مناشری، دیوید

دیوید مناشری (David Menashri) ، از یهودیان ایرانی می باشد که در سالهای گذشته به اسرائیل مهاجرت نموده است. وی از اساتید دانشگاه تل آویو در موضوع ایران شناسی محسوب می شود. همچنین رئیس مرکز مطالعات اسرائیل پیرامون ایران و عضو سرشناس هیأت محققین اسرائیلی در حوزه مطالعاتی ایران و انقلاب اسلامی است.

دیوید مناشری استاد مطالعات خاورمیانه و آفریقا، مقام مسئول مرکز مطالعات ایرانیان نوین و یکی از محققان برجسته مرکز موشه دایان در دانشگاه تل آویو است. از اواخر سال 1970 به مدت دو سال در مورد اوضاع دانشگاههای ایرانی در آستانه انقلاباسلامی به تحقیق و تفحص پرداخته است.

دیوید مناشری چندین کتاب مهم در مورد ایران پس از انقلاب نوشته است. از جمله آثار اخیر او، کتاب "سیاستهای ایران پس از انقلاب: مذهب، اجتماع و قدرت" می باشد. در سال 2000 مناشری با ارائه این کتاب جایزه سالانه تززیک (Tzhezhik) از مرکز مطالعات استراتژیک یافی را دریافت کرد. او همچنین چندین کتاب ویرایش کرده و مقالات بی شماری نوشته است که در مجلات و نشریات داخل و خارج اسرائیل به چاپ رسیده است.

به عقیده کارشناسان اسرائیلی، مناشری یکی از معتبرترین مؤلفین کتب سیاسی درباره انقلاب ایران در جهان غرب به شمار می رود.

الف ـ پیشینه علمی:

دیوید مناشری دارای درجه دکتری در رشته علوم سیاسی (سیاست خاورمیانه و تاریخ آفریقا) و روابط بین الملل از دانشگاه تل آویو بوده و چندین دوره تکمیلی خاورمیانه شناسی را در دانشگاههای پرینستون (Princetion) و کرنل (Cornell) گذرانده است. وی در اواخر سال 1970 و به مدت دو سال در ایران حضور داشته و به تحقیق و مطالعه درباره مسائل مربوط به انقلاب اسلامی در آن زمان پرداخته است.

ب ـ سوابق اجرایی:

دیوید مناشری به عنوان یک محق و کارشناس برجسته مسائل خاورمیانه و به ویژه ایران، عهده دار سمتهای گوناگونی بوده است که ازجمله می توان به ریاست مرکز خاورمیانه شناسی و مطالعه تاریخ آفریقا و اسرائیل و همچنین ریاست مرکز مطالعات خاورمیانه و آفریقا) اشاره کرد. وی رئیس مرکز مطالعات اسرائیل مناشری بیشتر در مورد تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران، نوسازی (Modernization) در خاورمیانه، رادیکالیسم اسلامی (Islamic Radicalism) و خلیج فارس بوده است.

از دیگر فعالیتهای مناشری حضور در سمینارهای مختلف به عنوان مفسر و سخنران بوده کهبرخی از عناوین سخنرانیهای وی به شرح زیر است:

1) تاریخچه سیاسی ایران.

2) روشنفکری در ایران.

3) سیاست و مذهب در خاورمیانه.

4) مبارزه جویی اسلامی، ریشه رادیکالیسم اسلامی.

5) آموزش و نوسازی در ایران.

ج ـ آثار و تألیفات:

مناشری به عنوان یک محقق تاکنون کتب و مقالات بسیاری در مورد ایران و خاورمیانه به رشته تحریر درآورده است که ازجمله این آثار می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1 ـ کتاب "ایران در انقلاب" (Iran in Revolution) : به زبان عبری و در سال 1988 در تل آویو به چاپ رسیده است.

2 ـ کتاب "انقلاب ایران و جهان اسلام" (The Iranian Revolution$$Muslims word) : در سال 1990 چاپ شده است.

3 ـ کتاب "ایران؛ یک دهه جنگ و انقلاب" (Iran: A decade of war and Revolution) : در سال 1990 در نیویورک در چاپ رسیده است.

4 ـ کتاب "ایران در میان اسلام و غرب" (Iran Between Islam and the west) : به زبان عبری و در سال 1996 در تل آویو به چاپ رسیده است.

