مسجدالاقصی، به آتش کشیدن و حفاریهای انجام شده در آن

از زمانی که اسرائیل پس از جنگ 1967 بخش شرقی شهر عربی بیت المقدس را اشغال کرد راه تلاشهای بی وقفه در جهت یهودی سازی تمامی این شهر مقدس و بی احترامی به تمدن و میراث فرهنگی عربی اسلامی و مسیحی را پیمود و با تغییر نشانه ها و علائم این شهر به مبارزه طلبی با احساسات مؤنین به این دو دین بزرگ آسمانی برخاست. این امر در مجامع بین المللی به ویژه با صدور قطعنامه های مختلف از طرف سازمان ملل متحد بارها محکوم شده است.

مسجدالاقصی اولین قبله مسلمانان و سومین حرم شریف پس از حرمین شریفین یکی از مهمترین اهداف اسرئیلیها در این حملات توهین آمیز می باشد. جوانان اسرائیلی با نفوذ در صحن مسجدالاقصی و رقص و آواز خوانی و برپایی محافل و جشنهای سکسی و تعرض به نمازگزاران مسلمان که در آنجا نماز می خوانند همواره به اهانت به این مکان مقدس ادامه داده اند.

در تاریخ 21/8/1969 به آتش کشیدن مسجدالاقصی به نحوی که دور بودن مقامات اسرائیلی از آن غیرممکن می نماید ـ انجام پذیرفت. این مقامات بلافاصله پس از پدیدار شدن آتش، آب حرم را قطع کرده و از تلاشهای هموطنان عرب و ماشینهای آتش نشانی که از شهرکهای عربی به سوی آتش شتافته بودند جلوگیری کردند. در صورتی که از جان گذشتگی هموطنان عرب نبود آتش نزدیک بود که گنبد مسجد مبارک را هم فرا بگیرد. این هموطنان ـمسیحی و مسلمان ـ با عبور از کمربند امنیتی و محاصره ای که نیروهای پلیس اسرائیل به دور مسجد به وجود آورده بودند توانستند آتش را خاموش کنند. با این حال، حریق، منبر مسجد را در خود فرو برد و آتش در پشت بام جنوبی مسجد شعله ور شد و سقف سه رواق و بخش بزرگی از قسمت جنوبی را فرا گرفت.

اسرائیل از ابتدای کار دلیل آتش سوزی را اتصال برق عنوان نمود. اما گزارشهای مهندسان عرب به روشنی آشکار ساخت که آتش سوزی به دست افرادی جنایتکار و با تصمیم و نقشه قبلی انجام پذیرفته است. این موضوع حکومت اسرائیل را ناچار ساخت تا ادعا کند که جوانی استرالیایی به نام "دنیس مایکل ولیم موهان" 28 ساله که چهار ماه قبل از آتش سوزی وارد فلسطین اشغالی شده این جنایت را مرتکب گردیده است. مردم گمان می رفت که رژیم صهیونیستی این شخص را دستگیر کرده و در آینده ای نزدیک محاکمه کند. اما هنوز مدت زیادی نگذشته بود که مقامات اسرائیلی اعلام داشتند که دنیس، دیوانه بوده و او را آزاد نمودند.

جهان عرب و اسلام با هیجان و شدت تمام این جنایت شرم آور عمدی در مورد یکی از مهمترین مکانهای مقدس مسلمین جهان و یکی از بارزترین نشانه های فرهنگی انسانی را محکوم نمود و از شورای امنیت سازمان ملل تقاضا نمود مقدمات تحقیق در مورد این جنایت فراهم کند. بیاناتی که در مقابل این شورا ایراد شده نمایانگر خشم جهان از این عمل شرم آور بود. این شورا در تاریخ 15/9/1969 در نشست 1512 خود قطعنامه 271 (1969) را صادر نمود و اسرائیل را به دلیل آلوده سازی هتک حرمت مسجدالاقصی محکوم کرد و از اسرائیل خواست تمامی تدابیری که در جهت تغییر وضعیت قدس وضع شده را لغو نماید.

در مقدمه این قطعنامه آمده است که شورای امنیت "ناراحتی و نگرانی خود را به دلیل ضرر زیادی که آتش سوزی در روز 21/8/1969 به مسجدالاقصی ـ تحت اشغال نظامی اسرائیل ـ وارد ساخته ابراز داشته و خسارتی را که در نتیجه این ضرر به فرهنگ انسانی وارد آمده است درک می کند.

شورای امنیت پس از یادآوری قطعنامه هایخود و مجمع عمومی در رابطه با رد اقدامات اسرائیل که در وضعیت شهر بیت المقدس اثر گذارده و با تأکید اساسی بر عدم قبول استیلا بر زمینها به وسیله جنگ نظامی مقرر داشت که "هرگونه تخریب یا آلوده سازی اماکن مقدس یا ساختمانها یا مراکز و محلهای دینی بیت المقدس یا هرگونه تحریک و توطئه به منظور انجام این گونه اعمال، ممکن است امنیت و صلح بین المللی را به شدت مورد تهدید قرار دهد.

شورای امنیت همچنین گفت که عمل حفاری و آلوده سازی مسجدالاقصی موجب می شود تا اسرائیل شدیدا از زیر گذاردن قطعنامه هایی که شورای امنیت و مجمع عمومی در مورد بیت المقدس صادر نموده منع شده و تمامی اقدامات و اعمالی که به منظور تغییر این شهر مقدس به کار گرفته است باطل کند.

