جولان، شهرک های یهودی نشین

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


بخش دیگری از اراضی که توسط صهیونیست ها در سال 1967 به اشغال درآمد، منطقه جولان بود که به سوری ها تعلق داشت. صهیونیست ها بلندی های جولان را بر مبنای طرح ایگال آلن به منزله منطقه امنیتی خود می دانند. آنها بلندی های جولان را در عرف نظامی و امنیتی، موضع پدافندی اسرائیل در مقابل سوریه تصور می نمایند. بر همین مبنا، ساخت شهرک های صهیونیستی با کاربری امنیتی به منظور سامان دهی ترتیبات دفاعی و پدافندی رژیم صهیونیستی و ایجاد یک منطقه صهیونیست نشین حایل بین سوریه و رژیم اسرائیل آغاز کردند.

صهیونیست ها از نوامبر سال 1967 ساخت شهرک ها را در جولان شروع کردند. آنها در یک برنامه 15 ساله احداث 20 شهرک را تدارک دیدند که گنجایش 1400 خانوار، حدود هفت هزار یهودی، داشته باشد. شهرک های مزبور در بخش های مختلف جنوبی، شمالی و مرکزی جولان احداث می شد. برنامه های بعدی صهیونیست ها برای افزایش شهرک ها و گسترش جمعیت آن تا 50 هزار یهودی درسال 1969، تحت عنوان پروژه توسعه جولان ارائه شد. در سال 1973 طرح توسعه کلی جولان برای سال های 73 و 74 داده شد.

در حمله سال 1973 سوری ها به جولان، روند گسترش شهرک ها زیر سؤال رفت و از سال 1975 به بعد طرح شهرک سازی با اهداف نظامی ـ امنیتی در قسمت میانه جلوان با یک شبکه دفاعی متشکل از چهار شهرک و چهار روستای صنعتی در شهر جولان بود. طرح توسعه جولان مجدداً در 1976 برای احداث پنج روستای صنعتی و چهار شهرک صنعتی ـ کشاورزی و دو روستای صنعتی در شمال یک کیبوتص در جنوب شهر کتسرین در میانه جلوان در سال 1980 بود.

حزب کارگر با کودتای سیاسی سال 1977 تعداد 26 شهرک در مناطق مختلف جولان بنا کرد و تعداد یهودیان در این منطقه به چند هزار نفر بالغ شدند. پارلمان اسرائیل در سال 1981 انضمام جولان به اسرائیل را تصویب کرد و پروژه افزایش 20 هزار نفر به جمعیت آن در 1983 را مطرح ساخت.

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و ورود مهاجران روس به اسرائیل، روند شهرک سازی و افزایش جمعیت در این منطقه سرعت گرفت. در سال 1992 وضعیت شهرک های جولان به این ترتیب گزارش شده است: تعداد 32 شهرک با دوازده هزار شهروند ساکن در آنها. 10 شهرک از نوع کیبوتص، 5 شهرک موشاو تعاونی و چهار شهرک دینی و 12 شهرک موشاو کارگری و دو شهرک به شکل مجتمع و دو مرکز بنی یهودا و حسبین در آن وجود داشت. تعداد این شهرک ها طبق آمار بنیاد صلح خاورمیانه 33 شهرک می باشد.

در سال 2004 اسرائیل یک برنامه 56 میلیون دلاری برای دو برابر کردن شهرک های بلندی های جولان در پیش گرفت. یسرائیل کاتس، وزیر کشاورزی رژیم صهیونیستی در این رابطه گفته است:"هدف از این برنامه آن است که اسد از پنجره خود شاهد شکوفایی و رونق بلندی های جولان متعلق به اسرائیل باشد."

اسرائیلی ها همچنین اقدام به احداث 900 خانه جدید در شهرک های قدیم و جدید کردند. بدین ترتیب مشخص می شود که رژیم صهیونیستی به رغم تغییر شرایط منطقه، همواره به بهانه های امنیتی و نظامی، به فکر توسعه شهرک های صهیونیستی در اراضی اشغالی فلسطین و سوریه بوده است.

مآخذ:

  1. جعفری، ولید (تهیه و تحقیق): المستعمرات الاستیطانیة فی الارضی المحنلة 1991ـ1980، مؤسسه الدراسات الفلسطینیة، بیروت 1992.
  2. مجله الدراسات الفلسطینیة، "نشاطات اسرائیل الاستیطانیة خلال سنة 1991، شماره 9، زمستان 1992.