مرکاز، سازمان

مرکاز (Mercaz) یک سازمان صهیونیستی و جنبش محافظه کاری است که در راستای اهداف صهیونیسم و زیرنظر سازمان جهانی صهیونیسم فعالیت می کند و در سرتاسر جهان شعبات مختلفی دارد. این مرکز و تمامی شعبات آن، هدف اولیه خود را صرف نظر از ارتقای موقعیت یهودیان محافظه کار در اسرائیل و دیاسپورا، دفاع از تمامیت ارضی اسرائیل معرفی نموده اند.

این سازمان در سال 1981 تأسیس "مرکاز" به عنوان سازمان صهیونیستی جنبش یهودیت محافظه کار که با حمایت سازمان جهانی صهیونیسم صورت گرفت را می توان در راستای تلاش در راستای اجرایی کردن ایده های صهیونیستی و کمک به برنامه های سازمانی جهانی صهیونیسم مدنظر دارد. بدین صورت که سازمان جهانی صهیونیسم از طریق"مرکاز" می تواند به یک سازماندهی جامع در میان یهودیان محافظه کار پرداخته و برخی از اهداف و برنامه های خود را از طریق این سازمان جدید که خود را نیز دارای دفاتر و شعباتی در سرتاسر جهان می باشد، پیگیری نماید.

"مرکاز" یک کلمه عبری به معنای "مرکز" است و به چند دلیل این سازمان به نام مرکز نامیده می شود. یکی از دلایل مهم معرفی این سازمان به عنوان "مرکاز" تلقی صهیونیسم به عنوان مرکز یهودیت محافظه کار است. در این صورت گفته می شود یهودیت محافظه کار "ماسورتی" (Masorti) می تواند نقش مرکزی را در افزایش و ارتقای کیفیت زندگی مذهبی در اسرائیل ایفا نماید، مقوله ای که یهودیان محافظه کار معتقدند تاکنون محقق نشده و جامعه اسرائیل با حرکت به سمت سکولار شدن به بسیاری از سنتها و ارزشهای خود بی توجهی نشان داده است.

به همین دلیل نیز سازمان "مرکاز" سعی می کند از طریق در نظر گرفتن اهداف جنبش محافظه کار در اسرائیل و جهان به رژیم صهیونیستی خدمت کند. بدین معنا که با انجام برخی فعالیتها و اقدامات سعی می کند به احیای سنتها و مذهب گذشته بپردازد و مانع از غیر مذهبی شدن جامعه اسرائیل در درجه اول و جوامع دیاسپورا در مرحله بعد گردد. "مرکاز" معتقد است "احیای سنتها و آداب و رسوم یهودی بهتر می تواند از آرمانهای صهیونیسم دفاع نماید. به همین دلیل نیز بهترین مسیر در این راستا، بازگشت به سنتها از طریق به روز کردن دین یهود مبتنی بر مقتضیات امروزی است".

الف ـ اهداف و برنامه ها:

سازمان صهیونیستی "مرکاز" سعی می کند یهودیان محافظه کار را به ایده ها و آرمانهای صهیونیسم و جامعه اسرائیل نزدیک کرده و به ارتقای جایگاه یهودیت محافظه کار در اسرائیل کمک کند. این سازمان با بهره گیری از سایر امکانات موجود و در دسترس خود همواره سعی می کند به اهداف خود دست یابد. از جمله اهداف و برنامه های این سازمان در اسرائیل و جوامع یهودی دیاسپورا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 ـ ایجاد و ترویج آموزش صهیونیسم، تدریسزبان عبری (به عنوان زبان ملی و مادری یهودیان)، و بالا بردن آگاهی یهودیان محافظه کار از آرمانها و ایده های صهیونیسم.

2 ـ افزایش فعالیتهای صهیونیستی و ارتقای برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت در اسرائیل برای جوانان و بزرگسالان.

3 ـ افزایش مهاجرت به اسرائیل.

4 ـ پیگیری اهداف و برنامه های یهودیان محافظه کار (ماسورتی) از طریق نفوذ و عضویت در سازمانهای مهم یهودی و صهیونیستی همچون سازمان جهانی صهیونیسم و آژانس یهود برای اسرائیل.

5 ـ اتحاد مردم یهود و تعهد آنها به سرزمین تاریخی اسرائیل.

6 ـ استحکام بخشیدن به "دولت اسرائیل" به عنوان "دولتی یهودی، دموکراتیک و صهیونیستی" و ایجاد آن به عنوان جامعه ای نمونه از طریق احترام متقابل.

7 ـ ایجاد مسئولیت جمعی بین یهودیان، دفاع از حقوق آنان و مبارزه علیه همه مظاهر آنتی سمیتیسم.

