلی و غیراسرائیلی است.
پرفسور بن آمی شیلونی (Ben-Ami Shillony) ، دکتر محمد پرفسور ویلیام ون کلیو (William Van Cleave) از جمله اعضای این کمیتهمحسوب می شوند.
4 ـ هیأت مشورتی:
این هیأت به ارائه خدمات مشورتی در زمینه موضوعات مرتبط با فعالیتهای تحقیقاتی مؤسسه به سیاستمداران، تصمیم گیرندگان سیاسی، دانشگاهیان، روزنامه نگاران و دانشجویان می پردازد.
ریاست این هیأت برعهده دکتر "تال سگو" (Tal Segev) است.
5 ـ هیأت مشاوران بین المللی:
اعضای هیأت مشاوران بین المللی مؤسسه را اندیشمندانی از کشورهای آمریکا، فرانسه، انگلیس، سوئد، مکزیک، ونزوئلا، برزیل، مصر، مراکش، ترکیه، موریتانی، اردن، اندونزی و اسرائیل تشکیل می دهند.
ج ـ واحدهای تحقیقاتی:
مؤسسه تحقیقات ترومن برای پیشبرد صلح در پنج حوزه آفریقا، آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز، آمریکای لاتین و خاورمیانه به تحقیق و پژوهش می پردازد. پروژه ها و فعالیتهای مرکز در هر یک از حوزه های موضوعی پنجگانه عبارتند از:
1 ـ واحد تحقیقات آفریقا:
در این واحد، تحقیقاتی در زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی آفریقا توسط اندیشمندان و محققان رشته های مزبور صورت می گیرد که از مهمترین تحقیقات انجام شده می توان موارد ذیل را برشمرد:
ـ سیاست مدنی در آفریقا/ناعومی حازن (Naomi Chazan) .
ـ روابط اقتصادی اسرائیل و آفریقا/استیو کاپلان (Steve Kaplan) .
ـ تحول در مواضع و دیدگاههای آفریقاییان نسبت به اعراب و اسرائیل/آریه اودد (Arye Oded).
ـ اقلیتهای یهودی در آفریقا/ایلان هاریتو (Ilan Hartuv) .
2 ـ واحد تحقیقات آسیا:
مطالعه و تحقیق درباره موضوعاتی نظیر سیاست و تاریخ معاصر آسیا، وضعیت اقتصادی و اجتماعی در شرق و جنوب آسیا، مردم شناسی و اقلیتها در آسیا در دستور کار محققان این واحد قرار دارد. برخی از مهمترین پروژه های تحقیقی صورت گرفته در این واحد عبارتند از:
تاریخ جوامع یهودی در چین مدرن/آوراهام آلتمن (Avraham Altman) .
بنیادگرایی اسلامی در آسیا/رافائل اسرائیلی (Raphael Israeli) .
آنتی سمیتیسم در دنیای اسلام/رافائل اسرائیلی.
روابط سیاسی و نظامی اسرائیل و چین/الیس جوفی (Ellis Joffe) .
تاریخ حزب کمونیست چین/پاملا لابل (Pamla Lubell) .
3 ـ آسیای مرکزی و قفقاز (آسیای میانه):
با توجه به موقعیت ژئوپولیتیک و اهمیت استراتژیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز برای اسرائیل، مؤسسه تحقیقات ترومن در سال 2002 به منظور تحقیق و پژوهش درباره مسائل و موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مرتبط با این منطقه، اقدام به راه اندازی این واحد تحقیقاتی در مؤسسه کرد. تحقیق و بررسی درباره سیاست اسرائیل در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز، روابط اسرائیل با کشورهای واقع در این منطقه و ارائه گزارشهای تحلیلی در این باره، از مهمترین فعالیتهای مؤسسه در این واحد محسوب می شوند.
4 ـ واحد تحقیقات آمریکای لاتین:
پروژه های تحقیقاتی این واحد بر موضوعاتی نظیر فرایند دموکراتیزاسیون در کشورهای آمریکای لاتین (به ویژه کشورهای آرژانتین، برزیل و پاراگوئه)، سیاستهای اقتصادی کشورهای این منطقه و وضعیت سیاسی و اجتماعی کشورهای آمریکای لاتین متمرکزند.
مؤسسه مذکور، کنفرانسها و سمینارهای متعددی را در ارتباط با موضوعات فوق الذکر برگزار کرده و در چارچوب فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی خود در این واحد با بسیاری از نهادهای دولتی و سازمانهای غیردولتی (NGO)در آمریکای لاتین ارتباط و همکاری دارد.
"بحران اقتصادی در آرژانتین"، "حقوق بشر در آمریکای لاتین"، "جنبشهای مذهبی در اسرائیل و آمریکای لاتین"، "روابط اسرائیل با کشورهای آمریکای لاتین" و "آرژانتین و بمب گذاری آمیا" از جمله پروژه های تحقیقاتی صورت گرفته در این واحد محسوب می شوند.
