غزه و اریحا، توافقنامه ساف و اسرائیل معروف به طرح ـ 1992

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


اعلامیه اصول تدابیر خودمختاری انتقالی

دولت اسرائیل و گروه فلسطینی (عضو هیأت مشترک اردنی ـ فلسطینی) در اجلاس صلح خاورمیانه (هیأت فلسطینی) به نمایندگی از سوی مردم فلسطین، توافق کردند که زمان پایان دادن به چندین دهه رویارویی و کشمکش فرا رسیده و دوران شناسایی متقابل حقوق قانونی و سیاسی، و مصالحه تاریخی از راه فرایند سیاسی مورد توافق، آغاز شده است. بر این اساس، دو طرف درباره اصول ذیل به توافق رسیدند:

ماده 1

هدف مذاکرات

1ـ هدف مذاکرات اسرائیلی ـ فلسطینی از راهفرایند صلح خاورمیانه، در کنار امور دیگر ایجاد یک قدرت خودمختار انتقالی فلسطینی، شورای منتخب، "شورای مردم فلسطین در کرانه باختری و منطقه غزه"، برای مرحله ای انتقالی است که از 5 سال فراتر نرود، و به صلح همیشگی براساس قطعنامه های شماره 242 و 338 شورای امنیت منجر شود. بدیهی است که تدابیر انتقالی بخشی جدایی ناپذیر از کل فرایند صلح است، و مذاکرات پیرامون وضعیت نهایی به اجرای قطعنامه های شماره 242 و 338 شورای امنیت خواهد انجامید.

ماده 2

چارچوب کلی مرحله انتقالی

چارچوب کلی مورد توافق برای مرحله انتقالی در این اعلامیه اصول کلی مندرج است.

ماده 3

انتخابات

1ـ برای اینکه مردم فلسطین در کرانه باختری و نوارغزه بتوانند براساس اصول دموکراسی بر خود حکومت کنند، انتخابات مستقیم و آزاد و سیاسی عمومی، به منظور گزینش "شورایی"، تحت نظارت مورد توافق و اشراف بین المللی، برگزار می شود، و همزمان، پلیس فلسطین نیز امنیت عمومی را تأمین می کند.

2ـ برای برگزاری انتخابات، حداکثر 9 ماه پس از امضای این اصول کلی، موافقتنامه ای درباره نحوه و شرایط انتخابات ـ براساس پیوست شماره یک ـ امضاء می شود.

3ـ این انتخابات گامی مقدماتی و انتقالی و مهم در جهت تحقق حقوق مشروع و درخواستهای عادلانه مردم فلسطین است.

ماده 4

دامنه حاکمیت

دامنه قدرت شورا شامل سرزمین کرانه باختری و نوارغزه می شود، مگر مسائلی که در مذاکرات وضعیت نهایی درباره آنها بحث خواهد شد. هر دو طرف به کرانه باختری و نوارغزه به مثابه یک واحداقلیمی یکپارچه می نگرند و لازم است که از یکپارچگی و تمامیت اراضی آن در مرحله انتقالی حمایت شود.

ماده 5

مرحله انتقالی و مذاکرات وضعیت نهایی

1ـ پس از عقب نشینی از باریکه غزه و اریحا، مرحله انتقالی پنج ساله آغاز می شود.

2ـ مذاکرات وضعیت نهایی میان دولت اسرائیل و نمایندگان مردم فلسطین در نزدیکترین زمان ممکن، حداکثر تا ابتدای سال سوم دوران انتقالی، آغاز می شود.

3ـ بدیهی است که این مذاکرات شامل مسائل باقی مانده [از دوره انتقالی ]می شود، همچون: قدس، آوارگان، شهرکهای [یهودی نشین]، مرزها، روابط و همکاری با دیگر همسایگان، و هر موضوع دیگر که دارای فایده مشترک باشد.

4ـ دوطرف توافق کردند که موافقتنامه مربوط به مرحله انتقالی هیچگونه حق تقدمی برای تأثیر در نتایج مذاکرات وضعیت نهایی ایجاد نمی کند.

