صلح اکنون، جنبش

جنبش "صلح اکنون" (Peace Now Movement)جنبش چپگرای اسرائیلی موسوم به "شالوم عخشاو" وی کمترین جنبش خارج از پارلمان اسرائیل است. جنبشی صلح طلب می باشد که در سال 1978 در خلال مذاکرات صلح مصر و اسرائیل توسط 348 تن از افسران و سربازان احتیاط نیروهایدفاعی اسرائیل تشکیل شد. این جنبش که نخستین و تنها جنبش صلح طلب در اسرائیل بوده به سرعت به یکی از مهم ترین نیروهای هوادار سازش در اسرائیل تبدیل شد و توانست صدها هزار نفر را جذب راهپیماییها و فعالیتهایش کند.

این جنبش از واگذاری امتیاز به طرف فلسطینی و عقب نشینی اسرائیل از اراضی کرانه باختری حمایت می کند. مهمترین هدف این تشکل عبارت است از: دفاع از حق اسرائیل و کشورهای همسایه برای داشتن زندگی توأم با امنیت در داخل مرزهای خود و قائل شدن به حق تعیین سرنوشت فلسطینیان.

البته نخستین هدف این جنبش، تحت فشار قرار دادن دولت اسرائیل برای پیشبرد صلح از طریق مذاکره و گفت وگوهای دو جانبه با همسایگان عرب و فلسطینیان می باشد. این جنبش بر این باور است که تنها صلح، قادر به تضمین امنیت و آینده ای مطمئن برای شهروندان اسرائیل می باشد. این جنبش معتقد است که یک دولت دموکراتیک یهودی می تواند بدون سرکوب دیگران، امن و مطمئن باشد. این جنبش بر شناسایی حقوق فلسطینیان در تشکیل یک دولت خودمختار فلسطینی در کنار اسرائیل، تأکید می ورزد و برای رسیدن به این هدف، فشارهایی را در جهت انجام گفت وگو با رهبران فلسطینی اعمال و هدایت کرده است.

مکانیسم اجرای این عقاید نیز از طریق مباحثه عمومی، تبلیغات، توزیع مطالب آموزشی، برگزاری کنفرانسها و سخنرانیها، ایجاد گروههای گفتگو، فعالیتهای خیابانی و تظاهرات اعمال می گردد. آخرین اقدام این گروه، نظارت بر اسکان و ساخت و سازهای شهرک نشینان یهودی است. این نظارت، روند اسکان، جلوگیری از مصادره زمینها، چگونگی تخصیصبودجه و نظایر آن در کرانه باختری و شرق بیت المقدس را درمی گیرد.

این جنبش در ماه مارس 1978 بعد از گذشت 5 ماه از دیدار انوارسادات رئیس جمهور مصر از بیت المقدس و خودداری اسرائیل از خروج از سرزمینهای اشغالی اعراب تشکیل شد.

همزمان با شروع مذاکرات بین مصر و اسرائیل و متوقف شدن گفت وگوهای کمیته سیاسی مشترک در بیت المقدس در نیمه دوم ماه ژانویه 1978، اعتراضهایی از سوی گروهها و احزاب مختلف به بگین نخست وزیر وقت اسرائیل اعتراضهایی به دلیل مواضع آن نسبت به عقب نشینی از سرزمینهای اشغالی شد. در این اعتراضها از بگین خواسته شد که از انجام هر عملی که به آینده اسرائیل لطمه می زند خودداری کند.

گروهی از دانشجویان رشته حقوق نیز در فوریه 1978 در نامه ای که برای بگین نوشتند به موضع جنگ طلبانه او انتقاد کردند. در قسمتی از این نامه که به امضای "ما تمام زندگی خود 80 دانشجو رسیده است آمده بود. حکومتی که در حال را در جنگ بود گذرانده ایم. و از ابتدای طفولیت خود در این سرزمین زندگی می کردیم. هدف ما این بود که اسرائیل با همسایگان خود در صلح به سر برد. ما خواهان این هستیم که اسرائیل تمامی تلاشها و کوششهای خود را برای رسیدن به این هدف بزرگ به کار گیرد.

بعد از اینکه انوار سادات اعلام آمادگی برای پذیرش صلح کرد به یقین رسیدیم که رؤای ما به واقعیت رسیده است. اکنون برای اسرائیل دو راه حل وجود دارد.

1 ـ برگرداندن مناطق اشغالی که در جنگ ژوئن 1967 اسرائیل به تصرف خود درآورد و امضا قراردادصلح با دولتهای عرب.

2 ـ دنبال کردن سیاست ماندن در مناطق اشغالی و آزار و اذیت ساکنان آن مناطق و ادامه جنگ با اعراب.

اما حکومت اسرائیل به دنبال راه دوم است و بر ادامه جنگ پافشاری می کند. برادران ما که در طول چهار جنگ گذشته کشته شده اند فهمیده بودند که هیچ اختیاری از خود ندارند.

