روزنوالد، خانواده

خانواده روزنوالد (The Rosenwald Family) خانواده یهودی بازرگان و آلمانی تبار است که توسط ژولیوس روزنوالد (1932ـ1862) پایه گذاری شد. پدر و مادر ژولیوس ـ که در آمریکا به صنعت و فروش لباس مشغول شد ـ از آلمان به آمریکا آمدند. روزنوالد در 1895 یک چهارم سهام شرکت سرز روباک و شرکا را خرید. این شرکت با فروش کاتالوگ، تقاضاهایمشتریان را از طریق پست دریافت می کرد و از همان طریق برایشان می فرستاد. روزنوالد ابتدا نایب رئیس شرکت و سپس در سال 1909 مدیرعامل و در 1925 رئیس هیأت مدیره شرکت شد. شرکت یادشده در دوره مدیریت او به بزرگترین مؤسسه در نوع خود تبدیل شد.

روزنوالد از چهره های برجسته در امور فرهنگی و خیریه یهودی و غیریهودی بود. در جریان جنگ جهانی اول در کمک رسانی به قربانیان یهودی اروپا شرکت داشت و برای پشتیبانی از طرحهای اسکان یهودیان در شوروی، شش میلیون دلار هزینه کرد. اگرچه با صهیونیسم مخالف بود، اما از مراکز آموزشی و کشاورزی یهودیان در فلسطین حمایت می کرد. او نیز با این کمکها می خواست جلو مهاجرت یهودیان شرقی به آمریکا را بگیرد.

پایان جنگ جهانی اول، این نگرانی را ایجاد کرده بود که یهودیان به آمریکا سرازیر شوند و برای همین، روزنوالد و دیگر سرمایه داران یهودی می کوشیدند با بهتر کردن سطح زندگی آنان در محلهای اقامتشان نگذارند چنین چیزی روی دهد. این سرمایه داران اگرچه مهاجرت یهودیان به فلسطینرا تشویق می کردند. اما برای اینکه متهم به دوگانگی در وابستگی ملی و سیاسی نشوند، با برپایی حکومت یهودی در فلسطین مخالف بودند.

پس از مرگ روزنوالد (1935) پسر بزرگش لسینگ ژولیوس روزنوالد (1979ـ1891) رئیس هیأت مدیره شرکت شد. وی در تأسیس شورای یهودیان آمریکا (1943) سهیم بود. اعتقاد این سازمان ضد صهیونیستی بر این بود که یهودیت، تنها و تنها اندیشه ای دینی است و نه گرایشی قومی. لسینگ از آغاز تأسیس این شورا تا سال 1959 رئیس آن بود. در سال 1947 که سازمان ملل به بررسی موضوع فلسطین پرداخت، این شورا حمله ای سخت به صهیونیسم را آغاز کرد. پس از برپایی اسرائیل نیز مخالفتهای شورا ادامه یافت.

برادرش ویلیام روزنوالد (... ـ1903) مدتی در شرکت پدرش کار کرد و سپس به فعالیتهای مالی روی آورد و مؤسسه اعتباری و شرکت آمًّتک را برپا نمود. وی در مسائل مربوط به یهودیت، فعال بود و رئیس هیأت مدیره "ندای واحد یهود" و عضو چند شورای یهودی دیگر بود.

مأخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد سوم، زمستان 1382.