ماده 6

انتقال مقدماتی قدرت و مسئولیتها

1ـ به هنگام امضای این اصول کلی و عقب نشینی از غزه و منطقه اریحا، انتقال قدرت از حکومت نظامی اسرائیل و دوایر مدنی آن [در این مناطق] به فلسطینیان منتخب برای این وظایف، آغاز خواهد شد. واضح است که این انتقال دارای ماهیتی مقدماتی است تا زمانی که انتخابات شورا برگزار شود. 2ـ بلافاصله پس از امضای این اعلامیه و عقب نشینی از باریکه غزه و منطقه اریحا، و برای تشویق و ترویج رشد و توسعه اقتصادی در کرانه باختری و نوارغزه، قدرت در این زمینه ها به فلسطینیان انتقال می یابد: آموزش و فرهنگ، بهداشت، امور اجتماعی، مالیاتهای مستقیم، و جهانگردی. طرف فلسطینی تأسیس نیروی پلیس فلسطین، براساس توافق، را آغاز می کند. تا زمان تشکیل شورا، هر دو طرف می توانند درباره انتقال زمینه های حاکمیت و مسئولیتهای دیگر طبق توافقمذاکره کنند.

ماده 7

موافقتنامه انتقالی

1ـ هیأتهای اسرائیلی و فلسطینی به منظور انعقاد یک موافقتنامه برای دوران انتقالی، "موافقتنامه انتقالی م" مذاکره خواهند کرد.

2ـ موافقتنامه انتقالی، در کنار امور دیگر، جزئیات ساختار شورا، تعداد اعضای آن، انتقال قدرت و مسئولیتها از حکومت نظامی اسرائیل و دوایر مدنی آن به شورا، را بیان خواهد کرد. همچنین موافقتنامه انتقالی جزئیات قوه مجریه و قوه مقننه ـ براساس ماده 9 ـ و دستگاه مستقل قضایی فلسطین را بیان خواهد کرد.

3ـ موافقتنامه انتقالی شامل تدابیر اجرائی است که طی آن باید کلیه قدرت و مسئولیتهای تحویل گرفته شده طبق ماده 6 به شورای منتخب تحویل گردد.

4ـ برای اینکه شورا ـ پس از تشکیل ـ امکان گسترش و تشویق رشد و توسعه اقتصادی را بیابد، در کنار امور دیگر، این مؤسات را ایجاد می کند: اداره برق، اداره بندری غزه، بانک توسعه فلسطین، شورای تشویق صادرات فلسطین، اداره محیط زیست فلسطین، اداره اراضی فلسطین، سازمان آب، و دیگر مؤسه های مورد توافق. این موارد براساس موافقتنامه انتقالی است که جزئیات قدرت و مسئولیتها را بیان می کند.

5ـ پس از جلسه افتتاحیه شورا، فرمانداری غیرنظامی منحل شده و حکومت نظامی نیز عقب نشینی خواهد کرد.

ماده 8

امنیت عمومی

برای تضمین امنیت عمومی و داخلی فلسطینیان در کرانه باختری و نوارغزه، شورا، پلیس قدرتمند فلسطینی را تأسیس می کند، و اسرائیل همچنان مسئولیت دفاع در برابر تهدیدات خارجی و همچنین همه مسئولیتهای مربوط به امنیت اسرائیلیها اعم از امنیت داخلی یا عمومی آنها را برعهده خواهدداشت.

ماده 9

قوانین و مقررات نظامی

1ـ شورا، براساس موافقتنامه انتقالی و در چارچوب مسئولیتهای محوله، حق قانونگذاری خواهد داشت.

2ـ هر دو طرف به بررسی مشترک همه قوانین و مقررات نظامی جاری در دیگر زمینه ها اقدام خواهند کرد.

ماده 10

کمیته تماس مشترک فلسطینی ـ اسرائیلی برای تضمین اجرای آرام این اعلامیه و دیگر توافقهای بعدی مربوط به مرحله انتقالی، و پس از امضای این اعلامیه، کمیته تماس مشترک فلسطینی، اسرائیلی برای برخورد با مسائل مقتضی هماهنگی مشترک و مسائل مورد اختلاف و مسائل مورد علاقه طرفین، تشکیل می شود.

