برنامه جدید یهودی

یک سازمان آمریکایی یهودی است که در سال 1980 تأسیس شد. این تشکیلات (New Jewish Agenda) از مهم ترین سازمان های یهودی است که پس از انحلال جمعیت بریرا، سیاست گریز (از صهیونیسم) را در پیش گرفت. جمعیت برنامه جدید یهودی، از جمله سازمان های "مترقی" محسوب می شود و لذا همه سیاست های مترقیانه را دربرنامه های آن می بینیم.

این تشکیلات خاستگاه معنوی خود را مفهوم "تیکون عولام" یعنی "اصلاح جهان" می داند که یک مفهوم کابالایی حلول گرایانه به معنای اصلاح جهان و گرد آوردن انوار پراکنده الهی (یعنی ذات خداوند) است که فقط با یاری ملت یهود ممکن است. این در حالی است که با بررسی برنامه سازمان درمی یابیم که این تشکیلات نه با کابالا ارتباطی دارد و نه با میراث یهودی، و اگر از حلول گرایی دم می زند، مقصودش حلول گرایی بدون خدا، یعنی همان حلول گرایی جوامع سکولاریستی است؛ زیرا کسانی که برنامه یا آجندا (دستور کار) سازمان را نوشته اند خود را به ارزش مطلق و معیار تعیین همه ارزش ها بدل کرده اند. ارزش های مورد قبول آنان هم در واقع همان ارزش های حاکم بر محافل چپ پیشرو مستقر در ایالات متحده است.

با این حال، برنامه با ظاهری قومی و نژادی معمول، که مشروعیت یهودی لازم هم بدان افزوده شده، آغاز می شود. پس از سخنانی درباره تیکون عولام، برنامه نویسان از ایمان به وحدت تاریخ یهودی و وحدت سرنوشت یهودی سخن به میان می آورند و پس از آن، دور شدن تدریجی از حلول گرایی سنتی آغاز می شود. بنابراین، برنامه جدید یهودی ماندگاری و رشد و شکوفایی ملت یهود را در نظر دارد، اما بدیهی است که آن را به یک ارزش مطلق تبدیل نمی کند؛ زیرا در حد یکی از شرایط زندگی است و نه هدف آن؛ و مبنای آن نیز مادی است و نه هدف نهایی. برنامه پس از این تعریف اولیه اعلام می کند که سازمان برنامه جدید یهودی باید از طریق "اخلاقیات یهودی ما" و از طریق امکانات ابتکاری یهودیان ایالات متحده (و نه از طریق دشمنانمان)تصمیم گیری و اتخاذ روش کند.

با تکیه بر این نکته، سازمان برنامه جدید یهودی بر جنبه معنوی زندگی یهودیان و لزوم احیای نهاد صدقه خیرخواهانه (حالوقه) تأکید می کند. سپس، برنامه به این نکته می پردازد که بسیج رهبران جمعیت های یهودی نباید مبتنی بر شرایط مالی آنان باشد؛ زیرا این وضع، برخلاف یهودیت، و یهودستیزانه است. در واقع، طرح قضیه به این شکل، پیامی است خطاب به رهبری صهیونیست ها در ایالات متحده که بسیاری از کارفرمایان و کارخانه داران را در بر دارد. برنامه سپس به مبنای رابطه با اسرائیل می پردازد و مقرر می دارد که همه یهودیان در برابر یکدیگر مسؤول اند (مسؤولیت متقابل) و سرنوشت ملت یهود در هر جای دنیا مرتبط با سرنوشت سایر یهودیان در هر جای دیگر است. اما ارتباط در اینجا به معنای استقلال و عدم تشابه است.

از این رو، هر گروه باید نسبت به سرنوشت، امنیت و حتی گرایش اخلاقی گروه دیگر حساس باشد. معنای این سخن آن است که رابطه متقابل میان یهودیان جهان و یهودیان اسرائیل باید براساس مساوات و برابری باشد. برنامه با وجود اصراری که بر این ارتباط دارد، بر استقلال هم تأکید می کند؛ زیرا تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های مربوط به اسرائیل را باید خود اسرائیلی ها انجام دهند؛ چنان که تصمیمات مؤثر بر زندگی گروه های یهودی نیز باید از جانب خود آنان اتخاذ شود. بنابراین، برنامه جدید یهودی محوریت اسرائیل در زندگی دیاسپورا و مفهوم صهیونیستی مربوط به حذف و استقلال دیاسپورا را نمی پذیرد و حق یهودیان شوروی را در به دست آوردن حقوق فرهنگی خود تأیید می کند. این یک خواسته غیرصهیونیستی است که یهودیان شورویدر کشور خود بمانند و مهاجرت نکنند.

برنامه جدید یهودی معتقد است که یهودیان جهان باید با اسرائیل وارد گفتگوی دموکراتیک و حتی وارد یک درگیری شوند و هر گروه مکلف است نقاط ضعف و قوت گروه دیگر را به آن گوشزد کند. معنای این سخن آن است که یهودیان جهان حق دارند از اسرائیل انتقاد کنند. برنامه جدید یهودی حتی معتقد است که چنین انتقادی نه یک حق بلکه یک تکلیف است.

در زمینه انتقاد از اسرائیل، برنامه جدید یهودی بر حق تعیین سرنوشت اسرائیلیان و نیز بر لزوم گفتگو و شناسایی دو جانبه میان اسرائیلیان و فلسطینیان تأکید می کنند. پس از این، برنامه جدید یهودی خواستار هر چیزی است که در گستره جهان (یا به صورت خاص در جهان غرب) "مترقیانه" محسوب می شود: عقب نشینی اسرائیل از اراضی اشغالی 1967؛ پایان دادن به اشغال و سیاست تصرف اراضی و توسعه طلبی؛ توقف مهاجرت و شهرک سازی؛ گفتگوهای مستقیم؛ پایان دادن به تبعیض نژادی علیه اقوام سفاراد، دروز،مزراحی و عرب؛ برابری زن و مرد؛ پایان دادن به انحصارطلبی نهاد ارتدوکس در عرصه زندگی دینی در اسرائیل؛ پایان دادن به تبعیض علیه همجنس بازان و سالمندان؛ آزادی مطبوعات؛ توجه به محیط زیست و تأکید بر این که قانون اساسی کشور حقوق همه شهروندان را به رسمیت شناخته است.

در عرصه سیاست خارجی، برنامه جدید یهودی از اسرائیل انتقاد می کند؛ زیرا این رژیم از نظام های فاشیستی آمریکای جنوبی حمایت و اسلحه مورد نیاز آنان را تأمین می کند. برنامه همچنین بر ضرورت خلع سلاح عمومی در سطح جهان وتوقف روند نظامی کردن اقتصاد جهانی تأکید و استفاده از سلاح های هسته ای، شیمیایی و بیولوژیک را محکوم می کند. این گروه وابسته به فدراسیون یهودی است.

مأخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.