فلگ، ادموند (1963ـ1874)

ادموند فلگ شاعر، نمایشنامه نویس و داستان نویس فرانسوی است که نقش مهمی در پردازش اندیشه صهیونیستی بازی کرد. در ژنو متولد شد و چون در خانواده ای همانند شده (آسیمیله) زندگی می کرد، در سال های اول زندگی از نظر فکری و روحی از یهودیت دور بود. در مدارس و دانشگاه های غیریهودی اروپا، از جمله سوربون تحصیل کرد. در سال 1914، فلگ به لژیون خارجی فرانسه پیوست و در جنگ جهانی اول شرکت کرد. پس از دو سال تابعیت فرانسه را کسب کرد. سپس به پاریس بازگشت و به تحصیل و کار ادامه داد. فلگ، همراه با "ژول ایزاک"، مورخ فرانسوی، برای برادری مسیحی ـ یهودی جنبشی پایه گذاری کرد. او در جوانی چند نمایشنامه موفق مثل فاوست نوشت (1937) که این نمایشنامه ها ربطی به یهودیت نداشت. در اثر ماجرای دریفوس دچار تحولی روحی شد و به قول خودش ناگهان احساس کرد که یهودی است و با تمام توان خود به پژوهش در "تاریخ یهودی" روی آورد و به مدت چهل سال به خلق آثاری درباره موضوعات یهودی پرداخت.

فلگ به صهیونیسم اهتمام ورزید و پس از حضور در کنگره سوم صهیونیسم (1899)، در شکل دادن به اندیشه صهیونیستی و تبلیغ برای آن مشارکت جست. کتاب چرا یهودی هستم؟ (1928)، از مهم ترین کارهای ادبی اوست؛ این کتاب تحلیلی است بر ماجرای بازگشت او به یهودیت و تجربه ای که در این باره از سر گذراند؛ اگرچه این تحلیل در نهایت، هیچ سؤال و تضادی را پاسخ نمی دهد.

در کتاب فلسطین سرزمین موعود، فلگ آرزوهای خود را در احیای روح یهودیت و تأسیس دولت جدید [یهودی ]بیان می کند؛ با این حال در همین کتاب هم او به طرح این سؤال می پردازد که حتی اگر یهودیان وطن خود را در فلسطین برپا کنند،مادام که سرنوشت آنان در همین وطن مثل هر جای دیگری در خطر و تهدید است، فایده چنین وطنی چیست؟ آیا این گتو جدید می تواند مشکل یهودیان را حل کند؟ مجموعه شعر او به نام بشنو ای اسرائیل، حماسه ای شعری است که در آن تاریخ ملت یهود را تا اعلام دولت اسرائیل روایت کرده است. او این مجموعه را در سال 1906، آغاز نمود و در طول زندگی خود بر روی آن کار کرد و سرانجام آن را در سال 1954 انتشار داد؛ این مجموعه نسخه یهودی اثر ادبی ویکتور هوگو، اسطوره نسل ها، تلقی می شود.

فلگ در ادبیات فرانسوی با جلوه های یهودی تأثیرگذار بود. همچنین در نوشته های خود کوشید میان فرهنگ غرب و ارزش های یهودی، هماهنگی نشان دهد. به رغم پرداختن فلگ به یهودیت و صهیونیسم، او اساسا از صهیونیست های وطنی بود و از صهیونیسم به عنوان آرمان اخلاقی برتر و جنبشی برای حل مشکل دیگر یهودیان، دفاع می کرد.

مأخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.