گودمان، موریتز (1918-1825)

مورتیز گودمان (Moritz Gudemann) حاخام و دانشمند آلمانی است که از سال 1894 بزرگترین حاخام وین بود. او در حوزه نقش فرهنگی یهودیان آثار برجسته ای دارد. آثار او به صورت ویژه در زمینه تاریخ تربیت و فرهنگ یهودیان غرب در قرون وسطی، با توجه خاص به تأثیر محیط های غیر یهودی بر گروه های یهودی، است.

تئودور هرتزل هنگام نگارش کتابچه دولت یهود گودمان را یکی از سه اجرا کننده ایده خود می پنداشت. (دو نفر دیگر هم دی هیرش و روچیلد بودند). بنابراین، اولین پیام خود را در سال 1895 خطاب به گودمان، به عنوان یکی از مهم ترین مدافعان یهودیت نوشت. ولی گودمان که از مدافعان همانند شدن یهودیان در فرهنگ و تمدن های کشورهای محل زندگی خود بود، او را ناامید کرد. همانندی مورد نظر او لزوما به ذوب شدن منتهی نمی شد. با چاپ کتابچه هرتزل، گودمان هم در سال 1897 جزوه یهودیت قومی را در پاسخ وی منتشر کرد و در آن کوشید اثبات کند چیزی به نام "ملت یهود" وجود ندارد.

گودمان در این نوشته، سؤالی را پیش روی صهیونیست ها نهاد: کدام یک بیشتر همانند (آسیمیله) شده اند: آن یهودی که شعائر دینی خود را حفظمی کند و با محیط تمدنی و فرهنگی سازگاری می یابد یا آن یهودی (یعنی صهیونیست) که همه آداب و شعائر دینی را کنار می گذارد تا یک هویت نژادی بی اساس را حفظ کند؟ هرتزل و نوردو به شدت به گودمان حمله کردند. آن دو آن قدر که به اثبات هویت یهودی، به عنوان ابزار تخلیه اروپا از یهودیان، اهمیت می دادند به دین یهودی اعتنا نداشتند.

مأخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.