کانونها و باشگاههای جوانان اسرائیل

کانونهای جوانان به منظور تناسب با سنین مختلف، متعدد و گوناگون هستند. مثلاً کانونهای کودکی وجود دارد که اطفال مادران کارگر را دربرمی گیرد. هنگامی که در ساعات بعدازظهر درهای مدرسه بسته می شود این کلوپها فعالیتهای خود را آغاز می کنند و کودک مستقیما از مدرسه به کانون منتقل می شود و غذایش را در آنجا می خورد.

برنامه تربیتی این کانونها مشتمل بر انواع بازی، سرود و انجام تکالیف درسی است. بعدا این کلوپها به صورت وسیله یکسان سازی کودکان تازه مهاجر درآمده و به طور مستقیم در ضمن بازیها و آوازه ها عادتهای جدید در گفتار و رفتار و احساس مسئولیت اجتماعی را در درون کودک پرورش می دهد. این آموخته ها از طریق کودکان به خانواده هایشان منتقل می شود.

"شهر کودک"هایی نیز وجود دارد که در ساعاتبعدازظهر برای عموم باز است. این شهر کودکها در مناطق محروم ـ که کودکان آن محله ها به علت کوچکی و تنگی خانه هایشان، ناچارند به خیابانها بیایند ـ پخش شده است. این مراکز به صورت تنها پناه آنها درآمده است، و مکانی است که کودکان می توانند رغبتهای خود به بازی را در آن برآورده سازند. این شهرها دارای تاب، سُرسره، آلات موسیقی و اتاق بازی هستند. برخی از آنان نیز به اتاقهایی برای فعالیتهای فرهنگی مجهز هستند.

شکل ساده ای از این شهرها به نام "خانه های بازی" معروف شده است. کودکان، خود به این خانه ها، می آیند و بازیهایشان را سازمان می دهند. مسئولان ملاحظه کرده اند که این خانه ها کودکان را از کوچه و بازار جمع می کند و به سوی خود می کشد، اما از جهت دیگر دیده اند که آزادی دادن در این خانه ها کفایت نمی کند، بلکه اشراف بر فعالیتهای ایشان به گونه ای که انضباط و مسئولیت را بیاموزند، لازم است. به این سبب تصمیم گرفته شد تا راهنمایان بسیاری برای این خانه ها تعیین شود تا بین بچه ها گشت بزنند و بر فعالیتهای مختلف آنان اعم از سرود، رقص، بازیها و... نظارت کنند.

این گروه راهنمایان کودکان را در تشکیل کمیته هایی برای اداره این خانه ها ـ به صورتی که انجام وظایف آن به شکل منظم و با برنامه در طول هفته ممکن شود ـ کمک می کنند. مؤسات یاد شده در خارج از ساختمان مدرسه فعالیت می کنند. اما مؤسات دیگری نیز وجود دارد که در داخل مدرسه فعالیت می کنند و از تجهیزات و خدمات مدرسه، اعم از وسایل بازی کتابخانه ها، اتاقها و کلاسها استفاده می کنند.

از جمله این مؤسات، مؤسه هایی هستند که به نام کلوپهای بعد از وقت مدرسه معروف شده اند. در آن کلوپها دانش آموزان را به کمیته هایی تقسیم می کنند تا با مدیریت و آموزگاران در تنظیم برنامه کلوپ همکاری کنند، به گونه ای که امکان داده شود تا جوی با آزادی و استقلال بیشتری از آنچه درمدرسه صبحی وجود دارد فراهم شود.

در رابطه با گروههای سنی بزرگتر نیز، مؤسات مشابه دیگری وجود دارد. مثل "باشگاههای جوانان در خدمت جوانان"، که از دانش آموزانی که سن آنها بین 11 ـ 14 سال متغیر است و داوطلب رسیدگی به کودکان عقب افتاده درسی یا عقب مانده مرضی، یا داوطلب تعلیم زبان عبری یا داوطلب تدارک بازیها و باشگاهها و داوطلب جلوگیری از تصادفات راهها از طریق همکاری با پلیس هستند تشکیل می شود.

علاوه بر اینها این باشگاهها به فعالیتهای هندی، موسیقی و فرهنگی اهتمام دارند. همچنین "باشگاههای دانش و تکنولوژی" نیز وجود دارد که هدف آنها نزدیک کردن نوجوانان این سنین به جهان تکنولوژی، از طریق علاقه های شخصی، و گسترش روش علمی میان ایشان است. دانش آموزان را به گروههای 12 ـ 15 نفره تقسیم می کنند، که این گروهها گاهگاهی با هم روبرو می شوند و با هم مسابقه می دهند.

در رابطه با دانش آموزان سنین بزرگتری و گروه سنی 14 ـ 18 سال، کانونهای جوانان وجود دارد، و بخشی از این مراکز آنهایی هستند که به دلیل در دسترس بودن امکانات، تسهیلات و سرپرستان کارآزموده در شهرها وجود دارند. در برنامه این مراکز، بازی، سرگرمی، فعالیتهای اجتماعی غلبه دارد. به همان گونه که در آنها بر استقلال جوانان عنایت شده است. به گونه ای که در مجمع عمومی برای سرپرستی و نظارت بر گردش کار کانون، پذیرش اعضای جدید، تعیین مسئولیتها، تنظیم برنامه های فرهنگی و هسته های مطالعاتی، گروه مدیریت را از میان ایشان انتخاب می کنند.

به علاوه اعضای این کانونها، مدت معینی را در روستاها، کشتزارها و خاکبرداری برای سنگر و سیل بند، کار می کنند. بخش دیگری از این کانونها نیز در مراکز روستایی قرار دارد و هدف آنها نگه داشتن جوانان در ده و دهستان است. جوانان چهار بار درهفته، از روستاها به کانونهای روستایی آورده می شوند، چرا که وجود سرپرستان آموزش دیده برای هر روستای کوچک دشوار است، و جبران آن از طریق برنامه گسترده در روستای مادر (روستای مرکزی) صورت می گیرد. برنامه این مراکز متنوع است و مشتمل بر آموزش حرفه ای، گادنا، بازی ها، فیلمها و سخنرانیهاست.

کانونهای مخصوصی نیز برای جوانان مهاجری که به علت یا علتهایی تحصیلاتشان را به پایان نرسانیده اند وجود دارد. این مراکز نزدیک شهرکهای تازه تأسیس مهاجرین برای آشنا کردن آنها به وظایف و زندگی حرفهای و فرهنگ عامه و فراهم کردن فرصتهای ارتباط اجتماعی دایر می گردد. این کانونها را می توان کانونهای تحول به حساب آورد. برنامه این کانونها شامل 50 ساعت در هفته است که نیمی از آن در رابطه با شغلی که جوان را برای آن آماده می کنند، صرف می شود، و نیمی دیگر از آن به فرهنگ عمومی و فعالیتهای اجتماعی اختصاص یافته است. به علاوه شامل کار مزدی نیز می شود. به طوری که جوان مبلغی پول در مقابل چهار ساعت کار روزانه دریافت می کند که نیمی از دستمزد برای برنامه غذایی و وسایل رفت و آمد تدارک شده، کسر می شود. بعضی از این جوانان تحصیل ابتدایی را در این کانونها به پایان می رسانند و به دبیرستان منتقل می شوند.

مأخذ:

1. عطاری، عادل توفیق: تعلیم و تربیت صهیونیستی در فلسطین اشغالی و دیاسپورا، مجتبی بردبار، مؤسه زیتون، 1368.