کمیته توزیع مشترک

کمیته توزیع مشترک از سازمان های یهودی فعال در ایران عصر پهلوی بود که در برخی منابع از آن یاد شده است. این سازمان علی الظاهر نقش ویژه ای در انتقال یهود ایران به فلسطین اشغالی داشته است. در منابع صهیونیستی (نشریه اسرائیلی جروزالم پست، 30 دسامبر 1970) مورد توجه ساواک، درباره فعالیت این مؤسسه در ایران چنین آمده است:

"بعد از 1945 سازمان های آمریکایی به ویژه "کمیته توزیع مشترک" شروع به کمک به یهودیان ایران نمودند. فعالیت این مؤسسه در سال 1948 که یهودیان شهرستان ها و دهات در پایتخت [تهران] جمع شده بودند که به اسرائیل مهاجرت نمایند افزایش یافت. به طور کلی مهاجرت یهودیان به اسرائیل و تمرکز آنها در تهران سبب کاهش اقلیت یهود در شهرستان ها شده است.

در سال های 1950 و 1951 حدود 23000 نفر یهودی ایرانی به اسرائیل مهاجرت نمود و تا سال 1966 جمع مهاجرت یهودیان ایران به 53000 نفر رسید در سال 1967 فقط 462 نفر به اسرائیل مهاجرت کردند ولی پس از جنگ شش روزه [1967] به تعداد مهاجرین افزوده شد و در سال 1968 حدود 1326 نفر یهودی ایرانی به اسرائیل وارد شدند. عامل مثبتی که به زندگی یهود در ایران نیرو بخشید، رویهمثبت مقامات دولتی در قبال اسرائیل و نیز فعالیت هیئت های فنی اسرائیل در ایران می باشد.

طبق قوانین ایران اقلیت یهودی می تواند سازمان هایی فقط برای مقاصد مذهبی دایر نمایند. انجمن کلیمیان تهران بدین منظور رسما شناخته شده و عده ای از اعضای آن صهیونیست هستند. کمیته بین المللی جوینت مسئول بسیاری از فعالیت های انجمن می باشد."

مأخذ:

1. اقتباس از: سازمان های یهودی و صهیونیستی در ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، تهران، بهار 1384.