میهن ملی یهودی

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


"میهن ملی یهودی" (Jewish National Home) اصطلاحاتی است که در تألیفات صهیونیستی و نیز یهودستیز کاربرد زیادی دارد و بدین معناست که وابستگی یهودیان نه به کشورهای خود بلکه به میهن ملی واحدی یعنی فلسطین است. فلسطین را با نام های "ارتس یسرائیل" یا "اسرائیل" یا "سرزمین موعود" یا "سرزمین مقدس" یا فقط "سرزمین" نیز می خوانند.

مفهوم دیگر "میهن ملی" آن است که کشورهای محل اقامت یهودیان، تبعیدگاه یا کوچ گاه یا بابل (با بار معنایی اسارت بابلی) یا مصر (با بار معنایی بازگشت و خروج) است. اصطلاح "میهن ملی" وضعیت یهودیان در حالت پراکندگی و تشکیل دیاسپورا را هم نشان می دهد. یهودیان، از زمان انهدام هیکل به دست تیتوس، در این وضعیت پراکندگی هستند. این اصطلاح، با وجود اعتراضات رهبران یهودیان انگلستان، در اعلامیه "بالفور" هم آمده و از آن زمان، مشروعیت سیاسی به دست آورده است.

اما اصطلاح "میهن ملی" توانایی تفسیری بالایی ندارد. زیرا بسیاری از وقایع تاریخی، آن را تأیید نمی کنند. از جهت تاریخی، ثابت شده است که پیش از انهدام هیکل تعداد یهودیان خارج از فلسطین بیش از تعداد آنان در داخل فلسطین بوده است؛ و نیز ثابت شده است که بزرگترین مهاجرت، در تاریخ گروه های یهودی (که از اواخر قرن نوزدهم آغاز شد)، رو سوی ایالات متحده داشته است. اگر فلسطین میهن ملی یهودیان بود، آنان بدانجا روی می کردند.

یهودیان مهاجر به ایالات متحده حدود 80 درصد از تمامی مهاجران یهودی هستند. حتی در گفتمان صهیونیستی، دیگر از ایالات متحده به عنوان تبعیدگاه یاد نمی کنند؛ بلکه آن را میهن ملی دیگری برای یهودیان و نیز "شهر طلایی" (به یدیشی: گلدن مدینا) که آرزوهای مادی مهاجران را عملی می کند، می شمارند. ما نیز نمی دانیم که آیا آمریکا، برای یهودیان، میهن ملی دوم است یا میهن ملی اول. در گفتمان سیاسی، اصطلاح "میهن ملی" همواره به شکل مفرد به کار می رود، زیرا شکل جمع معنایی ندارد. به هر حال، یهودیان ایالات متحده این مسأله را چنین حل کرده اند که اسرائیل (فلسطین) را از میهن ملی به زادگاه و وطن اصلی سابق، تبدیل کرده اند و ایالات متحده برای آنان میهن ملی کنونی است که عملاً در آن زندگی می کنند.

به این ترتیب، "آمریکایی های یهودی" نیز مانند آمریکایی های عرب یا آمریکایی های ایرلندی، آمریکایی های یهودی شدند. اما این بدان معناست که این اسطوره جدید، اسطوره صهیونیسم را از میان برمی دارد؛ زیرا زادگاه یعنی کشور اسرائیل، کشوری می شود که یهودی از آن، و نه به سوی آن، مهاجرت می کند.

مأخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.