گذشته از موارد فوق یکی از مهمترین آثار مناشری کتاب "سیاست فراانقلابی در ایران" (Post-revolutionary politics in Iran) است که در بیستم ژانویه 2001 توسط انتشارات فرانک کاس (Frank Cass) در لندن به چاپ رسیده است. کتاب مذکور شامل دو قسمت است که بخش اول به بررسی تاریخچه انقلاب اسلامی ایران پرداخته و بخش دوم توسعه داخلی و سیاست داخلی ایران را مورد ارزیابی قرار می دهد. به منظور آشنایی بیشتر با محتوای نظریات وی در این کتاب به بخشهایی از این کتاب اشاره می کنیم:

"انقلاب اسلامی ایران تحولی بزرگ در عصر جدید در منطقه خاورمیانه به شمار می رود. این انقلاب که با پشتیبانی خیل عظیمی از ملت ایران همراه بود، مانند سایر انقلابها با خود سیستم سیاسیجدید، رهبران تازه و همچنین ایدئولوژی و آرمانهای اجتماعی نوگرایانه ای به همراه داشت. اصولاً انقلاب در هر کشور مجموعه ای از تعهدات جدید را برای رهبران و در مقابل انتظاراتی را برای مردم به منظور داشتن آینده ای روشن تر به وجود می آورد.

نتایج انقلاب اسلامی ایران در بیش از دو دهه نشان داد که این کشور در تحقق تعهدات خویش ناکام بوده و حتی هنوز هم نتوانسته است بسیاری از مشکلات موجود در ایران را حل کند. انتخاب خاتمی در سال 1997 نتیجه افزایش نارضایتی مردم بر اثر افزایش فشارهای موجود در کشور بود".

د ـ دیدگاهها و مواضع:

1 ـ تحلیل روابط ایران ـ اسرائیل:

بنابر ادعای مناشری طی 27 سالی که از انقلاب ایران می گذرد، روابط میان ایران و اسرائیل روبه وخامت گذارده است. به عقیده وی، مخالفت با اسرائیل تنها موضوعی است که رژیم اسلامی ایران می تواند ادعا کند که در آن موفق بوده است.

مناشری معتقد است که اگر نگاه خصمانه ایران نسبت به اسرائیل بیشتر از نگاه خصمانه این کشور نسبت به آمریکا نباشد، کمتر نیز نیست. ایران، آمریکا را "شیطان بزرگ" و اسرائیل را "شیطان کوچک" خوانده است. وی ادعا می کند که ایران نمی تواند شاهد برتری یهودیان بر مسلمانان باشد. مناشری با این ادعا که مردم ایران مخالف سیاستهای جمهوری اسلامی اند، در یکی از مصاحبه های خود می گوید: "زنان و جوانان ایرانی در پی ایجاد جامعه مدنی در این کشورند. در این رابطه اعطای جایزه صلح نوبل به شیرین عبادی از حقوقدانان برجسته حامی جنش اصلاحات در ایران را می توان از جمله نشانه های تضییع حقوق زنان در ایران برشمرد".

مناشری مدعی است که بیشتر مردم ایران ارتباط آزاد با کشورهای دنیا را خواستارند. به اعتقاد مناشری، اسرائیل نیز جزء این کشورها به شمار می رود. وی آغاز روابط بین اسرائیل و ایران را در گرو تغییر رژیم در ایران می داند.

2 ـ جنگ آمریکا با عراق و نقش ایران:

مناشری نگرش ایران به وضعیت عراق را نادرست دانسته و معتقد است که ایران در ابتدا و در زمان حمله آمریکا به عراق، دچار هراس شده و خطر حمله نظامی آمریکا به ایران را شدیدا حس می کرد، اما با آرام تر شدن اوضاع و منتفی شدن موقتی حمله آمریکا به ایران موقعیت را در عراق مناسب دید و در جهت منافع خود، دخالتهای گسترده در این کشور را آغاز کرد.