8 ـ و بالا بردن سطح رفاه اجتماعی یهودیان محافظه کار در جامعه اسرائیل و دیاسپورا.

ب ـ تشکیلات و نحوه سازماندهی:

این سازمان با حمایت سازمان جهانی صهیونیسم در سال 1981 ایجاد شد. از جمله ویژگیهایی که این سازمان را از سایر سازمانهای صهیونیستی متمایز کرده می توان به اهداف دوگانه آن اشاره کرد. این اهداف "ارتقای پلورالیسم مذهبی در اسرائیل" و محافظت از یهودیت محافظه کار (ماسورتی) در اسرائیل و سرتاسر جهان است.

سازمان "مرکاز" دارای یک شعبه در ایالات متحده و دارای بخشهایی نیز در اقصی نقاط جهان می باشد. از جمله بخشهای مختلفی که در سرتاسر جهان پراکنده شده اند و "مرکاز" را در رسیدن به اهدافش یاری می رسانند می توان به کشورهای آرژانتین، برزیل، کانادا، انگلستان، فرانسه، مجارستان، اسرائیل، اروگوئه، شیلی و مکزیک اشاره کرد. از نظر تأمین هزینه های مالی، "مرکاز" مدعی است برخلافسایر مؤسسات ارتدوکسی که از بودجه دولتی اسرائیل استفاده می کنند، از منابع مالی دیگری برای پیشبرد اهداف خود کمک می گیرد. در واقع این سازمان همواره از کمکهایی که از طرف سازمان جهانی صهیونیسم به آن می شود استفاده کرده و اهداف خود را پیگیری می نماید. همچنین کمکهای فردی و گروهی نیز از جمله منابع تأمین کننده هزینه های این سازمان به شمار می آید.

صرف نظر از سازمان جهانی صهیونیسم که به طور ویژه این سازمان را مورد حمایت خود قرار می دهد، سازمانهای دیگری نیز وجود دارند که این سازمان را در پیگیری اهدافش یاری می رسانند. از جمله حامیان این سازمان می توان به کنیسه های متحد یهودیت محافظه کار united synagogue of conservative judaism، حوزه دینی یهودیان آمریکا jewish theological seminary of America ، مجمع حاخامی Rabbinical Assembly ، اتحادیه زنان برای یهودیت محافظه کار womens league for conservative judaism ، فدراسیون باشگاههای مردان یهودی Federation of jewish Mens clubs ، مدرسه زیگلر مطالعات حاخامی Ziegler school of Rabbinic studies ، کنیسه متحد جوانان United synagogue Youth، اردوگاه راماه Camp Romah و انجمن مدرسه روزانه سلومون شجتر Solomon schechter Day school Association ، اشاره کرد.

همچنین این سازمان سعی کرده حضور فعالی در سایر مؤسسات و نهادهای یهودی و صهیونیستی داشته باشد و از طریق آنها به پیشبرد اهداف و برنامه های خود نیز کمک کند. از جمله این سازمانها و نهادهایی که "مرکاز" در آنها دارای نمایندگی می باشد می توان به سازمان جهانی صهیونیسم، کنگره جهانی صهیونیسم، آژانس یهود برای اسرائیل، جنبش ماسورتی در اسرائیل Masorti Movement of Israel ، مؤسسه شچتر مطالعات Schechter Instiish studies ، صندوق مدرسه تالی The TALI school Development fund ، جنبش جوانان نوام The NOAM Youth Movement ، جنبش دانشجویان بین المللی ماسورتی MAROM-International Masorti studentوکیبوتز هاناتون Movement

Kibbutz Hannaton اشاره کرد.

از جمله مقامات مسئول سازمان "مرکاز" در ایالات متحده در فاصله سالهای 2007ـ2005 می توان به افراد زیر اشاره کرد:

1 ـ رئیس: حاخام ورنون اج کورتز Rabbi vernon H.kurtz .

2 ـ معاونان: حاخام چارلز ساوتور Rabbi charles savenor ، استفن استکلز Stephen Steckler ، دکتر ماریلین ویند Dr. Marilyn wind، استفن وولنک Stephen wolnek ، گلوریا کوهن Gloria cohen ، حاخام پری رافائل فرانک Rabbi perry Raphael Rank ، دنیل استرن Daniel Stern و جودی یودوف Judy Yudof .

3 ـ دبیر: سندی مایرز Sandy Myers .

4 ـ خزانه دار: مارک ساموئلز Mark samules .

5 ـ مدیر اجرایی: حاخام روبرت گلوب Rabbi Robert Golub .

