استادان آمریکایی طرفدار صلح در خاورمیانه، سازمان

الف ـ تاریخچه:

در طول جنگ سال 1967 اعراب و اسرائیل در آمریکا کمیته ای تشکیل گردید تا در ارتباط با اعلامیه ای که جامعه دانشگاهیان به حمایت از صلحی پایدار در خاورمیانه و متضمن حفظ حقوق کشور اسرائیل صادر کرده بود عضو گردآوری کند. سازمان استادان آمریکایی طرفدار صلح از همین کمیته به وجود آمد و رشد کرد. این اعلامیه تحت عنوان "آمریکاییان طرفدار دموکراسی در خاورمیانه و کمیته ویژه استادان" در دو صفحه و به صورت آگهی در تاریخ 8 ژوئن 1967 در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رسید.

در این اعلامیه اقدام اعراب به بستن تنگه تیران و خلیج عقبه به عنوان حمله ای مستقیم به اسرائیل و مردم این کشور توصیف گردیده بود. در این اعلامیه با ذکر این مطلب که اعراب قصد نابودی اسرائیل را دارند از کنگره آمریکا خواسته شده بود تا نسبت به تعهداتش به اسرائیل وفادار باشد و آزادی عبور از خلیج عقبه را تأمین کند. صدها استاد آمریکایی که اکثر آنها یهودی بودند، آگهی را امضاء کرده بودند.

بعد از جنگ ژوئن، کمیته استادان آمریکا، آگهی دیگری در تاریخ 13 ژوئیه 1967 در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رساند. اعلامیه، نامه سرگشاده ای بود که برای جانسون رئیس جمهور، اوتانت دبیرکل سازمان ملل، و دیگر مقامات فرستاده شد. در این نامه درخواست شده بود تا حاکمیت و استقلال اسرائیل در شرایطی برابر با دیگر کشورهای مستقل در منطقه به رسمیت شناخته شود.علاوه براین، در اعلامیه، از فعال نبودن سازمان ملل انتقاد شده و از شوروی نیز به خاطر حملات متعصبانه آن کشور به اسرائیل و برابر دانستن صهیونیستها با نازیها و تشویق اعراب تندرو و متعصب انتقاد شده بود. در خطوط پایانی اعلامیه تقاضا گردیده بود تا افراد بیشتری آن را امضاء کنند و در تأمین هزینه های چنین آگهی هایی کمک نمایند. با چاپ سومین آگهی درباره جنگ (در 24 اکتبر 1967 در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رسید) کمیته ویژه استادان به کلی به سازمان استادان طرفدار صلح در خاورمیانه تبدیل گردید و فعالیت خود را رسما شروع کرد.

موضوع آگهی سوم "مذاکرات مستقیم، راهی برای رسیدن به صلح" نام داشت. متن آگهی، انتقادی بود از سخت گیری اعراب و حمایت از مذاکره بین اسرائیل و همسایگانش. در این آگهی از سازمان ملل خواسته شده بود تا به اصول آن سازمان یعنی لزوم مذاکره احترام گذاشته شود و از جانسون رئیس جمهور آمریکا درخواست شده بود تا نظریه اش را مبنی بر اینکه طرفین درگیر می توانند طرفین صلح باشند، تأکید بیشتر نماید. سازمان استادان طرفدار صلح در خاورمیانه ادعا می کند که بیش از ده هزار استاد از 170 (یکصد و هفتاد) دانشگاه آمریکا، از این سازمان حمایت می کنند، و در مورد هدفش می گوید "کمک به دستیابی به صلحی منصفانه و پایدار در خاورمیانه که ضامن امنیت کشور اسرائیل باشد، هدف اساسی این سازمان است."

ب ـ ساختار سازمانی و تشکیلاتی سازمان:

سازمان استادان آمریکایی طرفدار صلح درخاورمیانه بر مبنای عضویت افراد به وجود آمده و عضویت آن برای کلیه استادان و مدیران اجرایی دانشگاهها آزاد است. انجمن آکادمیک آمریکاییان طرفدار صلح در خاورمیانه شعبه ای است از این سازمان که جنبه غیرانتفاعی داشته و اعانات پرداختی به آن، از میزان شمول مالیاتی اعانه دهنده می کاهد و علاوه بر این، هزینه نشریه "بررسی خاورمیانه" سازمان توسط این شعبه پرداخت می شود. در سال 1980 سازمان در نشریه ای که به صورت راهنما چاپ کرد، ادعا داشت که بیش از "15000 نفر به طرق مختلف و به صورت رسمی و یا غیررسمی با این سازمان ارتباط دارند و به گونه های مختلف در اهداف کلی آن سهیم هستند" طبق آماری که داده شده این افراد در 600 کالج و دانشگاه آمریکا پراکنده هستند.

