کوزینسکی، جرزی(1991ـ1933)

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


جرزی کوزینسکی (Jerzy Kosinski)نویسنده آمریکایی یهودی است. در شهر لودز لهستان به دنیا آمد. پدرش از اساتید برجسته دانشگاه لودز بود. کوزینسکی در دوره اشغال لهستان توسط نازیها تجارب سخت و تلخی را پشت سر گذاشت. به صورت فراری در روستاهای این کشور زندگی کرد و مدت شش سال قدرت گویایی خود را از دست داد.

این تجارب دردناک، تأثیری ژرف بر روحیه و شخصیت او گذاشت و سبب شد که غالب آثارش سرد و سیاه باشد. رمان گنجشک رنگی بخش عمده ای از این تجارب تلخ را بیان می کند.

کوزینسکی تا سال 1957 در لهستان زندگی کرد و سپس به آمریکا رفت. در 1953 از دانشگاه لودز فوق لیسانس علوم سیاسی و دو سال بعد، فوق لیسانس تاریخ عمومی گرفت. استاد انستیتو علوم اجتماعی و تاریخ فرهنگی شد. پس از هجرت به ایالات متحده از سال 1958 تا 1965 به تحصیلات تکمیلی در دانشگاه کلمبیا پرداخت و استاد مدعو چند دانشگاه و چند مرکز پژوهشی برجسته آمریکا شد.

کوزینسکی آثار بسیاری دارد که از جمله مهمترین هایش گامها است که در سال 1969 جایزه ملی نویسندگان آمریکا را به خود اختصاص داد. از دیگر آثار مشهورش اینجا بودن (1971) است که به فیلم سینمایی تبدیل شد و کوزینسکی سناریو آن را نوشت و چند جایزه برای آن گرفت. او در سال 1988 پس از 31 سال به لهستان رفت و در دیدار خود بر روابط استوار و تاریخی لهستانی ها و یهودی ها تأکید کرد و هر گونه گرایش افراطی به لهستانی بودن یایهودی بودن را محکوم نمود.

وی به عنوان رئیس صندوق آمریکایی پژوهشهای لهستانی ـ یهودی توانست توافق نامه ای را برای برپایی مؤسسه میراث لهستانی ـ یهودی در کازیمیر ـ محله قدیمی یهودیان در کراکوف به امضا برساند. در همان سال آپارتمان کوچک خود در نیویورک را به مرکز مؤسسه "پرزنس" تبدیل کرد. هدف این مؤسسه حفظ ـ به اصطلاح ـ "میراث فرهنگی یهود" بود.

کوزینسکی در سال 1988 از اسرائیل نیز دیدار کرد و هنگامی که از رفتار لهستانیها با یهودیان ـ در دوران جنگ جهانی دوم ـ دفاع نمود و به فیلم سوختگان که درباره یهودسوزی نازیها بود به دلیل ناعادلانه بودنش حمله کرد، شگفتی و خشم صهیونیستها را برانگیخت. او همچنین اعلام نمود که دوست ندارد در همه عمرش به عنوان یکی از رهایی یافتگان از نسل کشی نازیها معرفی شود.

کوزینسکی در اوایل دهه هشتاد به مسائلی متهم گردید که بر شهرت ادبی اش سایه انداخت؛ زیرا مجله Village Voice ادعا کرد که برخی کتابهای کوزینسکی را دوستانش نوشته اند و آثار اولیه و ضد کمونیستی اش از سوی سازمان جاسوسی آمریکا حمایت مالی می شده است.

این مجله همچنین یادآور شد که برخی جزئیات رویدادهای زندگی اش واقعیت ندارد. چنین اتهامهایی اثرش را بر کوزینسکی گذاشت و پس از آن که واپسین کتابش عابد خیابان 69 (1988) با استقبال سرد مخاطبان روبه رو شد دچار افسردگی گشت. این کتاب درواقع زندگینامه وی در قالب داستانی تخیلی بود. کوزینسکی از ناتوانی جسمی نیز رنج می برد و پیشرفت بیماری در او سبب می شد که از کار باز بماند.

شاید همه اینها دست به دست هم داد تا با استفاده از یکی شیوه های پیشنهادی انجمن هیملوک (زهر) خودکشی کند. این انجمن از انجمنهای هوادار قتل ترحم آمیز برای بیماران درمان ناپذیر بود. پیش ازکوزینسکی، روان شناس معروف برونو بتلهایم نیز با همین شیوه خودکشی کرده بود.

مأخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد سوم، زمستان 1382.