کوکب الهوا، نبرد
صهیونیستها در هر یک از طرحهای برق روتنبرگ در شمال شرقی جسر (پل) المجامع و مستعمره "جیشر" در غرب آن دو حامی نیرومند داشتند. در تاریخ 11/5/1948 پس از هشداری که حکومت اردن به هیئت اداره طرح داده بود، صهیونیستهای مسلح به سوی مستعمره جیشر که بر پل المجامع سیطره دارد سرازیر شدند و دفاع از این مستعمره و نیز دفاع از استحکامات محکمی که بریتانیاییها در ضمن استحکامات خط ایدن در خلال جنگ دوم جهانی برپا کرده بودند، را به عهده گرفتند.
در ابتدای کار صهیونیستها به منظور شکست دادن نیروهای عراقی مبادرت به منفجر کردن پل المجامع بر رود اردن کردند آن گاه در روز 15 ماه روستای کوکب الهوا را با نیروهای زیادی محاصره کردند که مدافعین روستا با تعداد کم و سلاحهای قدیمی خود در مقابل آنها ایستادند و خسارتهای فراوانی به آنها وارد کردند. تا اینکه مهمات مدافعین روستا رو به پایان گذاشت، ناچار به عقب نشینی شدند. با توجه به اینکه برتری دشمن از لحاظ تعداد نیروها و نیز سلاح کاملا روشن و آشکار بود بلافاصله پس از تخلیه روستا توسط مدافعین، صهیونیستهاوارد آن شدند.
در همین اثنا گروهان عراقی با استفاده از تاریکی شب موفق به گذشتن از رود و برپا کردن سر پل بر کرانه غربی شد. عبور نیروهای عراقی از پل به قصد مستعمره جیشر به منظور آمادگی برای هجوم به این مستعمره پی در پی ادامه یافت. و برای فرمانده عراقی معلوم شد که ناچار از بازپس دادن روستای کوکب الهوا به خاطر حمایت جناح چپ نیروهاست و در نتیجه این حمله با هجوم به روستا کامل شد. سرانجام این گروه، از عراقی ها موفق به انجام وظیفه محوله شدند و روستا را پس از یک کارزار و نبرد سنگین که در آن طرفین خسارتهای فراوانی را متحمل شدند، آزاد کردند.
آزادسازی کوکب الهوا امکان تحرک بیشتر برای عراقیها به منظور آزاد کردن بیشتر، را فراهم ساخت و چند بار به جیشر حمله کردند ولی موفق به اشغال آن نشدند. نیروهای عراقی تا تاریخ 18/5/1948 در کوکب الهوا باقی ماندند و تا این تاریخ موفق شدند کوششهای صهیونیستها را برای اشغال مجدد این روستا ناکام گذارند. در مقابل آن نیروهای حامی بیشتر با سد کردن هجوم عراقیها موفق شد. به دنبال آن عراقیها تنها به بمباران مستعمره جیشر با توپخانه اکتفا کردند درحالی که گروهانهای اسرائیلی از عفولة به جیشر سرازیر شدند و به زور عراقیهای مستقر در کوکب الهوأ را مورد تهاجم قرار داده و خسارتهای نسبتا فراوانی به آنها وارد کردند. تعداد شهدای عراقی به 43 نفر بالغ گردید که از جمله آنها رئیس اول طالب العزاوی بود. پس از آن فرمانده عراقی گروه دیگری را به کمک سپاهیان اولی به منظور عقب نشینی از کوکب الهوا با دادن حداقل خسارات ممکن فرستاد. سرانجام صهیونیستها به طور کامل در غروب 18/5/1948 بر این روستا مسلط شدند.
مآخذ:
- العارف، عارف: النکبة، ج 2، بیروت 1956.
- بدری، حسن: الحرب فی أرض السلام، قاهره
1976.