قدس، اسکان یهودیان در

از اولین لحظه اشغال قدس، پرواضح بود که احزاب کارگری و دست راستی اسرائیل همه بر روی مسأله ای اتفاق نظر دارند، و آن قرار دادن شهر قدس به عنوان پایتخت دولت اسرائیل و اینکه عقب نشینی و چشم پوشی از آن غیر ممکن می باشد.

اعمالی که در آینده انجام شد مؤد این حقیقت بود. به دنبال صدور قطعنامه الحاق قدس در 27/6/1967 مقامات اسرائیلی عملیات یهودی سازی شهر را به عهده گرفتند و شورای عربی شهرداری قدس و ادارات عربی از جمله دادگاهها را منحل کردند و مراکز خدمات عمومی را به شهرداریهای اسرائیلی در قدس که ریاست آن را تیدی کولیک به عهده داشت واگذاشت بُهر قدس را از نظراقتصادی و گمرکی و تشکیلاتی از کرانه غربی جدا کرد و ادارات و وزارتخانه های اسرائیلی را به آنجا انتقال داد.

در همان زمان، عملیات نابودی منازل در بخش قدیمی شهر و کوچاندن ساکنان عرب از آنجا همراه با انهدام منازل و بناهای موقوفه در مقابل میدان "براق" برای گسترش این میدان، دنبال می شد. سپس به شرکت "بازسازی محله یهودیها" حق بنای اولین محله مسکونی یهود در قدس عربی را اعطا کرد و آن محله ای یهودی در شهری قدیمی بود که تا سال 1982، حدود 468 واحد مسکونی در آن برپا شد.

در همان زمانی که عملیات ویرانی محله های عربی، و ساختن محله های یهودی در بخش قدیمی شهر در حال انجام بود، حرکت اسکان دیگری در محدوده شهرداری قدس به شکل حلقه ای از محله های مسکونی به وجود آمد که شهر را از دو ناحیه شمالی و جنوبی احاطه می کرد. محله اشکول در طرف شمال غربی قدس اولین محله مسکونی بود که در اطراف شهر در محدوده های شهرداری قدس عربی ساخته شد. اما در اواخر سال 1967 کار ساختن محله مسکونی برای دانشجویان دانشگاه عبری، آغاز گردید.

محله های مسکونی که اطراف شهر قدس ایجاد شده بود راه شمال و جنوب شهر را مسدود کرد. اما راهی که در قسمت شرقی باقی مانده بود، قرار بود در برنامه خانه سازی آینده که در راستای طرح بزرگ خانه سازی در قدس، در شرف انجام بود، بسته شود.

مجموعه شهرکهای ممالیه ادومیم زنجیره بزرگتری را برای بستن راه شرقی شهر به وجود آورد. اما زنجیره کوچکتر، قرار بود که در زمینهای دو روستای العیزریه و ابودیس که کار مصادره زمینهای آن به خاطر این هدف انجام شده بود، به مرحله اجرا در بیاید. تعداد محله های مسکونی که در چهارچوب حلقه داخلی اطراف شهر ساخته شده بود به 10محله می رسید که در آن 319/16 واحد مسکونی برپا شده بود. اما شهرکهایی که اطراف شهر قدس در چارچوب (طرح قدس بزرگ) برپا شد، طرحی که جدا شدن قسمت وسیعی از اراضی کرانه غربی را می طلبید، از جمله 9 شهر و 60 روستای عربی یا حدود 30% از مساحت کل کرانه را شامل می شد تا اواخر دهه هفتاد بالغ بر 18 مستعمره شده است.

باید اعتراف کرد که خطر این مستعمراتی که اطراف قدس و حومه آن (رام الله، بیرة) ساخته شده بود تنها به بالا بردن جمعیت یهودیهای آن منطقه و به چنگ آوردن زمینهای اعراب، به پایان نرسید، بلکه براساس طرحهای خانه سازی، کرانه غربی را به دو بخش جدای از هم تبدیل نمود و طبق طرح آلون، چندین جاده طولی و عرضی در آن ایجاد نمود. ن. ر: شهرک سازی های یهودی نشین.

یهودی سازی فلسطین

یهودی سازی قدس

حرم شریف بیت المقدس، یهودی سازی

مآخذ:

1. ابوعرفة ، عبدالرحمن: الاستیطان التطبیق العملی للصهیونیة، القدس 1981.
2. هیئة الموسوعة الفلسطینیة: الموسوعة الفلسطینیة، "استیطان"، جلد اول، 1984.