تجاوز سه جانبه، طرح

در ماه سپتامبر 1956 در جلسه ای که در دفتر رئیس ستاد ارتش اسرائیل با حضور نخست وزیر و وزیر دفاع رژیم صهیونیستی (بن گوریون) و موشه دایان در مورد به کارگیری مجدد نیروی زرهی اسرائیل تشکیل شده بود یک تلگرام فوری توسط یکی از وابستگان نظامی اسرائیل به موشه دایان ابلاغ شد. در این تلگرام دستورهایی در مورد طرح مشترک انگلیس و فرانسه در زمینه اشغال کانال سوئز مطرح و متذکر شده بود که هدف از این حرکت مشترک انگلستان و فرانسه اشغال کانال سوئز می باشد. (در حالی که جمال عبدالناصر، رئیس جمهور وقت مصر، در 27 ژوئیه 1956 آن را ملی اعلام کرده بود.)

تلگرام افزوده بود که نام عملیات با اسم رمز"ماسکتور" Mnsketeur است و فرماندهی آن بر عهده سرچارلز کتیلی "Sir charles KeightIey" بوده و معاونت او را آدمیرال فرانسوی پییر باروت "Pierre Barot" بر عهده می گیرد. موشه دایان پس از قرائت تلگرام، سریعا افسران ستاد را مأمور نمود تا جلسات دفاتر را ترک کرده و به جای آن از واحدهای عملیاتی بازدید کنند.

با آغاز تلاش مشترک فرانسه و انگلستان در تسلط بر کانال سوئز، اسرائیل به یک "فرصت طلایی" دست یافت و از آن بهره گرفت. در این مرحله استعمار انگلستان و فرانسه در اقدام علیه مصر با صهیونیسم متحد شدند. البته هر کدام از آنها دستاوردی خاص و نقطه نظری مشخص را دنبال می کردند. فرانسه در سطح گسترده ای مأمور اجرای این طرح مهم شد. سیاستمداران و نظامیان، طرحهای مقدماتی تهاجم را آماده ساختند و بعدازظهر 24 اکتبر 1956، طی نشستی در منطقه سیور در نزدیکی پاریس، به تدوین یک توطئه سه جانبه پرداختند. امضای پروتکل سیور، از طرف سه شخصیت صورت گرفت: "بن گوریون" از طرف اسرائیل، "کریستین بینو"از فرانسه و "پاتریک دین" از انگلستان. پروتکل مزبور ترسیم کننده ابعاد این توطئه مشترک بود، که خلاصه اهم مواد آن به شرح ذیل است:

1 ـ اسرائیل بر ضد مصر به یک عملیات تهاجمی در نزدیکی منطقه کانال، اقدام کند و به پیاده کردن نیروهای چترباز (هوابرد) در گذرگاه "متلا" بپردازد. لازم است که در مرحله اجرای عملیات بر خطر آن برای کانال، تأکید شود تا انگلستان و فرانسه برای دخالت در این عملیات بهانه ای مناسب پیدا کنند.

2 ـ فاصله زمانی بین شروع عملیات توسط اسرائیل و ورود انگلستان و فرانسه به نبرد، حداکثر 36 ساعت تعیین شد. به این ترتیب که نیروهای هوایی فرانسه و انگلیس بین نیمه شب سومین روز عملیات تا صبح روز سوم وارد عمل می شدند.

3 ـ یک درخواست (و نه اخطار که به وجهه بین المللی اسرائیل صدمه زند) به هر یک از دولتهای مصر و اسرائیل تقدیم می شد که هر یک، اوصاف ویژه خود را داشت. متنی که به اسرائیل داده می شد شامل 2 بند یعنی آتش بس و سپس عقب نشینی تا 10 کیلومتری کانال بود و متنی که به مصر عرضه می شد علاوه بر دو بند فوق الذکر، ماده دیگری نیز داشت که متضمن استقرار نیروهای فرانسه و انگلیس در اطراف کانال می شد.

4 ـ به هواپیماهای فرانسه اجازه داده می شود که از پایگاههای هوایی اسرائیل برای افزایش حمایت هوایی از شهرهای این رژیم، استفاده نمایند.

5 ـ زمان شروع عملیات، دوشنبه 29 اکتبر 1956 ساعت 17، براساس وقت محلی اسرائیل بود.

6 ـ شرط شد که در صورت تهاجم اردن به اسرائیل، انگلیس از همکاری با اردن خودداری نماید. (البته در صورت عدم حمله اردن به اسرائیل، این کشور حق تعرض به اردن را نخواهد داشت.)

7 ـ پس از پایان جنگ، انگلستان و فرانسه، آزادی کشتیرانی اسرائیل در خلیج عقبه را تضمین خواهند کرد.

مآخذ:

1. ربابعه، غازی اسماعیل: استراتژی اسرائیل (1967 ـ 1948)، ترجمه: محمدرضا فاطمی، نشر

سفیر، چاپ اول 1368.

1. حسنین هیکل، محمد: نیروی نظامی صهیونیسم، مؤسه الاهرام، مرکز بررسیهای سیاسی و استراتژیک، قاهره 1972.