نشانی این سازمان در نیویورک همان محل شورای آکادمیک صهیونیستهای آمریکاست. تشکیلات این سازمان براساس مناطق سازماندهی شده است. در مارس 1983 سازمان 15 منطقه داشت که هر کدام زیرنظر یک رئیس منطقه اداره می شد.

هر رئیس منطقه دارای یک شورای منطقه ای است که از نمایندگان دانشگاهها در منطقه تشکیل شده، تمام رؤای مناطق هم به نوبه خود در کمیته ملی اجرایی سازمان که به طور دائم جلسه تشکیل می دهد خدمت می کنند. علاوه بر این سازمان دارای شورای ملی است که از نمایندگان دانشگاهها، مقامات سازمان و اعضای کمیته اجرایی تشکیل شده و در بهار هر سال تشکیل جلسه می دهد. در اورشلیم هم سازمان، دارای دفتر فعالی است که بیشتر جنبه ارتباطی دارد.

ج ـ نقش و حمایتهای سازمان از اسرائیل:

سازمان در جامعه دانشگاهی آمریکا خود را به عنوان قدیمی ترین و بزرگترین سازمان دانشگاهی با هدف جمع آوری و به کار گرفتن منابع و امکانات جوامع دانشگاهی برای مناطقی که محل کشمکش و برخوردها در خاورمیانه است معرفی می کند. اگرچه سازمان اظهار می دارد که تمام کوشش خود را وقف استقرار صلحی عادلانه و پایدار بین اسرائیل و همسایگانش کرده در عین حال اصرار دارد که به هیچ وجه فعالیت و موضع سیاسی خاص ندارد.

با این وصف سازمان تأیید می کند که موضعش حمایت از اهداف معینی است که آنها را اساسی و بنیادین می داند، که یکی از آنها ادامه بقاء اسرائیل نه تنها در امنیت بلکه در داشتن روابط حسنه با همسایگان عربش می باشد که از بارزترین اهداف است. سازمان استادان آمریکایی طرفدار صلح در خاورمیانه جلسات منطقه ای و سرتاسری در دانشگاههای آمریکا را رهبری و اداره می کند و به موازات آن تشکیل کنفرانسهای آکادمیک و جلسات انجمنهای حرفه ای و شرکت گروههای خاص در این جلسات و اعزام هیأتهای مطالعاتی به خاورمیانه، تحت سرپرستی آن است.

علاوه بر این، توزیع کتابها، گزارشها، مجلات و نشریه سازمان (بررسی خاورمیانه) را به عهده دارد. ضمنا این سازمان، سفر هیأتهای مطالعاتی به خاورمیانه، تشکیل جلسات در دانشگاهها، برپایی کنفرانسهای منطقه ای و سرتاسری در آمریکا را سازماندهی می کند. ولی اکثرا رهبری جلسات نقد و بررسی گروههای متخصص و حرفه ای دربارهخاورمیانه را، جامعه آکادمیک آمریکاییان طرفدار صلح در خاورمیانه انجام می دهد.

در سال 1979 1980 کمیته این جامعه برای بررسی وضع روزنامه نگاری در دانشگاهها، بیش از 300 روزنامه متعلق به کالج ها و دانشگاههای آمریکا را مورد نقد و بررسی قرار داد. (البته این اقدام را جامعه با کمک مالی سازمان مطالعاتی "فیوتن بکر" انجام داد) و در پایان اعلام نمود "بررسیها نشان می دهد که دانشجویان عرب نظریات تند و رادیکالی دارند ولی مفسرین آمریکایی روزنامه ها بیشتر نظریات جناح محافظه کار سازمان آزادی بخش فلسطین را مورد استناد قرار می دهند."

سازمان استادان آمریکایی، در مورد انتقادکنندگان از خط مشی های اسرائیل که در دانشگاهها سخنرانی کرده اند اطلاعاتی جمع آوری کرده و در رابطه با این اطلاعات در مارس 1983 یادداشتی برای رؤسای مناطق و نمایندگان دانشگاهها ارسال کرد که در بخشی از آن چنین گزارش شده است.

ما اخیرا لیستی از اسامی سخنرانانی دریافت کرده ایم که از طریق جوامع دانشگاهی در ایالات متحده سفر کرده و در دانشگاهها به ارائه و معرفی نظریات اعراب و حمایت از آنان می پردازند. مشکل این موضوع در این نکته نهفته است که آنها بیشتر به جنبه تبلیغاتی سخنرانی خود توجه دارند تا به امر آموزش و به همین سبب، سخنرانانی انتخاب گردیده اند که تند و رادیکال می باشند.