ج ـ فعالیتها و اقدامات در سال 2004:

از جمله دستاوردها و فعالیتهای "مرکاز" در سال 2004 می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 ـ اختصاص سالانه 7/1 میلیون دلار به مؤسسات ماسورتی در اسرائیل به منظور اجرای پروژه ها و برنامه های موردنظر آموزشی و فرهنگی.

2 ـ صدها هزار دلار کمک سالانه به پروژه های آموزشی محافظه کار (ماسورتی) در سرتاسر جهان.

3 ـ ارتقای فعالیتهای مربوط به جنبشهای جوانان و جوامع سرتاسر دیاسپورا.

4 ـ اختصاص بیش از 200 هزار دلار برای برطرف کردن نیازهای مذهبی یهودیان ماسورتی بیرون از اسرائیل از طریق بخش ویژه ای از سازمان جهانی صهیونیسم.

5 ـ اختصاص بودجه ای بالغ بر 90 هزار دلار برای فعالیتهای جنبش جهانی جوانان صهیونیست.

6 ـ اختصاص حدود 100 هزار دلار برای تحقق ایده ها و آرمانهای صهیونیسم در سرتاسر جهان، شامل طرحهای آموزشی مختلف این سازمان.

7 ـ انتشار بولتن به نام تنوات آم (Tnuat Am) و انعکاس اخبار و دیدگاههای مربوط به این سازمانو شعبات مربوط به آن.

8 ـ ارائه کمکهای مادی و معنوی به اسرائیل.

د ـ مواضع و دیدگاهها:

سازمان صهیونیستی "مرکاز" با توجه به اینکه یک سازمان صهیونیستی است. لذا طبیعی است که به آرمان صهیونیسم نیز پایبند باشد. به همین دلیل دیدگاههای این سازمان با دیدگاه صهیونیستها در راستای مشروع جلوه دادن اشغال فلسطین به عنوان سرزمین مادری یهودیان مطابقت دارد.

همان طور که در قسمت اهداف این سازمان نیز آورده شد، "مرکاز" توجه ویژه ای را به یهودیان دیاسپورا و به ویژه اسرائیل اختصاص می دهد و معتقد است باید از هر تلاشی برای ارتقای جایگاه یهودیان و به ویژه یهودیان محافظه کار بهره جست. این سازمان همچنین از مطالبات رژیم صهیونیستی دفاع کرده و آن را حق مسلم قلمداد می کند. به همین دلیل نیز معتقد است باید برای دفاع از "سرزمین و دولت اسرائیل از هر وسیله ای بهره گرفت. "مرکاز" معتقد است که اسرائیل بیش از گذشته در معرض تهدید قرار داشته و لذا باید از هر جهت مورد حمایتهای مادی و معنوی قرار گیرد. "مرکاز"، "دولت اسرائیل" را "دولتی دموکراتیک و خواهان صلح و ثبات حقیقی در منطقه" معرفی کرده و همانند سایر صهیونیستها مدعی است: این فلسطینیان هستند که صلح و ثبات را نقض کرده و به ترویج خشونت و تحریک می پردازد.

با توجه به آنچه ذکر شد، می توان به این نتیجه رسید که این سازمان از یک اولویت بندی در پیگیری اهداف خود برخوردار می باشد، که از جمله آنها می توان به تأمین امنیت اسرائیل، تأمین جامعه به ظاهر کثرت گرای یهودیان در اسرائیل، تشویق یهودیان برای مهاجرت به اسرائیل، آموزش آموزه های صهیونیسم به یهودیان و تأمین امنیت جنبش محافظه کار در اسرائیل و سراسر دیاسپورا اشاره کرد.

نکته جالب توجه این است که این اولویت بندی در حالی صورت گرفته و اعمال می گردد که نامگذاری "مرکاز" که یک جنبش محافظه کار صهیونیستی است عمدتا با هدف احیاء مذهب و سنتهای گذشته یهودیان، چه در جامعه اسرائیل و چهدر خارج از آن صورت گرفته است، اما در عمل و در واقع امر هدف اولیه و فلسفه وجودی این سازمان، حمایت و دفاع اسرائیل است و این اولویت سبب گردیده تا حمایت و دفاع از اسرائیل چه از لحاظ مادی و یا معنوی در صدر برنامه های این سازمان قرار گیرد.

به عبارت دیگر باید گفت سازمانها و گروههای یهودی و صهیونیستی با هر مرام و مسلک و ایدئولوژی خاصی که شکل اسرائیل را در رأس برنامه های خود دنبال می کنند و حمایت از اسرائیل، نقطه اجماع تمامی فرق، مذاهب، گروهها و سازمانهای یهودی و اسرائیل قلمداد می گردد.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 31/2/1384، شماره 70.
2. http://www.Mercazusa.org.