بورس اوراق بهادار دولت اسرائیل، سازمان

از دانشنامه صهیونیسم و اسرائیل


این سازمان (State o Israel Bonds Organization) یک شرکت اقتصادی صهیونیستی است که هدف آن "پس انداز سرمایه ها در سطحی وسیع برای توسعه اقتصادی دولت اسرائیل با فروش اوراق قرضه این دولت در ایالات متحده، کانادا، اروپای غربی و دیگر کشورهای جهان" است. هدف مستقیم از تأسیس این سازمان در سال 1951 چاره اندیشی مالی برای دولت اسرائیل در رویارویی با خیل صدها هزار نفر مهاجران جدید به رژیم صهیونیستی بود.

بن گوریون با پنجاه و نه رهبر یهودی آمریکاییدر سال 1950 نشستی برپا کرد تا وضعیت اقتصادی اسرائیل و ضرورت ایجاد کانال های دیگری غیر از اعانات را برای تأمین هزینه های اسرائیل بررسی کنند، زیرا (به گفته او) این کمک ها پاسخگوی تمامی نیازهای اقتصادی درازمدت اسرائیل نبود. (در این جلسه) تصمیم گرفته شد که اسرائیل برای دریافت قرضه ملی در ایالات متحده به منظور دستیابی به مبالغ لازم به اقدامی دست بزند.

برای اجرای این طرح، شرکت آمریکایی سهامی مالی توسعه اسرائیل به نام "سازمان اوراق بهادار دولت اسرائیل" تأسیس شد. از جمله شخصیت های یهودی آمریکایی که نیروی محرکه تأسیس این سازمان بودند می توان به "هنری مورگنتا" وزیر اسبق خزانه داری آمریکا و رئیس وقت پیام واحد یهود اشاره کرد که توانست موافقت دولت آمریکا را برای تشکیل این سازمان جلب کند.

سازمان اوراق بهادار اسرائیل یک شرکت سرمایه گذاری است که بنابر منافع تجاری اداره می شود و لذا از پرداخت مالیات معاف نیست. این سازمان اوراق بهادار اسرائیل را با سود 4 تا 7 درصد می فروشد و این اوراق پنج ساله به فروش می رسند. درآمد حاصل از فروش این اوراق به وزارت دارایی اسرائیل تسلیم می شود که بخشی از بودجه اسرائیل در زمینه رشد و توسعه است. این سازمان رابطه ای نزدیک با دولت اسرائیل دارد، به طوری که دولت حجم نیازهای خود را به ویژه در مواقع اضطراری به سازمان تسلیم می کند و سازمان متعهد می گردد تا مبلغ را تأمین نماید.

تاکنون اوراق فروخته شده ارزشی معادل شش بیلیون دلار داشته که سود سه بیلیون دلار آن پرداخت شده است. این مبالغ برای رشد بخش های کشاورزیو صنعتی در اسرائیل و بهره برداری از منابع طبیعی و توسعه بنادر ایلات و حیفا و ساخت بندر اشدود و خط لوله نفت و احداث نیروگاه برق و اماکن رفاهی گردشگری و مجتمع پتروشیمی و دیگر پروژه های رشد و توسعه مورد استفاده قرار می گیرد. اوراق بهادار اسرائیل در بیش از 35 کشور جهان معامله می شود، ولی 85% آنها (از زمان تأسیس این سازمان) تنها در ایالات متحده به فروش رسیده است. هدف سازمان به طور کلی بازار آمریکاست و تنها به یهودیان منحصر نمی شود.

این سازمان اوراق مذکور را به عنوان قوی ترین و کوتاه ترین وسیله ارتباط با اسرائیل، ساکنان آن و آینده آن به سرمایه گذاران یهودی ارائه می دهد. اما نسبت به غیر یهودیان نیز تأکید می کند که این کار موجب "توسعه خرید اسرائیل از تولیدات آمریکا" و در نتیجه، تقویت فرصتهای مبادله تجاری برای آمریکایی ها می شود و علاوه بر آن اقتصاد اسرائیل را تقویت می کند.

سازمان در فروش اوراق خود همان شیوه سازمان های جمع آوری کمک های مالی را دارد؛ یعنی نشست ها، کنفرانس ها و سمینارهایی را برپا می کند یا گروه هایی را به اسرائیل گسیل می دارد. سازمان همچنین باشگاه نخست وزیری را تأسیس کرده که خریداران بزرگ اوراق در آن عضو هستند و باشگاه از آنان با دادن نشان تجلیل می کند. این سازمان همچنین توجه زیادی به شرکت ها دارد.

در اوایل دهه هفتاد برنامه هایی را برای فروش اوراق اسرائیل به شرکت ها پی ریزی کرد و در سال 1982 ارزش خرید این شرکت ها بالغ بر 160 میلیون دلار از اوراق بهادار سازمان شد. مقر اصلی سازمان در شهر نیویورک است و در شهرهای دیگر نیز دفاتریدارد.

مأخذ:

  1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد ششم، چاپ اول، پاییز 1382.