5 ـ واحد تحقیقات خاورمیانه:
این بخش، یکی از بزرگترین و مهمترین بخشهای تحقیقاتی مؤسسه ترومن است که تحقیقات و پروژه های متعددی در زمینه پیشبرد فرایند صلح در منطقه خاورمیانه، روابط اعراب و اسرائیل، منازعات اسرائیل و فلسطین، اقلیت عرب در اسرائیل، جنبشهای اسلامی و بنیادگرایی اسلامی در منطقه خاورمیانه، آوارگان فلسطینی، وضعیت سیاسی و اقتصادی اردن و روابط آن با اسرائیل، مسلمانان، مسیحیان و یهودیان در خاورمیانه جدید، روابط مسلمانان و یهودیان در مصر و عراق و موضوعات سیاسی و امنیتی مرتبط با کشورهای منطقه از جمله سوریه، لبنان، عراق و ایران را به مرحله اجرا درآورده است.
مؤسسه تحقیقاتی ترومن با انتشار کتب، مقالات و گزارشهای تحلیلی و همچنین برگزاری همایشها و سمینارهای متعددی در زمینه موضوعات مرتبط با منطقه خاورمیانه (به ویژه تحولات و بحرانهای موجود در منطقه) در صدد است تا بدین وسیله برای سیاستمداران، دیپلماتها، مقامات نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی خطوط راهنمایی را فراهم کند که براساس آن، مقامات این رژیم بتوانند تصمیمات و موضع گیریهای مناسبی را برای دستیابی به صلح (در خاورمیانه) اتخاذ کنند.
این مؤسسه، برای اجرای برنامه ها و پروژه های تحقیقاتی خود، همکاری و ارتباط گسترده ای را بامؤسسات و مراکز تحقیقاتی خارج اسرائیل از جمله؛ مؤسسه تحقیقاتی نورمن وینستون Norman Winston) در آمریکا، مؤسسه امور بین المللی رویال (لندن)، مؤسسه سیاست خارجی ترکیه (در آنکارا)، بنیاد میلتون هندلر (در کانادا)، بنیاد دیوید بن رافائل (در نیویورک) و بسیار از نهادها و مؤسسات تحقیقاتی دیگر در آسیا، اروپا و آمریکا برقرار کرده است.
مؤسسه، همچنین در راستای تبادل اطلاعات با بسیاری از کالجها و دانشگاههای معتبر جهان از جمله آکسفورد هاروارد، مک گیل و کلمبیا و... ارتباط نزدیکی دارد.
د ـ انتشارات:
فعالیتهای علمی، اطلاع رسانی و تحقیقاتی مرکز تحقیقات هری. اس ترومن را می توان در قالب انتشارات این مرکز که به صورت کتاب، مقالات و گزارشهای سیاسی و تحلیلی ارائه می شود، مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.
1 ـ کتاب:
انتشار دهها جلد کتاب در زمینه های مرتبط با اهداف مؤسسه و موضوعات مورد تحقیق آن، از عمده ترین فعالیتهای علمی این مؤسسه محسوب می شود که دو عنوان کتاب ذیل از آخرین و جدیدترین انتشارات مؤسسه محسوب می شوند.
ـ سال آینده در بیت المقدس/دکتر دفنا جولان (Daphna Golan) .
ـ آخرین یهودیان در بغداد/نیسیم ریجوان (Nissim Rejwan) .
2 ـ مقالات سیاسی:
نتایج و دستاوردهای فعالیتهای مؤسسه را می توان در قالب مقالات سیاسی منتشر شده آن مشاهده کرد. جدیدترین مقالات سیاسی که از سوی مؤسسه تحقیقات ترومن منتشر شده اند، موضوعاتی در زمینه اقلیت عرب در اسرائیل، طرح تخلیه، فرایند صلح، مسائل داخلی تشکیلات خودگردان فلسطین،بحران اقتصادی در آمریکای لاتین، تحولات عراق، مسائل سیاسی ایران و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را شامل می شوند.
ه ـ کتابخانه:
بنابر ادعای مسئولان مرکز ترومن کتابخانه مؤسسه و تحقیقاتی مذکور از لحاظ منابع اطلاعاتی موجود در آن یکی از بی نظیرترین و منحصر به فردترین کتابخانه های خاورمیانه است که شامل مجموعه گسترده ای از کتب، نشریات، مقالات، گزارشها و بولتنها در مورد خاورمیانه، آفریقا، آسیای مرکزی و قفقاز و آمریکای لاتین است.
گفتنی است که "ترزا مارگالیت" (tirza Margalith) ریاست کتابخانه ترومن را عهده دار است.
و ـ بانک اطلاعاتی:
بانک اطلاعاتی مؤسسه ترومن یک منبع منحصر به فرد در ارائه اطلاعات الکترونیکی به صورت مقاله و نشریه به زبانهای عبری، انگلیسی و غربی در حوزه های پنجگانه مورد تحقیق مؤسسه به شمار می رود.
مآخذ:
- www.truman.huji.ac.il/about.asp/units.asp/resources.asp/library.asp.
- www.truman.huji.ac.il/Staff.htm.
- www.israelcenters.org/tzavata/israel- update.asp.
- www.truman.huji.ac.il/units.asp?cat=51$$in=o.
- www.truman.huji.ac.il/publication.asp? cat=66$$in=62.