ماده 11

همکاری فلسطینی ـ اسرائیلی در زمینه های اقتصادی

با توجه به منافع متقابل ناشی از همکاری در زمینه تشویق توسعه کرانه باختری و نوارغزه و اسرائیل، پس از امضای این اعلامیه اصول کلی، کمیته همکاری اسرائیلی ـ فلسطینی برای پیشرفت و اجرای برنامه های مصرحه در پیوست شماره 3 و پیوست شماره 4 تشکیل می شود.

ماده 12

ارتباط و همکاری با اردن و مصر

هر دو طرف از حکومتهای اردن و مصر دعوت خواهند کرد تا در مورد تشکیل دفتر تدابیر همکاری بین دولت اسرائیل و نمایندگان ملت فلسطین از یک سو و همکاری بین این دفتر و دولتهای مصر و اردن از سوی دیگر، مشارکت کنند. این تدابیر شامل تشکیل یک کمیته دائمی است برای توافق پیرامون چگونگی اعطای اجازه [ورود] به کسانی که در سال 1967 از کرانه باختری و نوارغزه رانده شده اند و همچنین اقدامات لازم رای جلوگیری از هرج و مرج و ناآرامی. این کمیته دیگر مسائل مورد علاقه طرفین را نیز حلو فصل خواهد کرد.

ماده 13

تجدید آرایش نیروهای اسرائیلی

1ـ پس از امضای این اعلامیه و حداکثر تا آغاز انتخابات شورا، افزون بر عقب نشینی نیروهای اسرائیلی مصرحه در ماده 14، اسرائیل به تجدید آرایش نیروهایش در کرانه باختری و نوارغزه اقدام می کند.

اسرائیل در تجدید آرایش نیروهای نظامی خود طبق این اصل عمل می کند که نیروهای نظامیش باید در خارج از مناطق مسکونی مستقر شوند.

3ـ استقرار در مواضع مشخص دیگر تدریجا با واگذاری مسئولیت امنیت عمومی و امنیت داخلی، براساس ماده 13 فوق الذکر، انجام می شود.

ماده 14

عقب نشینی اسرائیل از نوارغزه و منطقه اریحا

اسرائیل براساس مفاد پروتکل پیوست شماره 2 از نوارغزه و منطقه اریحا عقب نشینی می کند.

ماده 15

تصمیمات و اختلافات:

1ـ اختلافات ناشی از اجرا یا تفسیر این اعلامیه یا هر توافق بعدی مربوط به مرحله انتقالی از راه مذاکره در کمیته تماس مشترک حل می شود که نحوه تشکیل آن در ماه 10 فوق الذکر تصریح شده است.

2ـ اختلافاتی را که از طریق مذاکره حل نمی شوند می توان با ابزار دیگری برای مصالحه که مورد توافق دو طرف قرار گیرد حل کرد.

3ـ دو طرف می توانند اختلافات مربوط به مرحله انتقالی را که از راه مصالحه قابل حل نیستند، به داوری واگذارند. هر دو طرف در این حد با توافق یکدیگر یک کمیته داوری تشکیل می دهند.

ماده 16

همکاری اسرائیلی ـ فلسطینی در طرحهای منطقه ای

هر دو طرف تشکیل گروههای کاری متعدد را به عنوان ابزار مناسب برای اجرای یک طرح "مارشال"، برنامه های منطقه ای و طرحهای دیگر ـ از جمله طرحهای ویژه کرانه باختری و نوارغزه مصرحه درپیوست (4) ـ لحاظ می کنند.

ماده 17

موارد متفرقه

1ـ این اعلامیه اصول کلی یک ماه پس از تاریخ امضای آن به اجرا درمی آید.

2ـ همه پیوستهای این اعلامیه و صورتجلسه های مربوطه بخش جدایی ناپذیر آن تلقی می شود. در واشنگتن D.C.روز

تاریخ ........................

امضا: از طرف دولت اسرائیل ....................

از طرف هیأت فلسطینی ........................ با گواهی ایالات متحده امریکا و فدراسون روسیه