اسامی تعدادی از آنان بدین شرح است: حاتم حسینی، ادوارد سعید (Edward) ، نوآم چومسکی (Nogm Chomsky)، فایض ترکی (Fayaz Turki) ، جیمز زگولای (Zogly)، حسن رحمان، دکتر کریسجیانو (Chris Giannov)، اسرائیل شاهاک (Israel Shahak) ، و گیل پرس برگ (Gail pressberg) . مسلما بسیار مفید خواهد بود چنانچه به ما اطلاع دهید آیا کسی از آنها در دانشگاه شما و یا در دیگر دانشگاههای شهر شما سخنرانی کرده یا خیر؟ و اگر سخنرانی کرده اند مطالب آنها چه بوده؟ سؤالات و پاسخ به آنها در پایان سخنرانی به چه نحو برگزار شده و اصولاً سؤالها و جواب آنها چه بوده؟ در ضمن بسیار علاقه مندیم بدانیم که برخلاف این عده، آیا کسی، درباره مسایل از نقطه نظر اسرائیل، در دانشگاه و یا محیط شما سخنرانی کرده یا خیر؟ و اگر انجام گردیده چه مطالبی انتقال داده شده؟ ما تردید نداریم سخنرانان بسیاری وجود دارند که مواضع اسرائیل را معرفی و ارائه می نمایند ولی به نظر ما برای این گونه کارها، طرح اطلاعاتی لازم که از قبل سازماندهی شده و از مرکز کنترل گردد، بدان صورت که در مورد اعراب می بینیم، وجود ندارد.

با توجه به مخارج چهارصدوبیست وپنج هزار دلاری (425000 دلار) این سازمان در سال 1976، گزارش بالا، حتی برای خود آمریکاییان باور نکردنی بود، زیرا که سازمان استادان آمریکایی طرفدار صلح خاورمیانه یکی از دهها سازمان طرفدار اسرائیل است که محیطهای دانشگاهی آمریکا را زمینه فعالیت خود قرار داده است.

در سال 1982 جامعه آکادمیک آمریکاییان که شعبه ای از سازمان بوده، تشکیلات جدیدی را برای تأمین خدمات خبری و اطلاعاتی درباره خاورمیانه بر پا کرد. علت اصلی این اقدام، تأمین سریع نیاز رسانه ها به متخصصان خاورمیانه بود ضمن آنکه جامعه کوشش داشت تا با تشویق رسانه ها ترتیبی دهد که آنها نیاز خود را به گونه متخصصان، ازتشکیلات جدید جامعه تأمین کنند. در سال 1983 در رابطه با تأثیرات استادان و متخصصان خاورمیانه در دانشگاهها، جامعه، تحقیق را با کمک مالی بنیاد "برنر" انجام داد.

هدف از این تحقیق، بررسی و اندازه گیری تغییرات اطلاعاتی و موضعی حاصل از اقامت سه روزه استادان خاورمیانه در دانشگاههای منتخب غرب آمریکا و در میان دانشجویان دانشکده ها بود. نتیجه بررسی نشان می داد که به استادانی که "مایل هستند به صورت واسطه های حقوق بگیر، در پروژه ها خدمت کنند" نیاز وجود دارد. دانشکده هایی که برای تحقیق انتخاب شده بود عبارت بودند از آریزونا، ایداهو، مونتانا، نوادا، نیومکزیکو، اوکلاهما، و یوتا.

علاه بر فعالیتهایی که یاد شد جامعه آکادمیک آمریکاییان طرفدار صلح در خاورمیانه برنامه رادیویی ویژه ای را برای دانشگاهها تهیه کرده بود به عنوان "گفت وگوی خاورمیانه" به صورت رایگان برای 200 دانشگاه پخش می کند.

د ـ انتشارات:

یکی از فعالیتهای مهم سازمان و شعبه آن، جامعه آکادمیک آمریکاییان، چاپ و انتشار گزارشهای تحقیقی، بررسی سوابق، گزارشات ویژه، جریانات کنفرانسها و بالاخره چاپ مجله ها و کتب است.

در میان گزارشهای تحقیقی که این سازمان تهیه و در اختیار جوامع دانشگاهی قرار داده، تعدادی شهرت بیشتری کسب کردند که عبارتند از: "قیمت گذاری نفت عربستان و تولید آن" به قلم آلن داتی (Alan Dawty) "آواکس ها و جنگ بعدی اعراب و اسرائیل" به قلم مارتین گرین برگ (Martin Greem berg) ، "میانه روی عربستان" به قلم مایکلکرتیس (Michael curtis) ، "لابی اعراب" به قلم فردل اشپیگل (Fredllez spiegel) ، "لابی اسرائیل و منافع ملی" به قلم سیمور مارتین لیپ ست (seymour martin Lipset) ، و "اروپای غربی و خاورمیانه، ونیز یا مونیخ" به قلم مایکل کرتیس.

