قاقون، نبرد

اهالی این روستا علی رغم اینکه 55 قبضه تفنگ و مسلسل بیشتر نداشتند، اما همواره آماده مبارزه با هر متجاوزی بودند. در نیمه اول سال 1948 در طول پنج هفته پیش از رسیدن ارتش عراق به منطقه، نبردهای سختی بین اعراب این روستا با صهیونیستها صورت گرفت، که در همه آنها اعراب فقط با دادن سه شهید، به پیروزی رسیدند. نیروهای ارتش عراق پس از عقب نشینی از نبرد گیشر در شهر طولکرم موضع گرفتند و با توپخانه شهرکهای اطراف آن را به گلوله بستند.

صهیونیستها در آغاز گمان می کردند که ارتش عراق قصد حمله به شهرکها و اشغال آنها را دارد و کم کم به طرف ساحل پیشروی می کند. و با فرض اینکه عراق نیروی زیادی در اختیار دارد، درصدد دفاع از مناطق تحت تسلط خود برآمدند ولی پس از آنکه عراق از جای خود حرکتی نکرد و تنها به گلوله باران اکتفا کرد، برای محکم کردن جای پای خویش، یک لشکر از ارتش خود را مأمور اشغال روستای قاقون نمودند.

نیروهای اسرائیلی از روز 4/6/1948 نیروهای خود را در تپه ها جمع کردند و نفربرها و زره پوشها و توپخانه های خود را جلوی چشم ساکنان روستا، که نیروهای عراقی را نیز از مسأله باخبر کرده بودند، به حرکت درآوردند.

در ساعت 30/17 همین روز بود کهاسرائیلی ها شروع به گلوله باران سنگین روستا نمود، که منجر به شهادت ده تن و مجروح شدن دهها تن دیگر شد ولی علی رغم امید ساکنان، نیروهای عراقی بنا به دستوری که از فرماندهی عالی ارتش صادر شده بود، هیچ عکس العملی از خود نشان ندادند. در همین موقع زنان و اطفال به تپه ها پناه بردند و مردان آماده نبرد و مقاومت شدند.

گلوله باران روستا توسط اسرائیل تا ساعت 2 صبح روز پنجم ژوئن ادامه داشت. در همین ساعت بود که به دور از دید رزمندگان روستا توانستند با استفاده از ارتفاع بلند خط راه آهن، خود را به روستا نزدیک کنند ولی به محض اینکه از آن خاکریز عبور کردند با مقاومت شجاعانه رزمندگان مواجه شدند و پیشرویشان متوقف شد. تا هنگام صبح نیروهای اسرائیل زیر آتش نیروهای رزمنده در دشت قرار گرفتند ولی آنها دانستند که تنها راه فرارشان از زیر باران آتش ادامه پیشروی به سوی روستاست لذا ساعت 9 صبح بود که به دروازه روستا رسیدند. رزمندگان از روستاهای مجاور درخواست کمک کردند که به سرعت نیروهای کمکی آماده اعزام به روستای قاقون شد ولی به آن دلیل که نیروهای عراقی روز قبل، گذر از خط راه آهن را ممنوع کرده بودند، نتوانستند خود را به روستا برسانند. تلاش آنها برای گرفتن اجازه نیز به جایی نرسید.

در لحظات آخری که روستا می رفت تا سقوط کند واحدهائی از ارتش عراق وارد عملیات شدند ولی نتوانستند جلوی حمله اسرائیل را بگیرند. لذا پس از شهادت 40 نفر از رزمندگان و 17 نفر از سربازان واحدهای ارتش عراق، قاقون توسط صهیونیستها اشغال شد.

بعد از آن، ارتش عراق برای بازپس گیری روستا حملاتی را تدارک دید ولی ناکام ماند و از روی ناچاری تنها به گلوله باران آن پرداخت.

مأخذ:

1. العارف، عارف: النکبة، ج 3، بیروت 1956.