وی معتقد است که مسئله آینده عراق برای دولت ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین ایران تمام تلاش خود را به کار بسته تا دولتی که در عراق روی کار خواهد آمد با خواسته ها و تمایلات رژیم ایران مطابقت بیشتری داشته باشد. مناشری مدعی است که اقدامات نظامی آمریکا در عراق و افغانستان تاکنون به سود ایران بوده و موجب برقراری امنیت در مرزهای مشترک ایران با دو کشور مذکور شده است. وی اقدامات ایران در عراق را موجب بروز ناامنی و آشوب در این کشور می داند و معتقد است که بسیاری از ناآرامیهای عراق توسط دولت ایران هدایت می شوند. وی معتقد است که ایران از هیچ تلاشی برای افزایش نفوذ خود در عراق فروگذار نخواهد کرد.

3 ـ برنامه هسته ای ایران:

به اعتقاد مناشری، سران ایرانی علاقه زیادی به درگیری با اسرائیل دارند و به همین منظور، هدف نهایی ایران را دستیابی به سلاح اتمی می داند. وی ایران را به ایجاد بی ثباتی در خاورمیانه متهم می کند. مناشری با توصیف وضعیت موجود در ایران، این کشور را منزوی و دارای مشکلات اساسی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دانسته و ملت ایران را نیز مردمی دلسرد (از حکومت) می داند. با این اوصاف وی احتمال بروز دو حالت را در ایران می دهد: اول وقوع اصلاحات و برگزاری رفراندوم و دوم دستیابی به سلاح اتمی. اما سؤالی که به عقیده مناشری همواره مطرح بوده این است که کدام یک زودتر اتفاق می افتد؟

مناشری معتقد است که اتحادیه اروپا و آمریکا باید اختلافات خود در قبال پرونده اتمی ایران را کنار بگذارند و هرچه سریع تر به اعمال فشار و تحریم علیه ایران بپردازند. وی با اشاره به اینکه از دست دادن زمان بزرگترین اشتباه است، ادامه می دهد که اگر جلو فعالیتهای اتمی ایران گرفته نشود در آینده ای نزدیک ایران به یک تهدید اتمی برای منطقه و به ویژه اسرائیل به شمار خواهد رفت. به علاوه اینکه ممکن است کشورهایی مثل سوریه و حتی گروههای تروریستی (حماس) را نیز تحت حمایت اتمی خود قرار دهد.

مناشری ایدئولوژی سیاسی افراط گرایانه ایران و برنامه هسته ای این کشور را از جمله نگرانیهای عمده اسرائیل می داند.

4 ـ آمریکا و حمله نظامی به ایران:

به نظر مناشری بسیار بعید و دور از ذهن است که آمریکا بتواند یک ائتلاف و اتحاد محکم را با پشتوانه های لازم علیه ایران تشکیل دهد. وی همچنین معتقد است که آمریکا اکنون مرزهای مشترک عراق و افغانستان با ایران را تحت کنترل کامل خود دارد و به مبارزات خود با تروریسم در منطقه ادامه خواهد داد.

5 ـ نظریات مناشری پیرامون سخنان رئیس جمهور ایران در مورد اسرائیل و هولوکاست:

مناشری نیز مانند بسیاری از کارشناسان غربی با واکنش تند نسبت به سخنان محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران مبنی بر لزوم حذف اسرائیل و افسانه بودن واقعه هولوکاست، در مصاحبه با روزنامه اسرائیلی هاآرتس ادعا کرد که در سالهای اخیر تکذیب کنندگان هولوکاست، نزدیکی زیادی با سران رژیم ایران احساس کرده اند. وی با محکوم کردن ایران و اظهارات احمدی نژاد، سخنان وی را برخلاف قوانین حقوق بشر تلقی کرده و می گوید: احمدی نژاد نماینده نسل جدیدی از ایرانیان است که نظریه تکذیب هولوکاست را به خوبی فرا گرفته اند.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل، (ایران ـ اسرائیل)، 27/4/1383، شماره 5/223.
2. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل، 6/3/1385، شماره 296.
3. www.Amazon.Com/gp/product/0714650749/102-3588721-3220169?=283155.
4. www.Thehoya.com/news/020604/news 15.cfm.
5. www.Dailystar.com.lb/article.asp? Edition-id=10$$categ-id=5$$article-id.
6. www.Library. Fes. De/pdf-files/id/01694. pdf.
7. www.Ipforum.org/display.Cfm?rid=1320.