هلند ـ اسرائیل، روابط

هیچ دولت اروپای غربی جز هلند کشور اسرائیل را از ابتدای تأسیس آن تأیید و شناسایی نکرد و در زمینه های مختلف سیاسی و در کنار آن نایستاد. در کمیته مخصوص فلسطین سازمان ملل متحد رأی خود را به تقسیم فلسطین به نفع اسرائیل داد (در سال 1947).

هنگامی که مجمع عمومی دستور تقسیم فلسطین را در روز 29/11/1947 صادر نمود، هلند از جمله اولین کشوری بود که به این دستور رأی مثبت داد و تلاش زیادی جهت پیاده شدن آن اعمال نمود. هلند اسرائیل را به رسمیت شناخت با آن کشور روابط دیپلماتیک برقرار نمود و فرصت را برای تأیید آن کشور مغتنم شمرده و حمایت و پشتیبانی خود را به او اعلام نمود. حتی هلند چندین بار این عمل را انجام داد.

در مذاکرات کشورهای بازار مشترک اروپا که در سال 1966 در بروکسل منعقد گردیده بود، تنها کشوری بود که در این مذاکرات خواستار انضمام اسرائیل به این بازار بوده است. همچنین تنها کشوری بود که خواهان انتقال مقر بازار مشترک اروپا به بیت المقدس اشغالی به خاطر تمایل اسرائیل به این عمل بوده است. و گفته می شود که یکی از علل و اسباب این روابط عمیق بین دو کشور به خاطر گرفتار شدن آنها در چنگال نازی ها بود.

از آنجایی که هلند در هنگام جنگ 1967 اسرائیل را کاملاً تأیید کرد بعد از این که اتحاد جماهیر شوروی سابق و لهستان روابط خود را با اسرائیل قطعکردند، این کشور حافظ منافع و مصالح اسرائیل در این کشور گردید. علاوه بر آن در جنگ 1973 زمین و فضای خود را بر روی اسرائیل به منظور کمک های نظامی آمریکایی به اسرائیل بدون در نظر گرفتن کشورهای اروپایی دیگر باز گذارد.

مواضع هلند، به جز در موارد نادر و کم اهمیت، به عنوان مواضع سیاسی اسرائیل و همچنین به عنوان دفاع از این کشور (اسرائیل) ـ چه در مجامع بین المللی سازمان ملل متحد و چه در جلسات بازار مشترک اروپا ـ به شمار آمده است.

این موضع هلند از طرف دیگر طبیعی بود، و طبیعی بود که روابط این کشور با بیشتر کشورهای عربی تیره گردد به ویژه در جنگ 1973. چون کشورهای نفتی بر علیه موضع هلند جبهه گرفته بودند و این کشور را از بهره نفتی محروم کرده بودند. این در حالی بود که عراق شرکت نفت بصره ر ا ملی اعلام کرده بود. و لذا هلند به طرف اسرائیل تمایل یافت و با آن روابط تنگاتنگی پیدا کرد.

این بهره نفتی را قطعنامه وزیران نفت عرب که در تاریخ 10/7/1974 در قاهره اجتماع کرده بودند، بعد از اینکه هلند اعلام نمود که پایبند سیاست اتحادیه اروپایی است قطع کردند. ولی بین آنچه که گفت و عمل کرد تفاوت بزرگی است مثلا از رأی دادن به قطعنامه مجمع عمومی، شماره 3210 (دـ29) سال 1974، امتناع ورزید. و از سوی دیگر در همان سال به قطعنامه شماره 3237 (دـ29) رأی مخالف داد. آخرین نشانه دشمنی رسمی هلند نسبت به اعراب و قضیه آنها با مخالفت هلند با انتقال سفارتخانه اش از شهر بیت المقدس به تل آویو به خاطر تقاضای دولتهای عربی و اسلامی در مه 1979، تجلی یافت.

شکی نیست که صداقت سیاسی و همکاری اقتصادی رو به افزایش بین هلند و اسرائیل به وجود کلنی یهودی قدیم اما دارای قدرت نفوذ در کشور هلند برمی گردد. این نفوذ یهودی و بعدا صهیونیستی بعد از طرد یهودیها از اسپانیای کاتولیکی در سال 1492 میلادی و پناهنده شدن آنها به هلند از ابتدای قرن هفدهم، ـ که در آن زمان لیبرال پروتستان بود ـ بامنزلت و مکانت مالی و تجارتی و سیاسی بارز، محکم و استوار گردید.

اسرائیل از ابتدای تأسیس خود حرص زیادی بر به کارگیری و استخدام یهودیان صهیونیستی در هلند در جهت اهداف و منافع خود داشت و روابط سیاسی ـ اجتماعی ـ تبلیغاتی و تجارتی و جهانگردی خاصی با آن کشور برقرار نمود.

حزب کار اسرائیل و حزب کار هلند در صحنه بین المللی باهم عمل می کردند و این اتحاد روش دو حزب مذکور همواره عامل بازری در پیشرفت و توسعه روابط دو کشور هلند ـ اسرائیل بوده است.

در کنار روابط خوب سیاسی هلند با اسرائیل، این دو کشور همواره از روابط تجاری بالایی بهره می برده اند.

هلند با توجه به بسترسازی مناسب برای جذب سرمایه های خارجی، بهره گیری از اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد، توجه خاص و همزمان به بخش صنعت و کشاورزی و در عین حال حصول پیشرفتهای چشمگیر در حوزه تکنولوژی های مدرن نظیر بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی همواره از شرکای تجاری مطلوب اسرائیل به شمار رفته است. این کشور چهارمین شریک بزرگ تجاری اسرائیل در اتحادیه اروپا محسوب شده و حجم روابط تجاری متقابل آن با این رژیم در سال 2007 بالغ بر سه میلیارد دلار بوده است.

ماشین آلات سنگین، تجهیزات اندازه گیری و مواد پلاستیکی از صادرات عمده هلند به اسرائیل به شمار رفته و واردات این کشور از اسرائیل را نیز اغلب تجهیزات الکترونیکی، لوازم برقی، ماشین آلات سبک و مواد غذایی تشکیل می دهند.

مشارکت شرکتهای خصوصی این کشور در امر ساخت دیوار حائل در کرانه باختری و فروش جرثقیل های غول پیکر به این رژیم بارها با مخالفت گروههای طرفدار صلح روبه رو شده است.از سال 2007 همکاری تحقیقاتی هلند و اسرائیل در زمینه فناوری های بیو و نانو در حد وسیعی ادامه پیدا کرد.

مآخذ:

1. دروزه، محمد عزه: القضیة الفلسطینیة فی مختلف المراحلها، بیروت 1960
2. موسی، شحاده: علاقات اسرائیل مع الدول العالم 1967ـ1970، بیروت 1971.
3. عبدالرحمن، اسعد (اشراف): الحرب العربیة ـ الاسراییلیة الرابعة، و قائع و تفاعلات، بیروت 1974.
4. مؤسسه الدراسات الفلسطینیة: الکتاب السنوی للقضیهة الفلسطینیة لأعوام 1965، 1966، 1967، 1968، 1972، 1973، 1974، بیروت.
5. www.cbs.gov.il/fr-trade/td1.htm
6. www.holland-israel.com/Content/index.php
7. www.haaretz.com/hasen/spages/316978.html.
8. www.israel-poland.com