شیلوا، رویون

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


رویون شیلوا (Reuven Shiloah) بنیانگذار و اولین رئیس سازمان جاسوسی اسرائیل "موساد" می باشد. او مشاور ارشد دیوید بن گوریون یکی از سران گروه شبه نظامی و تروریستی هاگاناه و اولین نخست وزیر رژیم اسرائیل بود. برخی نویسندگان غربی نقش و نفوذ او را در سرنوشت دولت تازه تأسیس اسرائیل بسیار عظیم تصویر کرده و مدعی اند که اکثر کتابها و منابع تاریخی او را فراموش کرده اند. شیلوا از بنیانگذاران سازمان اطلاعاتی گروه های تروریستی یهود تحت عنوان "شای" در سالهای دهه 1930 قلمداد شده است.

بعضی منابع او را از یهودیهای عراقی تباردانسته و نوشته اند که وی در طول جنگ جهانی دوم تیپی از سربازان یهود تشکیل داد و به عنوان جزئی از ارتش انگلستان در نبرد شرکت کرده بود تا برای دولت آینده صهیونیستی کادر نظامی تربیت کرده باشد. طبق گفته بعضی مأموران سازمان سیا، واحد تحت امر شیلوا در میسر مهاجرت یهودیها به فلسطین به مثابه ایستگاهی بسیار مهم به حساب می آمدند و در امر انتقال یهود نقش خیلی مهم به عهده داشتند.

رویون شیلوا در خلال جنگ جهانی دوم با سرویسهای اطلاعاتی متفقین در قاهره ارتباط داشت و برای پیشبرد برخی عملیات خود در اروپای اشغالی با آنان همکاری می کرد.

به نوشته برخی منابع غربی، شیلوا امور اطلاعاتی را نه فقط روشی برای گردآوری اطلاعات منفی، بلکه به عنوان وسیله ای جهت ایجاد پیوندهای سرّی بین اسرائیل و دیگر کشورها می دید. گفته می شود که شیلوا در خلال جنگ اول اعراب و اسرائیل در سال 1948 م/1327 با ملک عبداللّه شاه اردن توافق سرّی به عمل آورده بود تا در قبال دریافت امتیازاتی با اسرائیل همکاری کند. منابع اسرائیلی با استناد به این موضوع نوشته اند که شیلوا در یکی از عملیاتهای مخفی آشکار نشده، اما مهم برای اسرائیل نقش اساسی بازی کرده است.

شیلوا در سال 1951، پس از برخی اصلاحات و تغییرات در ساختار سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل، از سوی نخست وزیر بن گوریون عهده دار مسئولیت موساد شد.

شیلوا در سال 1952 از سوی بن گوریون برکنار شد و در پاییز سال 1953 با سمت وزیر مختار سفارت اسرائیل به واشنگتن رفت. وی تا این تاریخ، در همکاری با آژانس یهود به منظور انتقال یهودیهایبرخی مناطق جهان، به ویژه کشورهای اروپای شرقی به فلسطین نقش بسیار مهمی ایفا کرد.

مآخذ:

  1. استیون، استوارت: نخبه جاسوسان اسرائیل، ترجمه م. دانشمند، شرکت انتشاراتی پاژنگ، تهران، چاپ اول، 1371.
  2. کاتز، ساموئل: جاسوسان خط آتش، محسن اشرفی، مؤسسه اطلاعات، چاپ اول، 1375.
  3. اسناد لانه جاسوسی، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، شماره 11.
  4. کاکبورن، اندروولسکی: ارتباط خطرناک، محسن اشرفی، مؤسسه اطلاعات، تهران، چاپ اول 1371.
  5. بلک، یان و موریس، بنی: جنگهای نهانی اسرائیل، تاریخ ناگفته دستگاه جاسوسی اسرائیل، جمشید زنگنه، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1372.