نشریه این سازمان، "بررسی خاورمیانه" نام دارد و نشریه ای فصلی است که توسط جامعه آکادمیک آمریکاییان طرفدار صلح در خاورمیانه چاپ می شود. این نشریه تا سال 1947 به عنوان بهترین مجله مطبوعاتی درباره خاورمیانه شهرت داشت. در سال 1981 این نشریه ادعا کرد که شمارگان آن از 10000 نسخه تجاوز نموده است و در توصیف مقالات خود نوشت که محتوای مطالبش بیشتر درباره روابط اعراب و اسرائیل و مسائل مختلف و متنوع مربوط به آن است، و بر پیچیدگی روابط و تضاد بین اعراب و اسرائیل تمرکز بیشتری دارد. این نشریه ادعا می کند که مقالاتش توسط مقامات و شخصیتهای بین المللی نوشته می شود و خوانندگان آن را بیشتر افراد دانشگاهی و استادان تشکیل می دهند و محتوای آن به عنوان متون درسی و یا منابع اطلاعاتی در کلاسها به کار گرفته می شود.

در شروع حمله اسرائیل به لبنان، جامعه آکادمیک آمریکاییان سری جدید ماهیانه ای به نام "گزارشات ویژه خاورمیانه" چاپ کرد و به صورت رایگان بین علاقه مندان توزیع نمود. سه مورد از این گزارشات توسط مایکل کرتیس، رئیس هیأت مدیره جامعه و استاد علوم سیاسی دانشگاه "بروت جرز" نوشته شد که عبارت بودند از: "لبنان، گذشته، حال و آینده" (اوت 1982)، "حق انتخاب و اختیارات برای صلح در خاورمیانه" (فوریه 1983) و "آزادی آکادمیک در کرانه باختری" (آوریل 1983).

در گزارش لبنان که در اوج اشغال بیروت توسط اسرائیل انتشار یافت، مایکل کرتیس مدعی شده بود که "در نتیجه فعالیتهای جبهه آزادی بخش فلسطین، لبنان به عنوان یک تشکیلات سیاسی محو گردیده."، "اسرائیل در لبنان دخالت کرده تا پایگاههای فلسطینیان را که از آنها برای حمله به خاک اسرائیل استفاده می شود برچیند." در گزارش "حق انتخاب و اختیارات برای صلح در خاورمیانه" کرتیس می نویسد: "جوهر تضاد بین اعراب و اسرائیل به صورتی که همواره بوده باقی خواهد ماند، و به عبارت دیگر، اعراب و نیروهای سیاسی (غیر از مصر) قبول موجودیت و مشروعیت کشور اسرائیل را رد خواهند کرد."

گزارش کرتیس درباره "آزادی آکادمیک و کرانه باختری" روشن ترین نمونه از نقش او و جامعه آکادمیک آمریکاییان در پوزش خواهی به جهت خط مشی های رسمی اسرائیل است. کرتیس در این گزارش تلاش کرده تا از اسرائیل در مورد فشار قرار دادن آزادی آکادمیک مؤسسات آموزشی فلسطینیان در کرانه باختری رفع اتهام کند و سوءاستفاده های اسرائیل را تحت عناوینی مثل "سانسور بیش از حد متعصبانه" و یا "خشونتهای اتفاقی" خیلی کوچک و بی اهمیت جلوه دهد.

در سال 1983 چاپ یک کتاب درسی در مورد خاورمیانه که جامعه آکادمیک آمریکاییان طرفدار صلح در خاورمیانه نشر آن را به عهده داشت جنجالی به پا کرد. این کتاب که تحت عنوان "ایالات متحده و خاورمیانه" توسط دانشگاه ایالتی نیویورک در سال 1981 چاپ گردید، به قلم فیلیپ گروزر (Philip Groisser)یکی از مدیران سابق دبیرستانها بود.

چاپ این کتاب موجب شد که اعرابآمریکایی عضو کمیته ضد تبعیض شکایت کنند که کتاب شامل مطالبی است علیه اعراب و تمایلات ضد اعراب را تشدید می کند. با بالا گرفتن این اتهامات، چاپخانه دیگری که تصمیم به چاپ مجدد کتاب گرفته بود، از ادامه کار صرف نظر کرد و اعلام داشت که علت تصمیمش صرفا ملاحظات مالی بوده است. رئیس این سازمان "مارور برن اشتاین" (Marver Bernstein) و مدیر اجرایی آن جرج کوهن (George cohen)می باشند.

مأخذ:

1. اوبرین، لی: سازمانهای یهودیان آمریکا و اسرائیل، ع. ناصری، مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی نور، 1369.