کمیته میچل، گزارش ـ 2000
درگیری میان اسرائیلیها و فلسطینیها و شعله ور شدن آتش انتفاضه باعث گردید که کمیته تحقیق و تفحص میچل به دنبال نشست اتحادیه اروپا، آمریکا، مصر، اردن و اسرائیل در ماه اکتبر سال 2000 در شرم الشیخ تشکیل گردد. وظیفه این کمیسیون بررسی دلایل از سرگیری خشونتها در سرزمینهای اشغالی و جنایات رژیم صهیونیستی بر ضد فلسطینیان از 28 سپتامبر 2000 بود. این کمیسیون از پنج عضو تشکیل شد که ریاست آن برعهده جورج میچل سناتور پیشین آمریکاست. دیگر اعضای این کمیته عبارتند بودند از: خاویرسولانا (رئیس امنیت و سیاست خارجی اتحادیه اروپا)، سلیمان دمیرل (رئیس جمهور سابق ترکیه)، تربعورن بگلند (وزیر امور خارجه نروژ) و ردن رادمن (سناتور پیشین آمریکا).
این افراد از سوی رئیس جمهور ایالات متحده و با حمایت دبیرکل سازمان ملل برگزیده شده اند. کمیته مذکور باید با هماهنگی های قبلی با مقامات فلسطینی و اسرائیلی، وارد منطقه شده و به تحقیقات خود بپردازد و پس از دریافت نظرات کتبی مقامات فوق به آماده سازی گزارش خود پرداخته، سپس نسخه هایی از این گزارش را به مقامات فلسطینی، اسرائیلی ارائه داده و پس از آگاهی از عقاید و پیشنهادات طرفین متن گزارش را به اطلاع افکار عمومی برساند.
نخستین نشست کمیته میچل در تاریخ (8/9/1379 ـ 28 نوامبر 2000) در نیویورک برگزار شد و قرار شد که از دو هفته بعد کار عملی خود را آغاز کنند، ولی در ابتدا با مشکلات و موانعی مواجه شدند، زیرا مقامات اسرائیلی به بهانه مسائل امنیتی و فلسطینیان با این عقیده که کمیته مذکور طرفدار و حامی اسرائیلیان می باشد از فعالیت این کمیته جلوگیری به عمل آورند.
علی رغم مشکلات فراوان، کمیته مذکور پس از دیدار از منطقه و مذاکره با مقامات اسرائیلی ـ فلسطینی و صرف پنج ماه وقت بالاخره کمیته مذکور در تاریخ 5/1/1380 ـ 25 مارس 2001 به دیدار خود از منطقه پایان داد و مقرر گردید تا دو ماه دیگر گزارش خود را به دبیرکل سازمان ملل ارائه دهد. اما کمیته میچل قبل از ارائه گزارش نهایی، در روز جمعه 14/2/1379 ـ 4 می 2001 پیش نویسی از گزارش خود را به اسرائیل و فلسطین ارائه نمود، تا نظر خود را در خصوص آن بیان دارند.
این گزارش از فلسطینیان خواست تا خشونت را متوقف سازند و اسرائیل همه دست از ساخت و ساز شهرکهای جدید دست بردارد. کمیته آن گونه که حکومت خودگردان انتظار داشت، آریل شارون را به خاطر آغاز تداوم خشونتها مورد سرزنش قرار نداد.
در یکی از بندهای این گزارش آمده است شهرکهای یهودی نشین و دیگر نقاط باید مورد بررسی قرار گیرند. فلسطینیان باید با اقدامات منسجم روشن سازند که تروریسم ناپسند و غیرقابل پذیرش است و با تمام توان تلاش خواهد کرد تا از اقدامات تروریستی جلوگیری کرده و عاملان آن را مجازات نماید.
این گزارش دوباره دیدار شارون از مسجدالاقصی در سپتامبر 2000 می گوید: دیدار شارون عامل خشونتهای جاری نمی باشد.
مطابق گفته مقامات اسرائیلی که گزارش را مطالعه کرده اند. این گزارش خواستار توقف فوری خشونتهای یک دوره آرامش نامحدود و بازگشت بهمذاکرات صلح شده است. همچنین گزارش خواستار از سرگیری گفتگوهای امنیتی و اجرای اقداماتی برای ایجاد حسن اعتماد شده است. در این گزارش از اسرائیل خواسته شده است که از سلاحهای مرگبار در رویارویی با تظاهرکنندگان فلسطینی استفاده ننماید، به مواضع خود پیش از شروع انتفاضه برگردد، موانع ایجاد شده را از اراضی فلسطینیان بردارد، از تخریب خانه ها خودداری کند و مالیاتهای حکومت خودگردان را به فلسطینیها بازگرداند.
مقامات اسرائیلی و فلسطینی پس از دریافت پیش نویس گزارش مخالفت خود را با آن اعلام کردند. اعتراض مقامات اسرائیلی به این گزارش به خاطر جلوگیری از شهرک سازی می باشد، زیرا استدلال می کنند که گسترش ساخت و ساز شهرکها دلیلی برای آشوبها و شورشها نمی باشد و از سوی دیگر مقامات فلسطینی اعتراض خود را به دلیل اعزام نشدن نیروهای بین المللی و بازدید نکردن آنها از مناطق بیان کرده اند، زیرا عقیده دارند که حضور افراد کمیته میچل به عنوان ناظران جهانی برای در جریان قرار گرفتن جنایات روزانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم و بی دفاع فلسطین امری ضروری است. اینان همچنین خواستار اعزام نیروهای حافظ صلح به منطقه می باشند که این خواست فلسطینیان توسط کمیته مذکور رد شده است.
از آنجایی که برای اسرائیلیها بسیار مهم است که به عنوان آغازگر خشونتها شناخته نشوند کمیته میچل دیدار شارون را عامل خشونتهای جاری نمی داند و این امر بیانگر این است که گزارش میچل جانبدارانه و به نفع اسرائیل است. از طرف دیگر این گزارش خواستار خاموش شدن آتش درگیریها در کرانه باختری و نوارغزه به طور قطعی نشده است. در نتیجه نمی توان انتظار برقراری صلح و آرامش را در منطقه داشت و چنانچه شواهد بیان می دارد تنها راه توقف خشونت از سرگیری مذاکرات مستقیم طرفین می باشد چراکه اسرائیل و فلسطین تنها از طریق مذاکره تقسیم می توانند به توافق دست یابند و هیچراه حل دیگری وجود ندارد مگر اینکه آن قدر این شعله های آتش افزایش یابد که در این راه یکی از آنان مغلوب گردیده و پیروزی دیگری را به دنبال داشته باشد.
مأخذ:
- بولتن رویداد و گزارش، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا، 25/2/1380، شماره 82 .
