بودنهایمر، ماکس (1940-1865)

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


ماکس بودنهایمر (Max Bodenheimer) از رهبران صهیونیست آلمانی است. در دانشگاه اشتوتگارت به تحصیل حقوق و پس از آن مدتی به وکالت پرداخت. در سال 1891 کتاب کوچکی منتشر کرد و در آن به برپایی آبادی هایی در سوریه و فلسطین برای اسکان یهودیان تحت ستم و سرکوب روسیه فراخواند. دو سال بعد، همراه با دیوید ولفسون جمعیتی صهیونیستی به نام "سازمان قومی یهود" در شهر کلن تأسیس کرد. بعد از انتشار کتاب دولت یهود یکی از طرفداران سرسخت هرتزل شد و در اولین کنگره صهیونیسم (1897) عضو هیأت رئیسه بود و در تنظیم و تعریف اهداف صهیونیسم در برنامه بال نقش داشت. در کنگره های بعدی هم نایب رئیس بود و پیش نویس لوایح سازمان جهانی صهیونیسم را تهیه می کرد.

در سال 1898، بودنهایمر در هیأت همراه هرتزل در مذاکراتش با قیصر آلمان، ویلهلم دوم، عضو بود. او چند بار به فلسطین و استانبول مسافرت کرد. در تأسیس سازمان صهیونیسم آلمان شرکت کرد و از سال 1897 تا 1910 رئیس آن بود. همچنین از سال 1907 تا 1914 ریاست صندوق ملی یهود را برعهده داشت و اساسنامه صندوق را نیز همو تنظیم کرد. در اثنای جنگ جهانی اول کمیته آزادی یهودیان روسیه را (که بعدها "کمیته شرق" نامیده شد) تأسیسنمود. این کمیته حلقه اتصال میان یهودیان یدیشی و نیروهای اشغالگر آلمانی بود؛ نیروهای آلمان می خواستند از یهودیان یدیشی زبان به این اعتبار که آلمانی هستند؛ استفاده کنند تا تراکم جمعیت آلمانی در مناطق مختلف اسلاونشین بیشتر شود.

بودنهایمر از سال 1929 تا سال 1934 با تجدیدنظرطلبان همکاری، می کرد، اما همراه با آنان از سازمان جهانی صهیونیسم انشعاب نکرد. در سال 1935، بودنهایمر در فلسطین مستقر شد و در آن جا برای چند ماهنامه و فصل نامه صهیونیستی مطلب می نوشت. خاطرات او به زبان های عبری و انگلیسی و آلمانی منتشر شده است. همچنین در سال 1933 نمایش نامه ای درباره زندگی مسیح نوشت.

مأخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.