گلدسمید، آلبرت (1904ـ1846)

آلبرت گلدسمید (Albert Goldsmid) صهیونیست یهودی مسیحی تبار و از پیشگامان جنبش صهیونیسم است. وی در هندوستان و در خانواده ای یهودی که به مسیحیت گرویده بودند، متولد شد؛ خانواده او خود را از نسل مکابی های باستان می دانستند. به دانشکده سلطنتی افسری رفت و با گردان خود به آفریقای جنوبی اعزام شد و در نبردهای آن جا مشارکت کرد. پس از درگذشت پدرش، فهمید که "خون یهودی در رگ های او جاری است"؛ بنابراین آشکارا به یهودیت گروید؛ در این زمان 24 ساله بود.

در انگلستان به گروه دوستداران صهیون پیوست و در سال 1883 همراه با لورنس الیفانت به فلسطین رفت تا درباره راه های تقویت مهاجرت و اسکان در فلسطین تحقیق کند. در بازگشت گلدسمید با پشتکار تمام برای تشکیل "کمیته فلسطین" به فعالیت پرداخت. هدف از تشکیل این کمیته راه اندازی و سازمان دهی جریان مهاجرت به فلسطین از طریق کمک های سازمان یافته بود. گلدسمید بعد از این به فعالیت در زمینه یکپارچه کردن گروه های دوستداران صهیون بریتانیا زیرنظر تشکیلات واحد پرداخت. در سال 1893 رئیس دوستداران صهیونشد.

در این دوران او کوشید به دوستداران صهیون قالبی نظامی دهد؛ کمیته اجرایی را "ستاد فرماندهی" و "رئیس" را "فرمانده" و "گروه" را "خیمه" نامید؛ در نتیجه جنبش دوستداران صهیون متشکل از "خیمه هایی" شد که تحت فرماندهی رهبران نظامی قرار داشت و همه به او وفادار بودند. گلدسمید برنامه جنبش را بر مبنای تمرکز بر آبادسازی (استعمار) فلسطین و اراضی مجاور آن با توسعه آبادی ها و تقویت آبادی های قدیمی، تنظیم کرد.

او بر این نکته تأکید می کرد که مسأله یهود جز با برپایی دولت یهود در ارتس یسرائیل و با تضمین دولت های بزرگ، حل نمی شود. همچنین گلدسمید نقشه جغرافیایی عبری فلسطین را تنظیم کرد. گلدسمید با بارون دوهیرش در طرح های اسکان یهودیان در آرژانتین همکاری می کرد و بر اداره آبادی های یهودی در آرژانتین نظارت داشت، اما [با این حال ]از مخالفان مهاجرت و اسکان یهودیان در جایی غیر از فلسطین بود و اعتقاد داشت که مهاجرنشین های یهودی در آرژانتین فقط به منزله "مهدکودکی برای فلسطین" هستند.

گلدسمید در سال 1895 با هرتزل دیدار کرد و به او گفت: "تنها فلسطین است که شایسته توجه و تلاش است". همکاری فعال وی با هرتزل زمانی آغاز شد که توانست نظر خانواده روچیلد را به حمایت از صهیونیسم جلب کند. گلدسمید دبیر هیأت بررسی وضعیت عریش بود و در کنگره ششم صهیونیسم (1903) حضور یافت. همچنین همراه با هرتزل و گرینبرگ در مذاکرات با کرومر (نماینده عالی بریتانیا در قاهره) شرکت داشت؛ این مذاکرات در سال 1902 و 1903 درباره اسکان یهودیان در عریش انجام شد. گفته می شود که شخصیت دانیل دروندا در رمانی که جرج الیوت به همین نام نوشته است، پردازشی ادبی از شخصیت گلدسمید است.

مأخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.