ویتس، طرح رعنان ـ 1976

رعنان ویتس، مهندس کشاورزی و دکترای فلسفه و عضو هیئت رئیسه دانشگاه تخنیون و رئیس بخش اسکان آژانس یهود از سال 1963، طرح صلحی را مبنی بر تقسیم فلسطین به هشت استان ـ پنج استان یهودی و سه استان عرب ـ عرضه کرد. در این طرح آمده است:

دولت اسرائیل از جنگ شش روزه تاکنون سیاست عاقلانه و روشنی را در قبال مشکلات اساسی، که آینده و چه بسا سرنوشت این کشور با آنها رقم می خورد، در پیش نگرفته است، مشکلاتی مانند: رابطه با شهروندان عرب فلسطین، و جذب مهاجران، و وضعیت اقتصادی. محورهای اساسی برای حل این سه مشکل عبارت است از:

الف ـ برای حفظ ساختار اجتماعی اسرائیل و جلوگیری از تیرگی اجتماعی و طبقاتی، باید حتی الامکان از تادخل مالی و انتقال کارگران مناطق عرب نشین به داخل کشور اسرائیل کاسته شود.

ب ـ باید جنبه یهودی بودن کشور اسرائیل حفظ شود.

ج ـ باید راه حلی برای مبارزه با مشکلات اجتماعی شهروندان یهود پیدا کرد.

د ـ باید به ساکنان عرب مناطق تحت حفاظت عنوانی سیاسی داد. در غیر این صورت صلح، با آنها امکان پذیر نیست. از جنبه اجتماعی و اقتصادی و تبلیغاتی، بهتر است که حکومت نظامی به تدریج از این مناطق برچیده شود.

ه ـ برای ارتقای سطح زندگی محله هایعرب نشین و جلب رضایت رهبران و طبقه روشنفکر آنها نسبت به آزادی کار و بیان، باید نظام اقتصادی و اجتماعی این مناطق مورد توجه قرار گیرد.

و ـ در هرگونه راه حل سیاسی باید حقوق اجتماعی مساوی برای همه ساکنان اسرائیل، و همچنین حق تعیین سرنوشت فلسطینیان برای داشتن طرز زندگی خاص خودشان گنجانده شود.

رعنان ویتس پیشنهاد می کند که کشور اسرائیل و مناطق تحت کنترل آن به 8 استان تقسیم شود:

1 ـ استان صفد ـ شهرستان صفد، شهرستان طبریه، بلندیهای جولان.

2 ـ استان حیفا ـ شهرستان مرج بن عامر، عکا، حیفا، خضیره، دره اردن.

3 ـ استان تل آویو ـ شهرستانهای دشت ساحلی، بتاح تکفا، الرمله، رحبوت، تل آویو، نواحی الطرون.

4 ـ استان اشدود ـ شهرستانهای عسقلان و قدس، گوش عسیون.

5 ـ استان بئرالسبع ـ شهرستانهای بئرالسبع و حومه رفح و دره اردن و جنوب اریحا.

6 ـ استان نابلس ـ شهرستانهای جنین و طولکرم و نابلس و رام الله و اریحا.

7 ـ استان الخلیل ـ شهرستانهای الخلیل و بیت لحم.

8 ـ استان غزه ـ نوار غزه.

شهر قدس نیز به طور مستقل اداره می شود.

به عقیده ویتس، برقراری روابط مالی و اقتصادی مستقیم میان استانهای عربی و کمکهای مالی کشورهای مختلف و مؤسسات جهانی و پرداخت غرامت به آوارگان ساکن مناطق تحت حفاظت، زمینه ساز سرمایه گذاری مداوم و کاهش فاصله در سطح زندگی شهروندان مناطق مختلف و اسکان دائمی آوارگان از طریق آماده سازی مجدد آنهاخواهد شد.