لیکن چگونه رئیس دولت از ما انتظار خارج شدن از جنگ را دارد در حالی که ما مطمئن هستیم که برای صلح باید بهای زیادی پرداخت و اطمینانی به درستی راهمان نداریم.

ما به عنوان کسانی که در آستانه جنگ نه چندان دور قرار داریم از رئیس دولت راه درست که همان راه صلح و به کارگیری استعدادها و امکانات خود در جهت به وجود آوردن صلحی که تضمین کننده حقوق اقلیتهای ملی و کلیه توده های ملت باشد را خواهانیم.

اما اگر رئیس دولت این راه درست را نپیماید سرانجام در آینده نه چندان دور دستهایش به خونهای ما آلوده خواهد شد.

نامه این دانشجویان جنجال زیادی برپا کرد و بگین در جواب و رد این نامه امضاکنندگان آن را به برپایی دولت فلسطین و اداره کردن آن توسط سازمان آزادی بخش فلسطین متهم کرد و گفت اگر محتوای نامه اجراء شود خونهای بیشتری خواهد ریخت. به دنبال جواب رد بگین 1500 دانش آموز راهنمایی در بیت المقدس مضمون نامه را رد کرده و از موضع بگین حمایت کردند.

یک ماه از ارسال نامه نگذشته بود که 348 افسر سرباز از نیروهای احتیاطی ارتش نامه ای در تاریخ 6/3/1978 به بگین نوشتند و مطالب نامهدانشجویان را تأیید کردند و از حکومت بگین خواستند که راه صلح را در پیش بگیرد و همچنین توافق کردند که دولت اسرائیل باید از پرداختن به جنگ پرهیز کرده و با یک برنامه ریزی صلح طلبانه به حل وفصل مشکلات خود با اعراب بپردازد. این افسران در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کردند که به اقداماتی در جهت صلح تحت شعار "صلح بهتر از سرزمین کامل اسرائیل است" دست خواهد زد. لیکن بگین به افسران همان جواب قبلی را داد و اضافه کرد در صورت عملی شدن شروط قید شده در نامه دانشجویان، اسرائیل در معرض خطر قرار خواهد گرفت.

مدت زیادی از ارسال نامه افسران به بگین نگذشته بود که موج اعتراضها تبدیل به حرکت و جنبشی بنام "جنبش صلح اکنون" شد و سپس گسترش یافت و جنبش دیگری بنام "حرکت برای صهیونیست دیگر" نیز به آن پیوست. همچنین گروههای دیگری این حرکت را تأیید کردند. و "موتی اشکنازی" و دو تن از رؤسای (حرکت جنبش اعتراض) نامه افسران و سربازان احتیاط را تأیید نمودند. همچنین (جمعیت حقوق انسان) در اسرائیل اعضای خود را به منظور تأیید نامه افسران و سربازان احتیاط دعوت کرد تا به بگین تفهیم کند که در دور بعدی رأی اکثریت پارلمان را بدون در پیش گرفتن راه صلح به دست نخواهد آورد.

در تاریخ 19/4/1978 ده نفر از اعضای کنیست اسرائیل که هفت نفر از آنها از اعضای تجمع کارگری مئراخ (حزب کارگر) بودند و دو نفر از عضو جنبش تغییر و همچنین "شمولیت الونی" رهبر "جنبش حقوق هم وطنان" با ارسال بیانیه ای نامه افسران ارتش را تأیید نمودند. در اوایل ماه مه 1978حدود 153 معلم در بیت المقدس با صدور بیانیه ای جنبش صلح اکنون را تأیید نمودند. همچنین 3000 یهودی فرانسوی نیز با فرستادن یک نامه به جنبش حمایت خود را از مواضع آن اعلام کردند.

در اواسط ژوئیه 1978 حدود 60 نفر از مدیران شرکتهای بزرگ و صاحبان صنایع به جنبش صلح اکنون پیوستند و شرایط و مبانی و اصول آن را تأیید نموده و از حکومت خواهان برقراری امنیت شدند. در ماه اوت 1978 تعدادی از اساتید دانشگاههای تل آویو و بیت المقدس و حیفا و انجمن مهندسان پیوستن خود را به این جنبش اعلام کردند و تعداد اساتید و دیگر دسته های دانشگاههای که این بیانیه را امضا نمودند به 800 نفر رسید.

این جنبش در پایان تابستان 1978 اعلام کرد که پیش از 000/250 امضا در هواداری از حرکت این جنبش جمع آوری کرده است. همچنین توانست در یکی از راهپیمایی هایی که برپا نمود یکصد هزار نفر را بسیج کند.

اصول و مبادی را که مؤسسان جنبش صلح اکنون برای حرکت خود بیان کردند عبارت از:

1) این جنبش به عنوان یک سازمان باز و بدون ارتباط با هیچ گونه حزب و گروهی بر طبق مطالبی که در نامه افسران آمده است عمل خواهد کرد.

