مودای، اسحاق

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


تاجر و سیاستمدار اسرائیلی است. در سال 1926 در تل آویو متولد شد. نام حقیقی وی "اسحاق مدزوویچ" است. در سالهای 1953 ـ 1948 در ارتش اسرائیل خدمت کرد و به درجه سرهنگی رسید. پس از ترک ارتش به فعالیتهای تجاری پرداخت. در خلال سالهای 1977 ـ 1961 مدیر شرکت لوازم آرایشی "رِوْلون" بود. در سال 1961 به حزب لیبرال پیوست و در سال 1962 به ریاست واحد گاردهای جوان حزب انتخاب شد. در انتخابات شهرداری "هرتْسِل" در سال 1969 در رأس فهرست نامزدهای گروه گاحال (جمعیت لیبرالهای حیروت) قرار داشت ولی در برابر "یوسف نیوو" شکست خورد و بعدا در سال 1973 به نمایندگی مجلس انتخاب شد.

پس از پیروزی جناح لیکود، در سال 1977 در دولت مناخیم بگین به مقام وزارت نیرو رسید و تاسال 1981 در این سمت باقی ماند و سپس مجددا در سالهای 1984 ـ 1982 در همین سمت انجام وظیفه کرد. وزیر ارتباطات در سالهای 1981 ـ 1979، وزیر مشاور در سالهای 1982 ـ 1981 بود. پس از فوت "سیمحا ارلیخ" در سال 1983، علی رغم اینکه نامزدی رهبری وی [اسحاق مودای] مورد قبول تمامی جناح های حزب نبود، با این حال رهبر حزب لیبرال شد. در سال 1984 در دولت وحدت ملی به مقام وزارت دارایی منصوب شد. وی از جمله بارزترین شخصیتهای تدوین و اجرای برنامه تنظیم اقتصادی کشور به منظور جلوگیری از افزایش چشمگیر درصد تورم ـ که تهدیدکننده ایجاد بحران در اسرائیل بود ـ به شمار می رفت. برنامه یاد شده مورد پشتیبانی شیمون پرز نخست وزیر وقت بود.

پس از بروز اختلاف نظر با نخست وزیر، در آوریل 1986 از مقام وزارت دارایی استعفاء کرد و وزیر دادگستری شد. مدتی نیز در این سمت انجام وظیفه کرد و باعث ایجاد شِبه بحرانی در کشور شد که توسط "اسحاق زامیر" دادستان کل اسرائیل برطرف شد. در ژوئیه 1986 به شکل آشکار به شیمون پرز نخست وزیر اهانت کرد و همین امر باعث شد که پرز او را مجبور به استعفاء نماید. در اکتبر همان سال اسحاق شامیر به نخست وزیری رسید و مواردی به عنوان وزیر مشاور به هیأت دولت بازگشت، و پس از آن در دسامبر 1988 وزیر برنامه ریزی و اقتصاد شد. در بهار سال 1990 جناح لیکود را ترک کرد و حزب "اتّحاد نظر صهیونیسم" را تأسیس کرد.

علی رغم وجود اختلاف نظر بین او و شامیر در آن زمان، شامیر مجبور شد وی را به هیأت دولت بازگردانده و وزیر دارایی نماید تا بدین وسیله اکثریت تضمین کننده ادامه دولتش را حفظ کند، زیرا دولت او در آستانه از دست دادن اکثریت آرا در مجلس بود. مواردی تا سال 1992 یعنی زمانی که جناح لیکود در برابر حزب کارگر شکست خورد، در مقام وزارت بود. وی از سیاستمداران بسیار افراطی جناح راستگرایان اسرائیل به شمار می رود.

تحصیلات او در رشته مهندسی شیمی بود. لیسانس علوم، و لیسانس حقوق در مؤسسه"تخنیون" و دانشگاه عبری بیت المقدس و نیز دانشگاه عبری شعبه تل آویو داشت. دستیار وابسته نظامی اسرائیل در لندن 52 ـ 1951 (با درجه سرهنگی)، بود. عضو کمیسیون خلع سلاح 1953، رئیس انجمن آژانس های تبلیغاتی اسرائیل 73 ـ 1970، عضو کمیته اجرایی انجمن تولیدکنندگان صنعتی 73 ـ 1971، معاون اتاق بازرگانی و صنایع اسرائیل ـ آمریکا 1970 و غیره بود.

مأخذ:

  1. شریدة، محمّد: رهبران اسرائیل، بیژن اسدی و مسعود رحیمی، انتشارات کویر، 1378.