نیولوگ

"نیولوگ" (Neoloogue) یک نام غیررسمی یهودیان اصلاح طلب مجارستان است. رویکردهای اصلاح طلبانه در میان جوامع یهودی مجارستان در اوایل قرن نوزدهم بروز پیدا کرد که تلاشها و فعالیتهای سازمان یافته آن با مخالفت نهاد ارتدوکس روبه رو شد.

یهودیان مجارستان در سال 1867 به طور کامل از حقوق شهروندی برخوردار شدند و پس از آن رهبران نیولوگ در شهر پست ـ بزرگ ترین مرکز تجمع نیولوگی در مجارستان ـ با ارسال نامه ای برای وزیر آموزش و امور دینی کشور در مورد ساختار تشکیلاتی یهودیان مجاری پیشنهاد دادند تا کنفرانس نمایندگان یهودیان مجارستان بدون حضور حاخامها برگزار شود تا بر سر مسائل اعتقادی جار و جنجال نشود و همچنین از ورود ایشان به حوزه هایی که مربوط به آنها نیست جلوگیری به عمل آید. این گرایش که با مخالفت ارتدوکسها و برخی نیولوگیها روبه رو گشت، یکی از محورهای اصلی گروه نیولوگ و گردهم آییهای آن شد.

بدیهی است بعدها به حاخامها اجازه داده شد تا در این کنفرانس شرکت کنند. نیولوگیها در انتخابات داخلی یهودیان اکثریت آراء را به دست آوردند (5/57 درصد در برابر 5/42 درصد رأی ارتدوکسها). کنفرانس عمومی یهودی در اواخر سال 1868 برگزارشد که موضوع اصلی آن بحث و بررسی ساختار تشکیلاتی اقلیت یهودی بود. جر و بحث و کشمکشهای تند و شدید به ویژه بر سر تبیین ماهیت اقلیت یهودی مجارستان بر کنفرانس سایه گسترد.

نیولوگیها معتقد بودند که این اقلیت باید پاسخگوی نیازهای دینی باشد در حالی که ارتدوکسها اصرار داشتند که آنان را از پیروان دین موسوی و حاخامی و تابع اوامر ذکر شده در "شولحان عاروخ"معرفی نمایند. از دیگر مسائل اختلاف برانگیز مدرسه الهیات حاخامی بود که قرار بود با هزینه صندوق مدارس تأمین شود؛ این صندوق توسط امپراتور فرانسیس ژوزف دوم و از طریق غرامت مالی که پس از شورش 1848 برعهده یهودیان گذاشته شده بود تأسیس گشت.

سرانجام 48 نماینده ارتدوکس از کنفرانس انصراف دادند و تصمیمات اتخاذ شده در کنفرانس به تصویب رسید. ارتدوکسها بعدها با گرفتن مجوز از امپراتور توانستند تشکیلات خاص خود را سامان دهند.

نیولوگیها کوشیدند تا با ارتدوکسها متحد شوند، اما راه به جایی نبردند. البته این کوشش باعث شد تا آنها هیچ گونه اصلاحات افراطی در آداب و رسوم دینی ایجاد نکنند و رویکردی محافظه کارانه در پیش بگیرند. در خود اردوگاه نیولوگی نیز اختلاف نظر وجود داشت. برخی از اعضای این طایفه از سال 1848 سعی داشتند که یک کنیسه اصلاح طلبانه تأسیس نمایند، اما ترس و نگرانی این طایفه از این که مبادا اقدام یاد شده باعث شکاف کامل در میان اقلیت یهود شود باعث شد که با اجازه مقامات دولتی، این سازمان کوچک اصلاح طلب را در سال 1852 منحل نمایند.

افراد دیگری در سال 1884 کوشیدند تا یک گروه اصلاح طلب تأسیس نمایند. اما دفتر ملی نیولوگیها بار دیگر به منظور پیشگیری از این امر وارد مل شد. پس از جنگ جهانی اول طایفه نیولوگی نقطه جذب یهودیان مجاری شد که کاملاً از یهودیت دور شده بودند اما هنوز از سوی جامعه مجارستانی پیرامون خود مورد پذیرش قرار نگرفته بودند.

در مدتی که یهودیان مجارستان در انزوای اجتماعی و اقتصادی به سر می بردند (1944ـ1938) طایفه نیولوگی به ویژه در زمینه های آموزشی و خیریه فعال گردید و برخی عناصر صهیونیستی نیز پس از جنگ جهانی دوم به آنها پیوستند. البته این روند ادامه نیافت؛ زیرا فعالیتهای صهیونیستی در سال 1949 ممنوع اعلام گردید. دو طایفه نیولوگی و ارتدوکس در سال 1950 به دستور رژیم کمونیستی با یکدیگر متحد شدند.

مأخذ

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد پنجم، چاپ اول، پاییز 1382.