2) تسویه اقلیمی (سرزمینی) در همه بخشها و مناطق.

3) محافظت از ویژگی یهودی و دموکراسی دولت اسرائیل.

4) به کارگیری اعتبارات امنیتی بدون در نظر گرفتن اعتبارات ایدئولوژیکی در هر چیزی که متعلق به بهای صلح باشد.

5) استفاده از هر راهی در مذاکرات درباره صلحبا مصر بدون اینکه ضرری به امنیت و منزلت اسرائیل وارد شود.

معنی این شروط و مبانی این است که جنبش صلح اکنون در اصل و جوهر خود با سایر نیروهای صهیونیستی که به دنبال تسویه اقلیمی در کلیه جبهه ها می باشند یعنی عدم برگشت به خطوط چهارم ژوئن 1967 اختلافی ندارد.

این جنبش در ضمن اینکه موافق با از بین بردن تسلط صهیونیستها بر یک میلیون و دویست وپنجاه هزار عرب ساکن کرانه غربی و نوار غزه است خواهان محفوظ ماندن ویژگی یهودی رژیم صهیونیستی نیز می باشد و با اینکه معتقد است ایجاد آبادیهای یهودی نشین یکی از موانع راه برقراری صلح است ولی همواره با صهیونیسم و حرکت آن رابطه محکمی داشته است.

براساس آنچه که گذشت رهبری جنبش کار اسرائیل نقطه نظرات مشترک بین خود و جنبش صلح اکنون را پیدا نمود. در تاریخ 25/5/1978 نماینده این جنبش با شیمون پرز رئیس حزب کار ملاقات کرد، در این ملاقات پرز اعلام کرد که اصول و مبانی این جنبش در نکات زیر با مبانی جنبش کارگری مئراخ مشترک است:

1) تسویه اقلیمی در جبهه های سه گانه.

2) مخالفت با سیطره بر یک میلیون و دویست وپنجاه هزار عرب.

3) محافظت از صفت دموکراسی و یهودی دولت اسرائیل.

4) مشخص کردن مرزهای این دولت براساس اعتبارات امنیتی.

با اینکه این جنبش معتقد است که ایجاد آبادیهای یهودی نشین یکی از موانع برقراری صلحاست لیکن همواره با صهیونیسم و جنبش صهیونیسم رابطه مستحکمی داشته است.

بینش جنبش صلح اکنون، نسبت به لزوم مشارکت یهودیان در بحثهای مربوط به مسائل اساسی صهیونیسم و کشور اسرائیل، دیدگاه نژادپرستانه را مورد تأکید قرار می دهد. در تأیید این دیدگاه رهبران جنبش صلح اکنون بارها گفته اند که خواستار صلح اکنون به هر قیمتی و تحت هر شرایطی نیستند. بلکه نگران از دست دادن فرصت به دست آمده هستند. و سرانجام گلدامایر در دیدار با نمایندگان جنبش صلح اکنون در تاریخ 26/5/1978 اعلام کرد که اصول این جنبش مورد قبول و تأیید ماست.

سه تن از رهبران این جنبش نیز در این دیدار اعلام کردند که خواهان مرزهایی برای کشور اسرائیل هستند که تعیین آن براساس اعتبارات امنیتی، باشد نه براساس مخالفت اسکان در چهارچوب این مرزها. همچنین اعلام کردند که این جنبش خواستار برپایی دولت فلسطین نمی باشد و شعار صلح اکنون به معنی پذیرش صلح تحت هر شرایطی نیست بلکه به معنی پذیرش صلح با هر چیزی که امکان دارد می باشد.

جنبش صلح اکنون برای ترویج آراء و افکار خود و نیز گرفتن تأییدیه بیشتر برای نامه افسران احتیاط اقدام به برپایی تظاهرات و راهپیمایی کرد و توانست در طول 5 ماه بیش از 000/100 امضا در جهت تأیید حرکت خود جمع آوری کند.

طرفداران بگین در رد حرکت و جنبش صلح اکنون نامه ای را به امضا 42 آکادمی رسانده و نام آن را جنبش صلح مضمون نهادند. بعضی از جریانهای حکومت لیکود دستگاه جاسوسی آمریکا را متهم به حمایت از جنبش صلح اکنون کردند.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی علمی ندا، شماره 150.
2. تاریخچه احزاب سیاسی در فلسطین اشغالی، روزنامه جمهوری اسلامی، 9/3/1371.
3. بدر، کامیلیا: نظرة علی الاحزاب و الحرکات السیاسیة الاسرائیلیة، القدس 1981.
4. عبدالله، هانی: الاحزاب السیاسیة فی اسرائیل، بیروت 1981.
5. www.peacenow.org.il/site/homepage.asp.
6. www.peace now.org.il/site/he/homepage.asp? P=25.