ویتس می گوید که در طرح توسعه ای با مشکلات سیاسی ارتباط تنگاتنگ دارد. کمربند اسکانی یهودیان در امتداد رود اردن و حومه رفح عملاً موجب جدا شدن یهودا و سامره و نوار غزه می شود، بدون اینکه به وعده های مکتوب و پیمانهای بی محتوا نیازی باشد. همچنین این امر مانع از وجود مرز مشترک میان کشور اردن و مصر می شود. سپر شهرکسازی اقدامی امنیتی است که اسرائیل نمی تواند از آن چشم پوشی کند. این طرح پیشنهادی با توجه به این اصول اساسی آماده شده و برای استانهای عرب نشین سه راه حل سیاسی وجود دارد.

الف ـ در صورت دستیابی به توافق با اردن، استانهای عرب نشین نابلس و الخلیل و غزه می توانند به هر شیوه ممکن به اردن ضمیمه شوند. در طرح، توسعه کشیدن جاده ای میان الخلیل و غزه گنجانده می شود و اردن می تواند از بندر غزه به جز در واردات سلاح و تجهیزات نظامی استفاده کند.

ب ـ درصورتی که با اردن توافقی حاصل نشد، زمینه استقلال داخلی استانهای عربی به تدریج فراهم می شود، و هر یک از استانهای سه گانه، در زمینه های توسعه و خدمات به صورت خودگردانی اداره می شوند. در مرحله بعدی ـ در حالت نومیدی عملی از دستیابی سریع به قرارداد صلح با اردن ـ می توان یکی از این دو راه حل سیاسی را انتخاب کرد: تشکیل کشور فلسطین، تشکیل کشور فدرال.

ـ کشور فلسطین: این کشور را می توان با اتحاد استانهای عربی نابلس و الخلیل و غزه تشکیل داد به طوری که از وحدت سیاسی و حقوق کامل، مگر ارتش و تسلیحات، برخوردار باشد.

ـ کشور فدراتیو: بدین صورت تشکیل می شود:

الف ـ سرتاسر اسرائیل در امنیت و روابط خارجی از سیاست واحدی پیروی می کند که دولتمرکزی آن را اعمال می کند. مسائل داخلی، از جمله خدمات و فعالیتهای توسعه، در استانهیا مختلف به صورت خودگردانی اداره می شود.

ب ـ کشور فدرال از هشت استان تشکیل می گردد و پایتخت آن قدس است. پنج استان صفد، حیفا، تل آویو، اشدود، بئرالسبع، دارای اکثریت مطلق یهودی است، و در سه استان نابلس و الخلیل و غزه عربها ساکن هستند.

ج ـ قدس پایتخت و مقر دولت مرکزی و استانی مستقل محسوب می شود و به هیچ یک از استانهای دیگر وابسته نیست.

د ـ از هر استان نمایندگانی به طور مساوی و به سبک مجلس سنای امریکا برای تشکیل پارلمان برگزیده می شوند. مأموریت این نمایندگان تشکیل دولت مرکزی است و دولت مرکزی عهده دار مسائل امنیتی و روابط خارجی و پول و گمرک و هماهنگی میان استانهاست.

ه ـ در هر استان از طریق انتخابات شورایی تشکیل می شود که دولت محلی آن استان را تشکیل می دهد. این دولت مسئولیت امور داخلی و طرحهای توسعه و جذب مهاجران و آموزش و بهدات و مسائل اجتماعی و دینی و غیره را برعهده دارد.

و ـ انتخابات برای عضویت در پارلمان و شورای استان انجام می گیرد.

ز ـ محل سکونت شهروندان با وابستگی آنها به هر یک از استانها ارتباطی ندارد، درنتیجه، عربهای ساکن اسرائیل در صورت تمایل می توانند بدون نقل مکان، به تابعیت یکی از ایالتهای عربی درآیند.

مأخذ:

1. روزنامه اسرائیلی عل همشمار، مورخه 18/10/1976.