قطعنامه شماره 271 اسرائیل را به پای بندی دقیق به متون موافقتنامه های ژنو و قانون بین المللی که اشغال نظامی را رد می کند فراخواند. این شورا همچنین اسرائیل را از کارشکنی در انجام وظایف شورای عالی اسلامی بیت المقدس بر حذر داشت. از جمله درخواست همکاری شورای اسلامی از دولتهایی که اکثریت مردشان مسلمان بوده و یا درخواست همکاری از جوامع اسلامی در موارد متعلق به نقشه هاو برنامه های این شورا به منظور حفاظت و تعمیر و اصلاح اماکن مقدس اسلامی در بیت المقدس. شورای امنیت عدم تعهد اسرائیل قطعنامه های گذشته که از طرف مجمع عمومی آن سازمان صادر شده را محکوم کرده و او را به اجرای متون این قطعنامه ها تشویق نمود.

در آخر شورا بار دیگر تأکید کرد در صورتی که اسرائیل به پیامهای او پاسخ ندهد و یا پاسخ منفی بدهد اقدامات دیگری را بر ضد اسرائیل در نظر می گیرد و جلسه دیگری تشکیل خواهد داد. شورای امنیت همچنین از دبیرکل سازمان ملل خواست تا پی گیر نحوه اجرای این قطعنامه شود و در اولین فرصت ممکن گزارشی را به شورای امنیت ارائه نماید.

این قطعنامه شورای امنیت (شماره 271) با اکثریت 11 رأی مثبت و بدون مخالفت و با رأی ممتنع چهار کشور از جمله ایالات متحده صادر شد. این امر نشانگر پافشاری امریکا در حمایت بدون حدو مرز اسرائیل ـ حتی در صورتی که تمامی اعضای جامعه بین المللی بر ضد آن باشند ـ بود.

دبیرکل سازمان ملل متحد چندین گزارش به شورای امنیت ارائه نمود و در آنها صراحتا تأکید کرده بود که اسرائیل با تغییر دادن نشانه های شهر بیت المقدس و وضعیت قانونی و فرهنگی آن به مخالفت و مبارزه با قطعنامه های سازمان ملل متحد و تحریک احساسات مردم جهان متمدن پافشاری می کند. در برخی از قطعنامه های جدید که مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت و بسیاری از سازمانهای بین الملل صادر نمودند اسرائیل مورد محکومیت قرار گرفت.

شاید از خطرناک ترین تجاوزات به مسجدالاقصی یک سلسله حفاریهایی باشد که اسرائیلی ها در اطراف و زیر مسجد انجام داده اند. از سال 1968 تاکنون علی رغم قطعنامه های بین المللی، حکومت اسرائیل به بهانه جستجوی آثار عبادتگاه سلیمان، به این حفاریها ادامه داده است. این حفاریها از سال 1967 زیر خانه های ساکنین عرب و مساجد و مدارس و زیر خود حرم شریف آغاز و تونلی عمیق و طولانی زیر حرم شریف کنده شد و در داخل آن کنیسه ای یهودی ایجاد شده است.

در جشن افتتاح این کنیسه، بزرگ حاخامهای یهود گفت: "امروز ما افتتاح این کنیسه را جشن می گیریم و ما این کنیسه را موقتا" زیر حرم برپا کرده ایم و فردا انهدام این حرم و برپایی کنیسه بزرگمان و تجدید بنای معبدمان را بر روی زمین حرم که زمین ماست جشن خواهیم گرفت و فردی از این اعراب بیگانه در کشور ما باقی نخواهد ماند".

اقدامات رژیم صهیونیستی در انجام این حفاریها توسط مجامع بین المللی در سطح گسترده ای محکم شد. برخی نشانه های آن در مجموعه جدیدی از قطعنامه های مجمع عمومی و شورای امنیت در مورد بیت المقدس پدیدار شد.

در سال 1974 کنفرانس عمومی هجدهم یونسکو قطعنامه ای تاریخی (427/3) صادر نمود و اسرائیل را به دلیل ادامه اقدام به حفاریها محکوم کرد. مدیرکل این سازمان خواهان عدم ارائه هرگونه کمک به این رژیم در مورد آموزش و پرورش و فرهنگ شد تا زمانی که این رژیم دقیقا" به قطعنامه هایی که در اینمورد از طرف کنفرانس عمومی و شورای اجرایی صادر شده (قطعنامه های 15/م/324، 3ـ343، 3ـ422، 3) احترام بگذارد. علی رغم این تمهیدات، رژیم صهیونیستی به حفاریها و بی حرمتی هایش به وجهه فرهنگی بیت المقدس به طور کلی و مسجدالاقصی به طور خاص به عنوان مقدمه ای جهت انضمام شهر بیت المقدس به اسرائیل و یهودی سازی آن ادامه داد.

مآخذ:

1. گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد پیرامون مجتمع در مسکونی بشری سند سازمان ملل A/34/53 تاریخ 26/10/1979.

ـ گزارشهای دبیرکل سازمان ملل متحدS/9149, S/8164, A6793, S/10/24, S/9537

1. قطعنامه های سازمان ملل متحد در مورد فلسطین و درگیری اعراب و اسرائیل.

ـ المنظمة العربیة للتربیة و الثقافة و العلوم، ملف القدس، (سازمان عربی تربیت و فرهنگ و علوم ـ پرونده قدس) 1977.